İçeriğe atla

Hua Guofeng

Kontrol Edilmiş
Hua Guofeng Paris'teki Hôtel de Ville'i ziyareti sırasında 1979

Hua Guofeng (Çince (basitleştirilmiş): 华国锋; Çince (geleneksel): 華國鋒; pinyin: Huá Guófēng; 16 Şubat 1921 - 20 Ağustos 2008), doğum adıyla Su Zhu (Çince (basitleştirilmiş): 苏铸; Çince (geleneksel): 蘇鑄; pinyin: Sū Zhù), Çin Komünist Partisi Başkanı ve Çin Başbakanı olarak görev yapan Çinli bir politikacıydı.[1] Hua, Başbakan Zhou ve Başkan Mao'nun ölümünden sonra hükûmetin, partinin ve ordunun üst düzey makamlarını elinde tuttu, ancak Haziran 1981'e kadar daha etkili parti liderleri tarafından büyük siyasi iktidardan çıkarıldı ve ardından siyasi sahneden çekildi.[2]

Parti Başkanı ve Başbakan olarak kısa süreli liderliği sırasında Hua, Dörtlü Çete'yi siyasi iktidardan hızla uzaklaştırdığı için kredilendirildi ve böylece ortaya çıkışı Çin Kültür Devrimi'nin sonunu belirleyen lider oldu.[2] Dörtlü Çete'nin hapsedilmesinin ardından gelen coşku ve Hua'nın taslak hazırlamasına büyük ölçüde dahil olduğu yeni yönetici tonun popülerliği. ÇHC'nin orijinal 1956 anayasasından bazı hukukun üstünlüğü ve planlama mekanizmalarını geri getirmeye çalışan bu belge, hala sürekli devrime ve proleter enternasyonalizmine göndermeler içeriyordu; sadece dört yıl sonra, Maoizmin tüm sözlerini bırakan farklı bir anayasa ile değiştirildi. Hua ve Li Xiannian gibi diğer parti muhafazakarları da, ağır sanayi ve enerjiye dayalı Sovyet tarzı bir ekonomi yaratmayı amaçlayan iddialı bir on yıllık ekonomik plan hazırladılar, ancak bu, daha ucuz ve daha yapılabilir bir beş yıl için çabucak hurdaya çıkarıldı. Bu plan hafif sanayi ve tüketim mallarına öncelik veren bir plandı.[2]

Hua'nın zayıf kişiliği ve Maoizme sürekli bağlılığı, Kültür Devrimi'nden bıkmış bir millete ve parti liderliğine ilham vermedi ve kısa sürede kendine ait gerçek fikirleri olmayan bir Mao dalkavuğu olarak görülmeye başlandı.[3] Onun sloganı "Başkan Mao ne derse desek söyleyeceğiz ve Başkan Mao ne yaparsa yapacağız" sloganı kısa süre sonra alaycı bir şekilde "İki Avcı" olarak anıldı ve lütuftan düşmesinin başlıca nedenlerinden biri haline geldi. Hua daha sonra Maoizmden uzaklaşıp bazı reformist fikirleri desteklemeye başlasa da, gerçekçi olmayan ekonomik planları ona karşı bir darbe daha yaptı.

Ekim 1979'da Hua, 1949'dan sonra bir Çinli lider için türünün ilk örneği olan bir Avrupa turnesine çıktı. Batı Almanya ve Fransa'ya gitti. 28 Ekim'de Hua Birleşik Krallık'ı ziyaret etti ve İngiltere Başbakanı Margaret Thatcher ile görüştü. İkili dostça görüşmelerde bulundu ve o sırada İngiliz Denizaşırı Bölgesi olan Hong Kong'un geleceğini tartıştı.[2]

Başkan Hua, İleri Yolcu Treninin gelişimini gözlemlemek için Derby'nin İngiliz Demiryolu Teknik Merkezini ziyaret etti. Ziyareti Çin Hükûmeti Demiryolları Buharlı Lokomotif 4-8-4 KF Sınıf No 7'nin York'taki Ulusal Demiryolu Müzesi'ne bağışlanmasıyla aynı zamana denk geldi. Başkan Hua ayrıca Oxfordshire'daki bir çiftliğe gitti ve Oxford Üniversitesi'ni ziyaret etti.

Kaynakça

  1. ^ "Profile of Hua Guofeng". 26 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Haziran 2021. 
  2. ^ a b c d Ye Yonglie, 邓小平改变中国——1978:中国命运大转折 (Deng Xiaoping Changed China-1978: China's Destiny Turned, ss. 108-141, Sichuan People's Publishing House, 2008
  3. ^ Palmowski, Jan: "Hua Guofeng" in A Dictionary of Contemporary World History. Oxford University Press, 2004.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Mao Zedong</span> Çin komünist lideri (1893–1976)

Mao Zedong (Çince : 毛泽东; Çince : 毛澤東; pinyin: Máo Zédōng; Wade–Giles: Mao Tse-tung,

<span class="mw-page-title-main">Çin Komünist Partisi</span> Çin Halk Cumhuriyetinin kurucu ve iktidar partisi

Çin Komünist Partisi (ÇKP), Çin'in kurucu ve iktidar partisidir. 1 Temmuz 1921 tarihinde Şanghay'da kurulmuş olan Çin Komünist Partisi, 2022 yılında açıklanan ve toplam Çin nüfusunun ciddi kısmına tekabül eden 97 milyona yakın üye sayısıyla dünyadaki en büyük ikinci siyasi parti konumundadır.

<span class="mw-page-title-main">Kültür Devrimi</span> Çinde var olmuş ekin çalışması

Büyük Proleter Kültür Devrimi ya da kısaca Kültür Devrimi, Çin Komünist Partisi Genel Sekreteri Mao Zedong'un iktidardaki son 10 yılı içinde (1966-1976) Çin Devrimi'nin ruhunu yeniden canlandırmak için başlattığı hareket.

<span class="mw-page-title-main">Ye Jianying</span>

Ye Jianying, 1970'lerde ve 1980'lerde önemli yönetim görevlerinde bulunan Çinli asker ve devlet adamı.

Dörtlü Çete 1960'larda ve 1970'lerin başında yapılan Çin Kültür Devrimi sırasında belirlenen politikaların sürdürülmesinden yana olan grubun önderlerine sonradan verilen ad. Bu önderler Mao Zedong'un karısı Jiang Qing, Wang Hongwen, Zhang Chunqiao ve Yao Wenyuan idi.

<span class="mw-page-title-main">Jiang Qing</span> Çinli politik figür ve Mao Zedongun eşi

Jiang Qing, Çinli siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Çin Komünist Partisi genel sekreteri</span> Çin Komünist Partisi başkanı

Çin Komünist Partisi Merkez Komitesi Genel Sekreteri Çin Komünist Partisi içinde en yüksek resmi makamdır ve Çin Komünist Partisi Politbürosu'na başkanlık eder.

<span class="mw-page-title-main">Çin İşçi ve Köylü Kızıl Ordusu</span>

Çin İşçi ve Köylü Kızıl Ordusu Çin Komünist Partisi'nin Halk Kurtuluş Ordusu'ndan önceki askeri kuvvetleri.

<span class="mw-page-title-main">Çin Halk Cumhuriyeti tarihi</span>

Çin Halk Cumhuriyeti tarihi, 1 Ekim 1949 tarihinde Çin İç Savaşı'nın Çin Komünist Partisi tarafından kazanılmasının ardından Çin Halk Cumhuriyeti'nin kuruluşunun ilan edilmesiyle itibaren başlamaktadır. Çin Halk Cumhuriyeti birkaç on yıl boyunca "Çin" ile eşanlamlıydı, ancak Çin Cumhuriyeti'ni ve öncesinde binlerce yıllık imparatorluk hanedanlıkları tarafından yönetilen Çin anakarasını yöneten son siyasi varlıktır.

Üç Yıllık Büyük Çin Kıtlığı, Çin Halk Cumhuriyeti tarihinde 1959 ile 1961 arası, yaygın kıtlıkla karakterize edilen bir dönem. Çin Komünist Partisi tarafından Üç Yıllık Doğal Afet ya da Üç Yıllık Sıkıntı olarak anılır. Kuraklık, kötü hava ve Çin Komünist Partisi politikaları kıtlığın oluşmasında etkili oldu, ancak Büyük İleri Atılım nedeniyle bu katkıların göreceli ağırlıkları tartışılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kızıl Muhafızlar (Çin)</span>

Kızıl Muhafızlar, Kültür Devrimi sırasında 1966 ile 1967 yıllarında Mao Zedong'un harekete geçirdiği fanatik öğrenci yarı askerî kitlesel toplumsal hareket. Başlangıçta direnişle karşılaşmalarına rağmen, Kızıl Muhafızlar Mao'dan kişisel destek aldı ve hareket hızla büyüdü. Pekin'deki hareket, 1966'daki Kızıl Ağustos sırasında doruğa ulaştı ve daha sonra Çin ana karasının diğer bölgelerine yayıldı. Mao, grubu propaganda olarak kullandı ve iktidarı ele geçirmek ve Çin'in komünizm öncesi geçmişine ait sembolleri yok etmek gibi hedeflere ulaşmak için kullandı. Bunlar arasında antik eserler ve önemli Çinli şahsiyetlerin mezarlıkları da vardı. Dahası, hükûmet Kızıl Muhafızlara karşı oldukça hoşgörülü davrandı ve hatta Kızıl Muhafızların muhalif olarak görülen insanlara bedensel zarar vermesine bile izin verdi. Hareket hızla kontrolden çıktı, sık sık otoriteyle çatışmaya girdi ve hükûmet gençleri dizginlemek için çaba gösterene kadar kamu güvenliğini tehdit etti. Bizzat Mao bile solcu öğrencilerin fazla radikalleştiğini fark etti. Kızıl Muhafız grupları da aralarında hizipleşmelerin gelişmesi nedeniyle iç çatışmalardan muzdaripti. 1968'in sonuna gelindiğinde, resmi bir hareket olarak grup, Kırsala Doğru Hareket politikası nedeniyle kızıl muhafızların birçoğunun kırsal alanlara ve kırsal kesimlere gönderilmesiyle grup resmi bir hareket olarak dağıldı.

<span class="mw-page-title-main">Gönüllüler Marşı</span>

Gönüllüler Marşı, Çin'in ulusal marşıdır. Sözleri Tian Han tarafından yazıldı, melodisi ise Nie Er tarafından bestelendi. Bu şarkı 27 Eylül 1949 tarihinde Çin Halk Siyasi Danışma Konferansı ulusal komitesinin ilk toplantısında Halk Cumhuriyeti'nin geçici ulusal marşı olarak seçildi. Aynı günde ulusal bayrak ile arma seçildi ve Pekin ülkenin başkenti olarak ilan edildi.

<span class="mw-page-title-main">Zhonghua minzu</span>

Zhonghua minzu, "Çin Ulusu" ya da "Çin ırkları" anlamına gelir, Çin'de çağdaş ulus inşası ve ırk tarihiyle iç içe geçmiş önemli bir siyasi terimdir.

<span class="mw-page-title-main">Çin dış göçü</span>

Tarih boyunca Çin dış göçü birbiri ardına dalgalar şeklinde gerçekleşmiştir. 19. yüzyıldan 1949 yılı na kadar yer almış göç dalgalarının ana sebepleri; Çin anakarasındaki savaşlar ve kıtlıklar, çeşitli yabancı ülkelerin Çin'i ele geçirmesi ve siyasi yolsuzluğun ortaya çıkardığı sorunlardır. Göçmenlerin çoğu, Amerika, Avustralya, Güney Afrika ve Güneydoğu Asya gibi bölgelere çalışmak için göç eden; "kuli" olarak bilinen; okuryazarlığı olmayan köylüler ve işçiler idi.

<span class="mw-page-title-main">Liu Şaoçi</span> Çinli devrimci, siyasetçi ve kuramcı

Liu Şaoçi Çinli devrimci, siyasetçi ve kuramcı. Ulusal Halk Kongresi Daimi Komitesi Başkanı (1954-1959), Çin Komünist Partisi'nin ilk Başkan Yardımcısı (1956-1966) ve Çin'in de jure Devlet Başkanı (1959-1968). Döneminde ekonomik yeniden yapılanma politikaları uygulamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Çin başbakanı</span> Çinin hükûmet başkanı

Çin Halk Cumhuriyeti başbakanı, hükûmetin başı olan ve kamu hizmetinde en yüksek rütbeye sahip olan Çin Devlet Konseyinin lideridir.

<span class="mw-page-title-main">Belarus-Çin ilişkileri</span>

Belarus-Çin ilişkileri, Belarus ile Çin arasındaki hem tarihî hem de günümüzdeki ilişkileri kapsar. Günümüzde bu ilişkilerin taraflarını Belarus Cumhuriyeti ve Çin Halk Cumhuriyeti (ÇHC) devletleri oluşturmaktadır. Belarus'un Pekin'de bir büyükelçiliği ve Şanghay, Guangzhou ve Çongçing şehirlerinde başkonsoloslukları vardır. ÇHC'nin Minsk'te işlettiği bir büyükelçiliği vardır.

<span class="mw-page-title-main">Arnavutluk-Çin ilişkileri</span> Arnavutluk ve Çin Halk Cumhuriyeti arasındaki ikili ilişkiler

Arnavutluk-Çin ilişkileri, tarihî olarak Arnavutluk Sosyalist Halk Cumhuriyeti ile Çin Halk Cumhuriyeti (ÇHC) arasındaki ikili ilişkileri içerirdi; günümüzde ise bu ilişkilerin taraflarını Arnavutluk Cumhuriyeti ile ÇHC devletleri oluşturmaktadır. Pekin'de Arnavutluk, Tiran'da ÇHC büyükelçilikleri bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Chen Yun</span>

Chen Yun, Çin Komünist Partisi mensubu bir Çinli siyasetçi. Yun, 1980'ler ve 1990'larda Çin Halk Cumhuriyeti'nin en etkili liderlerinden biri ve Deng Xiaoping ile birlikte Çin ekonomik reformunun en önemli mimarlardan ve önemli politika yapıcılardan biriydi. Ailesi öldükten sonra kendisi tarafından evlat edinildiğinde amcasının soyadını aldığı için Liao Chenyun olarak da biliniyordu.

<span class="mw-page-title-main">Bo Yibo</span>

Bo Yibo, Çinli siyasetçi ve askerî lider. 1980'lerde ve 1990'larda Çin'deki en üst düzey siyasi figürlerden biriydi.