İçeriğe atla

Horatio Nelson

Horatio Nelson
Koramiral Lord Horatio Nelson
LakabıBeyaz Koramiral
Doğum29 Eylül 1758(1758-09-29)
Burnham Thorpe, Norfolk, İngiltere
Ölüm21 Ekim 1805 (47 yaşında)
HMS Victory, Trafalgar Burnu, İspanya
Defin yeriAziz Paul Katedrali
BağlılığıBirleşik Krallık İngiltere
RütbesiKoramiral
Çatışma/savaşlarıAmerikan Bağımsızlık Savaşı
  • Fort San Juan Muharebesi

Birinci Koalisyon

  • Calvi Kuşatması
  • Cenova Muharebesi (1795)
  • Hyères Adaları Muharebesi
  • St. Vincent Burnu Muharebesi (1797)
  • Cádiz Saldırısı
  • Santa Cruz de Tenerife Muharebesi (1797)
  • Nil Muharebesi

İkinci Koalisyon Savaşı

Üçüncü Koalisyon

Ailesi
BabasıEdmund Nelson (rahip)
AnnesiCatherine Suckling
EşiFrances Nelson
İmza
Horatio Nelson'un Aziz Paul Katedrali'ndeki anıt mezarı. Londra, İngiltere

A. Horatio Nelson (29 Eylül 1758 - 21 Ekim 1805), Napolyon Savaşlarında savaşmış İngiliz deniz subayıdır. Norfolk'da doğup Trafalgar savaşı sırasında, 47 yaşında ölmüştür. İngilizlerin ünlü denizcisidir. 1771-1805 yılları arasında denizcilik yapmıştır.

Napolyon'nun Mısır'ı işgali sırasında Osmanlı Devleti'nin İngiltere'den yardım istemesi sonucu bölgeye gitmiştir ve Fransız donanmasını büyük uğraşlar sonucunda imha etmiştir. Hatta Nelson Fransız donanmasını bulmak için Cebelitarık Boğazı'nı geçip Fransız donanmasını okyanusta aramış, ama yoğun sis dolayısıyla hemen yanından geçen Fransızları görememiştir. Osmanlı Devleti de Nelson'a bu üstün hizmetinde dolayı Osmanlı Nişanı vermiştir. Osmanlı tarihinde ilk defa bir yabancı komutan bu nişanla onurlandırılmıştır. Nelson'ın birçok resminde yakasındaki ay yıldızlı Osmanlı Nişanı açıkça görülmektedir. Nelson'un şapkasından düşürmediği içindeki saat mekanizmasıyla ortasındaki elmas dönen mücevherli çelenk sultan III. Selim han tarafından kendisine armağan edilmiştir.[1]

Hayatı

Bir köy papazının 11 çocuğunun altıncısı olarak Norfolk yakınlarındaki Burnham Thorpe'da dünyaya gelen Nelson, 12 yaşındayken donanmaya katıldı. Doğu ve Batı Hint Adaları ile Kuzey Kutup Bölgesi'ndeki görevini ta­mamladığında 18 yaşındaydı. 19 yaşında teğ­menlik sınavını kazandı ve yeniden Batı Hint Adaları'na gönderildi. 20 yaşındayken yüzba­şı rütbesiyle gemi komutanı olan Nelson'un yetişkinlik döneminin büyük bir bölümünde İngiltere savaştaydı. 1775-83 arasındaki Ame­rikan Bağımsızlık Savaşı'nı, 1789 Fransız Devrimi'nden sonra Fransa ile yapılan uzun süreli savaşlar izledi. 1793'te Fransa ile savaşın başlamasından hemen önce 64 toplu büyük Agamemnon gemisinin komutanlığına getirilen Nelson, Akdeniz'deki İngiliz filosuna katılarak Korsi­ka Adası'nın alınmasında rol oynadı. Bu savaşta sağ gözünün kör olmasına yol açan bir yara aldı. 1797'de Portekiz'in güneybatı kıyısı açıklarında yapılan St. Vincent Burnu Savaşı'nın kazanılmasında cesareti ve becerisiyle büyük rol oynayan Nelson'a bu savaştan sonra "Sir" unvanı ve tuğamiral rütbesi veril­di. Aynı yılın sonlarında Kanarya Adaları'dan Tenerife'deki Santa Cruz'u ele geçirmek için girişilen savaşta sağ kolunu kaybetti.

Bu sırada Fransız generali Napolyon Bonapart, Avrupa'da kazandığı parlak zafer­lerden sonra, 1798 başlarında Güney Fransa'daki Toulon limanında büyük bir donanma toplamıştı. Napolyon'un Mısır'ı istila etmeyi planladığından kuşkulanan İngilizler ona en­gel olmak için Akdeniz'e bir filo gönderdiler. Filo komutanlığına donanmanın en seçkin komutanlarından olan Nelson getirildi. İngiliz filosunun fırtınaya tutulmasından yararlanan Fransız donanması Toulon limanından ayrılıp Mısır'a doğru yola çıktı. Nelson, 13 Ağustos'ta İskenderiye yakınlarındaki Abukir Körfezi'nde demirli olan Fransız donanmasına karşı saldırıya geçti ve gemilerin tümünü batırarak büyük bir zafer kazandı. Nil Savaşı diye bilinen bu savaşta Nelson alnından hafifçe yaralandı. Savaştan sonra Napolyon Mısır'daki ordusunu terk ederek Fransa'ya döndü. Nelson da Napoli Krallığı'nı Fransız saldırısı­na karşı savunmak üzere donanmasıyla Napo­li'ye gitti. Bu sırada Napoli'deki İngiliz elçisi­nin karısı Lady Emma Hamilton ile araların­da başlayan aşk Nelson'un yaşamı boyunca sürdü. 1801'de Rusya, Prusya, Danimarka ve İsveç'in Napolyon'la ittifak kurma olasılığı karşı­sında İngiltere, Fransız donanmasıyla birleş­mesine fırsat vermeden Danimarka donanma­sına saldırmaya karar verdi. Filonun 2. komu­tanı Nelson bu işle görevlendirildi. Kopen­hag'daki Danimarka filosu kıyıdaki topların güçlü ateşiyle korunuyordu. Kıyı toplarının şiddetli ateşi karşısında İngiliz komutanı Ami­ral Hyde Parker geri çekilme emri verdi. Ama dürbününü kör gözüne götüren Nelson, çekil­me işaretini görmediğini söyleyerek cesaretle saldırıyı sürdürüp zafere ulaştı. Bu zaferden sonra "Vikont" unvanı verilen Nelson donan­ma komutanlığına getirildi.

Nelson, İspanyol ve Fransız donanmaları­nın birleşerek İngiltere'yi istila edebilecek bir güç oluşturmasını önlemek üzere 1803'te Toulon limanını ablukaya almakla görevlendiril­di. Mart 1805'te Fransız gemileri kötü hava koşullarından yararlanarak limandan çıkmayı başardı. Amiral Nelson, İspanya'nın Cadiz limanında Fransız ve İspanyol donanmalarını yeniden ablukaya aldı. Fransız donanması 20 Ekim'de Napolyon'un emriyle ablukayı kır­mak için denize açıldı. İki donanma 21 Ekim'de Trafalgar Burnu açıklarında karşı­laştı. İngiliz donanması, biri Nelson'ın öbürü Amiral Cuthbert Collingwood'un komutasın­da iki koldan saldırıya geçti ve büyük bir zafer kazandı. Amiral Nelson savaş sırasında vurularak öldü. Nelson'ün Trafalgar Savaşı'ndaki komuta gemisi Victory, günümüzde Portsmouth lima­nında sergilenmektedir.

Savaşları

Kaynakça

  1. ^ Sultanın Kayıp Mücevheri. KETEBE YAYINLARI. s. 328. 

* Temel Britannica, Horatio Nelson

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Napolyon Bonapart</span> Fransız asker ve imparator (1769–1821)

Napolyon Bonapart veya I. Napolyon kısaca Napolyon, Fransız asker, politikacı ve 1804-1814 arası Fransa imparatoru. Gerek Fransız Devrim Savaşları gerekse Napolyon Savaşları sırasında Fransa'ya önderlik ettiği gibi tüm Avrupa'yı da etkilemiş önemli bir komutandır. Girdiği savaş ve çatışmaların büyük bölümünü kazanmış, 1815'teki nihai yenilgisine kadar hızla Avrupa kıtasının hakimiyetini ele geçirmiştir. Tarihteki en önemli komutanlardan biri olan Napolyon'un savaşları dünyanın her yerinde askerî okullarda ders olarak okutulmaktadır ve kendi Avrupa tarihinin en ünlü ve en tartışmalı siyasi figürlerinden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Navarin Deniz Muharebesi</span> Yunan Bağımsızlık Savaşı sırasında 1827 deniz savaşı

Navarin Deniz Muharebesi, Osmanlı ve Mısır donanmalarıyla, birlikte hareket eden Britanyalı, Fransız ve Rus donanmaları arasında, 20 Ekim 1827 tarihinde geçmiş olan bir deniz muharebesidir. Bu muharebe Osmanlı tarihinde Navarin Olayı, Navarin Baskını veya Navarin Faciası adlarıyla da geçmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Mers-el-Kebir Deniz Muharebesi</span>

Mers-el-Kebir Deniz Muharebesi, II. Dünya Savaşı sırasında, İngiliz donanmasının, Cezayir'in Mers-el Kebir limanındaki Fransız donanmasına saldırmasıyla başlayan deniz savaşıdır.

<span class="mw-page-title-main">Trafalgar Meydanı</span>

Trafalgar Meydanı, Londra'nın merkezinde, National Art Gallery'nin ana giriş kapısının baktığı önemli meydan. Adını, Amiral Horatio Nelson komutasındaki İngiliz donanmasının Fransız ve İspanyol donanmalarını yendiği Trafalgar Savaşı'ndan alır. İlk adı IV. William meydanıydı. Bugünkü adı George Ledwell Taylor tarafından önerildi.

<span class="mw-page-title-main">Nil Muharebesi</span> 1 Ağu 1798 – 2 Ağu 1798 yılları arasında Osmanlı İmparatorluğu ve Fransa arasındaki Deniz savaşı

Nil Muharebesi, Fransız Devrim Savaşları'nın deniz savaşlarından biridir. Fransa'nın Mısır Seferi'nin ilk aşamalarındandır. Amiral Horatio Nelson komutasındaki Britanya donanmasıyla Amiral François-Paul Brueys D'Aigalliers komutasındaki Fransız donanması arasında 1-2 Ağustos 1798 tarihlerinde, Nil deltasındaki Abukir Koyu'nda gerçekleşmiştir. Abukir Deniz Muharebesi olarak da adlandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Fransa'nın Mısır ve Suriye seferi</span>

Mısır Seferi, 1798-1801 yılları arasında Fransa'nın Mısır ve doğu ticaret yolları üzerinde üstünlük elde etme amacıyla sürdürdüğü askeri sefer; 1798-1802 Osmanlı-Fransız Savaşı ve İkinci Koalisyon Savaşı'nda evre.

<span class="mw-page-title-main">Napolyon Savaşları</span> Savaş dönemi

Napolyon Savaşları, Fransız Devrim Savaşları'nın ardından Napolyon önderliğindeki Fransa ile Avrupa'nın diğer güçlü devletlerinin oluşturduğu koalisyon arasında gerçekleşen savaş dönemi. Başlangıç tarihinin hangi yıl olduğuna dair tarihçiler ve araştırmacılar arasında fikir birliği yoktur. 1800-1815 yılları arasında, yaklaşık 15 yıl sürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Cerbe Deniz Muharebesi</span> 1560 yılında gerçekleşen deniz savaşı

Cerbe Deniz Muharebesi 1560 yılının Mayıs ayında Tunus'un Cerbe Adası açıklarında Kaptan-ı Derya Piyale Paşa kumandası altındaki Osmanlı Donanmasıyla İspanyol kuvvetlerinin başını çektiği bir Haçlı Donanması arasında yapılmış bir deniz savaşıdır. Osmanlıların büyük bir zafer kazandığı bu savaşta Haçlı gemilerinin yarısı batırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Trafalgar Muharebesi</span> İngiltere donanmasının 1805 yılında  Fransa ve Portekiz donanmalarına karşı kayıpsız bir şekilde elde ettiği kesin zaferdir. Napolyonun britanya adası üzerindeki emelleri suya düşmüştür

Trafalgar Muharebesi, 21 Ekim 1805'te İngiliz donanması ile Fransız ve İspanyol donanmaları arasında, İspanya'nın güneyindeki Trafalgar burnunun batısında gerçekleşen deniz muharebesi. Muharebe, İngiliz donanmasının kayıpsız zaferi ile sonuçlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Çeşme Deniz Muharebesi</span> muharebe

Çeşme Deniz Muharebesi, 5-7 Temmuz 1770 tarihleri arasında Rus donanması ve Osmanlı Donanması arasında Çeşme Körfezi açıklarında yapılmıştır. 1768-1774 Osmanlı-Rus Savaşı'nın bir parçası olan bu çatışmanın sonucunda Osmanlı Donanması Ruslar tarafından tamamen yok edilmiştir.

<i>Barbaros Hayreddin</i> (zırhlı) Alman zırhlısı

Barbaros Hayreddin veya SMS Kurfürst Friedrich Wilhelm, okyanus ötesi sefer yapabilen bir Alman zırhlısıdır. Alman İmparatorluk Donanması ve sonrasında Osmanlı donanması'nda görev yapmıştır. Geminin orijinal adı Prusya dükü ve Brandenburg seçici prensi olan I. Frederick Wilhelm'den gelmektedir. Brandenburg sınıfının dördüncü ön dretnot gemisi idi. 1890 yılında Kaiserliche Werft Wilhelmshaven'da inşa çalışmaları başladı, 1891'de denize indirildi ve 1893'te tamamlandı. Geminin yapımı 11,23 milyon marka mal oldu. Brandenburg sınıfı savaş gemileri üç zırhlı tarette taşıdıkları altı ana top ile, diğer donanmaların iki tarette dört top taşıyan gemilerine kıyasla daha modern bir tasarımdı.

<span class="mw-page-title-main">Mandalzade Hüsameddin Paşa</span>

Mandalzade Hüsameddin Paşa Osmanlı devlet adamı ve denizcisi. 1770 yılındaki Çeşme Deniz Muharebesi'nde Kaptan-ı Derya sıfatıyla Osmanlı donanmasının komutanıydı.

<span class="mw-page-title-main">Tōgō Heihachirō</span> Japon amiral (1848 – 1934)

Tōgō Heihaçirō , Japon İmparatorluk Deniz Kuvvetleri'nde Filo Amirali ve Japonya'nın en büyük Donanma kahramanı. Batılı gazetecilere göre Tōgō Heihaçiro doğu'nun Horatio Nelson'uydu.

<span class="mw-page-title-main">Piramitler Muharebesi</span> Napolyonun Mısıra çıkışı

Piramitler Muharebesi, 21 Temmuz 1798 tarihinde Mısır'daki Napolyon komutasındaki Fransız ordusu ile yerel Memlûk kuvvetleri arasında meydana gelen çatışma.

<span class="mw-page-title-main">Akka Kuşatması (1799)</span> Askeri harekat

Akka Kuşatması ya da Akka Müdafaası, 1798-1802 Osmanlı-Fransız Savaşı'nda evre.

<span class="mw-page-title-main">Üçüncü Koalisyon</span>

Üçüncü Koalisyon veya Üçüncü Koalisyon Savaşı, 1803-1806 yılları arasında, Büyük Britanya - Kutsal Roma-Cermen İmparatorluğu - Rus İmparatorluğu Koalisyonu ile Fransa Cumhuriyeti arasında gerçekleşmiş muharebeler dizisidir. Bu koalisyon savaşında, Napolyon'un asıl amacı, Büyük Britanya'nı işgal edip, savaşı kökten bitirmekti. Trafalgar Muharebesi'nde yenilmesi üzerine, bu planı suya düştü. Bunun yerine, Rusya hariç tüm Kıta Avrupası'nı işgal etmeye başladı.

<span class="mw-page-title-main">Hilal Nişanı</span>

Hilal Nişanı, Osmanlı İmparatorluğu'nda verilen en yüksek kahramanlık nişanıdır. İlk defa Sultan III. Selim tarafından 1799 yılında Nil Muharebesi'nde kazandığı zafer dolayısıyla İngiliz amiral Horatio Nelson'a verildi. Mevcut tüm Osmanlı nişanları gayrimüslimlere verilirken böylece III. Selim, Nelson'u özel bir kahramanlık vermek amacıyla Ağustos 1799 yılında ona nişanları gönderdi. Ancak bu nişan Nelson için bir defalık olarak oluşturulmadı. Nişan daha sonra Mısır ve 1801 yılında Doğu Akdeniz'de Napolyon'un güçlerine karşı karada ve denizde savaşan başarı İngiliz askerlerini ödüllendirmek için uzatıldı.

<span class="mw-page-title-main">England expects that every man will do his duty</span>

"England expects that every man will do his duty", 21 Ekim 1805 tarihinde Amiral Horatio Nelson tarafından amiral gemisi HMS Victory'den Trafalgar Savaşı'nın başlamak üzere olduğunu bildiren bir işaretti. Trafalgar, Napolyon Savaşları'nın belirleyici bir deniz harekâtıydı ve Birleşik Krallık'a denizlerin kontrolünü elinde tutarak, bir Fransız istilası ile Büyük Britanya'nın fethi olasılığını kaldırdı. Savaş sonrasında sinyalin ifadesini çevreleyen çok fazla karışıklık olmasına rağmen, savaş sırasında zaferin önemi ve Nelson'un ölümü İngiliz ruhuna gömülü olma deyimini ortaya çıkardı ve düzenli olarak alıntılanmış, yeniden düzenlenmiş ve günümüze kadar değinilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Çanakkale Deniz Muharebesi (1657)</span>

(Dördüncü) Çanakkale Deniz Muharebesi, 1645-1669 Osmanlı-Venedik Savaşı'nın bir evresi.

1798-1802 Osmanlı-Fransız Savaşı, Fransız Devrim Savaşları'nda evre.