İçeriğe atla

Hollanda Kraliyet Donanması

Hollanda Kraliyet Donanması
Felemenkçe: Koninklijke Marine
Kuruluş8 Ocak 1488 (536 yıl önce) (1488-01-08)
ÜlkeHollanda Krallığı
ParçasıHollanda Silahlı Kuvvetleri
KarargâhDen Helder
SavaşlarıSeksen Yıl Savaşları
Hollanda-Portekiz Savaşı
İngiliz-Hollanda Savaşları
İspanya Veraset Savaşı
Dörtlü İttifak Savaşı
Fransız Devrim Savaşları
İkinci Dünya Savaşı
Endonezya Ulusal Devrimi
Kore Savaşı
Arafura Denizi Savaşı
Nişanlar
Donanma sancağı
Logo
Hava Araçları
DevriyeNH90

Hollanda Kraliyet Donanması (Felemenkçe: Koninklijke Marine), Hollanda Krallığı'nın deniz kuvvetidir. Hollanda Silahlı Kuvvetleri'nin dört ana kolundan biridir.[1] 8 Ocak 1488'de[2] kurulan donanma, dünyanın en eski üçüncü deniz kuvveti olma özelliğine sahiptir.

17. yüzyılda Hollanda Cumhuriyeti'nin donanması, dünyanın en güçlü deniz kuvvetlerinden biri olarak kabul ediliyordu ve Britanya-Hollanda Savaşları, Fransa-Hollanda Savaşı ve İspanya ile birçok diğer Avrupa gücüne karşı aktif bir rol oynadı. Sonraki dönemde, Batavya Cumhuriyeti'nin Deniz Kuvvetleri (1795–1806) ve Hollanda Krallığı'nın Deniz Kuvvetleri (1806–1810), Napolyon Savaşları'nda aktif bir rol oynadı, ancak çoğunlukla Fransızlar tarafından domine edildi.

Günümüzdeki Hollanda Krallığı'nın kuruluşundan sonra, özellikle Güneydoğu Asya'da Hollanda sömürge yönetimini koruma konusunda önemli bir rol üstlendi ve II. Dünya Savaşı'nda, özellikle Japon İmparatorluğu Deniz Kuvvetleri'ne karşı küçük bir rol oynadı. II. Dünya Savaşı'ndan bu yana Hollanda Kraliyet Donanması, barışı destekleyen seferberlik operasyonlarına katıldı.

Üsler

Ana deniz üssü Kuzey Hollanda'nın Den Helder kentindedir. İkincil deniz üsleri Amsterdam, Vlissingen ve Willemstad'da (Curaçao ) bulunmaktadır. Hollanda Deniz Piyadeleri'nin kışlaları Rotterdam'da, Doorn'da, Curaçao'da Suffisant'ta ve Aruba'da Savaneta'da bulunmaktadır.

Memur eğitimi

Hollanda Donanması'nın subayları, Den Helder'deki Hollanda Savunma Akademisi (Nederlandse Defensie Academie) bünyesinde bulunan Kraliyet Deniz Enstitüsü'nde (Koninklijk Instituut voor de Marine) eğitim alırlar.[3] Her yıl yaklaşık 100-120 kişi eğitime başlar.

Gemi önekleri

Hollanda Kraliyet Donanması gemileri için uluslararası bir ön ek, HNLMS (His/Her Netherlands Majesty's Ship - Onun Hollanda Kraliyet Gemisi) kullanılır.[4] Hollanda Donanması, tahtta bir Kral olduğunda Zr.Ms. (Hollandaca: Zijner Majesteits - Onun Majestesi) ön ekini, bir Kraliçe olduğunda ise Hr.Ms. (Hollandaca: Harer Majesteits - Onun Majestesi) ön ekini kullanır. Bu değişiklik otomatik olarak hükümdarın görev süresinin sonunda gerçekleşir.[5]

Tarihçe

Modern Hollanda Donanması, 8 Ocak 1488 tarihinde, Kutsal Roma İmparatoru olan Maximilian ve Burgonya topraklarının yöneticisi olan oğlu Philip the Fair tarafından çıkarılan bir "amirallik yasası"na dayandırılır.[6]

"Hollanda'nın Altın Çağı"

Birinci Britanya-Hollanda Savaşı sırasında

Hollanda Donanması, 16. yüzyılın sonlarından itibaren Avrupa sularında İspanya'ya karşı bağımsızlık amacıyla başlayarak, daha sonra dünya genelinde nakliye yolları, ticaret ve koloniler için birçok yerde diğer özellikle İngiltere'ye karşı Hollanda-İngiliz savaşları dahil olmak üzere Avrupa güçlerine karşı bir dizi savaşa katıldı. 17. yüzyılda Hollanda donanması dünyanın en güçlü donanmalarından biri haline geldi. Hollanda Cumhuriyeti'nin donanması olarak, beş ayrı amiralliğin (üçü Hollanda'da ve birer tane Friesland ve Zeeland'da) her biri kendi gemilere, personele, tersanelere, komuta yapılarına ve gelirlere sahip olduğu bir yapıya sahipti.[7]

II. Dünya Savaşı

HNLMS Java, ca. 1941
Hollanda Kraliyet Donanması'nın manevralardaki unsurları, 1936
HNLMS komutanı Piet de Jong 1958'de HNLMS

İkinci Dünya Savaşı'nın başlangıcında, Hollanda'nın beş kruvazörü, sekiz muhrip gemisi, 24 denizaltısı ve daha küçük gemileri, ayrıca 50 uçağı bulunuyordu. Hollanda, 1940 yılında Nazi Almanyası tarafından kısa sürede işgal edildi ve iki Hollanda hafif kruvazörü ile bir muhrip lideri ve inşa halindeki üç muhrip tersanelerinde ele geçirildi.

Savaşın geri kalan kısmında, Hollanda donanması Müttefik ülkelerde bulunuyordu: Hollanda donanmasının merkezi Londra'daydı ve daha küçük birimler Seylan (modern Sri Lanka) ve Batı Avustralya'da bulunuyordu. Dünya çapında Hollanda deniz birimleri, asker nakli yapmak, örneğin Dunkirk'teki Dynamo Operasyonu ve D-Day sırasında konvoylara eskortluk yapmak ve düşman hedeflerini vurmak gibi görevlerde bulunuyordu. Hollandalı denizaltılar bazı zaferler elde etti, örneğin Akdeniz'de O 21 tarafından batırılan Kriegsmarine U-95 denizaltısına karşı kazanılan bir zafer, ancak savaş sırasında Hollanda Donanması özellikle Pasifik Cephesi'nde ağır kayıplar verdi.

Japonya'nın savaşa katıldığı ilk haftalarda Batı Avustralya'da bulunan küçük bir denizaltı kuvveti, aynı dönemde Birleşik Krallık ve Amerika'nın toplamından daha fazla Japon gemisini batırdı, bu başarı Amiral Helfrich'e "Günde Bir Gemi Helfrich" lakabını kazandırdı.[8] Japonlara karşı yürütülen bu saldırgan operasyonlar, hem yaşanan ağır kayıplara hem de bölgedeki Britanyalılar ve Amerikalılara göre daha fazla başarıya katkıda bulunan bir faktördü.

Ancak, Şubat ve Nisan 1942'de Japonların hızlı ilerleyişi sırasında Endonezya'daki Hollanda donanması neredeyse tamamen yok oldu, özellikle Java Denizi Muharebesi'nde (27 Şubat 1942) komutanlarından Karel Doorman ile birlikte filosu ve 1.000 denizciyle birlikte savaşta yok oldu. Kampanya süresince toplam 20 gemi kaybedildi (üç hafif kruvazöründen ikisi dahil) ve 2.500 denizci hayatını kaybetti.[9] Hollanda donanması, yetersiz finansmanın etkisiyle yıllardır zarar görmüş ve daha iyi silahlarla donatılmış ve daha ağır gemilere sahip olan bir düşmana, özellikle de Long Lance torpidosu ile Haguro kruvazörünün HNLMS De Ruyter hafif kruvazörünü batırdığı bir düşmana karşı hazırlıksız gelmişti.[10]

NATO işbirliği

2007'de HNLMS ile Daimi NRF Denizcilik Grubu 1 Evertsen sağdan ikinci

Kuzey Atlantik Antlaşması Teşkilatı'nın kurulmasıyla askeri odak ordu ve hava kuvvetlerine yoğunlaşıyordu; Deniz Kuvvetleri Kore Savaşı (1950–53) sırasında daha fazla önem görmeye başladı. Hükûmet, iki deniz filosundan oluşan dengeli bir filo oluşturmayı kabul etti. HNLMS Karel Doorman uçak gemisinin yanı sıra, Hollanda Donanması iki hafif kruvazörden (iki De Zeven Provinciën sınıfı), 12 muhrip (dört Holland sınıfı, sekiz Friesland sınıfı), sekiz denizaltı, altı fırkateyn (van Speijk sınıfı fırkateyn) ve önemli sayıda mayın tarama gemisinden oluşuyordu.

NATO üyesi olan Hollanda, güvenlik politikasını diğer üyelerle yakın işbirliği içinde geliştirdi. 1955 yılında Varşova Paktı'nın kurulması Batı ve Doğu arasındaki silah yarışını şiddetlendirdi. Teknik yenilikler hızla ortaya çıktı, radar ve sonarın tanıtımını nükleer silah sistemleri ve uzun menzilli füzeler takip etti. Jeopolitik durum sabit bir askeri stratejiye olanak tanıdı. 1965 yılından itibaren Hollanda Donanması, Standing Naval Force Atlantic gibi belirli kalıcı NATO filolarına katıldı.

Notlar

Alıntılar

  1. ^ Defensie, Ministerie van (13 Şubat 2014). "Organisation - Defensie.nl". english.defensie.nl (İngilizce). 17 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Haziran 2023. 
  2. ^ Defensie, Ministerie van (16 Eylül 2019). "Geschiedenis marine - Koninklijke Marine - Defensie.nl". www.defensie.nl (Felemenkçe). 28 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Haziran 2023. 
  3. ^ "Koninklijk Instituut voor de Marine". defensie.nl. 13 Şubat 2014. 24 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mayıs 2016. 
  4. ^ "List of Acronyms Preceding the Name of a Ship". Corporation of Lower St. Lawrence Pilots. 6 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2013. 
  5. ^ "Defensieschepen worden meteen Zr. Ms. in plaats van Hr. Ms" (Felemenkçe). Volkskrant. 29 Ocak 2013. 
  6. ^ "Geschiedenis marine". defensie.nl. 28 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mayıs 2016. 
  7. ^ Rodger, N. A. M. (2004) Command of the Ocean: A Naval History of Britain 1649–1815. Penguin Books, London; pp. 9–10
  8. ^ "World Battlefronts: Dutchman's Chance". Time. 23 Şubat 1942. 25 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Haziran 2011. 
  9. ^ Klemen, L (1999–2000). "The War at Sea". Forgotten Campaign: The Dutch East Indies Campaign, 1941–1942. 5 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Haziran 2011. 
  10. ^ Dr. L. de Jong, Het Koninkrijk der Nederlanden in de Tweede Wereldoorlog (Dutch), 14 parts, part 11a-I-second half, RIOD, Amsterdam, 1975

Kaynakça

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kruvazör</span> ağır savaş gemisi

Kruvazör büyük savaş gemilerinin sınıfıdır. Muhrip sınıfı gibi dışarıda destek ihtiyacı olan bir sınıftı fakat modern zamanda bu fark ortadan kalkmıştır. Geçmişte bağımsız operasyonlar için en küçük gemi olarak düşünülürdü. Modern savaşta kruvazörün eski işlevi ortadan kalkmış, yerlerini muhriplere terk etmiştir. Askeri işlev nedeniyle kruvazör adı en büyük gemiler için kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Isoroku Yamamoto</span> Japon Amiral

Isoroku Yamamoto , II. Dünya Savaşının ilk dört yılı boyunca Japon İmparatorluk Deniz Kuvvetleri'nin Birleşik Filosu'nun başkomutanı. Japon İmparatorluk Donanması Akademisi, Birleşik Devletler Donanma Savaş Koleji ve Harvard Üniversitesi'nde (1919-1921) okudu.

<i>Kriegsmarine</i> Nazi Almanyası Deniz Kuvvetleri

Kriegsmarine, Mayıs 1935'te savunma kuvvetlerinin yeniden inşası kanunuyla kurulmuş Nazi Almanyası Deniz Kuvvetleri'ne verilmiş addır. 1935-1945 yılları arasında toplam 1,5 milyon kişiyi çalıştırdı. Atlantik'teki savaşı bizzat kendileri yürüttü. 1939-1943 yılları arasında U-botları Atlantik'te muazzam başarılar elde ettiler. Bayrağı, Nazi Almanyası savaş bayrağıyla aynıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kraliyet Donanması</span> Birleşik Krallıkta askerî örgütlenmenin denizcilik kolu

Kraliyet Donanması, Birleşik Krallık'ta askerî örgütlenmenin denizcilik koludur. Denizlerde ulusal güvenliği sağlamak, ticareti korumak ve uluslararası anlaşmaları uygulamakla görevlidir.

Muhripler:

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Burnu Deniz Muharebesi</span>

Kuzey Burnu Deniz Muharebesi, Kriegsmarine'nin harekât kodu: Ostfront Harekâtı, II. Dünya Savaşı sırasında, Aralık 1943'te Kriegsmarine'nin giriştiği ticaret akıncılık harekâtı ve Müttefik gücünün karşı saldırısı.

De Zeven Provinciën, Seksen Yıl Savaşı sırasında 23 Ocak 1579 tarihınde Utrecht Birliği 'ne katılıp daha sonra Nederland Yedi Eyalet Birliği Cumhuriyeti 'ni kuran yedi eyalet.

<span class="mw-page-title-main">Meşale Harekâtı</span>

Meşale Harekâtı, Britanyalı-Amerikan birliklerin Vichy Fransası kontrolündeki Cezayir ve Fas'ı işgalidir.

<span class="mw-page-title-main">İmparatorluk Donanması</span> 1871-1919 arasında Alman İmparatorluğunun deniz kuvvetleri

Kaiserliche Marine, Alman İmparatorluğu'nun oluşumu ile teşkil edilen Alman deniz kuvvetleriydi. Kaiserliche Marine 1871 ve 1919 yılları arasında var oldu ve Prusya'ya ait Deniz Kuvvetleri ve Norddeutsche Bundesmarine'nin dışında büyüdü. İmparator II. Wilhelm, Deniz Kuvvetleri'ni genişleterek, Alman İmparatorluğu ile İngiliz İmparatorluğu arasında denizlerde bir silahlanma yarışına sebep oldu. Öyle ki Alman Deniz Kuvvetleri, II. Wilhelm dönemi sırasında dünyada en büyük deniz kuvvetlerinden biri olmayı sürdürerek İngiliz Kraliyet Deniz Kuvvetlerin ardından ikinci sırayı aldı.

SMS <i>Moltke</i> (1910)

SMS Moltke, Kaiserliche Marine'e bağlı Moltke sınıfı muharebe kruvazörü 'nün ilk gemisidir.

<i>Mecidiye</i> (kruvazör) Osmanlı İmparatorluğu donanmasına ait kruvazör

Mecidiye, Osmanlı Devleti hükûmetinin 1900 yılındaki siparişi üzerine Abdülmecid adıyla Amerika Birleşik Devletleri'nin William Cramp & Sons firmasının Philadelphia Tersanesinde suya indirildikten sonra Osmanlı Donanması, Rusya İmparatorluk Deniz Kuvvetleri, Kızıl Donanma, Ukrayna Halk Cumhuriyeti Deniz Kuvvetleri ve Türk Deniz Kuvvetleri'nde görev yapan korumalı kruvazör.

<span class="mw-page-title-main">Hafif kruvazör</span> Küçük veya orta boy bir savaş gemisi

Hafif kruvazör, küçük veya orta boy savaş gemisidir. Güverte ve kemer kısımlarında daha gelişmiş zırha sahip olanlar Hafif zırhlı kruvazör olarak anılmaktadır. İlk olarak buharla çalışan kruvazör Kraliyet Donanması'na ait 1878 yılında yapılan HMS Mercury idi. Modern kruvazörler hızları 30 knota kadar çıkabilen Muhrip olarak bilinen gemilerdir.

<span class="mw-page-title-main">Piet de Jong</span> Hollandalı siyasetçi

Petrus Jozef Sietse "Piet" de Jong, LVO, DSC, 5 Nisan 1967'den 6 Temmuz 1971'e kadar Hollanda Başbakanı olan bir Hollanda siyasetçisi ve deniz subayı idi. Daha sonra Hristiyan Demokratik Canlanış'a (CDA) dönüşen Katolik Halk Partisi (KVP) üyesiydi.

<span class="mw-page-title-main">Askerî gemi</span>

Askerî gemi, Deniz kuvvetleri ve donanma tarafından kullanılan gemi veya botlara verilen genel isimdir. Deniz savaşı için yaratılmıştır. Yapıları ve amaçlarıyla sivil gemilerden farklıdırlar. Askerî gemiler genellikle hasar kontrol sistemi ve silahlarla donatılmış şekilde seyir ederler. Bazı personel taşıma gemilerinde bu donanımlar hafiftir veya bulunmayabilir. Askerî gemiler, inşaat veya amaca göre sivil gemilerden farklıdır. Günümüzde dünya donanmalarında birçok farklı gemi var. Bu gemilerde uçak, helikopter, askerî araç ve askerî teknoloji'ler taşınabilir. Hepsinin farklı uygulamaları vardır ve bazı sınıflandırmalar belirli ülkelere özeldir. Farklı ülkeler çabalarını farklı gemi türlerine harcadılar ve bazıları neredeyse hepsine yatırım yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Atlantik Savaşı</span> Deniz Savaşı

Atlantik Savaşı, tarihteki en uzun, en büyük ve en karmaşık deniz savaşı olarak bilinir. Mücadele, II. Dünya Savaşı'nın patlak vermesiyle başlamış, Mayıs 1945'teki Alman teslimine kadar sürmüştür. II. Dünya Savaşı'nın ilerleyişine göre savaşa dahil olan ülkeler, deniz muharebelerinden geriye çekilmek durumunda kalan ülkeler olmuştur. Atlantik Savaşı'nın ilk dönemlerinde İngiltere, alman denizaltıları (U-bot) karşısında zorluk yaşamıştır, savaşa ABD'nin katılmasıyla ve teknolojik gelişmelerin muharebe sahasına uygulanmasıyla beraber U-bot saldırıları geriletilmiştir.

Jeune Ecole, 19. yüzyılda geliştirilen deniz stratejisi konseptidir. Daha büyük savaş gemileriyle savaşmak için küçük, ağır silahlı gemilerin kullanılmasını ve rakip ulusun ticaretini sakatlamak için ticaret akıncılarının kullanılmasını savundu. Fikir Fransız deniz teorisyenleri arasında geliştirildi : Fransız hükümeti zamanın en büyük ikinci donanmasına sahipti ve teorisyenler daha büyük İngiliz Kraliyet Donanması'nın gücüne karşı koymak istiyorlardı.

<span class="mw-page-title-main">Teulada Burnu Deniz Muharebesi</span>

Teulada Burnu Muharebesi veya bazen Spartivento Burnu Muharebesi, II. Dünya Savaşı sırasında, 27 Kasım 1940'ta Kraliyet Donanması ve Regia Marina arasında yapılan bir deniz savaşıydı. Muharebe Sardinya Adası güneyinde yer alan Teulada Burnu açıklarında gerçekleşmiştir.

USS <i>Houston</i>

USS Houston 21 Şubat 1931 tarihinde ilk görev yeri olan Asya Filosuna atandı. 2 yıl boyunca Asya Filosunda görev yapan USS Houston 1933 yılında kardeşi USS Augusta ile yer değiştirdi. USS Houston 1933-1940 arasında Amerikan Pasifik Kıyı Komutanlığında görev yaptı. Başkan Franklin D. Roosevelt'in USS Houston kruvazörünü çok sevmesi ve bu gemiyle çok fazla yolculuk yapması nedeniyle gemi mürettebatı çok sıkı eğitiliyordu ve kısa zamanda donanmanın en iyi mürettebatı haline geldi. 1937 yılına gelindiğinde ise Japonya Çin'i işgale başladı. Japonya geniş bir alana yayılmıştı ve birçok adayı kontrol altında tutuyordu. Bu da Japonya’nın yakıt sıkıntısını arttırdı. Yaşanan bu gelişmelerle birlikte Amerikan Asya Filosu güçlendirildi. 25 Temmuz 1939 tarihinde filonun başına Amiral Thomas Hart getirildi.

<span class="mw-page-title-main">Rob Bauer</span> Hollandalı askeri personel

Robert Peter Bauer, Hollanda Kraliyet Donanması'nda bir amiraldir ve şu anda NATO Askeri Komitesi Başkanı olarak görev yapmaktadır. Temmuz 2021'de Hava Kuvvetleri Mareşali Stuart Peach'ın yerine geçmiştir. Bauer daha önce Hollanda Silahlı Kuvvetleri Komutanı olarak Ekim 2017'den Nisan 2021'e kadar ve Hollanda Silahlı Kuvvetleri Başkan Yardımcısı olarak 1 Eylül 2015'ten 13 Temmuz 2017'ye kadar görev yapmıştır. Bauer ayrıca Akdeniz Denizi ve Afrika Boynuzu'ndaki terörle mücadele ve korsanlık operasyonlarına katılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Borneo Muharebesi (1941-42)</span>

Borneo Muharebesi, Japon İmparatorluk güçlerinin Borneo adasının kontrolüne yönelik başarılı bir seferiydi ve esas olarak Sarawak Raj'ı, Brunei, Kuzey Borneo ve Hollanda Doğu Hint Adaları'nın bir parçası olan Kalimantan'ın batı kısmını işgal amacıydı. Bu görevdeki Japon ana birimi Tümgeneral Kiyotake Kawaguchi liderliğindeki 35. Piyade Tugayıydı.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.