İçeriğe atla

Hunerik

Hunerik
Hunerik'in sikkesi
Vandalların kralı
Hüküm süresi25 Ocak 477 - 23 Aralık 484
Önce gelenGenserik
Sonra gelenGunthamund
Ölüm23 Aralık 484
Eş(ler)iEudocia
Çocuk(lar)ıHilderik
BabasıGenserik
DiniAryanizm

Hunerik ya da Hunnerik ya da Honerik (ö. 23 Aralık, 484) 477 ile öldüğü 484 yılına kadar Geç Antik Çağ'da Kuzey Afrika'daki Vandallar ve Alanların kralıdır. Afrika'da Vandal Krallığı'nın kurucusu Genserik'in en büyük oğludur. Babasının imparatorluk politikalarını terk edip, çoğunlukla iç işlerine yoğunlaşmıştır. Roma imparatoru III. Valentinianus ile karısı Licinia Eudoxia'nın kızları olan Eudocia ile evlenmiştir. Çiftin, Hilderik isimli tek çocukları olmuştur.

Hunerik, Vandallar ve Alanların kralı unvanını kullanan ilk kraldır. Bu tarzı benimsemesine ve Vandalların deniz güçlerini ve Batı Akdeniz adalarındaki sahipliklerini sürdürmelerine rağmen, Hunerik, babası Genserik'in diğer devletler karşısında sahip olduğu prestije sahip değildi.

Hayatı

Hunerik, kral Genserik'in (ya da Gaiserik) oğludur, 435 yılında babasınını Roma imparatoru III. Valentinianus ile yaptığı anlaşma gereği rehine olarak İtalya'ya gönderilmiştir. Hunerik, babası Genserik'in 25 Ocak 477 tarihinde ölümüyle kral olmuştur. Babası gibi Hunerik aryandır ve hükümdarlığı en çok topraklarında yaşayan Katolik Kilisesi mensuplarına yaptığı zulüm ile hatırlanır. III. Valentinianus'un kızı Eudocia, Hunerik'in karısıdır.[1]

Hükümdarlığı

Hunerik, ateşli bir Aryanizm taraftarıydı. Yine de hükümdarlığına, yerel Roma nüfusuna yönelik birçok olumlu açılım yaparak başladı. Alexander'ın önderliğinde Doğu Roma İmparatorluğu'ndan diplomatik bir misyonun ziyaretinin ardından Hunerik, babası tarafından Kartaca'nın tüccarlarından ele geçirilen mülkleri geri verdi.[2] Ayrıca, yerel Roma Katoliklerine zulmetme politikasını kaldırarak, 24 yıllık bir boşluğun ardından yeni Katolik Kartaca Piskoposu olarak Eugenius'un seçildiği bir sinod yapmalarına izin verdi.[3]

Eugenius'n göreve gelmesinden sonra çok uzun zaman geçmeden Hunerik dönüş yapıp Katoliklere zulmetmeye tekrar başladı.[4] Hatta, Katolik mülklerini devlete devretmeyi denedi ama Doğu Roma imparatoru tarafından şiddetle proteste edildi bunun üzerine önemli miktarda katoliği uzak eyaletlere sürgüne gönderdi. 1 Şubat 484 günü, Aryan ve Katolik piskoposları Kartaca Konsili'nde bir araya getirdi fakat 24 Şubat 484 günü Katolik piskoposları görevlerinden aldı ve bazılarını Korsika'ya sürgüne gönderdi. Proconsul Victorian, Frumentius ve beraberindekiler Arian olmayı reddetmelerinden sonra Hadrumetum'da öldürülmeleri de dahil olmak üzere birkaçını idam etti.[5] Sürgüne gönderilenler arasında yer alan Thapsus piskoposu Vigilius, Aryanizm karşıtı ilahiyat yazısı yayınlamıştır.

Ek olarak, Hunerik, Hasdingi hanedanının birçok üyesini öldürmüş ve Mani dini mensuplarına da zulmetmiştir.[6]

Hükümdarlığının sonlarına doğru, Aurès Dağları'nda bulunan (modern Cezayir) Morolar Vandal yönetimine karşı başarılı bir isyan gerçekleştirmişler.[7]

23 Aralık 484 günü öldüğüne, yerine, yeğeni Gunthamund (h. 484-496) geçmiştir.

Ayrıca bakınız

  • Hunerikopolis, Katolik Metropolitan Başpiskoposluğu Hadrumetum'a onun adı verilmiştir.

Kaynakça

  1. ^  Önceki cümlelerden bir veya daha fazlası artık kamu malı olan bir yayından alınan metni içeriyor: Chisholm, Hugh, (Ed.) (1911). "Hunneric". Encyclopædia Britannica. 13 (11. bas.). Cambridge University Press. s. 932. 
  2. ^ Malchus, fragment 13. Translated by C.D. Gordon, Age of Attila: Fifth Century Byzantium and the Barbarians (Ann Arbor: University of Michigan, 1966), p. 125f
  3. ^ Victor of Vita, 2.3-6; translated by John Moorhead, Victor of Vita: History of the Vandal Persecution (Liverpool: University Press, 1992), pp. 25f
  4. ^ Victor of Vita, 2.23-46; translated by Johp Moorhead, pp. 32-40
  5. ^ "Saint Patrick's Church: Saints of March 23". 13 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ağustos 2019. 
  6. ^ Persecution of the Hasdingi: Victor of Vita, 2.12-17; translated by John Moorhead, pp. 28-30. Persecution of the Manichaeans: Victor of Vita, 2.1-2; translated by John Moorhead, p. 24
  7. ^ Procopius, De Bellus III.8.5. Translated by H.B. Dewing, Procopius (Cambridge: Loeb Classical Library, 1979), vol. 2 p. 75
Resmî unvanlar
Önce gelen
Genserik

Vandalların kralı

25 Ocak 477 - 23 Aralık 484
Sonra gelen
Gunthamund

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Vandallar</span>

Vandallar, Doğu Cermen kavimlerindendir. Kavimler Göçü sırasında 5. yüzyılda Roma İmparatorluğu'nun değişik eyaletlerini yağmalamalarıyla tanınırlar. Bu eyaletler sırasıyla Galya (Gallia), Galiçya, Endülüs, Kuzey Afrika ve Akdeniz adalarıdır.

Magister militum, Roma İmparatorluğu'nda ve cumhuriyet döneminde bugünün genelkurmay başkanına denk gelen askerî rütbeydi. İmparatordan veya konsülden sonra askeri alanda en yetkili rütbe magister militumdur. Roma İmparatorluğu'nun ikiye bölünmesinden sonra her iki imparatorlukta da bu rütbe sistemi devam etmiştir. Doğu Roma İmparatorluğu'nun son dönemlerinde imparatorların bu rütbeyi bizzat kendilerine verdikleri görülmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Basiliscus</span>

Basiliscus, 9 Ocak 475 - Ağustos 476 arasında hüküm sürmüş, Leo Hanedanı'na bağlı Bizans imparatoru idi.

<span class="mw-page-title-main">I. Theodosius</span>

I. Theodosius, Büyük Theodosius olarak da bilinir. MS 379'dan 395'e kadar Roma imparatoruydu. İmparatorluğun doğu ve batı kısımlarını birleştiren Theodosius, Doğu ve Batı Roma'nın ikisini birden yönetmiş son imparatordur. Ölümünden sonra imparatorluk ebediyen ikiye ayrılmıştır. Aynı zamanda Hristiyanlık'ı Roma İmparatorluğu'nun resmî dini yapmış olmasıyla da bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Petronius Maximus</span>

Flavius Anicius Petronius Maximus, 17 Mart 455 ve 31 Mayıs 455 tarihleri arasında kısa bir süre için Dominus Noster Flavius Anicius Petronius Maximus Augustus adıyla Batı Roma tahta çıkmış olan Romalı aristokrat.

<span class="mw-page-title-main">Olybrius</span>

Flavius Anicius Olybrius, 23 Mart ya da 11 Temmuz 472 - 23 Ekim ya da 2 Kasım 472 tarihleri arasında Dominus Noster Flavius Anicius Olybrius Augustus adıyla Batı Roma İmparatorluğu tahtına çıkmış olan Roma imparatoru. Anicii ailesi mensubu olup Petronius Maximus'la akrabaydı ve Roma'nın yerlisiydi. 395 yılında Konsüllük yapmış olan Flavius Anicius Hermogenianus Olybrius ve eşi Anicia Juliana'nın oğullarıdır.

<span class="mw-page-title-main">I. Leo (imparator)</span> 457den 474e kadar Roma İmparatoru

I. Leo Trakyalı, 457 – 474 döneminde Doğu Roma\Bizans İmparatorluğu imparatoru olmuştur. Taraftarları tarafından Magnus Thrax olarak; düşmanları tarafından Makalles ("Kasap") olarak anılmıştır. Leo önce Doğu Roma İmparatorluğu merkezi Konstantinopolis reel iktidarı elinde tutan ordu başkomutanı rütbeli barbar Alan asıllı Aspar'in bir kuklası olacağı görülerek imparatorluğa yükseltilmiştir. Fakat imparator olduktan sonra diğerlerinin bir kuklası olmadan yetenekli bir idareci ve çok becerikli bir siyasetçi olduğunu göstermiştir. Saltanat yıllarında Roma İmparatorluğu'nun barbar kavimlere kaybetmiş olduğu arazilerin geri alınması ve çok zayıf olarak bocalayan Batı Roma İmparatorluğu'nun desteklenmesi için birçok ileri görüşlü ve azimli ekonomik ve siyasi planların yapılması ve uygulanmaya çalışılması ile geçmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Vandallar Savaşı</span>

Vandallar Savaşı, Haziran 533 - Mart 534 döneminde Bizans İmparatorluğu ile Vandal Krallığı arasında yapılan, Vandal Krallığı'nın yenilip ortadan kaldırılması ile sonuçlanan ve çoğunluğu modern Tunus'ta yer alan savaştır. Bu savaş kendini tüm Roma İmparatoru olarak gören Bizans İmparatoru I. Justinianus'un Batı Roma İmparatorluğu'nun batıdaki arazileri tekrar eski sınırlarına kadar eline geçirmek amacı ile giriştiği bir seri muharebeden oluşan savaşların ilki idi.

<span class="mw-page-title-main">Vandal Krallığı</span>

Vandal Krallığı ya da Vandallar ve Alanlar Krallığı MS 435 ile MS 534 yılları arasında Kuzey Afrika ve Akdeniz adalarında Kral Genserik hükümdarlığı altında Cermen Vandallar tarafından kurulan krallıktır.

<span class="mw-page-title-main">Ad Decimum Muharebesi</span>

Ad Decimum Muharebesi 13 Eylül 533'te Vandal Kralı Gelimer komutasındaki Vandallar ordusu ile general Belisarius komutasındaki Bizans İmparatorluğu sefer ordusu arasında yapılan bir muharebedir. Bu muharebe olayına ve ertesi yıl ortaya çıkan askeri çatışmalara Vandallar Savaşı veya bazı tarihçiler tarafından "Kartaca Savaşı" adı da verilmektedir. Bizanslıların kazandığı bu muharebe, Vandal Krallığı'nın ortadan kalkacağının ve Bizans İmparatorluğu'nun ve imparator I. Justinianus'un tekrar Antik Roma İmparatorluğu'nun eski arazilerini geri alacağının müjdecisi olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Roma'nın Yağmalanması (455)</span> 455te yaşanon, Vandalların Romayı talan etmesi olayı

Roma'nın Yağmalanması, 455 yılında Kartaca'da yeni kurulan Vandal Krallığı'nın kralı Genserik komutasındaki Vandalların Roma'yı talan etmesi.

<span class="mw-page-title-main">Genserik</span> Vandalların ve Alanların Kralı

Genserik, ayrıca Geiserik ya da Gaiserik, 428 ile öldüğü 477 yılına kadar Vandallar ve Alanlar'ın kralı. 5. yüzyılda Vandal Krallığı'nı kurarak Batı Roma İmparatorluğu'nun başına bela olmuştur. 50 yıla yaklaşan hükümdarlığı boyunca, görece önemsiz Cermenleri Akdeniz'in önemli gücü haline getirmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Licinia Eudoxia</span> Roma İmparatoriçesi

Licinia Eudoxia Roma İmparatoriçesi, Doğu Roma İmparatoru II. Theodosius'un kızıdır. Batı Roma İmparatorları III. Valentinianus ve Petronius Maximus'un karısıdır.

<span class="mw-page-title-main">Hilderik</span> Vandalların Kralı

Hilderik Geç Antik Çağ'da Kuzey Afrika'daki Vandallar ve Alanların sondan bir önceki kralıdır. Vandal Krallığı, 534'te devrilmiş olsa da, o olayda kilit bir rol oynamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Gelimer</span> Vandalların kralı

Gelimer, Vandallar ve Alanların kralıdır (530–534), Geç Antik Çağ'da Kuzey Afrika'daki Vandal Krallığı'nın son Cermen hükümdarıdır. O zamanlar Arian olan Vandalların arasında, Katolikliğe dönmesi ile Vandal soylularını tedirgin eden Hilderik'i tahttan indirdikten sonra 15 Haziran 530 günü hükümdar oldu.

<span class="mw-page-title-main">Thrasamund</span> Vandalların Kralı

Thrasamund (450–523), 496 ile öldüğü 523 yılına kadar Geç Antik Çağ'da Kuzey Afrika'daki Vandallar ve Alanların kralıdır. Vandal Krallığı'nda Genserik'den sonra en uzun hüküm sürmüş hükümdardır.

<span class="mw-page-title-main">Gunthamund</span> Vandalların Kralı

Gunthamund, 484 ile öldüğü 496 yılına kadar Geç Antik Çağ'da Kuzey Afrika'daki Vandallar ve Alanların kralıdır. Vandal Krallığı'nın üçüncü kralı olup, sevilmeyen amcası Hunerik'in yerine geçmiş, bu nedenle görece başarılı bir hükümdarlığı olmuştur.

Placidia, 425'ten 455'e kadar Batı Roma imparatoru III. Valentinianus'un kızı ve 454/455'ten itibaren 472'de Batı Roma imparatoru olan Olybrius'un karısıdır. Geç Antik Çağ'da Batı Roma İmparatorluğu'nun çöküşü sırasında Roma'nın batısındaki son imparatorluk eşlerinden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Rufinianae</span>

Rufiniana, Roma Katolik Kilisesi'ne mensup, feshedilmiş unvanî piskoposluktu. Piskoposluğun tam yeri tarih boyunca kaybolmuş olsa da, Kuzey Tunus'ta olduğu bilinmektedir.