İçeriğe atla

Hulusi Fuad Tugay

Ahmed Hulûsi Fuad Tugay (1890, İstanbul - 21 Mayıs 1967, İstanbul), Müşîr Deli Fuad Paşa'nın oğlu olan Çerkes asıllı Türk tıp doktoru, asker ve diplomat.

Yaşamı

1890 yılında İstanbul'da doğdu. Tam ismi Ahmed Hulûsi Fuad Tugay'dır. Müşir Deli Fuad Paşa'nın oğludur.[1] I. Dünya Savaşı yıllarında Galiçya Cephesi'nde çarpışan Osmanlı ordusu askerlerinin sağlık ve haberleşme ile ilgili sorunlarını halletmek ve durumu organize etmek için Genelkurmay Başkanlığı tarafından Viyana'da müfettiş olarak gönderildi.[2] Bu cepheseki sorunlar ve Osmanlı askerlerinin durumu hakkında bir rapor hazırladı.

Mısır Kralı I. Faruk'un kuzeni olan ve ilk Türk kadın ressamlarından Emine Düriye Hanım ile 1921 yılında evlenmiştir.[3]

Diplomasi kariyeri

Hariciye'de çalıştığı yıllarda Kopenhag, Tokyo, Nanking, Tiran, Madrid, Lizbon, Çunking, Bükreş ve Kahire gibi şehirlerde vazifesini elçi ve büyükelçi olarak görev yaptı. 1925 yılında Japonya nezdindeki ilk Türk temsilci ve 1929 yılına kadar görevde kaldı.[4] Son görev yeri olan Mısır'a da hem ailesinin bağlantısı hem de Bükreş'teki diplomatik misyonda övgüdeğer bir dönem geçirmiş olması etkili oldu. 1952 yılındaki Mısır Devrimi sonrası Hür Subaylar Hareketi ile mesafeli bir iletişim kurdu. Cemal Abdül Nâsır ile yaşadığı ve Tugay Olayı olarak bilinen olay neticesinde Mısır'da persona non grata ilan edilmiştir.[5] Bu olay neticesinde Türkiye Cumhuriyeti tarihinde persona non grata ilan edilen ilk diplomat olmuştur.

Hakkında

1972 yılında Prof. Dr. Bedii Nuri Şehsuvaroğlu'nun yazdığı biyografik eser olan "Hekim bir siyasimizin portresi Büyükelçi Dr. A. Hulusi Fuad Tugay" başlıklı bir kitap hazırlanmıştır.

Kaynakça

  1. ^ "Ottoman Imperial Diplomacy, p.139". 15 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2017. 
  2. ^ "Birinci Dünya Savaşında Osmanlı Ordularının Galiçya Cephesi'ne Gönderilmesi ve Cephe Gerisinde Yaşananlar". 15 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2017. 
  3. ^ "'Mısır'da darbe' denince Fuad Tugay'ı hatırlayalım!". 12 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2017. 
  4. ^ "Türkiye Cumhuriyeti Tokyo Büyükelçiliği". 12 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Nisan 2017. 
  5. ^ "Kahire'deki unutulmuş skandal". 12 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2017. 


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Mustafa Reşid Paşa</span> 180. Osmanlı sadrazamı

Koca Mustafa Reşid Paşa, Osmanlı sadrazamı, devlet adamı ve diplomat.

<span class="mw-page-title-main">Keçecizade Fuat Paşa</span> 187. Osmanlı sadrazamı

Keçecizade Mehmet Fuat Paşa, Osmanlı devlet adamı. Tanzimat döneminin önde gelen üç siyasi liderinden biridir. Abdülaziz saltanatında 22 Kasım 1861 - 6 Ocak 1863 ve 3 Haziran 1863 - 5 Haziran 1866 dönemlerinde iki kez sadrazam ve toplam on yıla yakın Hariciye Nazırlığı yapmıştır. Siyasi başarılarının yanı sıra keskin zekâsı ve nükteleriyle ün kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ahmed Arifi Paşa</span> 200. Osmanlı sadrazamı

Ahmed Arifi Paşa II. Abdülhamid saltanatında 29 Temmuz 1879 - 18 Ekim 1879 tarihleri arasında iki ay yirmi gün sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Mahmud Muhtar Paşa</span> Osmanlı devlet adamı

Mahmut Muhtar Paşa ya da Soyadı Kanunu sonrasında Mahmut Muhtar Katırcıoğlu,, Osmanlı İmparatorluğu'nda valilik, nazırlık gibi önemli devlet görevlerinde bulunmuş asker ve bürokrat.

<span class="mw-page-title-main">Ahmed Muhtar Paşa</span> 211. Osmanlı sadrazamı

Ahmed Muhtar, 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı'nın Kafkasya cephesi komutanı, asker, gök bilimci, yazar, eğitimci ve devlet adamıydı. 1912 yılında kısa bir süreyle Osmanlı Devleti'nin sadrazamlığını da yapmıştır. Darüşşafaka Cemiyeti'nin kurucularındandır.

<span class="mw-page-title-main">Ömer Faruk Efendi</span> Türk asker ve Osmanlı hanedanı şehzadesi

Ömer Faruk Efendi, Türk asker, son Osmanlı halifesi Abdülmecid Efendi'nin oğlu, son Osmanlı padişahı VI. Mehmed’in damadıdır. 1920-1924 yılları arasında Fenerbahçe Spor Kulübü'nün başkanlığını yapmıştır.

<i>Persona non grata</i> "istenmeyen kişi" anlamında kullanılan Latince bir diplomatik terim

Persona non grata, devletler arası ilişkilerde bir ülkeye girmesi veya o ülkede kalması ülkenin merkezi hükûmeti tarafından yasaklanan yabancı kişi veya kişiler için kullanılan Latince diplomatik bir terim. Kendisine verilen diplomatik dokunulmazlık hakkı sayesinde tutuklama ve herhangi bir kovuşturmadan korunan yabancı bir diplomata herhangi bir ülkenin uygulayabileceği en ciddi kınama biçimi olarak kabul edilir. Eğer bir ülke; yabancı büyükelçileri istenmeyen kişi ilan ederse, o elçilerin bulundukları ülkeler de aynı şekilde mütekabiliyet gereği karşılık verebilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">II. Abbas Hilmi Paşa</span>

II. Abbas Hilmi Paşa, son Mısır hidividir.

Müşîr, Osmanlı Devleti'nin son dönemi ve Türkiye'nin ilk yıllarında kullanılan, günümüzdeki en yüksek askerî rütbe olan mareşale denk olan rütbe.

<span class="mw-page-title-main">Britanya Mısırı</span> Britanya egemenliği altındaki Mısır

1882-1922 yılları arasında Britanyalı işgali altındaki Mısır'ın fiilen Osmanlılardan kopması ve öteden beri süren Britanyalı-Fransız rekabetinin Britanyalılar lehine noktalanması gibi iki önemli sonuç doğurdu. Britanyalılar, Osmanlıların ve Avrupa devletlerinin gösterdiği tepkiyi göz önüne alarak resmi bir siyasi denetim kurmaktan kaçınmakla birlikte, stratejik çıkarlarını güvence altına almadan Mısır'dan çekilmeye niyetleri olmadıklarını da ortaya koydular.

<span class="mw-page-title-main">I. Fuad</span>

I. Fuad, asıl adı Ahmed Fuad Paşa, İngiltere'den bağımsızlığını elde eden Mısır'ın ilk kralı (1922-1936). İngiltere'yle daha uygun koşullarda bir bağımsızlık antlaşması yapmaya ve aşırı milliyetçi Vafd Partisi'nin etkisini kırmaya çalışmıştır.

Ahmet Paşa veya Ahmed Paşa şu anlamlara gelebilir:

<span class="mw-page-title-main">Mehmed Ziyaeddin Efendi</span>

Şehzade Mehmed Ziyaeddin Efendi, Osmanlı padişahı V. Mehmed Reşad'ın ve başkadınefendi Kamures Hanım'ın büyük oğludur. Çırağan Sarayı'nda doğmuştur. Şehzade olmasının yanı sıra bir asker, hekim ve müzisyendir. "Nişan-ı âli-i imtiyaz" ve "Prusya kara kartal şövalye nişânı" sahibidir.

<span class="mw-page-title-main">Deli Fuad Paşa</span>

Fuad Paşa Çerkes asıllı Türk asker. Ataklığı ve düşündüklerini çekinmeden söylemesi nedeniyle Müşir Deli Fuad Paşa olarak da bilinir. Beşiktaş Jimnastik Kulübü kurucuları arasındadır.

<span class="mw-page-title-main">Mehmed Namık Paşa</span>

Müşir Mehmed Emin Namık Paşa 19. yüzyılda yaşamış Osmanlı devlet adamıdır. Mekteb-i Harbiye'yi kurmuş, iki defa Bağdat Valisi olarak görev almış, Osmanlı Devleti'nin Londra Büyükelçisi olmuş, Serasker ve Şeyh-ül Vüzera unvanlarını elde etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Sabiha Sultan</span> Osmanlı prensesi

Sabiha Sultan veya Rukiye Sabiha Osmanoğlu, son Osmanlı padişahı Sultan Vahdettin’in kızı ve son İslam Halifesi Abdülmecid Efendi'nin gelini.

<span class="mw-page-title-main">Evkaf-ı Hümâyun Nezâreti</span>

Evkaf Nâzırlığı veya Evkaf-ı Hümâyun Nezâreti,, son dönem Osmanlı hükûmetlerinde vakıf kurumlarından sorumlu olan nâzırlıktır.

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı ordusu (modern dönem)</span> Geç dönem Osmanlı Ordusuna genel bakış (1861–1922)

Modern Osmanlı Ordusu, Osmanlı İmparatorluğunun Kara Kuvvetlerinin yeniden teşkilatlanması ile oluşan askeri birimler.

Emine Fuat Tugay ya da Emine Düriye Hanım İlk Türk kadın ressamlardan biridir.

Hulusi veya düzeltme işaretleri (şapka) ile Hulûsî halis, saf, samimi sıfatını ifade etmekte. Bu kelime Arapça kökenlidir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.