İçeriğe atla

Hoy

Kontrol Edilmiş
Hoy
Azerice: Xoy

(خوی چوخوری)
ilçe
Khoy/خوی
Hoy'da bir çarşı
İran üzerinde Hoy
Hoy
Hoy
Şehrin İran'daki konumu
Ülkeİran İran
EyaletBatı Azerbaycan Eyaleti
ŞehristanHoy şehristanı
BahşHoy merkezî bahşı
İdare
 • Belediye BaşkanıMahbub Tizpar
Rakım1.107 m
Nüfus
 • Toplam478.708
Zaman dilimi+ 3:30
 • Yaz (YSU)+ 4:30

Hoy (İngilizce: Khoy; Azerice: Xoy/خوي; Farsça: خوی; Osmanlıca: Kent-i Hoy veya Hoy Kend), İran'ın Batı Azerbaycan Eyaleti'nde şehir.

Şehir, Urmiye Gölü'nün kuzeybatısında, Çaldıran Ovası'nın güneydoğusunda yer alır. Hoy şehri büyük oranda İran Azerileri'nden oluşmaktadır. Nüfus bakımından Batı Azerbaycan eyaletinin Urmiye'den sonra ikinci büyük kentidir.

Tarihi

Hoy şehrinin tarihi M.Ö. 3000-4000 yıllarına dek uzanır. Sümer kaynaklarında adı geçen Arrata isimli bölgenin bugünkü Urmiye ile Van şehirleri arasındaki bölge olduğunu tarihçiler belirtmiştir. Ve burada o yıllarda yerleşim olduğunu belgelemektedir. İlk önce Hoy şehri, Azerbaycan'da kurulan Manna Devleti sınırları içinde iken daha sonra Van ve çevresinde hüküm süren Urartuların hakimiyetine girdi. İslam dininin ve devletinin bu coğrafyayı da ele geçirmesiyle Müslümanların eline geçen şehir uzunca bir dönem beyliklerle yönetildi. Büyük Selçuklu hakimiyeti sırasında Alparslan'ın Rum ordusunun gelişini Hoy'da haber aldığı kaynaklarda geçmektedir. Hoy, Anadolu'nun alınmasında üs olarak kullanıldı. Şah İsmail ile Yavuz Sultan Selim arasındaki Çaldıran Muharebesi Hoy yakınlarında yapıldı (1514). İran-Osmanlı savaşlarında birkaç kez Osmanlılar'ın eline geçti. Şehir, Osmanlı idaresinden sonra tekrar İran hakimiyetine geçmiştir. Hoy, değişik halk destanlarında ve hikâyelerinde geçer.

I. Dünya Savaşı'nda Ermeniler ile Osmanlılar arasında Hoy ve çevresinde şiddetli çarpışmalar yaşanmıştır.

Hoy isminin kaynağı

'Hoy' ismine tarihi kayıtlarda ilk olarak 844 tarihli İbn Hurdâzbih'in Kitâbü'l-mesâlik ve'l-memâlik adlı eserinde rastlanır.[1] O yıllarda da Hoy olan kentin adı hiç değişmeden günümüze kadar gelmiştir.

Bu ismin kökeni hakkında ise değişik görüşler vardır. Arapça kaynaklara göre 'Hovayy' ismi geniş vadi anlamına gelen 'Havv' ismiyle ilintilidir ve şehrin isminin kaynağıdır. İranlı tarihçi Mehmet Emin Riyahi ise Hoy'un adını 2700 yıl önce bu bölge yakınlarında kurulan Urartu şehri 'Ulhu' ve ona bağlı 'Sardorihort' (Sardorixort) kalesinin adından alındığı ihtimalini ileri sürmektedir.[1] Hoy, Ermeni kaynaklarında 'Hir', Pehlevi dilinde tuz ve ter anlamında 'Hoy' ve 'Hey' ve Türkçe kaynaklarda ise 'Koyun' isminin zamanla değişerek Hoy şekline geldiği belirtilmiştir. Kentin Kaçar Hanedanı zamanındaki unvanı ise hoşluk, güzellik, rahatlık ülkesi anlamında Dar'us Safa'dır.

Kardeş şehirler

Galeri

Kaynakça

  1. ^ a b "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 9 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 9 Mayıs 2010. 
  2. ^ "Rumi Remembered in Birthplace of Shams". 7 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2015. 

Ayrıca bakınız

Wikimedia Commons'ta Khoy ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Batı Azerbaycan (eyalet)</span> İranda bir eyalet.

Batı Azerbaycan, İran'ın 31 eyaletinden birisidir. Ülkenin kuzeybatısında bulunan eyaletin batısında Türkiye ve Irak, kuzeyinde Nahçıvan, doğusunda Doğu Azerbaycan ve Zencan ile güneyinde Kürdistan eyaletleri bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Tebriz</span> İranda bir şehir

Tebriz, İran'da Doğu Azerbaycan Eyaleti'nin yönetim merkezi olan şehir. Tebriz İran'ın kuzey batısındaki en büyük şehri, aynı zamanda İran Azerileri'nin yoğunluklu olarak yaşadığı bir şehirdir.

<span class="mw-page-title-main">Urmiye</span> Güney Azerbaycanda bir Türk şehri

Urmiye veya Urumiye, İran'ın Batı Azerbaycan Eyaleti'nin yönetim merkezi olan şehir.

<span class="mw-page-title-main">Erdebil (eyalet)</span>

Erdebil Eyaleti,, İran'ın 31 eyaletinden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Hemedan (eyalet)</span> İranda bir eyalet

Hemedan Eyaleti, İran'nin 31 eyaletinden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Mahabad</span>

Mahabad, eski adıyla Piranşehr veya Savuçbulak, İran'ın Batı Azerbaycan Eyaleti'nde bir şehir.

<span class="mw-page-title-main">Bane</span>

Bane, İran'ın Kürdistan Eyaleti'nde şehir.

Küresünniler veya Küresinliler, İran'ın Salmas, Urmiye, Hoy ve Maku bölgelerinde ve Türkiye'nin Van ilinde yaşayan bir Türk boyudur. Osmanlı İmparatorluğu tarafından Kızılbaşlara karşı hizmet etmek için bölgeye yerleştirilen Çepnilerden geldiklerine inanılmaktadır. Şafiî mezhebine mensup olan Küresünniler, Sünni mezhebini benimsemişlerdir. Hoy'un güneybatısında, Kürtleşmiş Küresünni grupları bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Tebriz Hanlığı</span>

Tebriz Hanlığı, İran'ın kuzeybatısındaki Güney Azerbaycan bölgesinde yer almış eski hanlıktır. Hanlık, Dunbuli Aşireti reisi Necef Kulu tarafından 1757 yılında kuruldu. Hanlık zaman içerisinde bölgedeki Türklerle akrabalık bağları kurmuştur,1802'de hanlık lağvedildi ve toprakları Hoy Hanlığı'na katıldı.

<span class="mw-page-title-main">Urmiye Hanlığı</span>

Urmiye Hanlığı, 18. yüzyılın ortaları ve 1868-1869 yılları arası, merkezi Urmiye şehri olan, Güney Azerbaycan'ın batısındaki en nüfuzlu Azeri hanlıklarından biridir.

<span class="mw-page-title-main">Çaldıran şehristanı</span>

Çaldıran şehristanı, İran'ın Batı Azerbaycan Eyaleti'nin 17 şehristanından biridir.

<span class="mw-page-title-main">Hoy şehristanı</span> Batı Azebaycan, İranda şehristan

Hoy şehristanı, İran'ın Batı Azerbaycan Eyaleti'nin 17 şehristanından birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Salmas</span> Batı Azerbaycan Eyaleti, İranda şehir

Salmas, İran'ın Batı Azerbaycan Eyaleti'nde şehir.

<span class="mw-page-title-main">Maku şehristanı</span>

Maku şehristanı, İran'ın Batı Azerbaycan Eyaleti'nin 17 şehristanından birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Urmiye şehristanı</span> İran, Batı Azerbaycan Eyaletinin 17 şehristanından birisi

Urmiye şehristanı, İran'da Batı Azerbaycan Eyaleti'nin 17 şehristanından birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Acebşir</span>

Acebşir, İran'ın Doğu Azerbaycan Eyaleti'nde şehir.

<span class="mw-page-title-main">Şerefhane</span> Doğu Azerbaycan, İranda bir şehir

Şerefhane, İran'ın Doğu Azerbaycan Eyaleti'nde şehir.

<span class="mw-page-title-main">Segedin</span>

Segedin, ya da Macarca Szeged, Macaristan'ın Csongrád ilinde bulunan ülkenin en büyük üçüncü şehridir.

<span class="mw-page-title-main">Karayolu 11 (İran)</span>

Karayolu 11, İran'ın kuzeybatısında bir kara yolu.

<span class="mw-page-title-main">Karayolu 16 (İran)</span>

Karayolu 16, İran'ın kuzeyinde yer alan bir kara yoludur.