İçeriğe atla

Hristiyanlıkta melekler

Hristiyanlar meleklere olan inanışlarıyla ilgili olarak Yahudi geçmişini varsayarlar ancak sınırlarını vurgularlar. Hristiyanlar için melekler tıpkı Yahudi melekleri gibi Tanrı'nın mesajını getiren ve Tanrı'nın elçileridir. Melekler Tanrı'ya tapınır, insanoğluna mesaj getirir ve insanoğlu için Tanrı'ya şefaatte bulunurlar.[1][2]

Meleklerin gerçekliği[3]

Melekler dünyaya ait tinsel güçlerdir. Bir diğer deyişle evrensel düzenin sonu olan ilkelerinde bilinçli yaratılmışlardır. Mekanik ya da materyal bir bileşim değillerdir. Bilimsel ya da nicel deneysel bilginin nesnesi olamazlar. Meleklerin dünya ile ilişkisinin temelinde var oluşu ve Yaratılışının ilkeleri vardır.[4]

Melekler sık sık azizlerle karıştırılır. Yaygın bir bağlılıkla yayılan azizlerin kültü, meleklerle paylaşılır. Aziz olarak da kabul edilen üç melek özellikle Hristiyan geleneğinde ünlüdür.

Mikâil, düşmüş melekleri kovalıyor (1660–65)
  • Adı 'Tanrı gibi bir km var'[5] anlamına gelen Mikail. Vahiy kitabında 12:7-9 Şeytanı ve gökten düşen melekleri cennetten atandır. Aynı zamanda yargı gününde Tanrı'nın kararını yerine getirecek melek olarak kabul edilir.
  • Cebrail’in anlamı 'Tanrı gücümdür'[6] demektedir. Luka 1:19, 26’da müjdenin meleğidir.
  • Rafael’in anlamı Tanrı benim sağlığımdır. Tobit’in eğitmeni ve Tobias’ın koruyucusudur. Bütün koruyucu meleklerin başıdır.

    Koruyucu melek, belirli bir kişiyi, grubu ya da ulusu korumak ve rehberlik etmek için Tanrı tarafından gönderilen bir tür melektir. (Catechismus Romanus IV 9, 4). Orta çağlarda, her insanın yanında böyle bir ruh olduğu görüşü vardı (Thomas Aquinas – Summa Theologica 1a 113. 2-5).

Kutsal yazılarda meleklerin varlığı

Yaratılış 3:24’te melekler yeryüzü cennetini kapattılar. Yaratılış 19:4 Lut’u korudular. Yaratılış 21:17 Agar ve çocuğunu kurtardılar. Yaratılış 22:11 de İbrahim, oğlu İshak’ın kurban etmek üzereyken Melek Zadkiel onun elini tuttu. Çıkış 23:20-23 çölde Tanrı’nın halkına yol gösterdiler Yeşaya 6:6 da peygamberlerin yanında oldular.

Kristus i Getsemane (1873)

Melek Cebrail Vaftizci Yahya’nın ve Luka 1:11-20 de ise İsa’nın doğumunu bildirdi. Matta 1:20 de Meryem hakkında Yusuf’u yönlendirdi. Luka 2:9-12 de İsa’nın doğumu çobanlara bildirdi. Luka 2:13-14’te İsa’nın doğumunda Tanrı’yı övdüler. Matta 2:13 ve 19-20 göre İsa’nın çocukluğunu korudular. Matta 4:11 de İsa çölde şeytan tarafından ayartıldığı zaman O’na hizmet ettiler. Luka 22:43 de Getsemani’de İsa’yı ızdıraplarıyla güçlendirdiler. Markos 16:5-7 de İsa’yı takip edenlere dirilişini bildirirdiler.

Melekler ve Hristiyan teolojisi[7]

Pseudo-Dionysius melekler hakkında ilk incelemesini yazdı. Büyük Gregorius ve Augustinus kurtuluş konusunda rol oynadıkları için meleklere büyük önem verdiler. Kilise Babaları’nın hepsi meleklerin manen saf olduklarında ısrar ettiler. Onlar için melekler ahlaki varlıklardı ve bu da onların günah işleyebilecekleri anlamına geliyordu. Origenes’s göre Şeytan ve bütün kötü melekler Tanrı’nın onlara emrettiği hizmetleri kötüye kullandılar (Origenes, Hezekiel kitabı hakkında 4. vaaz). Origenes, melekleri "saf akıllar" olarak tanımlar, ancak "İlk İlkeleri"nde onları Tanrı'dan ayırmak için "ruhsal" bir bedene sahip olduklarını iddia eder.[8] Origenes'e göre, önce akılları Tanrı yarattı, ancak bazı akıllar Tanrı'nın iradesini ihmal etmeye karar verdiler ve Tanrı'nın huzurundan düştüler. Tanrı'nın hizmetinde kalanlar melek oldular, orta derecede günah işleyip yine de tövbe edebilenler insan oldular ve kurtarılamayan canlar şeytan oldular.[9] Bununla Origenes, insanları da "düşmüş melekler" olarak kabul eder ve meleksel düşüşü Hristiyanlığın "ilk günah" kavramıyla teselli eder.

Orta Çağlarda Hristiyan teologlar gördüler ki melekler sonu olan materyal olmayan entelektüel varlıklardır. Neo-platonik derece kavramını kullanan Orta Çağ teologları meleklerin insandan “daha yüksek” gördüler. Thomas Aquinas bizzat meleklerin metafiziksel varoluşun üzerine çok fazla kafa yordu.

Meleklerin rolü

Melekler 3 role bürünürler.

- Her şeyden önce onların iyi bir rehber oldukları söylenir.

- İkinci olarak doğanın güçlerini yönetiyor olarak görülürler.

- Üçüncü ise elçi olarak görev yaparlar. Tanrı'nın mesajını direkt insanoğluna iletirler.

Pavlus'un Koloselilere 1:16 ve Romalılara 8:38 mektuplarına göre bütün meleklerin kendilerine verilmiş bir görevi vardır. Onların görevi her zaman Tanrı'nın kurtuluş planıyla ilgilidir. İyi melekler gerçekten de bizi kurtaran Tanrı'nın hizmetkarlarıdır. Onlar hizmet ederler ve Tanrı'yı yüceltirler ve Tanrı'ya insandan daha yakındırlar. (Cf Daniel 7:10)

Nasıl resmedilirler?

Melekler hiyerarşisi

Meleklerle ilgili çeşitli semboller vardır; müzik aletleri, kalkanlar ve parşömenler gibi. Bazen Tanrı'nın buyruklarını yönlendiren asayı taşırken resmedilirler. Bazıları kötü ruhun saldırısını engellemedeki özel güçlerinden dolayı kılıçla görülürler. Bazıları da Mezmur 9:4'e atıfta bulunduğu gibi diz çökerek tapınma duruşuyla gösterilirler.

Mısır'dan Çıkış 25:18'de imgeleri dört gözlü, mavi kanatlı ve muazzam bilgileri temsil eden bir kitap gibi Mısır'dan Çıkış 25:18 anlaşma sandığı üzerine altınla dikilir.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ A Dictionary of Christian Spirituality. Gordon S. Wakefield (İngilizce). SCM Press LTD. 1983. s. 12. 
  2. ^ "Melekler - Sat7 Türk". 2 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2021. 
  3. ^ The Catholic Source Book. Peter Klein (İngilizce). Harcourt Religion Publishers. 2000. ss. 117-120 ISBN 0-15-9506530. 
  4. ^ Encyclopedia of Theology – The Concise Sacramentum Mundi. Karl Rahner (İngilizce). The Crossroad Publishing Company. 1986. s. 5 ISBN 0-8245-0303-1. 
  5. ^ Kutsal Kitap Sözlüğü. Kitabı Mukkades Şirketi. 2016. s. 449 ISBN 978-975-462-095-5. 
  6. ^ idem. s. 449. 
  7. ^ New Catholic Encylopedia - Second Edition (İngilizce). Thomson and Gale. 2003. ss. 415-417 Cilt 1 ISBN 0-7678-4005-0. 
  8. ^ Edwards, Mark Julian (1 Kasım 2017). Origen Against Plato (İngilizce). Routledge. ISBN 978-1-351-73876-7. 17 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ekim 2022. 
  9. ^ Rasmussen, Adam (25 Mart 2019). Genesis and Cosmos: Basil and Origen on Genesis 1 and Cosmology (İngilizce). BRILL. ISBN 978-90-04-39693-7. 17 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ekim 2022. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İncil</span> Nasıralı İsanın yaşamını, öğretilerini, ölümünü ve dirilişini anlatan biyografi metinleri

İncil, İsa'nın yaşamını, öğretilerini, ölümünü ve dirilişini anlatan her bir biyografidir. Matta, Markos, Luka ve Yuhanna tarafından kaleme alınmış olan ve yazarlarının adlarıyla anılan dört incil, Yeni Ahit'in ilk dört bölümünü teşkil eder. İncil sözcüğü Türkçe konuşan kimseler arasında sıklıkla Yeni Ahit anlamında kullanılır. Bu kullanıma –hatalı olsa dahi– Türkçe Hristiyan kaynaklarda da rastlanabilir. Bu kaynaklarda Müjde sözcüğü de Yeni Ahit anlamında kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Yeni Ahit</span> Kitâb-ı Mukaddesin ikinci kısmı

Yeni Ahit veya Yeni Antlaşma, Kitab-ı Mukaddes'in Eski Ahit'in ardından gelen ve Grekçe kaleme alınmış olan ikinci kısmına Hristiyanların verdiği isimdir. İnançlı Yahudilerce "Yeni Ahit" kabul edilmez. Hristiyanlarca kutsal kabul edilen 27 kitapçıktan oluşan bir kitap bütünüdür.

<span class="mw-page-title-main">Melek</span> dinler terminolojisindeki doğaüstü figür

Melek, dini bir terim. Melek, birçok dinde inanılan semavi verilen isimdir. Meleklerin görevleri Tanrı'ya hizmet etmektir. Meleklere inancın var olduğu her din ve inançta melek kavramına bakış farklıdır.

<span class="mw-page-title-main">Âdem</span> dinî inanışlara göre dünya üzerindeki ilk insan

Âdem, İbrahimî dinlere göre Tanrı tarafından yaratılan ilk insandır. Bunun yanı sıra Âdem, tüm insanlığın ve onların yaratıcılarıyla olan ilişkilerinin bir sembolü olarak da görülebilir. Âdem ayrıca erkek, kadın ve cinsellik rollerinin dini ahlakını temel almak için kullanılır.

Hristiyan teolojisi, Hristiyanlık dini açısından teoloji veya Hristiyanlığın teolojik olarak incelenmesi diye tanımlanabilir. Hristiyan teolojisi, Hristiyanlık ile ilgili her türlü teolojik olgunun incelenmesini içerir.

<span class="mw-page-title-main">Teslis</span> Baba, Oğul ve Kutsal Ruh üçlüsün­den oluşan Tanrı inancını ifâde eden kavram

Teslis, Kutsal Üçleme ya da Üçlü Birlik, tek olan Tanrı'nın Kutsal Kitap'ta kendisini bildirdiği her biri eşit yücelikte, özünde tek, ezeli ve ebedi olan üç benliğini konu edinen ve Hristiyan kiliselerinin çoğunluğu tarafından inanılan ana akım Hristiyan dininin merkezindeki inanç esasıdır. Baba Tanrı, Oğul Tanrı ve Kutsal Ruh üç farklı benlik (hipostaz) olarak aynı özü paylaşmaktadırlar (Homoousia). Tek öz Tanrı'nın birliğini üç benlik ise Tanrı'nın kimliğini anlatmaktadır ve benliklerin hem birbirinden farklılıklarını hem de özde çözülmez birliklerini ifade eder. Böylece tüm yaratım ve lütuf süreci Tanrı'nın üç ilahi benliğinin ortak eylemi olarak görülür. Her benlik, Üçlü Birlik'te kendilerine özgü nitelikleri tezahür ettirir ve böylece her şeyin "Baba'dan çıkıp gelmiş" "Oğul aracılığıyla" ve "Kutsal Ruh'un gücüyle" gerçekleştiğini kanıtlar.

<span class="mw-page-title-main">Hristiyanlıkta İsa</span> Hristiyanlık inancında Mesih ve Tanrının Oğlu

Hristiyanlıkta İsa, birçok ana akım Hristiyan mezhebinde Üçlü Birlik'teki ikinci figür olan Oğul Tanrı'dır. Bununla birlikte, İsa'nın Tanrı'dan farklı bir kişilik olduğuna ve Tanrı'ya bağımlı olduğuna inanan mezhepler de vardır. Hristiyanlığın her biçiminde, İsa'nın "Eski Ahit" olarak adlandırılan Tanah'ta kehanet edilen Yahudi mesih olduğuna inanılmaktadır. Çarmıha gerilişi ve ardından dirilişi sayesinde Tanrı'nın insanlara kurtuluş ve sonsuz yaşam sunduğuna, ve İsa'nın, insanlığı Tanrı ile barışın günahını telafi etmek için öldüğüne inanılmaktadır.

İblis, Tanrı'ya isyan ettiğine inanılan ruhani bir yaratıktır. İbrahimî dinlere göre, o birincil kötü varlıktır. İslam mitolojisinde, kötü cinler İblisten önce de var olmuştur, ancak İblis ilk şeytandır. Böylece kötülüğün sembolü haline gelmiştir. Bu sebeple genellikle ya şeytanların lideri ya da dinlerdeki şeytanların ilki olarak tasvir edilir.

<span class="mw-page-title-main">Mahşerin Dört Atlısı</span> Sosyolojik-dini kavram

Mahşerin Dört Atlısı, Hristiyanlıkta Kıyamet alameti olarak ortaya çıkacağına inanılan dört atlı. Yeni Ahit'teki -Vahiy Kitabı olarak da bilinen- Apokalips bölümüne göre, Kıyamet felaketlerini getirecek olan yedi mührün açılması ile birlikte ortaya çıkacaklardır. Bazı akademisyenlere göre beyaz at ve binicisi İsa'yı, kızıl at ve binicisi kan ve savaşı, siyah at ve binicisi kıtlığı, soluk renkli at ve binicisi ise salgın hastalıkları ve ölümü sembolize eder.

<span class="mw-page-title-main">Thomas Aquinas</span> İtalyan filozof ve teolog (1225–1274)

Thomas Aquinas veya diğer adıyla Aquinolu Thomas, bilgi felsefesi, metafizik, siyaset ve ruhun ölümsüzlüğü konularındaki yorumlarıyla skolastik düşünceye önemli katkılar sağlamış Dominikan rahip. 1322'de Aziz ilân edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Vahiy Kitabı</span>

Vahiy kitabı, Esinleme Kitabı ya da kısaca Vahiy, Yeni Ahit'in sonuncu kitabıdır. Birinci ayette geçen Apokalips ifadesi “örtüsünü açmak” ya da “ortaya çıkarmak” anlamına gelir ve genellikle ruhi şeylerin vahyedilmesine veya Tanrı'nın iradesinin ve amaçlarının ifşasına atıfta bulunmak için kullanılır. Yeni Ahit'in tek peygamberlik kitabıdır. Kitap, mektup biçiminde yazılmıştır ve bir dizi vizyonları doğru sırayla zirveye kadar anlatır. Bu tüm Kutsal Kitap'ın uygun bir sonudur.

<span class="mw-page-title-main">Matta İncili</span> Yeni Ahitin ilk bölümü

Matta İncili, Kutsal Kitap'ın dizisine ait olan kanonik bir kitaptır. Yunanca Kutsal Yazıların ya da Yeni Ahdin ilk kitabıdır. Bu incilin Matta adlı bir adam tarafından yazıldığı genellikle kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Luka İncili</span> Yeni Ahitin üçüncü bölümü

Luka İncili, Kutsal Kitap dizisine ait olan kanonik bir kitaptır. Yunanca Kutsal Yazıların ya da Yeni Ahdin üçüncü kitabıdır. Bu incilin genellikle Luka adlı havari tarafından yazıldığı kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Büyük melekler</span>

Büyük melekler, başmelekler ya da mukarrebîn melekler diğer meleklere nazaran yüce makam sahibi olduğuna İbrahimi dinlerde inanılan meleklerdir. Her ne kadar, büyük melekler daha çok başlıca İbrahimi dinler olan Yahudilik, Hristiyanlık ve İslam'da işlenen bir konu olsa da bu İbrahimi olmayan dinlerde benzer kavramlar görülebilir.

<span class="mw-page-title-main">Origenes</span>

Origenes veya Origen, İskenderiye'de Hristiyan bir ailede doğmuş ve kendini hadım etmesine bile neden olacak düzeyde münzevi (sofu) bir kişiliğe sahip olmasıyla tanınan ve Patristik felsefenin en önemli temsilcilerinden sayılan bir Kilise Babası'dır.

<span class="mw-page-title-main">İsa Mesih'in Son Zaman Azizler Kilisesi</span> Mormonluğun en büyük mezhebi

İsa Mesih'in Son Zaman Azizler Kilisesi, yaygın bilinen adıyla Mormonluk, 6 Nisan 1830 tarihinde Joseph Smith, Jr. aracılığıyla ABD'nin New York eyaletinde kurulmuştur. Sonrasında kilise üyeleri gördükleri baskılardan dolayı Batı'ya göç etmişler ve Utah eyaletine gelmişlerdir. 24 Temmuz 1847 tarihinden itibaren ise Brigham Young öncülüğünde, günümüzde halen eyaletin başkenti konumundaki Salt Lake City kurulmaya başlanır. Günümüzde de Kilise'nin merkezi bu şehirde bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Aden Bahçesi</span>

Aden Bahçesi, Kitâb-ı Mukaddes'te Adem ile Havva'nın yaşadığı cennet bahçesidir. Eden'in Orta Doğu'da bir yerde olduğu düşünülmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Üç Meleğin Mesajı</span>

Üç meleğin mesajı, Vahiy 14:6–12 ayetlerinde üç melek tarafından verildiği belirtilen mesajların bir yorumudur. Yedinci Gün Adventist Kilisesi bu mesajların dünyayı İsa Mesih’in ikinci gelişine hazırlamak için verildiğini öğretir ve bunları kendi misyonunun temel kısımlarından biri olarak görür.

Oğul kelimesi Kutsal Kitap'ta hem tam hem de mecazi bir anlamda kullanılmaktadır.

İsa'nın bakireden doğuşu, İsa'nın annesi Meryem tarafından Kutsal Ruh'un gücüyle ve cinsel ilişki olmadan hamile kaldığı şeklindeki Hıristiyan öğretisidir. Hristiyanlar öğretiyi İsa'nın insani ve ilahi doğalarının karışımının bir açıklaması olarak görürler. Doğu Ortodoks Kiliseleri, İznik İnancı'na dahil edilmesi nedeniyle doktrini sahih kabul eder ve Katolik Kilisesi, İznik İnancı'nın yanı sıra Havarilerin İmanı aracılığıyla da onu inanç için gerekli kılar. Bununla birlikte, bakireden doğumu kabul etmenin doğru inanç sayıldığı, ancak bunu inkâr etmenin sapkınlık sayılmadığı birçok çağdaş kilise vardır.