İçeriğe atla

Hoşana

Hoşana (הושענה), Yahudilik ve Hristiyanlıkta ilâhilerde, âyinlerde kullanılan bir kelimedir.

Kelime kökeni

Hoşana kelimesi (Latince osanna, Yunanca ὡσαννά, hōsanná), Aramice kökenlidir. הושיעה נא hôşi'a-nâ kelimesinin kısaltılmış hâli olan İbranice הושע נא hôşia-nâ kelimesinden gelmektedir. Anlamı, "Kurtar bizi!"dir. İsa, Kudüs'e girdiğinde, Celileli hacıların kullandığı bir nidâdır.[1] Tanah'ta, Tanrı'ya kurtuluş için yalvarıldığı yerlerde geçmektedir.[2] Yeni Ahit'te ise birçok yerde geçmektedir. Örnek olarak, "Hoşana! Rab'bin adıyla gelene övgüler olsun!",[3] "Hoşana, en yücelerdedir",[4] Davudoğluna hoşana! Rabbin adıyla gelene övgüler olsun, en yücelerde hoşana!»[5] cümleleri gösterilebilir. Ancak, Tanah'ta kullanıldığı gibi değil, bir sevinç ünlemi olarak kullanılması, hoşana kelimesinin, 118. Mezmur'da geçtiği gibi kullanılmaması, Yeni Ahit'te hangi maksatla kullanıldığı konusunda farklı görüşlerin ortaya çıkmasına yol açmıştır.[6][7]

Kaynakça

  1. ^ Oxford English Dictionary, 2nd Edition, "hosanna"
  2. ^ "Mezmurlar, 118:25". 16 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Kasım 2016. 
  3. ^ Markos 11:9
  4. ^ Markos 11:10
  5. ^ Matta 21:9
  6. ^ T. K. Cheyne, "Hosanna", Encyclopedia Biblica, ed. Thomas Kelly Cheyne, J. Sutherland Black
  7. ^ J. H. Thayer, "Hosanna", A Dictionary of the Bible, ed. James Hastings

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İncil</span> Nasıralı İsanın yaşamını, öğretilerini, ölümünü ve dirilişini anlatan biyografi metinleri

İncil, İsa'nın yaşamını, öğretilerini, ölümünü ve dirilişini anlatan her bir biyografidir. Matta, Markos, Luka ve Yuhanna tarafından kaleme alınmış olan ve yazarlarının adlarıyla anılan dört incil, Yeni Ahit'in ilk dört bölümünü teşkil eder. İncil sözcüğü Türkçe konuşan kimseler arasında sıklıkla Yeni Ahit anlamında kullanılır. Bu kullanıma –hatalı olsa dahi– Türkçe Hristiyan kaynaklarda da rastlanabilir. Bu kaynaklarda Müjde sözcüğü de Yeni Ahit anlamında kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Eski Ahit</span> Kitâb-ı Mukaddesin ilk kısmı

Eski Ahit veya Eski Antlaşma, Kutsal Kitap'ın İbranice kaleme alınmış olan ilk kısmına Hristiyanların verdiği isimdir. Yahudilerin Tanah ve Müslümanların Tevrat ve Zebur olarak kabul ettikleri kitapları içinde barındırır. Kutsal Kitap'ın birinci yüzyılda Grekçe kaleme alınan yazılarına "Yeni Ahit" adı verildi. İnançlı Yahudilerce "Yeni Ahit" kabul edilmez. Toplam 39 bölümden oluşur. Eski Ahit; Tevrat, Tarihsel Kitaplar, Şiirsel Kitaplar, Peygamberlik Kitapları olarak 4 temel bölüme ayrılır.

<span class="mw-page-title-main">Yeni Ahit</span> Kitâb-ı Mukaddesin ikinci kısmı

Yeni Ahit veya Yeni Antlaşma, Kitab-ı Mukaddes'in Eski Ahit'in ardından gelen ve Grekçe kaleme alınmış olan ikinci kısmına Hristiyanların verdiği isimdir. İnançlı Yahudilerce "Yeni Ahit" kabul edilmez. Hristiyanlarca kutsal kabul edilen 27 kitapçıktan oluşan bir kitap bütünüdür.

<span class="mw-page-title-main">Hristiyanlık</span> tek tanrılı İbrahimî bir din

Hristiyanlık, Nasıralı İsa'nın yaşamına, öğretilerine ve vaazlarına dayanan, tek Tanrılı İbrahimî bir dindir. Günümüzde Hristiyanlık, dünya nüfusunun yaklaşık %30,1'ini oluşturmaktadır ve 2,4 milyarı aşkın takipçisi ile dünyanın en kalabalık dinidir. Takipçilerine, "Mesihçi" anlamına gelen Hristiyan veya Nasıralı İsa'ya ithafen İsevi veya Nasrani denir. Kitâb-ı Mukaddes'e inanan takipçileri, Yahudi metni olan Tanah'ta kehanet edilen İsa'nın Mesih olarak gelişinin bir Yeni Ahit olduğuna inanırlar.

<span class="mw-page-title-main">Kitâb-ı Mukaddes</span> Yahudiliğin ve Hristiyanlığın kutsal metinlerini oluşturan kitapların kanonik bir koleksiyonu

Kitâb-ı Mukaddes, Mukaddes Kitap veya Kutsal Kitap, Eski Ahit ve Yeni Ahit'i kapsayan, Hristiyan inanışının temelini oluşturan ve Hristiyanlarca kutsal sayılan kitaptır.

<span class="mw-page-title-main">Tanah</span> Yahudiliğin ana kutsal metinlerini oluşturan kitapların kanonik bir koleksiyonu

Tanah/Tanak, Yahudiliğin ana mukaddes metinlerini oluşturan kitapların kanonik bir koleksiyonudur. Hristiyanlar tarafından İbranice Mukaddes Kitap ya da Eski Ahit denir. Metinlerin neredeyse tamamı Kutsal İbranice ile yazılmış olup, ufak bir bölümü de Kutsal Aramiceyle yazılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Hûd</span> Hud Peygamber

Hûd, Kur'an'da adı geçen peygamberlerden birisidir. Eski Ahit'te adı Eber olarak geçen peygamber ile Hûd peygamberin aynı kişi oldukları tahmin ediliyor. Eski Ahit'in en Antik Yunanca versiyonlarından birinde Eber'in yaşamış olduğu dönem, Kur'an'daki Hûd'un yaşadığı döneme denk düşer. Eber kelimesi kimi iddialara göre İbrani ve Arap kelimelerinin kökenini oluşturur. Yahudi kutsal metinlerinde bahsedilen Eber, Nuh'un soyundandır ve İbrahim'in atalarındandır. Bazı İslam kaynakları Hûd peygamberin 150 sene ömür sürdüğü ve peygamberlik yaptığı dönemin yaklaşık olarak MÖ 2400 civarında olduğunu belirtir.

<span class="mw-page-title-main">Kutsal Ruh</span>

Kutsal Ruh, Yahudilikte Tanrı'nın evren veya yaratıkları üzerindeki ilahi gücü, kalitesi ve etkisine atıfta bulunur. İznik Hristiyanlığı'nda Kutsal Ruh, Üçlü Birliğin üçüncü kişisidir. İslam'da Kutsal Ruh, ilahi eylemin veya iletişimin bir aracısı olarak hareket eder.

<span class="mw-page-title-main">Hirodes Antipa</span> Galilee ve Pereayı yönetmiş antik lider

Hirodes Antipa Galilee ve Perea'yı yönetmiş antik lider. Günümüzde daha çok Vaftizci Yahya ve Nasıralı İsa'nın öldürülmesine neden olan olaylardaki rolü hakkında Yeni Ahit'te anlatılan hikâyelerden ve bu hikâyeler hakkında günümüz medyasında gösterilen filmlerden tanınır.

<span class="mw-page-title-main">Atalya</span> Yehuda Krallığının 8. hükümdarı, kraliçe.

Athaliah Jehoram'ın eşi, Ahaziah'ın annesi ve Yehuda Krallığı'nı altı yıl süreyle tek başına yöneten kraliçeydi. William F. Albright'a göre MÖ 842 - MÖ 837 yıllarında, Edwin R. Thiele'ye göre ise MÖ 842/841 ile MÖ 836/835 yılları arasında hükümdarlık yaptı. Athaliah genelde İsrail Kralı Ahab ile Kraliçe Jezebel'in kızı olduğu farzedilir. Jehoram ile olan evliliği iki krallık arasındaki anlaşmanın bir ürünüdür.

Şema Yisrael, Tevrat'ın bir bölümünün ilk iki sözcüğü olan ve Yahudi ayin sisteminde sabah ve akşamları okunan bir Yahudi duası. Şema duası Yahudi akidesinin temel unsurlarını içerir ki ilk cümlesi Yahudi akidesinin temelini oluşturan monoteizm yani tek Tanrı inancının göstergesidir: "Duy, ey İsrail! Yahova bizim Tanrımızdır! Yehova tektir!"

<span class="mw-page-title-main">Yehoyakin</span> Yehuda kralı

Yehoyakin, Babil kralı MÖ 6. yüzyılda kendisini tahtından edip sürgüne gönderene kadar Yehuda Krallığı'nın kralıydı. Yehoyakin hakkındaki bilgilerin çoğu Eski Ahit'ten gelmektedir. Irak'ta yapılan kazılar sonucu bulunan Yehoyakin'in İstihkak Tabletleri'yle Yehoyikan'ın varlığı su üstüne çıkarıldı. Bu tabletler Babil'in İştar Kapısı'nın yakınlarında bulunmuş olup tarihi yaklaşık MÖ 592'ye dayandırılır. Çivi yazısıyla yazılan tablette Yehoyakin'in ("Ya-'-ú-kinu") ve beş oğlunun Babil'deki yemek harçlığıyla ilgili bilgi mevcuttur. Babil kayıtlarıyla İbrani dini kayıtlar kıyaslandığında Yehoyakin'in sürgündeki süresi doğru bir şekilde hesaplanabilmektedir. Bir ölçüde, Kudüs'ün düşüşü MÖ 597'ye dayandırılabilir.

Küçük peygamberler Tanah'ın bir kitabı olup adını, peygambersi kehanet çalışmalarının kısalığından alır. Hristiyanlıkta ise bu kitaplar teker teker ele alınır. Tanah ve çoğu Protestan ve Katoliklerin "Oniki" sıralaması şöyledir:

Ovadya kitabı, Tanah'ın kitaplarından biri olup Edom üzerine getirilen yargılama ve İsrail'in yeniden kuruluşunun kehanetlerini içerir. Metin, tek bir konudan ibaret olup 21 bap ihtiva eder; bu da Ovadya kitabını Tanah'ın en kısa kitabı yapmaktadır. Yahudilik ve Hristiyanlıkta kitabın, Asurlular döneminde yaşamış ve isminin anlamı Yehova'nın kulu veya Yehova'ya tapan olan peygamber Ovadya tarafından yazıldığına inanılır.

Süleyman'ın Özdeyişleri kitabı, Tanah'taki Ketuvim'de bulunan bir kitaptır ve kısaca Özdeyişler veya Meseller olarak anılır. Orijinal İbranice'de kitabın adı "Süleyman'ın Meselleri" anlamına gelen "Mişle Şlomo"dur. Yunanca tercüme olan Septuagint (LXX)'te kitabın adı "paroimai paroimiae" ("Özdeyişler") ve Latince tercüme olan Vulgata'de "proverbia"dır.

Ağıtlar kitabı peygamber Yeremya tarafından şiirsel bir kitap olarak yazılan Tanah'ın Ketuvim kitabında bir metindir. MÖ 6. yüzyılda Kudüs ve Tapınağın yıkılmasına karşı tutulan yasla ilgilidir.

Kutsal İbranice veya klasik İbranice, İbranicenin arkaik bir formu olup, Akdeniz ile Şeria Nehri arasında kalan Kenan toprakları denen bölgede Semitik Kenan dillerinden biriydi. Ahit İbranicesi MÖ yaklaşık 10. yüzyıldan, İkinci Tapınak döneminin sonu olan MS 70 yılına kadar kullanılmıştır. Ahit İbranicesi en nihayetinde gelişip Mişna İbranicesine dönüştü ve bu dil MS 2. yüzyıla kadar devam etti. Tanah, sessiz harf iskeletinin ve Orta Çağ'da kullanılmaya başlanan sesli harf sisteminin geçirdiği evrelerin belgesel kanıtıdır. Ayrıca, kuzeydeki İsrail Krallığı ile güneydeki Yehuda Krallığı'ndaki lehçe farklılıkları da göze çarpmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">El (tanrı)</span>

ʼĒl, "tanrı" veya "ilah" anlamına gelen, birçok büyük antik Yakın Doğu tanrısından herhangi birine atıfta bulunan Kuzeybatı Semitik bir kelimedir. Daha nadir bir biçim olan ila, esk, Akad ve Amoricedeki biçimini temsil eder. Kelime, "tanrı" anlamına gelen Proto-Semitik *ʔil-'den türetilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Papirüs 41</span> bu papirüste tıpkı ölüdeniz parşomen ler gibi içinde oldukça büyük ve köklü bir sır taşır sorun şu ki ne grekce içine karıştırılmış sanskritçeyi okuyabiliyoruz ne de bunlar hakkında yorum yapabiliyoruz ne yazık ki sanskritçeyi t

Papirüs 41 Yunanca Kutsal Yazıların Grekçede ve Kıptice yazılan eski bir kopyasıdır. Bu iki dilli papirüs el yazması Elçilerin İşleri kitabının birçok ayet içermektedir. Papirüsün sergilendiği yer Viyana'daki (Avusturya) Österreichische Nationalbibliothek 'tir.

<span class="mw-page-title-main">Haleluya</span>

Haleluya, "Yehova'ya/Yahve'ye övgüler olsun" anlamına gelen ve ayinlerde kullanılan İbranice bir sözcüktür.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.