İçeriğe atla

Hulusi Yahyagil

İbrahim Hulusi Yahyagil, (15 Şubat 1895 - 25 Temmuz 1986) Risale-i Nur talebesi, Çanakkale Savaşı gazisi[1] ve emekli albay. Said Nursi tarafından yazılan Risale-i Nur eserlerinin birinci talebesidir.[2][3]

Hayatı

Risale-i Nur'un birinci talebesi Hulusi Yahyagil, 1895 yılında Ramazan ayının birinci gecesi Elazığ'daki Kesrik köyünde doğdu. Memleketinde başladığı askeri eğitimine Kuleli Askeri Okulunda devam etti. Ardından Harbiye Mektebine geçti. Birinci Dünya Savaşı patlayınca 1915'te Çanakkale Cephesinde 3. Kolordu Komutanlığında görev aldı.

Hulusi Yahyagil, Said Nursi ile ilgili kulağına gelen olumlu bilgilerin etkisiyle onu ziyaret etmek istedi, 1929 senesinde Barla'da dostu Şeyh Mustafa isimli şahısla Said Nursi'yi ziyaret etti. Kendisinin ifadesiyle Said Nursi ile "imanın şartı kadar" yani 6 kez görüştüler. Akabinde ikili arasında mektuplaşmalar başladı. Mektubat isimli eserin önemli kısmı bu yazışmalardan oluşmuştur.[4]

Askeri vazifesi devam ederken meydana gelen Dersim İsyanı esnasında görevli olmasına rağmen herhangi bir kimseye zarar vermeden kurtulduğunu aktarmıştır.[5] Bu süreçte askerlik vazifesine devam eden Hulusi Yahyagil, 1950'de albay rütbesiyle emekli oldu.[6]

Uzun yıllar Risale-i Nur'un tanınmasi ve kitlelerce kabul edilmesi için özellikle Elazığ'da dersler yaptı. Halk arasında bazı kerametlerinin de görüldüğünün iddia edilmesiyle birlikte şehirde bir kanaat önderi haline geldi. Özellikle Abdulkadir Geylani'nin övgüsüne mazhar olduğu, onun ihlasından bahsettiği Risale-i Nur'da geçmektedir.[7]

25 Temmuz 1986'da 91 yaşında öldü.

Mirası

Şahsı adına sevenleri tarafından açılan internet sitesinde sesli dersleri ve bu derslerin yazılı versiyonları bulunmaktadır. Özellikle ihlas konusu üzerinde durmuş, İhlas Risalesi'ni Risale-i Nur talebelerinin "iç tüzüğü" olarak nitelendirmiştir.[8]

Kendisi hakkında açılan Ekşi Sözlük başlığındaki bir entry'de[9] yeğeninin bir anısından sözedilmektedir, oysa Hulusi Yahyagil'in hiç kardeşi yoktur, dolayısıyla hiç yeğeni de yoktur.

Kendisinin adının verildiği bir adet okul[10] bulunmakta, her yıl vefatından dolayı Elazığ'da düzenlenen ve birçok siyasi ve sosyal mecradan insanın katıldığı anma programı düzenlenmektedir.[11][12] Hakkında yazılmış İhsan Atasoy'a,[13] Ahmet Özer'e[14] ve Hüseyin Tobi'ye[15] ait biyografik eserler bulunmaktadır.

Kaynakça

  1. ^ "Hulusi Yahyagil'in kendi sesinden: Çanakkale savaşında kurşun isabet etmesi ve ölümden dönmesi - YouTube". www.youtube.com. 14 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2022. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 25 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2021. 
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya". 28 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2021. 
  4. ^ "İBRAHİM HULÛSİ YAHYAGİL | Sorularla Risale". sorularlarisale.com. 26 Temmuz 2007. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2022. 
  5. ^ "Muhammed Salar - Hulusi Yahyagil ve Dersim faciası". amp.artigercek.com. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2022. 
  6. ^ "NURUN BİRİNCİ TALEBESİ HULUSİ AĞABEY". Nur Eğitim ve Kültür Platformu. 26 Ocak 2016. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2022. 
  7. ^ "Arşivlenmiş kopya". 29 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2021. 
  8. ^ "Arşivlenmiş kopya". 15 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2021. 
  9. ^ "hulusi yahyagil". ekşi sözlük. 14 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2022. 
  10. ^ "Arşivlenmiş kopya". 6 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2021. 
  11. ^ "ELAZIĞ'DA 'AZİZ ŞEHRİN AZİZ ŞAHSİYETLERİ' PROGRAMI". Milliyet. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2022. 
  12. ^ ŞEN, AA / İsmail. "Aziz Şehrin, Aziz Şahsiyetleri Projesi". Hürriyet. 14 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2022. 
  13. ^ "Kitapyurdu, Kitapla buluşmanın en kolay yolu". m.kitapyurdu.com. 15 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2022. 
  14. ^ "Kitapyurdu, Kitapla buluşmanın en kolay yolu". m.kitapyurdu.com. 15 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2022. 
  15. ^ Tobi, Hüseyin (28 Mart 2014). Hacıbey. Işık Yayıncılık Ticaret. ISBN 978-605-5119-06-5. 

Dış Bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Said Nursî</span> Kürt asıllı Türk İslam âlimi

Sait Okur, bilinen adıyla Said Nursî, Kürt İslam âlimi, müfessir ve yazar. Dârü'l-Hikmeti'l-İslâmiye azalığı, Birinci Dünya Savaşı'nın Kafkasya Cephesi'nde milis alay kumandanlığı yapmıştır. İslam üzerine yazılmış ve 300 kadar ayeti tefsir eden Risale-i Nur isimli 50'den fazla dile çevrilen külliyatın yazarıdır.

<i>Risale-i Nur</i> tefsir külliyatı

Risale-i Nur, konu sırası takip etmeyen, güncel, İslami ve imani konularda Said Nursi tarafından 1925 yılında yazılmaya başlanmış, 24 yılda tamamlanmış kitap ve kitapçıklardan oluşan bir külliyattır.

<i>Yeni Asya</i> Gazete

Yeni Asya, Türkiye'de yayınlanan ulusal gazete. Nur Cemaati'nin yayın organı olarak bilinmektedir. Amblem altı yazısında, Said Nursî'nin bir sözü olan "Asya'nın bahtının miftahı meşveret ve şuradır" ifadesi bulunmaktadır.

Sözler, İslam alimi Said Nursî tarafından 1925-1931 yılları arasında yazılan bir kitaptır. Risale-i Nur külliyatının en geniş hacimli kitabıdır.

<i>Mektûbat</i> (Said Nursî)

Mektubat, İslam alimi Said Nursî'ye ait kitap. 1928 ve 1935 yılları arasında kısım kısım yazılmış olan eser aynı zamanda Risale-i Nur Külliyatının bir parçasıdır. Eserdeki soruların ise talebesi Hulusi Yahyagile ait olduğu ifade edilmektedir.

İşârâtü'l-İ'câz, yazıldığı dönemin I. Dünya Savaşı Pasinler Cephesinde Milis Albay olan Said Nursî'ye ait İslami kitap, 1918 yılında ilk baskısı yapılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Barla, Eğirdir</span> Isparta ilinin Eğirdir ilçesine bağlı köy

Barla, Isparta ilinin Eğirdir ilçesine bağlı bir köydür.

Mehmed Kayalar, Türk emekli subay, Nur cemaatinin bilinen isimlerinden. Said Nursi'yi hayatında iki kere görmesine rağmen 12 muridinden biri.

<i>Mesnevî-i Nuriye</i> Saîd Nursî kitabı

Mesnevî-i Nuriye, İslam Alimi Said Nursi'ye ait kitap, 1920-1924 yılları arasında Arapça olarak yazılmıştır. Eser daha sonra yazarın kardeşi Abdulmecid Nursi ve Abdulkadir Badıllı tarafından Türkçeye tercüme edilmiştir.

Nur Cemaati, Nurcular veya Risale-i Nur hareketi, Said Nursi tarafından telif edilen Risale-i Nur adlı eserlerin bilgileri istikametinde teşekkül eden, 20. yüzyıl başlarında doğan İslâmî harekettir. İtikadi ve fıkhi bakımdan Sünni İslam'a bağlıdırlar. Müslümanların birliği dedikleri ittihad-ı İslam'ı ve halifeliğin geri getirilmesini savunurlar. Cemaatin temel faaliyeti Risale-i Nurların okunması, yazılması, anlaşılmaya çalışılması ve insanlara ulaştırılmasıdır. Bu faaliyet Cemaat mensupları tarafından "Hizmet-i imaniye ve Kur'aniye" veya kısaca ''Risale-i Nur Hizmeti'' diye tabir edilen kavramlarla ifade edilir.

Mehmed Kırkıncı, Türk din alimi ve yazar. Nur Cemaati'nin önde gelen isimlerinden ve kanaat önderlerindendir.

Lem'alar, İslam alimi Said Nursî tarafından telif edilen tefsir kitabı. Risale-i Nur külliyatını oluşturan önemli eserlerden biridir. Lem'a adı verilen 33 başlık ve münacaattan oluşmaktadır.

<i>Gençlik Rehberi</i>

Gençlik Rehberi (Osmanlıca: گنچلك رهبرى, Said Nursî'nin eseri. Risale-i Nur koleksiyonunun müstakil kitaplarında geçen gençlik, iman ve ahiret konulu kitapçıklardan derlenmiştir.

Emirdağ Lahikası, Said Nursi'nin yazmış olduğu Risale-i Nur külliyatının parçası olan eser.

Barla Lahikası, Said Nursi'nin Risale-i Nur adlı külliyatında bulunan kitaplarından biridir. Said Nursi'nin Isparta'nın Eğirdir ilçesine bağlı Barla köyünde ikamet ettiği günlerde yazdığı risalelerden oluşur.

Sikke-i Tasdik-i Gaybi Said Nursi'nin Risale-i Nur adlı külliyatında bulunan kitaplarından biridir. Bazı dini görüşlerin açıklandığı bir risale özelliği taşır.

<i>Zülfikar</i> (kitap)

Zülfikar, Said Nursi'nin Risale-i Nur adlı külliyatında bulunan eserlerden biridir. Risale-i Nur’un çeşitli yerlerinde Zülfikar-ı Mucizat, Zülfikar Mecmuası, Zülfikar-ı Mucizât-ı Kur’âniye Mecmuası gibi isimlerle anılır.

Said Nursî kendisinin skolastik bir medrese hocası gibi değerlendirilmemesini, Risale-i Nur'un Arş-ı Azam'dan indirilerek kendisine yazdırılan ve mehdiliği temsil eden Kur'an hakikatleri olduğunu, kendisinin sadece bir aracı ve elçi olduğunu ifade eder. Öyle ki Kur'an'ın yanında celcelutiye, mektubat, gibi asırlar önce yazılmış eserler ima ve işaretler yoluyla muhtelif yerlerde Risale-i Nur'a işaret eder, mücadelesini destekler, Risale-i Nur'un mahrem ve izni ilahi tarafından uygun görülmeyen kısımları yazdırılmaz ya da ilgili bölüm atlanılarak izin verilen kısımlar yazdırılmaya devam eder. Kendisinin mücadele alanı ise başta insanın sonsuz azap çekmesini gerektiren imansızlığın yanında imansızlığın en büyük kaynağı olarak gördüğü ve ahir zamanın büyük deccali olarak adlandırdığı bolşeviklik ve İslam deccali veya süfyan olarak nitelendirdiği Mustafa Kemal'den ve Cumhuriyet Devrimleri'nden başkası değildir. Cumhuriyete taraf olmakla birlikte, şeriatı yürürlükten kaldıran laikliğe şiddetle karşıdır ve şapka giyilmesini de küfür işareti olarak görür. Çünkü ona göre şeriat adalet-i mahza ve fazilettir.

Tahşiyeciler veya Tahşiye grubu, "Molla Muhammed Doğan el-Kersî" olarak bilinen Vartolu Mehmet Doğan adında bir emekli imamın lideri olduğu Nurculuk kökenli bir cemaattir. Said Nursî'nin ilk talebesi Hulusi Yahyagil'in talebesi olan Doğan, Fethullah Gülen Cemaati ile görüş ayrılığı içindedir. Cemaatin yayınevi Tahşiye Yayınları 2003 yılından bu yana faaliyetlerine devam etmektedir.

Hutuvat-ı Sitte, Said Nursî'nin 1920 yılında İstanbul’un İngilizler tarafından işgal edilmesi üzerine, işgal kuvvetleri aleyhine kaleme aldığı bir risaledir.