İçeriğe atla

Huber Matos

Huber Matos
Huber Matos (2011)
Doğum26 Kasım 1918
Yara, Küba
Ölüm27 Şubat 2014 (95 yaşında)
Miami, Florida, ABD

Huber Matos (26 Kasım 1918, Yara – 27 Şubat 2014; Miami, Florida), Fulgencio Batista rejiminin devrilmesi için mücadele eden Kübalı devrimci. Yoğunlukla Sierra Maestra'da faaliyet gösteren Fidel Castro'nun 26 Temmuz Hareketinin komutanlarındandı. İktidarın alınmasından sonra oluşan hükûmetin marksist ilkeleri benimsemesini protesto ettiği için tasfiye edilmiş ve 20 yıl (1959-1979) hapis kalmıştır. 1979 yılında salıverildikten sonra ABD'ye gitmiş ve Küba hükûmetine karşı olan muhalefete katılmıştır.

Küba Devrimindeki yeri

Huber Matos ile Fidel Castro, 1959

İlk yıllar

Matos, Oriente eyaletindeki Yara kentinde dünyaya gelir. Manzanillo'da öğretmenlik yapar, aynı zamanda küçük bir pirinç tarlasının sahibi konumundadır. Milliyetçi parti olan Ortodoks Parti'ye katılır. Burada genç ve başarılı bir avukat olan Fidel Castro ile tanışır.

Gerilla mücadelesi

Batista'nın 10 Mart 1952 darbesiyle iktidarı almasının ardından parti içinde oluşan direnişe katılır. Çok geçmeden Kosta Rika'ya geçer. Batista'ya karşı silahlı mücadele başlatıldığı zaman Sierra Maestra ile de temas halindedir. Kosta Rika hükûmetinin 26 Temmuz Hareketini desteklemesini sağlayarak mali ve lojistik destek bulur. 31 Mart 1958 günü Castro gerillalarına 5 ton uçak kargo dolusu silah ve cephane ulaştırır. 8 Ağustos 1958 tarihinde Matos'a komutan rütbesi verilir. Komutasındaki müfrezeye Antonio Guiteras[1] adı verilir. Küba Devriminin son aşamasındaki Santiago de Cuba harekâtında savaşır. Ocak 1959 yılında Fidel Castro ile birlikte başkent Havana'ya giren ekip içindedir. 11 Ocak günü Camagüey eyaleti komutanlığına getirilir.

Tasfiye

Temmuz 1959 yılında Camagüey'de yaptığı bir konuşmada devrimci iktidarın seçtiği yoldan memnun olmadığını şiddetli bir anti-komünist söylemle vurgular. Dönemin başbakanı Fidel Castro ile aralarında yoğun bir tartışma yaşanır. Tartışmaya Cumhurbaşkanı Manuel Urrutia Lleó de katılır.[2] 3 Ocak - 18 Temmuz 1959 tarihleri arasında görev yaptıktan sonra tasfiye edilen cumhurbaşkanının yerine Osvaldo Dorticós Torrado gelir.[3] Gelişmeler üzerine Matos da istifasını verir. Toprak Reformu sırasında Castro ile Matos Havana'daki Hilton Oteli'nde[4] bir araya gelirler ve Castro Matos'u istifadan vazgeçirir. 19 Ekim günü Castro'ya ikinci bir istifa mektubu yazar ve Küba halkını uyarma görevinden bahseder. Bunun üzere Castro Camilo Cienfuegos'u Matos'u tutuklaması için gönderir. Cienfuegos, Matos ve ekibini tutukladıktan sonra Havana'ya dönüş yolunda geçirdiği uçak kazasında hayatını kaybeder. Matos'un CIA ile temas olduğu ve bir karşı-devrim planladığı öne sürülür.[5] Matos'un tutuklandığı gün Miami'de bulunan Castro muhalifi eski hava kuvvetleri komutanı Pedro Luis Díaz Lanz Havana semalarından bildiri atarak tüm komünistlerin iktidardan çekilmesi çağrısı yapmıştır. Matos ile ilgili karar veren evrimci iktidar infaz edilmesindense hapse atılması yönünde görüş bildirir. 11 Aralık 1959 günü başlayan duruşmasında vatana ihanet ve ayaklanmaya teşebbüs suçlarından 20 yıla mahkûm edilir. Zor koşullarda cezasını tamamlayan Matos 21 Ekim 1979 günü tahliye edilir.

Sonraki hayatı

Matos, Küba'yı 1960'lı yıllarda terk etmiş olan ailesiyle Kosta Rika'da bir araya gelir. Daha sonra halen oturmaya devam ettikleri Miami'ye geçerler. Matos ve oğlu Huber Rogelio Matos Araluce[6] Miami'deki Küba karşıtı muhalefete aktif bir şekilde destek vermeye başlar. 2014 yılında Miami Florida'da 95 yaşında ölmüştür.[7]

Kaynakça

  1. ^ Antonio Guiteras (1906-1935), suikast sonucu öldürülen Kübalı solcu siyasetçi
  2. ^ Urrutia'nın en çok Batista'dan devralınan cumhurbaşkanının yıllık 100 bin dolar olan maaşının kesilmesine içerlediği öne sürülür
  3. ^ 18 Temmuz 1959 - 2 Aralık 1976 tarihleri arasında görev yapar
  4. ^ Otelin bugünkü adı Hotel Tryp Habana Libre dir
  5. ^ Bu dönemin ardından yürütülen gizli faaliyetler Domuzlar Körfezi Çıkarmasına varacaktır.
  6. ^ Matos'un oğlu 1993 yılında Miami'deki Florida Medical & Diagnostic Center Inc. adlı paravan firma sayesinde 3.3 milyon dolarlık bir yolsuzluk işine bulaşır. Kosta Rika vatandaşı olduğu ve bu ülkede bulunduğu için ABD mahkemelerinden kaçar.
  7. ^ İlgili 27 Şubat 2014 2 Ocak 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. tarihli BBC haberi (İngilizce) 14 Kasım 2014 tarihinde erişilmiştir

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Küba</span> Karayiplerde bir ada ülkesi

Küba, resmî olarak Küba Cumhuriyeti (

<span class="mw-page-title-main">Fidel Castro</span> 1959dan 2008e kadar Kübanın lideri

Fidel Alejandro Castro Ruz ( söylenişi), Kübalı Marksist-Leninist devrimci ve Küba Devrimi'nin önderi. Yaşamı boyunca ve ölümünden sonra çeşitli liderler ve muhalif kesimlerce diktatör olarak da nitelendirilmiştir. Devrim sonrasında, 1959-76 arasında Küba başbakanlığı, 1976-2008 arasında da Küba devlet başkanlığı yaptı. 1961 ile 2011 yılları arasında da Küba Komünist Partisi Birinci Sekreterliği görevini yürüttü. Uluslararası alanda ise 1979-1983 ve 2006-2008 yılları arasında Bağlantısızlar Hareketi'nin Genel Sekreterliğini yaptı. Lakabı İspanyolcada At anlamına gelen "El Caballo"dur.

<span class="mw-page-title-main">26 Temmuz Hareketi</span> Kübada 1959da Batista rejimini deviren, Fidel Castronun lideri olduğu siyasi hareket

26 Temmuz Hareketi 1959 yılında Küba'da Fulgencio Batista rejimini deviren liderliğini Fidel Castro'nun yaptığı devrimci bir örgüttür. Örgütün isminin kaynağı, 26 Temmuz 1953 tarihinde Santiago de Cuba'daki Moncada Kışlası'na yapılan saldırıdır. Hareket 1955 yılında Meksika'da sürgündeki bir grup devrimci tarafından tekrar örgütlenmiştir. Sadece 82 kişiden oluşan bu yeniden örgütlenme safhasında Fidel ve Raúl Castro kardeşleri ve Arjantinli Che Guevara'yı sayabiliriz. Batista'yı devirmek için hazırlanacak eğitimli bir gerilla kuvveti hazırlamayı görev edinmişlerdi. Hareketin Küba'da kalan üyeleri sabotaj eylemlerine devam ederken siyasî hoşnutsuzlukları körüklemeye çalışıyorlardı.

<span class="mw-page-title-main">Küba Devrimi</span> Diktatör Fulgencio Batista rejiminin yıkılarak Fidel Castro liderliğinde bir Küba Hükümeti kurulmasıyla sonuçlanan devrim

Küba Devrimi, 1952 ile 1959 yılları arasında Küba devlet başkanı olarak hüküm süren Fulgencio Batista'nın diktatörlüğünü devirmeye yönelik askeri ve siyasi bir girişimdir. Eski devlet başkanı ve general Fulgencio Batista'nın yeni doğmakta olan Küba demokrasisini yıkıp iktidarı pekiştirdiği 1952 Küba darbesinin ardından başladı. Darbeye karşı çıkanlar arasında, o zamanlar acemi bir avukat olan ve Küba yargısı aracılığıyla darbeye itiraz etmeye çalışan Fidel Castro da vardı. Bu çabaların sonuçsuz kalması üzerine Fidel Castro ve kardeşi Raúl, 26 Temmuz 1953'te Küba ordusunun Moncada Kışlası'na silahlı bir saldırı düzenledi. Saldırının başarısızlıkla sonuçlanmasının ardından Fidel Castro ve suç ortakları tutuklandı ve gözaltındayken 26 Temmuz Hareketi'ni (M-26-7) kurdular. Duruşmasında Fidel Castro, Batista diktatörlüğüne karşı şikayetlerini ortaya koyarken kendisine ulusal ün kazandıran iki saatlik bir konuşma yaptı. Batista, halkın onayını kazanmak amacıyla Moncada Kışlası saldırganlarından hayatta kalanlara af çıkardı ve Castrolar sürgüne kaçtı. Castrolar sürgün sırasında Meksika'daki stratejilerini pekiştirdiler ve daha sonra 1956'da Meksika'da bulundukları sırada tanıştıkları Che Guevara eşliğinde Küba'ya yeniden girdiler.

<span class="mw-page-title-main">Camilo Cienfuegos</span> Kübalı devrimci

Camilo Cienfuegos Gorriarán Calabazar de Sagua`da dünyaya gelen Kübalı devrimci. Fulgencio Batista başkanlığını devirmek için birçok yer altı aktiviteye katıldı ve Küba Devrimi`nde önemli bir rol oynadı. Fidel Castro, Raúl Castro ve Che Guevara ile birlikte devrimin önemli liderlerinden biridir. Geçirdiği uçak kazasında ölmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Granma (yat)</span>

Granma, 1956'da Küba Devrimi savaşçılarını taşımak için kullanılan yattır.

<span class="mw-page-title-main">Domuzlar Körfezi Çıkarması</span> ABD´nin desteğini arkasına alan sürgündeki Kübalıların, Fidel Castro rejimini yıkmak için gerçekleştirdikleri başarısız işgal girişimi

Domuzlar Körfezi Çıkarması, 1961 yılında ABD´nin desteğini arkasına alan sürgündeki Kübalıların, Fidel Castro rejimini yıkmak için gerçekleştirdikleri başarısız işgal girişimi. Adını, çıkarmanın yapıldığı körfez olan Playa Giron'dan almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Sierra Maestra Dağı</span> Kübada bir sıra dağ

Sierra Maestra Küba'nın güneydoğusunda, hemen kıyıdan yükselerek Guantánamo Eyaleti'nin güneyinden batıya Niquero'ya doğru uzanan sıradağlardır. Sierra Maestra Küba'daki en yüksek dağ sistemidir. Mineral açısından, özellikle bakır, mangan, krom ve demir madenleri yönünden zengindir. En yüksek noktası 1.974 m'lik Pico Turquino'dur.

Arnaldo T. Ochoa Sánchez, Kübalı general, 1989 yılında vatana ihanet suçundan suçlu bulunarak kurşuna dizilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Juan Almeida Bosque</span>

Juan Almeida Bosque Kübalı komünist siyasetçi ve bestecidir. Küba Devlet Konseyi'nin en kıdemli üçüncü üyesi ve Konsey Başkan Yardımcısıdır. Küba Devrimi'ni gerçekleştiren askeri komutanlardan bir tanesidir. Küba Cumhuriyeti Kahramanı ödülünü alan az sayıdaki kişilerden birisidir. Küba Devrimi Gazileri Derneğinin başkanıydı.

<span class="mw-page-title-main">Haydutlara Karşı Savaş</span>

Haydutlara Karşı Savaş, Küba'da Fidel Castro yönetimine karşı özellikle Escambray Dağlarında yaşanan silahlı ayaklanma. Ayaklanma büyük ölçüde toprak reformu kapsamında topraklarına el konan orta büyüklükteki toprak sahiplerince gerçekleştirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Leopoldo Cintra Frías</span>

Leopoldo Cintra Frías "Polo" Kübalı asker ve siyasetçi. Küba Ordusunda general, Küba Komünist Partisi kurucusu, Politbüro üyesi ve Küba Cumhuriyeti Kahramanıdır.

Küba'daki Yahudilerin tarihi, Küba'da yaşayan Yahudi kökenli topluluk. Bazı Yahudi asıllı Kübalılar atalarını, İspanyol Engizisyonundan kaçan Marrano'lara kadar dayandırırlar. 20. yüzyılının başında Küba'ya önemli ölçüde bir Yahudi göçü gerçekleşti. Birçok Kübalı gibi ülkedeki Yahudilerin çoğu da Fidel Castro başa geçince Amerika Birleşik Devletleri'ne kaçtı ve Güney Florida'da büyük bir cemaat oluşturdular. Modern Küba'da Yahudiler ve Lübnanlılar gibi Orta Doğu kökenli halklar bulunmaktadır.

Abelardo Colomé Ibarra Kübalı devrimci, asker ve devlet adamı. Küba Devrimci Silahlı Kuvvetlerinde general ve Küba Komünist Partisi kurucusu, Politbüro ve Merkez Komite üyesidir. 2015 yılına dek Küba İçişleri Bakanı ve Devlet Konseyi Başkan Yardımcısı görevinde bulunmuştur. Çok sayıda muharebeye girmiş bir askerdir. Küba Cumhuriyeti Kahramanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Manuel Urrutia Lleó</span>

Manuel Urrutia Lleó, Kübalı avukat ve siyasetçi. 1950'li yıllarda Gerardo Machado hükûmetini devirerek diktatör olan Fulgencio Batista'ya karşı kampanyalar yürüttü. Bu kampanyalar 1959'da ilk devrimci hükûmetin başkanı olana kadar sürdü. Sadece altı ay sonra Küba Devrimi önderi Fidel Castro ile yaşadığı bir dizi görüş ayrılığı nedeniyle görevinden istifa etti ve kısa bir süre sonra ABD'ye göç etti.

<i>Tarih beni beraat ettirecektir</i> Ünlü bir söz

Tarih beni beraat ettirecektir veya Tarih beni aklayacaktır, Kübalı devrimci lider Fidel Castro'nun 16 Ekim 1953 günü mahkemede yaptığı ünlü konuşmanın son cümlesi ve sonradan basılan konuşma metninin başlığıdır.

<span class="mw-page-title-main">Vilma Espín</span>

Vilma Lucila Espín Guillois Kübalı devrimci, feminist ve kimya mühendisi. Halihazırdaki Küba Devlet Başkanı Raul Castro'nun eşiydi.

<span class="mw-page-title-main">Frank Pais</span>

Frank País García Fulgencio Batista rejiminin devrilmesi için mücadele eden Kübalı devrimci. Yoğunlukla Sierra Maestra'da faaliyet gösteren Fidel Castro'nun 26 Temmuz Hareketinin şehir örgütlenmesi sorumlusuydu. 30 Temmuz 1957 günü Santiago de Cuba sokaklarında tutuklandıktan sonra polis tarafından yargısız infaz edilerek öldürülmüştür. Anısı bugün Küba'da çok sayıda yerin isminde yaşatılmaktadır.

Norberto Collado Abreu, Kübalı denizci ve kaptan. Küba Devrimi sırasında Fidel Castro ve diğer 26 Temmuz Hareketi üyelerini Meksika'dan Küba'ya götüren Granma teknesinin serdümeni.

Carlos Franqui, Kübalı yazar, şair, gazeteci, devrimci ve siyasetçi. Küba Devrimi sırasında Fidel Castro önderliğindeki 26 Temmuz Hareketi üyesi olmuştur. Devrimden sonra Revolución gazetesinin yayın sorumlusu olmuştur. Rejimle ayrılığa düşüp ülkeden ayrılmış ve 1968 yılı itibarıyla Castro rejimine karşı aktif muhalefete katılmıştır.