İçeriğe atla

Honduras'taki Yahudilerin tarihi

Honduras'taki Yahudilerin tarihi engizisyon döneminde başlamıştır. Cemaatin çoğu San Pedro Sula ve Tegucigalpa şehirlerinde yaşamakta olup bazı aileler liman kenti olan La Ceiba'da yaşamaktadır.

Tarihçe

San Pedro Sula'da bir Yahudi evi

Honduras'taki Yahudilerin varlığı, Hernando Cortes Aztekleri fethettiği zaman yanında getirdiği Konversolarla başlamıştır. Ardından Yahudiler, engizisyonlardan kaçmak için bu ülkeye gelmiştir.[1]

İspanya Sömürgeciliği Dönemi'nde, Honduras'ta Katolik Kilisesi güçlü olduğundan buraya az sayıda Yahudi geldi. 1920'lerde, hükûmetin daveti üzerine bazı Alman Yahudileri de bu ülkeye taşındı. Yerel Yahudilerin etkisiyle, II. Dünya Savaşı'ndan kaçan Aşkenazlar da 1940'larda Honduras'a yerleşti.

Günümüz

3 Ağustos 1997'de, gelecek nesillere de hizmet sunması için Magen David Sinagogu San Pedro Sula'da ibadete açıldı.

San Pedro Sula'da antisemit ve anti Arap graffiti.

2009 Honduras Darbesi ile yerel Yahudi cemaati de kendini karmaşanın içinde buldu.[2] Honduras medyasında, darbede İsrail ve Yahudilerin parmağı olduğu dedikoduları yayıldı.[3] Radio Globo'da yorum yapan David Romero "belki de Yahudiler Holokost'ta yok edilebilseydi daha iyi olurdu" dedi.[4] Bu yorum, makamından olan Honduras Başkanı Manuel Zelaya, Tegucigalpa'daki BM elçiliği ve Anti-Defamation League'in öfkeli tepkisine neden oldu.[5]

Notlar

  • Amaya Banegas, Jorge Alberto (2000). Los Judíos en Honduras [The Jews of Honduras] (İspanyolca). Editorial Guaymuras. ISBN 9992615583. 

Kaynakça

  1. ^ "Honduras". Jewish Virtual Library. 6 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2009. 
  2. ^ Ravid, Barak (9 Ekim 2009). "Rumors of Jewish, Israeli involvement swirl around Honduran coup". Ha'aretz. 11 Ekim 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ekim 2009. 
  3. ^ Malkin, Elizabeth (6 Ekim 2009). "Radio Host's Remarks Add Troubling Note to Honduran Crisis". The New York Times. 5 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ekim 2009. 
  4. ^ Cuevas, Freddy (6 Ekim 2009). "US slams Honduran radioman's anti-Semitic remarks". Associated Press. Erişim tarihi: 21 Ekim 2009. 
  5. ^ Schmidt, Blake (8 Ekim 2009). "Zelaya Condemns Radio Host's Comments on Holocaust". Bloomberg. 22 Ekim 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ekim 2009. 

Dış bağlantılar

Ayrıca bakınız

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Honduras</span> Orta Amerikada bir ülke

Honduras, Orta Amerika'da bir demokratik cumhuriyettir. Britanya Hondurası'ndan farklı olarak İspanyol Hondurası olarak da bilinir. Batısında Guatemala, güneybatısında El Salvador, güneydoğusunda Nikaragua bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Yojoa Gölü</span>

Yojoa Gölü 285 kilometrekarelik yüzölçümü ile Honduras'ın en büyük gölüdür. Sönmüş bir volkanın oluşturduğu çöküntü ile meydana gelmiştir. 700 metre yüksekte bulunan gölde ortalama su derinliği 15 metre kadardır.

<span class="mw-page-title-main">İran Yahudileri</span>

İran Yahudileri, eskiden Pers İmparatorluğu ya da İran'da yaşamış veya hâlen İran'da yaşamakta olan Yahudiler'e denir.

<span class="mw-page-title-main">2009 Honduras darbesi</span>

2009 Honduras Darbesi, 28 Haziran 2009 günü Devlet Başkanı Manuel Zelaya'nın 2010 yılı Mart ayında yeni bir anayasa yazılması konusundaki halk oylaması kararını almasıyla başlayan ve iktidardan alaşağı edilmesiyle sonuçlanan siyasi süreç.

Libya'daki Yahudilerin tarihi MÖ 3. yüzyıldan beri Yunan hakimiyeti altındaki Sirenayka'da Yahudilerin varlığı bilinmektedir. II.Dünya Savaşı sırasında Yahudi nüfusu Faşist rejimli İtalya'nın antisemitik kanunlarına ve Alman birliklerince sürülmelere maruz kalmıştır. Savaş sonrası anti-Yahudi saldırılar yüzünden birçok Yahudi başta İsrail olmak üzere başka ülkelere göç etti. 1969'da başa Muammer Kaddafi'nin geçmesiyle Yahudiler için yaşam daha da zorlaşınca geriye kalan bütün Yahudiler de ülkeyi terk etmek zorunda kaldı. Libya'daki son Yahudi Rina Debach ülkeyi 2003'te terk etti.

Brezilyalı Yahudi Yahudi kökenli veya Yahudiliğe geçmiş Brezilyalılara denir.

Çekya'daki Yahudilerin tarihi 1918-1938 yılları arasındaki Çekoslovakya'nın Birinci Cumhuriyet döneminin uzantısıdır. 2005 itibarıyla Çek Cumhuriyeti'nde 4000 Yahudi bulunmaktadır ve bunlar ağırlıklı olarak Aşkenazlardan oluşur. Yedisi Bohemya'da ve üçü Moravya'da olmak üzere ülkede on küçük Yahudi cemaati bulunur. Bu cemaatler Yahudi Cemaatleri Federasyonu (FZO) şemsiyesi altında toplanmıştır. Prag ve diğer şehirlerde hizmetler sunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Hindistan'daki Yahudilerin tarihi</span> Hindistanda bulunan dini bir azınlık

Hindistan Yahudileri Hindistan'da bulunan dini bir azınlıktır. Yahudiliğin, Hindistan'a giren ilk gayri-Dharma dinlerden olduğu tarihte kayıtlıdır. Antik çağlardaki cemaatler kültürel asimilasyona uğramıştır. Her Yahudi cemaati, Yehuda Krallığı ve Kayıp On Kabile gibi farklı kökenlerden geldiği için ülkedeki Yahudi sayısını kestirmek zordur. Toplam Yahudi nüfusunun yarısı Manipur ve Mizoram'da, çeyreği de Mumbai'de yaşamaktadır. Dünyadaki birçok ülkenin aksine Hintlerin kontrolündeki Hindistan'da antisemitizm olayları görülmemiştir. Bölgede görülen tek antisemitik olaylar, Portekiz'in Goa'yı işgal edip engizisyonları başlattığı dönemdir. Yahudiler Malabar kıyılarındaki Kodungallur'a yerleşip 1524'e kadar barış içinde ticaretle uğraştılar. Hem İngiliz hakimiyetinden önce hem de sonra Yahudiler Hint prensleri altında, hükûmette, orduda ve endüstride önemli mevkilere geldiler.

Malezya Yahudileri Malezya'da yaşayan veya Malezya kökenli Yahudilere denir. Başta Penang olmak üzere ülkenin Kuala Lumpur ve Malacca gibi diğer şehirlerinde de yaşarlar. Yahudilerin çoğu Doğulu olmakla birlikte Avrupa (Aşkenaz) ve Çin (Kaifeng) Yahudileri de bulunur. Çin Yahudileri Çin'den Malezya'ya 1949'da Milliyetçi Çin komünistler tarafından ele geçirildiği zaman kaçmıştır.

Meksika Yahudileri ülkede engizisyonlardan beri yaşamaktadır. Çoğu Meksika şehrinde olmak üzere cemaatin 50,000 üyesi vardır. Diğer Yahudiler Jalisco eyaletinin Guadalajara ve çevre şehirlerinde ve Monterrey, Veracruz, Culiacán ve Tijuana'da yaşamaktadır.

Türkiye'de antisemitizm, Yahudi etnik geçmişi, kültürü veya dini baz alınarak Türkiye Yahudilerine karşı beslenen nefrettir.

Okyanusya'daki Yahudilerin tarihi, ilk kaşifler, fok ve balina avcılarıyla başlamaktadır. Yahudiler ve diğer yerleşimciler Okyanusya'ya 18. yüzyıldan başlayarak gelmişlerdir. Avustralya, Yeni Zelanda ve Okyanusya'nın diğer adalarına yerleşmişlerdir.

Latin Amerika'daki Yahudilerin tarihi, bazı bakış açılarına göre Christopher Columbus'un İspanya'dan yola çıkıp Atlantik Okyanusu'nu geçtiği tarih olan 3 Ağustos 1492'de başlar. Onun yola çıktığı tarih, Katolik Monarklar olan I. Isabel ve II. Fernando'nun İspanya'daki Yahudilere ya Katolisizm'e geçmelerini ya da ülkeyi terk etmelerini emreden bildirgeyi yayınladığı tarihe denk gelir.

Venezula'daki Yahudilerin tarihi, bir grup marranonun Caracas ve Maracaibo'da yaşadığı 17.yy'ın ortalarına kadar dayanır. Fakat, Venezuela'daki Yahudi cemaati 19.yy'ın ortalarına kadar kurulmadı. 2008 yılından beri Hugo Chávez ile Yahudi cemaati arasındaki gerginlik nedeniyle ülkedeki Yahudi nüfusunun beşte biri yakın zamanda ülkeyi terk etti.

<span class="mw-page-title-main">Yahudi diasporası</span> İsrail diyarı dışında yaşayan Yahudiler

Yahudi diasporası, günümüz Yahudilerinin ataları olan inançlı İbranilerin anavatanı Kenan topraklarından zorla çıkartılıp, dünyanın diğer bölgelerine zorunlu göçe mecbur bırakılmaları ile başlayan, Yahudilerin 'İsrail Diyarı' dışındaki oluşumu. Modern İbranicede "dağınık" anlamına gelen Tefutzot (תפוצות) kelimesi Alman asıllı Amerikan akademisyen Simon Rawidowicz tarafından 1930'larda kullanılmaya başlandı.

Suriye'deki Yahudileri, ilk çağlardan beri Suriye'de yaşayan Yahudiler ile 1492'de İspanya'dan kovulan Sefaradlar oluşturur. Halep, Şam ve Kamışlı'da asırlar boyunca büyük Yahudi cemaatleri var olmuştur. 20. yüzyılın başlarında Suriye Yahudilerinin büyük bir yüzdesi ABD, Orta ve Güney Amerika ve İsrail'e göç etti. Bugün Suriye'de çok az Yahudi yaşamaktadır. Suriye Yahudilerinin oluşturduğu en büyük cemaat 75.000 kişilik nüfusuyla Brooklyn, New York'tadır.

<span class="mw-page-title-main">Suyapa Bakiresi</span>

Suyapa'nın Bakiresi 18. yüzyıla ait İsa'nın annesi bakire Meryem heykelidir. Heykel aynı zamanda Suyapa'nın leydisi diye geçer. Heykel Suyapa'daki Suyapa baziliskasında saklanıyor.

Carlo Costly, Honduraslı futbolcudur. Forvet pozisyonunda görev almakta olup, ülkesinin Olimpia takımında forma giymektedir.

Flavio Ortega, Brezilyalı-Honduraslı futbolcu ve teknik direktördür. Forvet pozisyonunda görev aldığı futbolculuk kariyerini sonlandırmasının ardından teknik direktörlük yapmıştır.