İçeriğe atla

Hyopsodontidae

Hyopsodontidae, Paleosen ila geç Eosen dönemleri arasında genel olarak Avrasya ve Amerika'da yaşamış erken tek toynaklıları içeren bir familya.[1]

Hyopsodontidae
Yaşadığı dönem aralığı: 63,3-40,4 myö
Torrejonian-Chadronian[2] 
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem:Animalia
Şube:Chordata
Sınıf:Mammalia
Takım:Condylarthra
Familya:Hyopsodontidae
Trouessart, 1879[3]
Alt familyalar ve Cinsler
Metne bakınız.

Açıklama

Hyopsodus

Hyopsodontidler, kısa uzuvları olan küçük, tavşan boyutunda hayvanlardı. Köpek dişleri çok küçüktü ve son küçük azı dişi biraz büyümüştü. Üst azı dişlerinin parakonül ve metakonül tüberkülleri, altı uçlu durumu verecek şekilde genişlemişti. Hyopsodus, orta Eosen'e kadar yaşamıştır ve bu nedenle hayatta kalan son 'condylarth'lardan biridir.[4]

Dağılım

Hyopsodontidae, geç Torrejonian faunasında, belirli faunalarda toplam birey sayısının yaklaşık %20'sini oluşturan dört cins (Litaletes, Haplaletes, Litomylus ve Promioclaenus) ile temsil edilir. Çoğu orta Tiffan bölgesi, hatta Cedar Point olarak örneklenen taş ocakları bile (en az 500 bireyi temsil eden toplam 2.000'den fazla örnekle), tek bir hyopsodontid cinsine ve türüne, Aletodon quadravus'a sahiptir. Ayrıca, nadir bir fauna elementidir. Cedar Point koleksiyonunun tamamı, A. quadravus'un en az altı bireyini temsil eden yalnızca on beş örnek içerir. Benzer yaştaki bölgelerden (Judson, Type Chappo) alınan ekranla yıkanmış numunelerde en fazla bir ek hyopsodontid, Dorralettes diminutivus bulunur. Bununla birlikte, azalan Tiffanian çeşitliliğinin pentacodontid örneğinden farklı olarak, Aletodon ve Dorraletes devam etti ve Phenacodaptes tarafından temsil edilen ek bir hyopsodontid soyu, geç Tiffaniyen'de Wyoming faunasına eklendi. Utemylus görünüşe göre güney faunasına da eklendi. Üç cins, Apheliscus, Haplomylus ve Aletodon, Wyoming'deki Clarkforkian'ın çoğunda mevcuttu. Aletodon, Wasatchian'da Hyopsodus ile değiştirildi ve hyopsodontidler daha sonra ikinci bir büyük radyasyona maruz kaldı.[5]

Taksonomi

Paleobiyoloji Veritabanı'ndan alınmış sınıflandırma:[2]

  • Familya †Hyopsodontidae Trouessart 1879
    • Asiohyopsodus Tong and Wang 2006
    • Bubogonia Johnston and Fox 1984
    • Chacomylus Williamson and Weil 2011
    • Choeroclaenus Simpson 1937
    • Alt familya †Hyopsodontinae Trouessart 1879
      • Hyopsodus Leidy 1870
      • Lessnessina Hooker 1979
      • Litaletes Simpson 1935
      • Midiagnus Russell 1987
      • Mioclaenus Cope 1881
      • Molinodus Muizon and Marshall 1987+
      • Promioclaenus Trouessart 1904
      • Protoselene Matthew 1897
    • Alt familya †Tricuspiodontinae Simpson 1929
      • Valenia de Muizon & Cifelli 2000
      • Yuodon Chow vd.' 1973

Geçersiz isimler: Mioclaenidae (sinonim) Osborn & Earle 1895

Kaynakça

  1. ^ "Fossilworks: Hyopsodontidae". fossilworks.org. 20 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mayıs 2021. 
  2. ^ a b "PBDB". paleobiodb.org. 6 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ağustos 2021. 
  3. ^ "Hyopsodontidae". fossilworks.org. 
  4. ^ Kemp, T. S. (2005). The origin and evolution of mammals. Oxford: Oxford University Press. s. 236. ISBN 978-0-19-154517-7. OCLC 232311794. 9 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ağustos 2021. 
  5. ^ D., Gingerich, Philip (1983). New Adapisoricidae, Pentacodontidae, and Hyopsodontidae (mammalia, insectivora and condylarthra) from the late Paleocene of Wyoming and Colorado. Museum of Paleontology, University of Michigan. ss. 227-255. OCLC 10836803. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Miacidae</span> etçillerin doğrudan atalarını içeren parafiletik grup

Miacidae veya Miacoidea, ilk olarak geç Paleosen'de Çin ve ABD'de ortaya çıkan, Eosen döneminde Avrasya ve Kuzey Amerika'da yayılan bazal carnivoraform memeli grubudur. Etçiller, kuzey yarım kürede, karışık atalardan gelen et yiyiciler olan miacoidlerden evrimleştiler.

<span class="mw-page-title-main">Viverravidae</span> etçillere yol açtığı düşünülen memeli familyası

Viverravidae, Kuzey Amerika, Avrupa ve Asya'da erken Paleosen'den geç Eosen'e kadar yaşayan, Carnivoramorpha kladı içinde soyu tükenmiş Viverravoidea üst familyasından soyu tükenmiş bir monofiletik memeli ailesidir. Bir zamanlar en eski etoburlar ve mevcut etoburların ataları oldukları düşünülür, ancak şimdi mevcut etoburların bir akrabası olarak kraniyal morfolojiye dayalı olarak Carnivora takımının dışına yerleştirilirler.

<span class="mw-page-title-main">Eosen</span>

Eosen, günümüzden 55,8 ± 0,2 ila 33,9 ± 0,1 milyon yıl öncesini kapsayan, Senozoyik Zaman'ın Paleojen dönemine ait bir bölümdür. Eosen, Paleosen bölümün sonundan Oligosen bölümün başına uzanır. Eosen'in başlangıcı ilk çağdaş memeli gruplarının ortaya çıkması ile tanımlıdır. Eosenin sonu ise Büyük Kopukluk olarak adlandırılan büyük bir yok oluş olayı olarak tanımlanmıştır – bu olay, Sibirya'ya ve günümüz Chesapeake Körfezi'ne çarpmış bir veya birkaç büyük göktaşı ile ilişkili olabilir. Diğer jeolojik devreler gibi Eosen'in başı ve sonunu belirleyen katmanlar iyi tanımlıdır ama tam tarihleri belirsizdir.

<span class="mw-page-title-main">Anthracobunidae</span> soyu tükenmiş tek toynaklı familyası

Anthracobunidae, Eosen'in ilk ve orta dönemlerinde yaşamış olan soyu tükenmiş bir ilkel tek toynaklı familyasıdır.

<i>Pakicetus</i> bir arkaik balina cinsi

Pakicetus, Erken Eosen'de Pakistan yakınlarında yaşamış, ilkel bir ikiyaşamlı cetacean cinsidir. Yaklaşık olarak kurt büyüklüğünde bir çift toynaklıydı. Muhtemelen suda veya yakınında yaşayan hayvanlarla, balıklarla ve böceklerle besleniyordu. Paleontologların büyük çoğunluğu, onu kara memelileri ile balinalar arasında bir geçiş türünü temsil eden en bazal balina olarak tanımlar.

<i>Diacodexis</i> tarih öncesi çift toynaklı cinsi

Diacodexis, Eosen'de Kuzey Amerika, Avrupa ve Asya'da yaşamış, küçük bir ilkel çift toynaklı cinsi.

<i>Arctocyon</i> Paleosende yaşamış ilkel toynaklı cinsi

Arctocyon, Paleosen'de yaşamış ilkel bir toynaklı memeli cinsi. Fosilleri Kuzey Amerika ve Avrupa'da bulundu. Tip türü Arctocyon primaevus'tur.

<span class="mw-page-title-main">Pakicetidae</span> tarih öncesi balina familyası

Pakicetidae, Erken Eosen'de Kuzey Pakistan'da yaşamış, en eski balinaları içeren bir Arkaik balina familyasıdır. Familyaya ait fosiller Kuzey Pakistan ve Kuzeybatı Hindistan'da bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Dichobunidae</span> bazal çift toynaklı familyası

Dichobunidae, Eosen ila Oligosen dönemleri arasında, Avrupa, Asya ve Kuzey Amerika'da yaşamış çift toynaklıları içeren bir familya.

<span class="mw-page-title-main">Cainotheriidae</span> tarih öncesi çift toynaklı familyası

Cainotheriidae, Avrupa'da, Geç Eosen'den Orta Miyosen'e kadar yaşamış bir çift toynaklı familyasıdır. Çoğunlukla karstik yataklarda korunmuş olarak bulunurlar.

<span class="mw-page-title-main">Xenungulata</span>

Xenungulata, Geç Paleosen'den Erken Eosen'e kadar Güney Amerika'da yaşamış bir ilkel toynaklı takımıdır. Grubun fosilleri Brezilya, Arjantin, Peru, ve Kolombiya'daki yataklardan bilinmektedir. Bu esrarengiz grubun en bilinen üyesi, yaşayan Afrika fillerine benzer bir yürüyüşe sahip tapir benzeri bir hayvan olan Carodnia cinsidir.

<span class="mw-page-title-main">Diacodexeidae</span> bazal çift toynaklı familyası

Diacodexeidae, Eosen'de (İpresiyen-Bartoniyen) yaşamış, muhtemelen böcekçil veya otçul bir bazal çift toynaklı familyası. Fosilleri Avrasya ve Kuzey Amerika'da bulunmuştur.

<i>Miacis</i> tarih öncesi memeli cinsi

Miacis, ilk olarak Erken Eosen'de ortaya çıkan ve Erken Eosen ila Geç Eosen dönemleri arasında yaşamış, soyu tükenmiş bir ilkel etçil memeli cinsidir. Miacis cinsi monofiletik değildir, Carnivoramorpha içindeki kök gruba ait çeşitli türlerin koleksiyonu haline gelmiş bir taksondur. Bu nedenle, Miacis türlerinin çoğu, "modern etçil memelilerin takımı olan Carnivora'nın atalarını temsil eden erken etçiller" olarak tanımlanırlar. Bununla birlikte, Miacis cognitus türü kök grubuna değil taç grubu Carnivora'nın iki alt takımından biri olan Caniformia'ya yerleştirilir.

<span class="mw-page-title-main">Notharctidae</span> tarih öncesi primat familyası

Notharctidae, fosilleri öncelikle Kuzey Amerika ve Avrupa'da bulunan, soyu tükenmiş bir adapiform primat familyası.

<span class="mw-page-title-main">Omomyidae</span> bazal primat familyası

Omomyidae, Eosen döneminde yaklaşık 55 ila 34 milyon yıl önce yaşamış bir erken primat grubudur. Fosil omomyidler Kuzey Amerika, Avrupa ve Asya'da bulunur ve onu holarktik kıtaları kapsayan bir coğrafi dağılıma sahip iki Eosen primat grubundan biri yapar, diğeri ise adapidlerdir. Omomyidae ve Adapidae'nin ilk temsilcileri, Kuzey Amerika, Avrupa ve Asya'da Eosen'in başında aniden ortaya çıkar ve bilinen en eski taç primatlarıdır.

Teilhardimys, Avrupa'nın erken Eosen'inden bilinen toynaklı memeli cinsi. Cinse atanmış 3 tür bulunmaktadır: T. brisswalteri, T. musculus, T. reisi. Cinsin eski adı Teilhard de Chardin (1926) tarafından Microhyus olarak belirlenmişti, ancak cins, 2000'de Teilhardimys adı ile yeniden tanımlandı.

<i>Dinocerata</i>

Dinoceratanlar, tahmini vücut ağırlığı 175 kg ile 4.5 ton arasında değişen, tüm arkaik Paleosen-Eosen otoburlarının en büyüklerini içeren bir toynaklı takımı.

<span class="mw-page-title-main">Kondilart</span> tarih öncesi memeli takımı

Kondilartlar (Condylarthra), öncelikle Paleosen ve Eosen dönemlerinden bilinen, soyu tükenmiş plasentalı memelilerin resmi olmayan bir grubudur - daha önce bir takım olarak kabul edilmiştir. Erken, ilkel toynaklılar olarak kabul edilirler. Artık, Perissodactyla veya Cetartiodactyla'nın bir parçası olarak açıkça belirlenmemiş olan toynaklıları sınıflandırmak için bir çöplük olarak hizmet eden ve bu nedenle birçok ilgisiz soydan oluşan bir çöp sepeti taksonu olarak kabul edilmektedir.

<i>Supayacetus</i>

Supayacetus, orta Eosen döneminde Peru'da yaşamış basilosaurid balina cinsi. Cinse ait tek tür 2011'de tanımlanan Supayacetus muizoni tip türüdür.

<i>Andrewsiphius</i> tarih öncesi balina cinsi

Andrewsiphius, Orta Eosen (Lütesiyen) döneminde Orta Pakistan ve Batı Hindistan'da yaşamış remingtonocetid balina cinsi. Daha önce cinse atanan A. minor ve A. kutchensis günümüzde A. sloani ile sinonimdir.