İçeriğe atla

Hollanda hükümdarları listesi

Hollanda Krallı
Koningen der Nederlanden
Görevdeki
Willem-Alexander
30 Nisan 2013 (11 yıl, 144 gün) tarihinden beri
Resmî ikametAmsterdam Kraliyet Sarayı,
Amsterdam, Hollanda
Görev süresiÖmür boyu
Açılışı yapanHollanda monarşisi
Websitesihttp://www.royal-house.nl
Hollanda Krallığı arması

Bu madde Hollanda Krallığına ait hükümdarların listesidir. (Felemenkçe: Koningen der Nederlanden). Pratik nedenlerden dolayı, bu liste 1556 yılından itibaren Hollanda'da stadhouder olarak atanmış Orange Nassau Hanedanı mensuplarına da yer verilmiştir. Ancak bu kişiler Hollanda Cumhuriyeti'nde bulunan özerk eyaletlere temsilci olarak seçimle getirilen sivil görevlilerdir ve teknik açıdan hükümdar sayılmazlar. 1813'ten itibaren VI. William'ın doğrudan soyundan gelme yöneticiler (önce Bağımsız Prenslik, 1815'ten itibaren Krallık olarak) Hollanda monarşisisini teşkil etmektedirler.

Hollanda Cumhuriyeti

Hollanda monarşisinin kökeni Oranj Prensi Sessiz Willem'in 1559 yılında İspanya kralı II. Filip tarafından Hollanda, Zeeland ve Utrecht vilayetlerine stadhouder olarak tayin edilmesine dayanmaktadır. Sonraları Sessiz Willem makamından azledilmiş ve Hollanda İsyanı'nın lideri haline gelmiştir. İsyan sırasında Hollanda Meclisi tarafından isyana katılmış olan Hollanda ve Zeeland vilayetlerinin koruyuculuğuna (stadhouder) atandı. Hollanda İsyanı sırasında 26 Temmuz 1581'de Lahey'de imzalanan ve Hollanda Meclisi tarafından yürürlüğe sokulan Feragat Yasası ile çoğu Hollanda vilayeti bağımsızlıklarını ilan etmiş ve stadhouder makamı isyanın sembolü haline gelmiştir. Bu yasa aynı zamanda isyan halindeki Kuzey Hollanda'nın yedi vilayetini bir araya getirerek Hollanda Cumhuriyeti'nin kurulmasıyla sonuçlanmıştır. Bu dönemde Kuzey Hollanda bugünkü Hollanda Krallığı, Güney Hollanda ise bugünkü Belçika Krallığı'nın topraklarını tarif etmekteydi. Sessiz Willem'den sonra gelen tüm stdtholder'lar onun ya da varisleri arasından seçilmiştir.

1795 yılında Cumhuriyet Napolyon tarafından lağvedilmiş, yerine kukla devlet olan Batavya Cumhuriyeti kurulmuştur. 1806 yılında Napolyon yeni kurduğu cumhuriyeti lağvederek kendi kardeşini Hollanda Kralı ilan etmiştir. Ancak 1810 yılında Napolyon Hollanda krallığını fiilen işgal ederek Fransa'ya ilhak etmiştir. 1813 yılında Fransızlar ülkeden kovulmuş ve Hollandalılar işgalden önceki son stadtholder'ın varisi olan Willem Fredrik'e, yeni hükûmetin başı olmayı teklif etmişler ve kendisini "hükümdar prens" ilan etmişlerdir. 1815 yılında Willem Fredrik, Hollanda'yı krallık statüsüne yükseltmiş, kendisini de I. Willem adıyla kral ilan etmiştir. Kısa süre sonra krallık topraklarına, bugün Belçika ve Lüksemburg olarak bilinen, Güney Hollanda da dahil edilmiştir.

Ayrıca bakınız

Orange-Nassau Hanedanına mensup Stadhouder'lar

Adı Doğumu - Ölümü Hükümdarlık Başlangıcı Hükümdarlık Sonu Selefleri ile ilişkileri Hanedan Görsel
I. Willem
  • Sessiz
  • (de Zwijger)
24 Nisan 1533 – 10 Temmuz 1584 (51 yaşında) 26 Temmuz 1581 10 Temmuz 1584 Stadhouder (Vekilharç, E.Tü. İlteber) Oranje-Nassau
Morris
  • Maurits
14 Kasım 1567 – 23 Nisan 1625 (57 yaşında) 1585 23 Nisan 1625 Stadhouder, Sessiz Willem'in oğlu Oranje-Nassau
Fredrik Henri
  • Frederik Hendrik
29 Ocak 1584 – 14 Mart 1647 (63 yaşında) 23 Nisan 1625 14 Mart 1647 Stadhouder, Sessiz Willem'in oğlu Oranje-Nassau
II. Willem
  • Willem II
27 Mayıs 1626 – 6 Kasım 1650 (24 yaşında) 14 Mart 1647 6 Kasım 1650 Stadhouder, Fredrik Henri'nin oğlu Oranje-Nassau
III. Willem
  • Willem III
4 Kasım 1650 – 8 Mart 1702 (51 yaşında) 4 Temmuz 1672 8 Mart 1702 Stadhouder, II. Willem'in oğlu, İngiltere Kralı III. William, İskoç Kralı II. William Oranje-Nassau
IV. Willem
  • Willem IV
1 Eylül 1711 – 22 Ekim 1751 (40 yaşında) 1 Eylül 1711 22 Ekim 1751 Birleşmiş Hollanda'nın Stadhouder makamına veraseti getirdi. Yohan Willem Friso'nun oğlu Oranje-Nassau
V. Willem
  • Willem V
8 Mart 1748 – 9 Nisan 1806 (58 yaşında) 22 Ekim 1751 19 Ocak 1795 Birleşmiş Hollanda'nın verasetle gelen ilk Stadhouder'ıIV. Willem'in oğlu, Batavya Cumhuriyeti'nin kurulmasıyla görevinden ihraç edilmiştir. Oranje-Nassau

III. Willem'in erkek vâris bırakmadan ölmesiyle, Oranje-Nassau hanedanının erkek soyu tükenmiştir. Diğer vilayetlerin aksine, Frizya, Groningen ve Drente vilayetleri stadhouder'larını çoğunlukla Nassau hanedanından veya Oranje-Nassau hanedanının kadın soyundan gelen varisler arasından seçmişlerdir.

Nassau Hanedanına mensup Stadhouder'lar

Adı Doğumu - Ölümü Hükümdarlık Başlangıcı Hükümdarlık Sonu Selefleri İle İlişkileri Hanedan Görsel
VI. Yan
  • Yaşlı
  • (de Oude)
  • Jan VI
22 Kasım 1536 – 8 Ekim 1606 (69 Yaşında) 1578 1581 Stadhouder, I. Willem'in kardeşi Nassau
Willem Ludvik
  • Babamız
  • (Us Heit)
  • Willem Lodewijk
13 Mart 1560 – 31 Mayıs 1620 (60 Yaşında) 1584 1620 Stadhouder, VI. Yan'ın oğlu Nassau
I. Ernst Kasimir
  • Ernst Casimir I
22 Aralık 1573 – 2 Haziran 1632 (58 Yaşında) 1620 1632 Stadhouder, VI. Yan'ın oğlu Nassau
I. Henri Kasimir
  • Hendrik Casimir I
21 Ocak 1612 – 13 Temmuz 1640 (28 Yaşında) 1632 1640 Stadhouder, I. Ernst Kasimir'in oğlu Nassau
Willem Fredrik
  • Willem Frederik
7 Ağustos 1613 – 31 Ekim 1664 (51 Yaşında) 1640 1664 Stadhouder, I. Ernst Kasimir'in oğlu Nassau
II. Henri Kasimir
  • Hendrik Casimir II
18 Ocak 1657 – 25 Mart 1696 (39 Yaşında) 18 Ocak 1664 25 Mart 1696 Verasetle gelen Stadhouder, Willem Fredrik'in oğlu ve Fredrik Henri'nin kızı tarafından torunu Nassau
Yuhan Willem Friso
  • Johan Willem Friso
4 Ağustos 1687 – 14 Temmuz 1711 (23 Yaşında) 25 Mart 1696 14 Temmuz 1711 Verasetle gelen Stadhouder, II. Henri Kasimir'in oğlu, ardından oğlu IV. Willem gelmiştir, Birleşmiş Hollanda'nın verasetle gelen Stadhouder'ı Nassau

Hollanda Krallığı (Koningrijk Holland) (1806–1810)

Adı Doğumu - Ölümü Hükümdarlık Başlangıcı Hükumdarlık Sonu Selefleri İle İlişkileri Hanedan Görsel
I. Ludvik
  • İyi (de Goed)
  • Lodewijk I
  • Louis I (fr.)
2 Eylül 1778 – 25 Temmuz 1846 (67 Yaşında) 5 Haziran 1806 1 Temmuz 1810 Napolyon'un kardeşi Bonapart
II. Ludvik
  • Lodewijk II
  • Louis II (fr.)
11 Ekim 1804 – 17 Mart 1831 (26 Yaşında) 1 Temmuz 1810 9 Temmuz 1810 I. Ludvik in oğlu Bonapart

Hollanda Prensliği (Prinsdom van Oranje) (1813–1815)

Adı Doğumu - Ölümü Hükümdarlık Başlangıcı Hükümdarlık Sonu Selefleri ile İlişkileri Hanedan Görsel
Willem Fredrik
  • Willem Frederik
24 Ağustos 1772 – 12 Aralık 1843 (71 Yaşında) 6 Aralık 1813 16 Mart 1815 Sonuncu Stadhouder V. Willem'in oğlu, Hollanda'yı krallık mertebesine yükseltti (1815)

Sonraları I. Willem olarak tarihe geçmiştir.

Oranje-Nassau

Hollanda Krallığı (Koningrijk der Nederlanden) (1815–günümüz)

1830 yılına kadar bugünkü Hollanda ve Belçika, sonrasında sadece bugünkü Hollanda toprakları. Bu döneme Hollanda Birleşik Krallığı (Felemenkçe: Verenigd Koningrijk der Nederlanden) denmektedir.

Adı Doğumu - Ölümü Hükümdarlık Başlangıcı Hükümdarlık Sonu Selefleri ile İlişkileri Hanedan Görsel
I. Willem
  • Willem I
24 Ağustos 1772 – 12 Aralık 1843 (71 Yaşında) 16 Mart 1815 7 Ekim 1840 Son Stadhouder V. willem'in oğlu

Tahttan feragat etti

Oranje-Nassau
II. Willem
  • Willem II
6 Aralık 1792 – 17 Mart 1849 (56 Yaşında) 7 Ekim 1840 17 Mart 1849 I. Willem'in oğlu Oranje-Nassau
III. Willem
  • Willem III
19 Şubat 1817 – 23 Kasım 1890 (73 Yaşında) 17 Mart 1849 23 Kasım 1890 II. Willem'in oğlu Oranje-Nassau
Wilhelmina31 Ağustos 1880 – 28 Kasım 1962 (82 Yaşında) 23 Kasım 1890 4 Eylül 1948 III. Willem'in kızı

Tahttan feragat etti

Oranje-Nassau
Juliana30 Nisan 1909 – 20 Mart 2004 (94 Yaşında) 4 Eylül 1948 30 Nisan 1980 Wilhelmina'nın kızı

Tahttan feragat etti

Oranje-Nassau (Mecklenburg)
Beatrix31 Ocak 1938 (84 Yaşında) 30 Nisan 1980 30 Nisan 2013 Juliana'nın kızı

Tahttan feragat etti

Oranje-Nassau (Lippe)
Willem-Alexander
  • Willem-Alexander
27 Nisan 1967 (55 Yaşında) 30 Nisan 2013 Hala Tahtta Beatrix'in oğlu Oranje-Nassau (Amsberg)

Hollanda Hükümdarlarının Çizelgesi

Willem-Alexander Hollanda KralıBeatrix Hollanda KraliçesiJuliana Hollanda KraliçesiWilhelmina Hollanda KraliçesiEmma van Waldeck-PyrmontIII Willem Hollanda KralıII.willem Hollanda KralıI.willem Hollanda Kralı

Ayrıca bakınız

Kaynakça

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Felemenk</span>

Felemenk veya Flandre, Kuzeybatı Avrupa'da Ren Irmağı deltası çevresindeki Alçak Ülkeler veya Aşağı Ülkeler denilen alanda günümüzde Hollanda ile Belçika'nın yer aldığı bölgeye verilmiş olan addır. 1830 yılına kadar bu coğrafyada siyasi olarak çeşitli kontluk ve dukalıklar varlık sürdürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Seksen Yıl Savaşı</span>

Seksen Yıl Savaşı veya diğer adıyla Hollanda İsyanı, Hollanda'da bulunan on yedi ilin İspanyol İmparatorluğu'na (Habsburg) karşı başlattığı ayaklanmadır.

<span class="mw-page-title-main">Napoli Krallığı</span> 1282-1816 yılları arasında İtalyanın güneyinde hüküm sürmüş eski bir devlet

Napoli Krallığı, İtalyan yarımadasının güneyinde, Napoli'de kurulmuş bir devletin modern ismidir. Zamanında, biraz yanıltıcı olarak Sicilya Krallığı adı ile anılmaktaydı; çünkü Napoli Krallığı Sicilya adasında 1282'de çıkan Sicilya Vesperleri adlı bir isyan sonucunda Napoli Krallığı'nin Sicilya Krallığı'ndan ayrılması ile ortaya çıkmıştı. Napoli Krallığı'nın ortada bulunduğu dönemde bu Krallık ya İspanyol veya Fransız asıllı bir kral tarafından idare edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Hollanda tarihi</span> hollanda tarihi

Hollanda tarihi bugünkü Hollanda Krallığı topraklarının tarih öncesi dönemlerden günümüze kadar uzanan tarihini kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Birleşik Hollanda Cumhuriyeti</span>

Hollanda Cumhuriyeti — resmî adı Yedi Birleşik Hollanda Cumhuriyeti, Birleşik Hollanda Cumhuriyeti ya da Birleşik Yedi İller Cumhuriyeti — Avrupa'da 1581-1795 yılları arasında varlığını sürdüren bir cumhuriyet. Ardılları Batavya Cumhuriyeti ile Hollanda Birleşik Krallığı ve son olarak da modern Hollanda Krallığı'dır.

<span class="mw-page-title-main">Hollanda Birleşik Krallığı</span>

Birleşik Hollanda Krallığı 1815 ila 1830 yılları arasında Hollanda Krallığı'nın genel olarak kullandığı isimdir. Bu dönemde şimdiki Hollanda ve Belçika I. Willem'in yönetimi altında tek bir devletti. Ayrıca Lüksemburg ve Belçika'nın Lüksemburg ili dükalık olarak bu krallığa bağlıydı.

<span class="mw-page-title-main">I. Willem</span> Hollanda kralı ve Lüksemburg Büyükdükü (1815-1840)

I. William, bir Orange Prensi ve ilk Hollanda Kralı ve Lüksemburg Büyük Dükü'ydü.

<span class="mw-page-title-main">Geuzen</span>

Geuzen 16. yüzyılda Hollanda'da Protestanlığın yayıldığı yıllarda İspanyol egemenliğine karşı ayaklanan Kalvenci soyluların ve asilerin oluşturduğu konfederasyon.

<span class="mw-page-title-main">Wilhelmina (Hollanda kraliçesi)</span>

Wilhelmina, 1890'dan 1948'deki feragatına kadar Hollanda Kraliçesi idi. Yaklaşık 58 yıl, diğer Hollanda hükümdarlarından daha uzun süre, hüküm sürdü. Hükümdarlığı, Birinci ve İkinci Dünya Savaşlarını, 1933 Hollanda ekonomik krizini ve Hollanda'nın büyük bir sömürge gücü olarak gerilemesini gördü.

<span class="mw-page-title-main">Willem-Alexander</span> Hollanda kralı (2013–günümüz)

Willem-Alexander, Hollanda kralı olup, 2013 yılında annesinin feragatını takiben tahta çıkmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Belçika Devrimi</span>

Belçika Devrimi, Hollanda Birleşik Krallığı'nın güney eyaletlerini içine alan ve Belçika Krallığı'nın kurulmasıyla sonuçlanan çatışmalar dizisidir.

<span class="mw-page-title-main">Sessiz Willem</span>

Sessiz William ya da I. William Oranj Prensi, ayrıca yaygın olarak Suskun William ya da daha sık Oranjlı William olarak tanınır. 1568 de İspanyol Habsburg Hanedanı'na karşı başlayan isyan ve 1648 de Vestfalya Antlaşması ile biten ve Hollanda'nın bağımsızlığını kazandığı Seksen yıl savaşları'nın ilk ve en önemli lideridir. Seksen yıl savaşları sonunda 1648 yılında bugünkü Hollanda'nın temelini oluşturan Birleşik Eyaletler resmi olarak kurulmuştur. Nassau hanedanından Nassau-Dillenburg kontu olarak doğmuştur. 1554'te Oranj prensi olmuş ve böylece Oranj-Nassau hanedanının ve bu yolla Hollanda kraliyet ailesinin kurucusu olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">II. Willem</span> Hollanda kralı ve Lüksemburg Büyükdükü (1792-1849; hd. 1840-1849)

II. William Hollanda Kralı, Lüksemburg Büyük Dükü ve Limburg Dükü'ydü.

<span class="mw-page-title-main">Oranj-Nassau Hanedanı</span> Nassau Hanedanının bir alt kolu

Oranj-Nassau Hanedanı, Avrupalı Nassau Hanedanı'nın bir alt kolu. Özellikle Sessiz William'ın İspanyol yönetimine karşı çıkardığı Felemenk ayaklanması ve sonucunda Birleşik Hollanda Cumhuriyeti'nin kurulmasına yol açan Seksen Yıl Savaşları (1568-1648)'ndan beri Hollanda ve Avrupa'nın politikalarında merkez rol oynadı.

<span class="mw-page-title-main">Stadhouder</span>

Hollanda'da cumhuriyet döneminde seçimle gelen genel vali. Burgundiya ve Habsburg mandasından kurtulan Hollanda illeri düklük ve benzeri feodal makamları devlet yönetiminden çıkararak yerine Hollanda halkının birliğini sembolize eden bu makamı kurmuştur. Makam cumhurbaşkanlığına eşdeğer bir makamdır.

<span class="mw-page-title-main">Binnenhof</span>

Binnenhof Hollanda'da Lahey kentinde, Hofvijver göleti kıyısındaki yapı kompleksidir. Hollanda Meclisi'nin iki kanadının yanı sıra, Yürütme Bakanlığı ve Başbakanlık Ofisi de burada yerleşik bulunmaktadır. Yapı ilk olarak 13. yüzyılda Hollanda Vilayeti yöneticilerine evsahipliği yapan bir kale olarak Gotik tarzda inşa edilmiştir. 1584 yılında Hollanda Cumhuriyeti'nin politik merkezi haline geldi. Hollanda'nın Yüz Kültür Mirası arasında yer almaktadır. Binnenhof, dünya çapında, hala kullanılmakta olan en eski parlamento binasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Catharina-Amalia (Orange prensesi)</span> Orange Prensesi

Catharina-Amalia Hollanda, Curaçao, Aruba ve Sint Maarten ülkelerinden oluşan Hollanda Krallığı tahtının varisi.

<span class="mw-page-title-main">V. Willem (Oranj prensi)</span> Oranje prensi ve Hollanda stadhouderı (1748-1806)

V. William Oranj prensi ve Birleşik Hollanda Cumhuriyeti'nin son Stadhouderi. 1795'te Londra'ya sürgün edildi. Ayrıca 1806'ya ölümüne kadar Orange-Nassau Prensliği'nin yöneticisiydi. Öldükten sonra yerine oğlu I. Willem geçti.

Günümüzde Hollanda, Belçika, Lüksemburg ve Fransa'nın kuzeybatı sınırlarını içeren tarihi bir bölgedir. Öncesinde Burgonya Hollandası tarafında yönetilen bu bölge tarih içinde Fransızlar, Habsburg İspanyası ve Habsburg Avusturyası tarafından yönetilmiştir. Bölgeyi oluşturan kuzeydeki yedi vilayet (Holland-Gelre-Zeeland-Utrecht-Overijssel-Frizya-Groningen) Seksen Yıl Savaşları sırasında birleşerek günümüz Hollanda'sını oluşturmuştur. Geriye kalan vilayetler ise Fransa ve İspanya-Avusturya arasında pay edilmiştir.Napolyon Savaşları'ndan sonra ise bölge Hollanda Krallığı'na bağlanmıştır. 1830 İhtilalleri ile birlikte Belçika Krallığı bağımsızlığını ilan etmiştir. 1894 yılında Lüksemburg'un Hollanda'dan ayrılmasıyla günümüzdeki yapısına kavuşmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Hollanda monarşisi</span> Vikimedya liste maddesi

Hollanda monarşisi, Hollanda'nın yönetildiği monarşidir. Rolü ve konumu Hollanda Anayasası tarafından belirtilir. Anayasanın kabaca üçte biri, tahtın verasetini, tahta çıkma ve tahttan çekilme mekanizmalarını, hükümdarın rollerini ve görevlerini, Genel Meclis arasındaki iletişim formalitelerini ve hükümdarın yasaları oluşturmadaki rolünü açıklar.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.