Hong Kong'daki Yahudilerin tarihi

Yahudilerin Hong Kong'daki varlığı 19.yy'ın ortalarından beri sürmektedir. Hong Kong'un finansal merkez olması sebebiyle maddi sebepler için geçici olarak gelen Yahudilerin cemaatinde ABD, İsrail ve Avrupa ülkelerinden Yahudiler bulunur.

1800'ler-1960'lar: kökenler

Bu topraklara ilk Yahudiler, Çin'in bölgeyi 1842'de İngilizlere bırakmasıyla yerleştiler. Yahudiler ofislerini komşu Guangzhou'dan yeni liman olan Hong Kong'a taşıyıp bölgenin gelişmesine katkı sağladı.

İlk Hong Kong Yahudi cemaati 1857'de kuruldu. İlk sinagog 1870'te Hollywood Sokağı'nda kiralık bir evde açıldı. 1881'de Jacob Sasson'un annesi Leah anısına dikilen yeni sinagog eski sinagogun yerine geçti. Ohel Leah Sinagogu 1901'de tamamlandı, Hong Kong'un ilk ve tek Yahudi valisi olan Matthew Nathan'ın katkılarıyla 1904'te cemaat mezarlığı genişletildi. 1904'te Kadoorie ailesi tarafından bir Yahudi kulübü kurulup 1909'da bu kulüp genişletildi.^[1] 1882'de 60 Sefarad'dan oluşan Yahudi nüfusu 1921'de 100'e (çoğunluğu Sefarad) ve 1954'te 250'ye (yarısı Sefarad, yarısı Aşkenaz) çıktı. Bu büyüme durunca 1959'da nüfus 230'a, 1968'de 200'e (70 Sefarad, 130 Aşkenaz) geriledi.^[2]

Özellikle 1910 - 1936 yılları arasında Şanghay Yahudi tüccarların ilgisini çektiğinden Hong Kong'un Yahudi nüfusu çabuk artmadı. Fakat 1930'larda Japonya'nın Çin'i işgal etmesiyle Yahudiler Şanghay, Tianjin ve Harbin'i terk edip Hong Kong'a yerleşti.^[3] II.Dünya Savaşı'nın patlak vermesi ve Japonya'nın Hong Kong'u işgal etmesi sebebiyle bölgedeki Yahudi aktiviteler geçici olarak durduruldu.

1960'lar-1990'lar: genişleme

1960'lardan başlayarak, ticaret ve finans'taki gelişme on binlerce yabancının ilgisini çekti, bunların arasında ABD, İsrail, Birleşik Krallık, Avustralya ve Kanada uyruklu Yahudiler bulunmaktaydı. Bu kişiler Yahudi cemaatini tekrar hayata geçirdi. 1960'lardan itibaren İsrail Hong Kong'a Onursal Konsül göndermektedir.

Bugün

İsrail konsolosluğunun Şubat 1998 verilerine göre Hong Kong'da üçte ikisi Amerikalı ve İsrailli olmak üzere 2500 Yahudi bulunmaktaydı. 2000'de tahminen 5000,^[4] ve 2002'de 6,000 Yahudi yaşamaktaydı^[5]

Bugün kendi haham ve sinagogları olan dört cemaat bulunmaktadır: Ortodoks Ohel Leah cemaati, Chabad cemaati, İlerici Birleşik Yahudi cemaati ve Tutucu Şuva İsrael cemaati.^[6] Ayrıca, büyük bir Yahudi cemaat merkezi,^[7] kütüphane, eğlence tesisleri, kaşer lokanta ve Yahudi aktivitelerin gerçekleştiği bir mekân bulunmaktadır. Biri 14 yaşındaki çocuklara kadar hizmet sunan Carmel, diğeri daha büyüklere hizmet sunan Ezekiel Abraham isimli iki Yahudi okulu vardır.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

^ Encyclopedia of Diasporas. Immigrant and Refugee Cultures Around the World. Vol. I, Jewish Diaspora in China by Xu Xin, p.162, Ember, Melvin; Ember, Carol R.; Skoggard, Ian (Eds.), Springer 2004 26 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 0-306-48321-1
^ "The Virtual Jewish History Tour - Hong Kong". 17 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2010.
^ Encyclopedia of Diasporas. Immigrant and Refugee Cultures Around the World. Vol. I, Jewish Diaspora in China by Xu Xin, pp.162-163, Ember, Melvin; Ember, Carol R.; Skoggard, Ian (Eds.), Springer 2004 26 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 0-306-48321-1
^ Encyclopedia of Diasporas. Immigrant and Refugee Cultures Around the World. Vol. I, Jewish Diaspora in China by Xu Xin, p.163, Ember, Melvin; Ember, Carol R.; Skoggard, Ian (Eds.), Springer 2004 26 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 0-306-48321-1
^ "Jews in China". 19 Ekim 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2010.
^ "Jews of Hong Kong". 17 Nisan 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2010.
^ "Jewish Community Centre, Hong Kong". 22 Mayıs 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2010.

Dış bağlantılar

http://www.bh.org.il/communities/Archive/Hong-Kong.asp23 Mart 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

[1] Encyclopedia of Diasporas. Immigrant and Refugee Cultures Around the World. Vol. I, Jewish Diaspora in China by Xu Xin, p.162, Ember, Melvin; Ember, Carol R.; Skoggard, Ian (Eds.), Springer 2004 26 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 0-306-48321-1

[2] "The Virtual Jewish History Tour - Hong Kong". 17 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2010.

[3] Encyclopedia of Diasporas. Immigrant and Refugee Cultures Around the World. Vol. I, Jewish Diaspora in China by Xu Xin, pp.162-163, Ember, Melvin; Ember, Carol R.; Skoggard, Ian (Eds.), Springer 2004 26 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 0-306-48321-1

[4] Encyclopedia of Diasporas. Immigrant and Refugee Cultures Around the World. Vol. I, Jewish Diaspora in China by Xu Xin, p.163, Ember, Melvin; Ember, Carol R.; Skoggard, Ian (Eds.), Springer 2004 26 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 0-306-48321-1

[5] "Jews in China". 19 Ekim 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2010.

[6] "Jews of Hong Kong". 17 Nisan 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2010.

[7] "Jewish Community Centre, Hong Kong". 22 Mayıs 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2010.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

Asya'daki Yahudilerin tarihi
Egemen devletler	Afganistan Azerbaycan Bahreyn Bangladeş Bhutan Birleşik Arap Emirlikleri Brunei Çin Doğu Timor Endonezya Ermenistan Filipinler Güney Kore Gürcistan Hindistan Irak İran İsrail Japonya Kamboçya Katar Kazakistan Kıbrıs Cumhuriyeti Kırgızistan Kuveyt Kuzey Kore Laos Lübnan Maldivler Malezya Mısır Moğolistan Myanmar Nepal Özbekistan Pakistan Rusya Singapur Sri Lanka Suriye Suudi Arabistan Tacikistan Tayland Türkiye Türkmenistan Umman Ürdün Vietnam Yemen
Sınırlı tanınmış olan devletler	Abhazya Filistin Güney Osetya Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Tayvan
Bağımlı ve diğer bölgeler	Ağrotur ve Dikelya Britanya Hint Okyanusu Toprakları Christmas Adası Cocos Adaları Hong Kong Makao