İçeriğe atla

Hovsep Kurban

Hovsep Kurban(yan)
Doğum1847
Beşiktaş, Osmanlı imparatorluğu
Ölüm1903
Beyoğlu, Osmanlı imparatorluğu
MeslekYazar, vantrilok ve hokkabaz
MilliyetOsmanlı Ermenisi

Hovsep Kurban(yan) (d. 1847, Beşiktaş - ö. 1903, Beyoğlu), Osmanlı Ermenisi yazar, vantrilok ve hokkabaz.

Hayatı

İlkokulu Beşiktaş'ta bir Ermeni okulunda tamamlayamadan ayrıldı. Bu öğrencilik döneminde vantrilokluğa ilgi göstermeye başlamıştı. Bir süre bir ayakkabıcının yanında çalıştı. 1863 sonrasına kahvehane gibi Osmanlı toplumununun buluşma noktalarından olan mekânlarda oyunlar sergileyerek ün kazandı. Abdülaziz devr-i saltanatında sarayda gösteriler yaptı ve hünerleri hakkında Hırçagovor Vorovaynakhos Kurban Hovsep yev ir Zarmanahıraş Portzen adında bir kitap kaleme aldı. 1885'te üç ciltten oluşan Hekâyeyi İki Kapu Yoldaşları yahod Hakku Adaletin Zahiri adlı eserini yayımladı.[1] Bu eserinde İstanbul Ermenilerinin hayatlarından kesintiler sundu. 1887'de 2 ciltlik Hain Bir Adam adlı romanını yayımladı. 1887 tarihli Müntehâbat-ı Eş'âr-ı Bergüzide adlı eser de onun yardımlarıyla hazırlanan Ermeni harfli Türkçe bir kitaptı ve şair sultanlar ile 16-19. Yüzyılın bazı şairlerine ait şiirler bu eserde toplanmıştı.[2]

Pınar Karakılçık'ın “Yovsep Y.Kurban'ın ‘İki Kapu Yoldaşları yahod Hakku Adaletin Zahiri’si. (Ermeni harfli Türkçe metinGramer incelemesi)” adında bir yüksek lisans tezi bulunmaktadır.[3]

Kaynakça

  1. ^ Murat Cankara, "İmparatorluk ve roman: Ermeni harfli Türkçe romanları Osmanlı Türk edebiyat tarih yazımında konumlandırmak", Yayımlanmış Doktora Tezi, Ankara: İhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesi Ekonomi ve Sosyal Bilimler Enstitüsü Türk Edebiyatı Bölümü, 2011: 267.
  2. ^ Pamukciyan, Kevork (2003). Biyografileriyle Ermeniler. İstanbul: Aras Yayıncılık. s. 286. 
  3. ^ Cankara, 267.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Behçet Necatigil</span> Türk şair, öğretmen ve çevirmen

Behçet Necatigil ; Türk şair, öğretmen ve çevirmendir.

Şeyhî, Kütahya doğumlu 15. asır Türk divan şairi ve tabip.

Türk edebiyatında roman, 19. yüzyılda ortaya çıkan bir yazım türüdür. Roman, Tanzimat'la başlayan batılılaşma sürecinin bir parçası olarak Türk edebiyatına girmiş olup, Fransız edebiyatından eserler başta olmak üzere ilk Türkçe örnekleri çeviri eserlerde gözlemlenmiştir. Şemseddin Sâmi’nin Taaşşuk-ı Talat ve Fitnat adlı eseri sıklıkla "ilk Türkçe roman" olarak adlandırılsa da daha önce yazılmış başka romanlar da mevcuttur. Fransız romantizm akımından etkilenmiş ve ağırlıklı olarak aşk ve "yanlış batılılaşma" konularını ele almış ilk Osmanlı romanları genellikle oldukça zayıf olup, karakterler yüzeysel işlenmiş ve karikatüre benzeyen tipler ortaya çıkarmıştır. Servet-i Fünûn edebiyatı döneminde romanlar gelişmeye başlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Taner Akçam</span> Alman akademisyen, sosyolog, yazar

Altuğ Taner Akçam, Türk tarihçi ve sosyolog.

<span class="mw-page-title-main">Huriye Öniz Baha</span> Türk politikacı

Huriye Baha Hafiz Öniz, Türk eğitimci, siyasetçi ve yazardır.

<span class="mw-page-title-main">Muallim Naci</span> Türk tanzimat dönemi yazarı ve şairi

Muallim Naci, Türk yazar, şair, öğretmen ve eleştirmen.

<span class="mw-page-title-main">Halid Ziya Uşaklıgil</span> Türk romancı ve yazar (1866–1945)

Halid Ziya Uşaklıgil, Servet-i Fünûn ve cumhuriyet dönemi Türk romancı ve yazar. Bâzı edebî yazılarını Hazine-i Evrak dergisinde Mehmet Halid Ziyaeddin adıyla yayımlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Fâik Âli Ozansoy</span> Türk bürokrat, eğitimci ve şair (1876 - 1950)

Fâik Âli Ozansoy, Türk bürokrat, eğitimci ve şairdir.

<span class="mw-page-title-main">Czesław Miłosz</span>

Czesław Miłosz Polonyalı şair ve deneme yazarı.

<span class="mw-page-title-main">Vartan Paşa</span>

Vartan Paşa, Osmanlı Devleti'nde en üst düzey devlet görevlisi olarak hizmet vererek "Paşa" unvanını almış, Osmanlı Ermenisi yazar, gazeteci, devlet adamı. 1851 yılında Akabi Hikâyesi'ni Ermeni harfleriyle Türkçe olarak yazmış, Türkçe ve Ermenice yayımladığı Mecmua-i Havadis gazetesi ile de Türk gazeteciliğinde önemli bir yer edinmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Hagop Baronyan</span>

Hagop Baronyan, Osmanlı gazeteci, oyun ve mizah yazarı.

<span class="mw-page-title-main">Yervant Odyan</span> Ermeni-Osmanlı şair (1869-1926)

Yervand Odyan, Osmanlı gazeteci, mizah yazarı.

Bedros Cezveciyan, Osmanlı Ermenisi olan bir matbaacıdır. Reşad Ekrem Koçu'nun İstanbul Ansiklopedisi'nde maddesi bulunmaktadır.

Akabi Hikâyesi Osmanlı Ermenisi Vartan Paşa tarafından yazılmış, 1851 yılında yayımlanmış ve bazı kaynaklarca "ilk Türkçe roman" olarak kabul edilen eserdir. Ermeni harfleriyle, ancak Türk dilinde yazılmış eser Türk romancılığının ilk temel taşlarındandır ve konu ve kapsamı nedeniyle ilk Ermeni romanıdır[kime göre?]. Bir diğer açıdan da, Helmuth von Moltke'nin "dil, kültür ve geleneklerine bakıldığında, Hristiyan Türkler olarak tanımlanmaları daha doğru olur" şeklinde tarif ettiği 19. yüzyıl ortası Osmanlı Ermeni toplumu ve bu toplumun İstanbul ortamındaki sorunlarına belge oluşturmaktadır.

Elbis Gesaratsyan Osmanlı Dönemi basınının ilk Ermeni asıllı kadın gazetecisi olarak kabul edilen yazardır.

<span class="mw-page-title-main">Heranuş Arşagyan</span> Türk yazar 1887-1905)

Heranuş (Narkiz) Arşagyan, Osmanlı Ermenisi şair.

Hovhannes H. Balıkçıyan, Ermeni asıllı şair ve gazetecidir.

İlhami Bekir Tez, Türk şair, romancı.

<span class="mw-page-title-main">Ermeni harfli Türkçe</span> Osmanlı İmparatorluğunda Türkçe dili için kullanılan bir alfabe

Ermeni harfli Türkçe, Latin tabanlı Modern Türk alfabesinin tanıtıldığı 1928 yılına kadar Osmanlı Türkçesini yazmak için kullanılan Ermeni alfabesinin bir versiyonudur. Ermeni alfabesi sadece Ermeni asıllı Osmanlılar tarafından Türkçeyi yazmak için değil, aynı zamanda Ermeni olmayan Osmanlı ve Türk seçkinleri tarafından da kullanılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Arşak Çobanyan</span> Ermeni yazar (1872-1954)

Arşak Çobanyan Osmanlı Ermenisi kısa öykü ve oyun yazarı, gazeteci, editör, şair, çevirmen, edebiyat eleştirmeni, dilbilimci ve romancı.