Horas Kardeşlerin Yemini

Horas Kardeşlerin Yemini
(Le Serment des Horaces)

Sanatçı	Jacques-Louis David
Yıl	1784
Tür	Tuval üzerine yağlı boya
Boyutlar	330 cm × 425 cm (130 in × 167 in)
Konum	Louvre Müzesi, Paris

Horas Kardeşlerin Yemini^[1] ya da Horatiusların Yemini^[2] (Fransızca Le Serment des Horaces), Jacques-Louis David'in 1784 yılında tamamladığı tablosudur. 330 × 425 cm boyutlarındaki tablo tuval üzerine yağlı boya ile çizilmiştir ve halen Paris'teki Louvre Müzesi'nde sergilenmektedir.

Tablo ressama, Fransa Kraliyeti'nin güzel sanatlar bakanı tarafından sipariş edildi. Tablonun konusu ressama bırakıldı ancak boyutları önceden belirlenmişti. Yine de David, tablonun çizimi sırasında, kendisine daha önce bildirilimiş olan boyutları biraz daha genişletti. Ressam tabloda, vatanseverlik temasını neoklasizm akımı dahilinde işledi. Daha sonraki ressamlar için model haline gelen tablo, David'in ününü artırdı ve yetiştirmek üzere kendi öğrencilerine sahip olmasını sağladı.^[3] Tablo, David'in eserleri içinde ve Fransız resminin geçmişinde önemli bir yere sahiptir.^[4]

Resimde Romalı Horaslar (Latince Horatii, tekil Horatius) betimlenmiştir. Titus Livius'un Ab Urbe Condita (Kentin Kuruluşundan İtibaren) isimli tarih kitabına göre Horaslar, Romalı erkek üçüzlerdi. Romalılar ile Alba Longa şehrindeki Albalılar arasındaki sorunları çözmek için, kendileri gibi üçüz olan Curiatlarla (Latince Curiatii, tekil Curiatius) savaşmak zorunda kalmışlardı.

Fransız Devrimi'nin belirtileriyle birlikte Fransa'da, toplumsal sınıflara ya da dine bağlılık yerine devlete sadakati öne çıkaran tablolar yapılmaya başladı. Horas Kardeşlerin Yemini devrimden neredeyse beş yıl önce çizilmiş olsa da, o dönemin atmosferini yansıtan tablolardan biri oldu. Resimde üç kardeş, Roma'ya sadakatlerini ve bağlılıklarını gösterirlerken, babaları da onlara destek vermektedir. Bu üç adam, vatansever görevlerini yeri getirirken hayatlarını kaybetmeyi göze almışlardı. O dönemin ataerkil toplumunda bu adamlar, kararlı bakışları, gergin ve iki yana açılmış kolları ile, cumhuriyetçi vatanseverliğin timsalidir. Cumhuriyetin en üstün değerlerini sembolize eden bu adamların ardındaki yas tutan yumuşak kalpli kadınlar ise beklemeye razı olmuşlardır.

İpek elbiseler içinde resimlenmiş olan anne ile kız kardeşler acı ile çökmüş durumdadır. Bu kadar ümitsiz olmalarının bir sebebi de, Horasların kız kardeşlerinden birinin Curiatlardan birinin nişanlısı olması, kadınların birinin ise Horaslar'dan birinin eşi ve aynı zamanda Curiatlar'ın kız kardeşi olmasıdır. Savaştan sonra Curiatlar yenilmiş ama Horasların ikisi de ölmüştür. Kalan Horas geri döndüğünde, nişanlısını kaybetmiş olan kız kardeşi tüm Roma'yı lanetler. Bu lanetin gerçeleşmesinden korkan Horas, kız kardeşini öldürür. İlk başta David bu sahneyi resimlemeyi düşünmüştü. Ressamın, hayatta kalan Horas'ı, yerde yatmakta olan kız kardeşinin başında elinde kılıcıyla gösteren bir ön çizimi bugüne kadar kalmıştır. Daha sonra David, topluma hizmetin kişisel duygulara baskın olması gerektiği mesajını vermek için, böyle bir tablonun fazla ürkütücü olduğuna karar verdi. Ancak David, bir sonraki büyük tablosunda buna benzer bir konuya yer verdi ve Lucius Junius Brutus'un vatan hainliği sebebiyle idam edilmelerini istediği oğullarının cesetleri karşısındaki üzgün halini betimledi.

Resimde sol tarafta üç kardeş, merkezde babaları, sağ tarafta ise kızkardeşleri ve eşleri yer alır. Horaslar, selam vererek kılıçları üzerine yemin ederken gösterilmiştir. Ataerkil bir toplumu ferdleri olan erkekler, hiçbir duygusallık belirtisi göstermez. Kılıçları yukarı kaldırmış durumdaki babada da duygu belirtisi yoktur. Sağ tarafta ise arka planda bir, ön planda ise iki kadın ağlamaktadır. Beyaz elbiseli olan Horasların kız kardeşidir ve hem kendi kardeşleri için hem de Curiatlardan biri olan nişanlısı için ağlamaktadır. Kahverengi elbiseli olan ise bir Curiattır. O da hem kendi kardeşleri için hem de bir Horas olan kocası için ağlar. Arka plandaki siyahlı kadın iki çocukla birliktedir. Bu çocuklardan biri, Curiatların kız kardeşi ile evli olan Horas'ın çocuğudur. Küçük kız yüzünü kadının elbiseleri arasında saklarken oğlan gözlerinin kapatılmasını istemez.

Neoklasizm akımına ait olan^[3] bu tabloda, akımın birçok tipik teknik özelliği kullanılmıştır:

• Resmin arka planına özellikle vurgu yapılmayarak ön plandaki figürlerin dikkat çekmesi sağlanmıştır.
• Resmin kendisinden çok, konu aldığı öykünün öneminin vurgulanabilmesi için, resimde donuk renkler kullanılmıştır.
• Üç sayısının sembolik anlamı göz önünde tutularak düzenlenen kompozisyonda olay anının önemi de vurgulanır.
• Resimde açık ve sert detaylara öncelik verilmiş, rokoko tarzının bir özelliği olan ufak fırça darbelerinden kaçınılmıştır.
• Fırça darbelerinin izleri resimde görülmez. Böylece resmin ressama göre daha önemli olduğu vurgulanır.
• Rasyonelliği vurgulamak için resme donmuş bir görünüm verilmiştir.
• Tek duygu belirtisi, duygulanmalarına izin verilmiş olan kadınlarda görülür. Görevlerine kahramanca adanmış olmaları gereken erkeklerde ise duygu belirtisi görülmez.^[3]
• Tabloda ahlaki açıdan karmaşık ve rahatsız edici bir konunun ele alınması da, resmin neoklasizm türü dahilinde sınıflandırılmasını sağlar.

Kraliyet ailesinin, rahiplerin ve aristokratların görmeye gittiği resim hakkında övgü dolu yorumlar yapılınca Papa'da resmi görmeyi istedi. David, resmin Paris Salonu'nda sergilenmesini istiyordu. Ancak tablo biraz geç teslim edilince, ressamın akademideki karşıtları, resmin galerinin kötü odalarından birinde sergilenmesini sağladı. Sergiye gelen kişilerin odanın kötü şartlarında şikayet etmeleri sonucunda resim, sergilenmeye daha uygun bir odaya aktarıldı ve Salon'un kapanışından sonra birkaç hafta daha sergilendi.