Hristiyanlıkta oruç

Kutsal Kitap’ta^[1]

Kutsal Kitap’taki oruç kavramı, yiyecek ve içecekten hem kısmi hem de tamamıyla uzak durmayı kapsıyordu. 2. Sam 12:17 orucun anlamı: ‘ekmek yememek’, Levililer 16:19 da ‘kendi nefsini köreltmektir’, İbraniler için oruç belirli koşullarla ilişkilendirildi. Örneğin; Yas (1. Sam 31:13) savaşta yenildikten sonra (1. Sam 7:6), tehlike anında (Hakimler 20:21), tövbe anında (Yoel 1:14).

Hristiyan Tarihi Boyunca Uygulama^[2]

Hristiyanlar için uygulama yetkisi İsa'nın kendi örneği ve öğretisidir (Matta 6:16; Markos 2:20).

Erken çağlarda oruç özellikle Çarşamba ve Cuma günleri et ile perhizi yapılırdı (Didache).

İskenderiyeli Klement ve Tertullianus Mesih İsa'nın ölümü ve çilesini uygun bir şekilde anılması için Cuma günleri oruç tutulması gerekliliğini açıkladılar.

400 yılları civarında Batı Kilisesi'nde Çarşamba orucu, gün batımından başlayıp Pazar günü ayin kutlamasının başlangıcına kadar Cumartesi gününün yerini aldı.

Oruç günleri ve perhiz zamanla değiştirildi. Doğu kilisesinde perhiz yalnız et ile değil aynı zamanda süt, yumurta, peynir ve tereyağ gibi hayvansal ürünlerle ilgilidir. Ne Batı kiliselerinde ne de Doğu kiliselerinde balık ve yumuşakçalar et olarak düşünülmediği için yasak değildir.

Hristiyanlar her zaman oruç tutmaya davet edilmişlerse de oruç ve perhiz manastır yaşamından daha da önemli bir boyuttur. Oruç keşişler tarafından şeytanları defetmek ve şeytanların ayartmalarına karşı en iyi silah olarak kullanılmıştır.

Günümüzün Uygulama^[3]

Batı Kiliselerinde

Batı kiliselerinde (Katolik, Anglikan, Lutheryan ve bazı Protestan kiliselerinde) Hristiyanlar İsa'nın 40 gün çölde oruç tutmasına karşılık gelen 40 gün oruç tutmaya davet edilirler (Luka 4:1-2). Kül Çarşambası Ayni ile başlar (Paskalya'dan önce 44 gün - Geleneksel Batı kiliselerinde Pazar günleri oruç günü olarak sayılmaz), Oruç dönemi/Büyük Perhiz Paskalya günü ile son bulur.

Doğu Kiliselerinde

Doğu kiliselerinde (Rum Ortodoks, Ermeni, Süryani Kiliselerinde) Paskalya'dan önceki 4 haftaya ek olarak, oruç diğer 3 dönemi vardır: Kutsal Havariler orucu (16 Haziran'dan 28 Haziran'a kadar), Bakire Meryem'in orucu (1 Ağustos'tan 14 Ağustos'a kadar) ve Noel öncesi orucu (15 Kasım'dan 24 Aralık'a kadar). Doğu kiliselerinde oruç ve perhiz günleri çok sayıdadır.

Günümüzün Oruç Anlayışı

Katolik ve Ortodoks Kiliseleri'nde hem bireysel hem de cemaat olarak uygulamalar yapılmaktadır ve katı oruç kuralları artık uygulanmamaktadır. Oruç artık esas olarak gönüllülük esasına dayalı olarak anlaşılmaktadır. Niyet esastır. Bu bir adak, kendi başına yaşayan bir fedakarlık unsurdur.

Oruç, duaya vurgu ve yoğunluk verir. Özellikle Tanrı için açlığı ve O'nun iradesini ifade eder. Yaradılışın iyiliğini, bazı faydalarından yararlanmanın geçici olarak teslim olmasıyla ortaya koyar ve bu nedenle her zaman bir şükran unsuru içerir. Oruç Hristiyan öğretinde özellikle açgözlülük günahına karşı bir imandır.

Ayrıca bakınız

http://www.mirasdergi.com/hristiyanlikta-oruc/ 18 Şubat 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
https://www.youtube.com/watch?v=fAG3g-AIHDk
https://www.youtube.com/watch?v=7k43zloXXfs&list=LL&index=28

Kaynakça

^ New Catholic Encyclopedia - Second Edition (İngilizce). Thomson and Gale. 2003. ss. 632 - 634 Cilt 5 ISBN 0-7876-4009-3.
^ The Encyclopedia of religions. Mircea Eliade (İngilizce). Macmillan Publishing Company. 1987. ss. 286-290 Cilt 5 ISBN 0-02--909740-1.
^ Dictionary of Christian spirituality. Gordon S. Wakefield (İngilizce). SCM Press LTD London. 1983. s. 148.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Doğu Ortodoks Kilisesi</span> Bir Hristiyanlık mezhebi

Ortodoks Kiliseleri veya Bizans Ortodoks Kiliseleri, Bizans ayininin Reform öncesi kiliseleridir. Başlangıçtan itibaren hem katolik hem de havarilerin ardıllığında havariseldirler..

Katolik Kilisesi, ruhanî başı Roma Başpiskoposu (Papa) olan, en fazla cemaate sahip Hristiyan mezhebi. Dünyada yaklaşık 1,2 milyar mensubu vardır. Katolikler yoğun olarak Güney Amerika'da ve Avrupa'nın güneyinde bulunurlar.

Paskalya, Hristiyanlıktaki en eski ve en önemli yortu. İsa'nın çarmıha gerildikten sonra 3. günde dirilişi kutlanır. Doğu ve Batı kiliseleri arasında farklılıklar olmakla beraber, Paskalya dönemi yaklaşık olarak mart sonundan nisan sonuna kadar olan dönemdir. Her sene sabit bir tarihte gerçekleşmeyen ve dünya kiliselerinin çoğunda pazar günü kutlanan Paskalya Günü ise, Diriliş Bayramı, Diriliş Pazarı ya da Kıyam Yortusu olarak da adlandırılır.

Ekümeniklik, günümüzde genellikle, daha büyük bir dinî birliği ya da dinlerarası iş birliğini sağlama amacını güden girişimleri ifade eder.

Büyük Perhiz veya Oruç Devresi

Batı Kiliselerinde;

Keşiş, Hristiyanlık'ta evlenmemiş, manastırda yaşayan rahip ve rahibe.

İkona Doğu Ortodoks Kilisesi, Oryantal Ortodoksluk, Katolik ve Doğu Katolik Kiliselerinin kültürlerinde en yaygın şekli illüstrasyon olan dinî bir sanat eseridir. Türkçeye Fransızca icône sözcüğünden geçmiş olan kavramın kökeni Yunanca eikon "benzerlik, resim, portre" sözcüğüdür. Bu sözcük ise yine Yunanca eikenai kökünden gelir. En yaygın konular Mesih, Meryem, azizler ve meleklerdir. Özellikle bir veya iki ana figür üzerinde yoğunlaşan portre tarzı görüntülerle ilişkili olsa da, terim aynı zamanda Doğu Hristiyanlığı tarafından üretilen ve anlatım sahneleri de dahil olmak üzere çeşitli sanatsal basındaki dini imgelerin çoğunu kapsar.

Efkaristiya, Evharistiya, Komünyon ya da Rabbin Sofrası, Hristiyanlıkta İsa'nın çarmıha gerilmeden önceki gece havarileri ile yediği Son Akşam Yemeği'nin anıldığı ayindir. Roma Katolikleri tarafından Missa Ayini adıyla ifade edilir. İsa'nın bu yemekte havarilere ekmek verirken "Bu benim bedenim" ve şarap verirken "Bu benim kanım" dediğine inanılır. Bu nedenle -özellikle Hristiyan olmayanlar tarafından- Ekmek-Şarap Ayini olarak da bilinir. Efkaristiya ayini bazı kiliselerde haftada bir kez, bazılarında ise yılda birkaç kez düzenlenir.

<span class="mw-page-title-main">Kutsal Cuma</span> Hristiyanların İsa Mesihin çarmıha gerilişini ve Golgothada ölüşünü andıkları dini gün

Kutsal Cuma, dünya genelindeki Hristiyanların İsa'nın çarmıha gerilişini ve Golgota'da ölüşünü andıkları dini gündür. Triduum'un parçası olan Kutsal Hafta'da Paskalya Pazarı'ndan önceki cumaya denk gelen Kutsal Cuma, Musevilerin Hamursuz Bayramı ile çakışabilir. Hayırlı Cuma, Büyük Cuma veya Paskalya Cuması olarak da bilinir; ancak Paskalya Cuması aslında Paskalya Haftası'ndaki cumadır; Kutsal Cuma ise, Paskalya Haftası'ndan önceki haftanın cuma günüdür.

İsa'nın göğe yükselişi ya da İsa'nın miracı, Hristiyanlıkta İsa'nın Tanrı'nın yanına geri çekilmesi olayıdır. Paskalya'dan 39 gün sonra, Paskalya orucundan ise 40 gün sonra kutlanır. Bu yüzden bayram daima perşembe gününe denk gelir. Bu şekilde en erken 30 Nisan'da, en geç 3 Temmuz'da kutlanır.

<span class="mw-page-title-main">Kül Çarşambası</span>

Kül Çarşambası, Batı kiliselerinde Oruç dönemi veya Büyük Perhiz ilk günü.

Oruç dönemi, İsa Mesih’in çölde geçirdiği kırk günü, ilgili üç sinoptik İncil’den alınmış dönemi temsil edecek şekilde Kilise tarafından 4. yüzyılda belirlenmiş, kırk günlük, oruç ve sakınma günlerinden oluşan Tanrı’ya adanmayla ilgili litürjik bir dönemdir. Hristiyanlığın ilk dönemlerinde Oruç döneminin süresi kiliseler arasında farklılık gösteriyordu. Zamanla 6 hafta olarak sabitlendi. Ancak oruç tutulmayan Pazar günleri çıkarıldığında bu durum, 36 gün oruç tutulacağı anlamına geliyordu.7. yüzyılda Oruç dönemine 4 gün daha eklendi ve oruç süresi 40 güne tamamlandı.[2]

Hristiyanlık tarihi, İsa ile havarilerinden bu yana Hristiyanlık dininin tarihidir. Hristiyanlık, İsa'nın yaşamıyla öğretilerine bağlı tek tanrılı bir dindir.

Doğu Asur Kilisesi, resmi olarak Kutsal Havarisel Katolik Doğu Asur Kilisesi, tarihsel olarak Asur, Beyt Nahrin (Mezopotamya) merkezlidir. Doğu Kilisesi - tarihi Seleukia-Tizpon Patrikliği kiliselerinden bir tanesidir. Günümüz Asur Doğu Kilisesi gerek Ortodoks, Doğu Ortodoks veya Katolik olsun diğer kiliselerle komünyon içinde değildir. Kalkedon Konsilisonrasında heretik ilan edildikleri için komünyon dahilinde değillerdir.

Çile Haftası ya da Kutsal Hafta, İsa'nın insanoğlu için acı çektiğine inanılan haftaya verilen addır.

Kutsal Litürji İsa'nın Büyük Kilisesi'nin riti olan Bizans Riti'nde Efkaristiya ayini. Hristiyan litürjisinin Antakya Riti'nden doğan Kutsal Litürji Doğu Ortodoks ve Doğu Katolik Kiliseleri'nde uygulanır. Ermeni Hristiyanlığında Ermeni Apostolikler ve Ermeni Katolikler de aynı kavramı kullanır. Kimi Oryantal Ortodokslar bunun yerine "kutsal sunu" terimi kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Polikarp</span> İzmirde görev yapmış Hristiyan piskopos

Polikarp, Smyrna'da görev yapmış Hristiyan piskopos ve Havarisel Baba. Havari Yuhanna'nın öğrencisi ve Kilise Babası. Yortusu 23 Şubat'tır.

Kutsal Perşembe, Paskalya'dan önceki perşembedir ve Hristiyanlar tarafından dini gün olarak kutlanmaktadır. Bu dini günde, kanonik incillerde anlatılanlar temel alınarak, İsa'nın havarilerinin ayaklarını yıkaması ve havarilerle birlikte yediği Son Akşam Yemeği yad edilir. Çile Haftası'nın beşinci günü olan Kutsal Perşembe'nin öncesinde Kutsal Çarşamba gelir, sonrasında ise Kutsal Cuma gelir. Bu dini gün, her zaman 19 Mart ile 22 Nisan arasında bir tarihe denk gelmektedir, Jülyen ya da Gregoryen takvimlerinden hangisinin kullanılacağına göre tarih değişiklik gösterir. Doğu kiliseleri genellikle Jülyen sistemini kullanır.

Triduum ya da Paskalya’nın Diriliş Pazarı ile biten Üç Kutsal Gün

Dallar Bayramı veya Mesih İsa'nın Yeruşalim'e Giriş Bayramı, Paskalya'dan önceki Pazar gününe denk düşen bir Hristiyan bayramıdır. Bayram, dört kanonik İncil'in her birinde bahsedilen bir olay olan İsa'nın Yeruşalim'e zaferle girişini anar. Mesih İsa'nın Yeruşalim'e Giriş Bayramı da Kutsal Hafta’nın ilk gününü işaret ediyor.

Cuma Orucu, Doğu Ortodoks, Katolik, Lüteryen, Anglikan ve Metodist mezheplerde uygulanan, Cuma günleri et, süt ürünlerinden ve alkolden uzak durma ya da Cuma günü tüm gün oruç tutma şeklinde gerçekleştirilen bir uygulamadır.20 Haziran 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. [4][5] Birinci yüz yılda yazılan 12 Havarinin Öğretisi, Hristiyanları hem Çarşamba günleri hem de Cuma günleri oruç tutmaya yönlendirmiştir. Çarşamba günü tutulan oruç, Yahuda İskariot'un Mesih'e ihanetini anmak için Casus Çarşambası gününde tutulmakla beraber Cuma günü tutulan oruç Kutsal Cuma diye anılan İsa Mesih'in çarmıha gerilişini anmak adına gerçekleştirilirdi. Bu nedenle, yılın tüm Cuma günleri tarihsel olarak Hristiyan âleminin birçok yerinde perhiz, alkolden, et ve süt ürünlerinden uzak durma ve katı besin orucu tutma günü olarak kabul görmüştür.20 Haziran 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. [1] Ortodokslukta ise, gündoğumundan günbatımına yapılan oruca ek olarak inananların Cuma günlerinde cinsel ilişkiden de uzak durmaları beklenmektedir.20 Haziran 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. [8]

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.

Kutsal Kitap’ta[1]

Hristiyan Tarihi Boyunca Uygulama[2]

Günümüzün Uygulama[3]