İçeriğe atla

Homerik İlahiler

Parnassos Dağında Homeros, Rafael

Homerik İlahiler (Grekçe: Ὁμηρικοὶ Ὕμνοι, Homērikoi Hymnoi) her biri ayrı bir Yunan tanrısını öven 33 anonim ilahinin bir derlemesidir. İlâhiler, esasında Homeros tarafından yazılmamış oldukları halde onun İlyada ve Odysseia eserlerinde kullandığıyla aynı epik ölçüde (daktilik heksametre) ve aynı şiveyle yazıldıkları ve çoğu benzer formülü kullandıkları için "Homeros'la ilgili" anlamında "Homerik" adını aldılar. Antik çağlarda, onlardan ilk bahseden Thukididis'in (iii.104), "Tüm derleme, derleme olarak, kelimenin tek kullanışlı anlamıyla Homeriktir," sözlerinden beri sorgusuzca Homeros'a atfedildiler ve bu isim üzerlerine yapıştı. İngiliz Klasik eserler akademisyeni A. W. Verall'ın 1894'te dediği gibi "Yunan kitap edebiyatı tarihinin en eski zamanlarından beri 'Homeros' olarak etiketlendirildiler."[1]

Tarihi

İlahilerin en eskileri muhtemelen MÖ 7. yüzyılda, yani Homeros'un destanları için genel kabul gören yazılma tarihinde ve Hesiodos'un zamanından biraz sonrasında yazılmıştır. Bu durumda en eski Homerik İlahiler, Yunan edebiyatının en eski eselerinden olacaktır; ama çoğu MÖ 7. ve 6. yüzyıllarda bestelenen ilahilerin çok azı Helenistik olabilir ve Ares'e İlahi, ona yazılan bir ilahinin eksikliği fark edildiği için geç dönemlerde yazılmış bir pagan eklemesi olabilir. Walter Burkert'a göre antik bir kaynakta Sakız'lı Kynaithos'a (Homeros soyundan bir yazar) atfedilen Apollon'a İlahi'nin MÖ 522'de, Sisam'lı Polikrates tarafından Delfi'de Delos Apollonu'nu onurlandırmak için yapılan olağandışı bir çifte festival için bestelenmiş olabileceğini önerdi.[2]

Eskiden daha çok temsilcisi olmuş olması gereken bir tarzın temsilcisi olan Homerik İlahiler'in uzunluğu değişebilmektedir. Bazıları sadece üç ya da dört satırken bazıları 500 satırı aşabiliyordu. Uzun olanları, bir yakarma, bir övgü ve bazen eppey geniş çaplı bir anlatı içerir. Kısa olanlarında anlatı yoktur. Uzun olanları, daha eski zaten mevcut malzemelerden birleştirilmişliğin izlerini taşır.

Günümüze ulaşabilmiş Bizans elyazmalarının çoğu üçüncü İlahi'yle başlar. 1777'de Moskova'da şans eseri keşfedilen bir 15. yy. elyazması, Dionysos'a ve Demeter'e adında, bazı satırlardaki lacuna'lar hariç eksiksiz iki açılış ilahisini daha içeriyordu. Kısa olanların bazıları anlatı kısmını atlayıp da sadece daha işlevsel olan yakarma ve giriş kısımlarını saklayan alıntılar olabilir,[3] ki bir rapsode bunları bir prelüte uyarlayabilir.

Otuz üç ilahi, Yunan mitolojisindeki tanrıların çoğuna övgüler sunar. En azından daha kısa olanları festivallerde profesyonel rapsode'lerin epik şiir okumalarına prelüt olarak işlev görmüş olabilir; ki şarkıcı, bunları şimdi başka bir şarkıya geçeceğini söyleyerek bitirir. Otuz dördüncüsü, Ev Sahiplerine, bir ilahi değil, misafirperverliğin tanrıların tembih ettiği kutsal bir görev olduğunun bir hatırlatıcısıdır. Profesyonel bir rapsode'nin elinde bu, sivri uçlu bir hatırlatıcıya dönüşebilir.

Homerik İlahiler'in listesi

  1. "Dionysos'a", 21 satır
  2. "Demeter'e", 495 satır
  3. "Apollon'a", 546 satır
  4. "Hermes'e", 580 satır
  5. "Afrodit'e", 293 satır
  6. "Afrodit'e", 21 satır
  7. "Dionysos'a", 59 satır
  8. "Ares'e", 17 satır
  9. "Artemis'e", 9 satır
  10. "Afrodit'e", 6 satır
  11. "Athena'ya", 5 satır
  12. "Hera'ya", 5 satır
  13. "Demeter'e", 3 satır
  14. "Tanrıların anasına", 6 satır
  15. "Aslan yürekli Herakles'e", 9 satır
  16. "Asklepios'a", 5 satır
  17. "Dioskürlere", 5 satır
  18. "Hermes'e", 12 satır
  19. "Pan'a", 49 satır
  20. "Hephaistos'a", 8 satır
  21. "Apollon'a", 5 satır
  22. "Poseidon'a", 7 satır
  23. "Zeus'a", 4 satır
  24. "Hestia'ya", 5 satır
  25. "Müzlere ve Apollon'a", 7 satır
  26. "Dionysos'a", 13 satır
  27. "Artemis'e", 22 satır
  28. "Athena'ya", 18 satır
  29. "Hestia'ya", 13 satır
  30. "Her şeyin annesi Gaia'ya", 19 satır
  31. "Helios'a", 20 satır
  32. "Selene'ye", 20 satır
  33. "Dioskürlere", 19 satır

Kaynakça

  1. ^ A. W. Verrall. "The Hymn to Apollo: An Essay in the Homeric Question". The Journal of Hellenic Studies 14 (1894:1–29) p. 2.
  2. ^ Walter Burkert. 'Kynaithos, Polycrates and the Homeric Hymn to Apollo' in Arktouros: Hellenic studies presented to B. M. W. Knox ed. G. W. Bowersock, W. Burkert, M. C. J. Putnam (Berlin: De Gruyter, 1979) pp. 53–62.
  3. ^ Robert Parker, bunlara "anlatı çekirdeğinin çıkarıldığı kabuklar, girişler ve bitirişler" demiştir, "The 'Hymn to Demeter' and the 'Homeric Hymns'" ("'Demeter'e İlahi' ve 'Homerik İlahiler'") Greece & Rome 2. Seri 38.1 (Nisan 1991, sf. 1–17) sf. 1. Parker'a göre, mesela 18. İlahi, Hermes'e İlahi'nin başını ve sonunun bir versiyonunu saklamaktadır.

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Yunan mitolojisi</span> Antik Yunanların oluşturduğu mitlerden oluşan mitoloji

Yunan mitolojisi, Antik Yunanistan'da dünyanın yaratılışı, tanrı, tanrıça ve kahramanların hayatı hakkındaki söylence ve öğretileri içermekle kalmayıp aynı zamanda Eski Yunan dininin gövdesini oluşturmaktadır. Günümüzde, bu mitoloji hakkındaki bilgilerimizi bu sözlü edebiyatın yazılı hâllerinden alıyoruz. Tarihçiler, mitoloji hakkında daha ayrıntılı bilgi almak için o dönemin sanatındaki ipuçlarını bile toplar.

<span class="mw-page-title-main">Homeros</span>

Homeros Antik Çağ'da yaşamış İyonyalı ozan. Batı edebiyatının ilk büyük eserleri kabul edilen İlyada ve Odysseia destanlarının yazarı veya derleyicisi olduğu kabul edilmektedir. Smyrna (İzmir) bölgesinde yaşamış olduğu sanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">İlyada</span> Truva Savaşını anlatan bir destan

İlyada, Homeros'un Troya Savaşı'nı anlatan destanıdır. Yunancada Odysseia ile birlikte en eski destan olduğu düşünülen, epik bir şiirdir. Eldeki veriler ışığında Homeros tarafından MÖ 7. ya da 8. yüzyılda yazıldığı düşünülen Antik Yunan edebiyatının temel eserlerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">On İki Olimposlu</span> Yunan mitolojisine göre dünyayı yöneten on iki tanrı

On İki Olimposlular ya da sadece Olimposlular (Olimpiyan), Yunan mitolojisinde dünyayı yöneten tanrılar grubudur. Kendilerinden önceki tanrı grubu olan Titanları, Titanlar Savaşı'nda yenerek yönetimi ele geçirmişlerdir. "Tanrıların Kralı" sıfatıyla Zeus, Olimposluların lideridir. Kraliçe sıfatı ise Zeus'un eşi Hera'ya aittir. Olimpos adı Yunanistan'ın en yüksek dağı olan Olimpos Dağı'ndan gelir. Tanrıların dağın zirvesinde bulutların arasında sarayları olduğuna inanılır. On iki sayısı ise karşımıza birçok mitte çıkan bir sayıdır; Yahudilikte On iki İsrail kabilesi, Çerkeslerde 12 büyük kabile, Hristiyanlıkta İsa'nın 12 Havarisi; Şiilikte On İki İmam, Zodyak'taki 12 burç gibi. Sayıya yüklenen bu bakış açısından dolayı Yunan tanrıları da 12 tanedir ve 13 sayısının uğursuzluğuna inanılır. Örneğin İskandinav mitolojisinde tanrıların yemek masasına oturan 13. tanrı Loki, iyilik tanrısı Balder'in ölümüne neden olur. Bu açıdan önceden On İki Olimposlu arasında gösterilen Hestia, Dionisos Olimpos'a gelince 13 tanrı olmasın diye yerini ona bırakıp insanların arasına karışır.

<span class="mw-page-title-main">Zeus</span> Yunan mitolojisinde en güçlü ve önemli; göklerin şimşeklerin ve gök gürültülerinin tanrısı

Zeus, "Tanrıların ve İnsanların Babası" ve Yunan mitolojisinde en güçlü ve önemli tanrıdır. Roma'da Jüpiter olarak da bilinir. Göklerin, şimşeklerin ve gök gürültülerinin tanrısıdır. Çoğu zaman elinde bir şimşek ile resmedilmiştir. Bereket ile özdeşleşmiştir, yağmur ondan beklenir. Titan Kronos'un ve eşi Rhea'nın en küçük çocuğu ve oğludur. Tanrıça Hera'nın kocasıdır. Simgesi şimşeğin yanında boğa, kartal ve meşe ağacıdır. Aynı zamanda tanrıların kralı olduğu için taht ve asa ile de sık sık betimlenir. Ayrıca Athena'nın ona hediyesi olan Aegis'in de taşıyıcısıdır. Zeus'un en eski kült ve bilicilik merkezi Yunanistan'daki Dodona antik şehirdir. Habercisi oğlu Hermes'tir. Gigantlar arasındaki karşıtı Kral Porphyrion'dur.

<span class="mw-page-title-main">Hera</span> Yunan mitolojisinde Zeusun eşi ve ablası olan tanrıça

Hera, Yunan mitolojisinde Zeus'un eşi ve ablası olan tanrıçadır. Roma'da Juno olarak bilinir. Babası Titanlardan Kronos, annesi Rhea'dır. Olympos tanrıları arasında kraliçe vasfına sahiptir ve Evlilik Kraliçesi olarak anılır.

<span class="mw-page-title-main">Ares</span> savaş tanrısı

Yunan mitolojisinde Ares, savaş tanrısıdır. Zeus ve Hera'nın oğlu ve On İki Olimposlu'dan biridir. Roma'da Mars olarak da bilinir. Barış tanrıçası olan Athena'nın zıttıdır. Mitolojide Athena ile giriştiği mücadeleler ve sevgilisi Afrodit'le olan kaçamakları ile ünlüdür. Sparta kenti ve Trakya bölgesi tanrının başlıca kült merkezleridir. Gigantlar arasındaki karşıtı Damasen'dir.

<span class="mw-page-title-main">Rigveda</span>

Rigveda veya Rig Veda, Vedik Sanskrit ilahilerinin (sūktas) eski bir Hint koleksiyonudur. Vedalar olarak bilinen dört kutsal kanonik Hindu metninden (śruti) biridir. Bugün pek çok Shakha'dan Śakalya Shakha olmak üzere yalnızca biri hayatta kaldı. Geri kalan Shakha'larda bulunan içeriklerin çoğu artık kaybolmuştur veya halka açık şekilde mevcut değildir.

<span class="mw-page-title-main">Afrodit</span> Yunan Mitolojisinde aşk ve güzellik tanrıçası

Afrodit, Yunan mitolojisinde aşk tanrıçası. Beden ve ruh aşkını birbirinden ayıran Antik Yunanlar, Afrodit adında iki tanrıçaya sahiplerdi: Afroditlerin biri, "beden aşkı" tanrıçası, diğeri ise "ruh aşkı" idi.

<span class="mw-page-title-main">Hefaistos</span> Yunan Mitolojisi - Tanrıların Demircisi

Hephaistos, Yunan mitolojisinde Zeus ile Hera'nın oğlu ya da Hera'nın yalnız başına doğurduğu oğlu. Tanrılar ve kahramanlar için demircilik zanaatıyla uğraşarak silahlar ve zırhlar üreten ateşler tanrısı. Aşk ve güzellik tanrıçası Afrodit'in eşidir.

<span class="mw-page-title-main">Hermes Trismegistus</span> Kurgusal karakter

Hermes Trismegistus, Antik Mısır metinleri üzerinde çalışan araştırmacılara göre, hem bir tanrının, yaşamış bir bilgenin hem de bir rahip sınıfının adıdır. Hermetizm fikrinin temel taşı olan Hermetika'yı yazmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Leto</span>

Leto, Antik Yunan mitolojisinde gök Titanları Koios ve Phoebe'nin kızıdır. Roma mitolojisinde "Latona" olarak bilinir. Genelde annelik ve çocuk bakımına eğilimi olduğu gösterilen bir tanrıçadır. Apollon ve Artemis'in annesidir. Kaynağına bağlı olarak ya Kos'ta veya Hiperborea olarak anılan topraklarda doğmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Orfizm</span>

Orfizm veya nadir kullanımıyla Orfikizm, eski Yunanistan'da gizemli bir dindir.

<span class="mw-page-title-main">Titanomahia</span>

Titanomakhia veya Titanlar Savaşı,, Yunan mitolojisinde, insanların yaratılışından önce iki ilahî ırk arasında Titanlar ve Olimposlular 11 yıl sürmüş savaşlara verilen isimdir. Titanların merkezi Othrys Dağı, Olimposluların ise Olimpos Dağı'dır. Tanrıların Savaşı veya Titan Savaşı olarak adlandırıldığı da olmuştur. Bu savaş, Zeus'un babası Titan Kronos'a karşı Uranüs'un çocukları Kykloplar ve Hekatonkheirleri yer altından kurtarmasıyla başlar. Zeus Kronos'un karnından daha önce Kronos tarafından tek lokmada yutulmuş olan Poseidon, Hades, Demeter, Hera, Hestia'yı çıkartır. Hekatonheirler ve kykloplar Zeus'a minnettar kalırlar ve ona yakıcı şimşekleri ve ateşi hediye ederler. Böylece Zeus gücüne güç katmıştır. Kronos'u yenmiştir. Ateşe sahip olan ilk eril tanrıdır.

Melez Kampı, Rick Riordan'ın yazdığı Percy Jackson ve Olimposlular ve Olimpos Kahramanları serisinde, Yunan Tanrıların insanlar ile melezlerinin gittiği bir yaz okuludur.

Zeus, Amerikan çizgi romanlarında yer alan bir tanrı, Marvel Comics tarafından tasarlanmış kurgusal bir karakterdir. Karakter, Yunan mitolojisindeki Zeus adlı baş tanrıya dayanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Dionysiaka</span>

Dionysiaka (Dionysiaca) eski bir Yunan epik şiiridir ve Nonnus'un en önemli eserlerinden biridir. Dionysiaka, 48 kitaptan ve 20.426 satırdan oluşan bir destandır. Homeros lehçesi ve dactylic hexameters ile yazılmış günümüze ulaşan en uzun Grek-Roman şiiridir. Ana konusu Dionysos'un hayatı, Hindistan'a yaptığı sefer ve onun muzaffer dönüşüdür.

Yunan mitolojisinde, Demophon veya Demophöon, Eleusis kralı Celeus ve kraliçe Metanira'nın oğludur.

<span class="mw-page-title-main">Zeus'un Aldatılması</span>

İlyada'da, antik yazarlar Dios apate denen XVI. Kitabı kalanından ayırır. Bu bölümde Hera, ilahi kocası Zeus'a kandırmak için bir bahane uydurur; konuşmasında "tanrıların kökeni" olan Okenaous'a ve "anne" Tethys'e gitmek istediğini söyler. Bunun yerine Hera, Zeus'u baştan çıkarmaya hazırlanır; kendini güzelleştirir ve Afrodit'in yardımını alır. Bölümün doruk noktasında Zeus ve Hera, Kaz Dağı'nın zirvesinde altın bir bulutun içinde gizli gizli sevişirler. Hera, Zeus'un dikkatini dağıtarak Truva Savaşı'nda Yunanların tekrar üstünlüğü ele geçirmesini sağlar.