İçeriğe atla

Hokus pokus

Hokus pokus, eski bir dilden türetilen ve şu anda bir çeşit değişim getirirken söylenen sihirli kelimelerdir. Sihirbazlar tarafından kullanılan genel bir terimdir. Bir zamanlar bir sihirbaz, hokkabaz ya da benzeri eğlence için ortak bir terimdi.

Tahmini kökenleri

Terimin kökenleri günümüzde belirsizliğini korumaktadır. En popüler varsayım, terimin çarpık bir Latince dini cümle veya bir tür 'bozuk' Latincenin bir şekli olduğudur. Bazıları terimi buna benzer kurgusal, destansı veya efsanevi isimlerle bağdaştırırken bir kısım da bunu sadece saçma kelimelerin bir kombinasyonu olarak görmektedir.

Bazı Slav dillerinde "pokus", örneğin Çek veya Slovak dilinde olduğu gibi, "deneme" veya "teşebbüs" anlamına gelmektedir. Kelime, "denemek, teşebbüs etmek" anlamına gelen Gotçadaki "kausajn" kelimesinden türeyen Protoslavik kelime "kusiti"den türetilmiştir. Ayrıca hocus sözcüğü Latince "hile yapmak" anlamına gelebilir ya da hoc, "bu", sözcüğünün bozulmuş bir şekli olabilir. İki kelimenin birleşimi anlamlı olabilir, özellikle ikisi birlikte "bu deneme/teşebbüs" ve "hileli deneme/teşebbüs" anlamına gelir.

Ayrıca bakınız

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Fince</span> Sondan eklemeli Finlandiyanın resmi dili

Fince (

<span class="mw-page-title-main">Astronot</span>

Astronot, kozmonot ya da uzay insanı, uzay çalışmalarına katılmak üzere eğitilen kişidir. İnsanlı uzay uçuşlarının seyrekliği nedeniyle eğitim gören uzay insanlarının bir kısmı yedek kadroda kalarak uzay görevi alamamıştır. Buna karşılık, uzay turistleri, gerekli eğitimi aldıkları için uzay insanı olarak adlandırılabilir.

Endemik ile aşağıdakilerden biri kastedilmiş olabilir:

<span class="mw-page-title-main">Salatalık</span> bir bitki

Hıyar veya salatalık, kabakgiller (Cucurbitaceae) familyasından bir bitki türü ve meyvesine verilen ad. Ana yurdunun Kuzey Hindistan olduğu sanılan bitkinin tarımı çok eski dönemlerden beri yaygın olarak yapılmaktadır.

Kelime veya sözcük, tek başına anlamlı, bir ya da birbirine bağlı birden fazla biçimbirimden (morfem) oluşan, ses değeri taşıyan dil birimidir.

Kağan, kaan veya hakan, Moğol ve Türk devletlerinde hükümdarlar tarafından kullanılan unvanlardan birisi ve göreceli olarak en eskilerindendir. Avarlar döneminden beri Türk devlet kültürü "kağan" sözcüğünü barındırmaktadır. Bu bağlamda "kağan", Tanhu, Bey, Toktamış, Giray gibi Türkçe bir sözcük olup Türk devletleri için ayırt edici bir özellik de oluşturur. Kağanın eşine ise kağatun denilir.

İyelik ekleri veya sahiplik ekleri, isimlere ve isim görevinde kullanılan sözcüklere eklenerek kime veya neye ait olduğunu bildiren ekler.

Centil ya da Gentile, Tanah ve Eski Ahit'te "İsrailoğulları'ndan olmayan" anlamında kullanılan tabir. Günümüzde çoğunlukla "Yahudi olmayan" anlamında kullanılır.

Binyıl veya milenyum, bin yıla eşit zaman dilimidir. Milenyum sözcüğü Latince bin anlamına gelen mille ve yıl anlamına gelen annus kelimelerinin birleşmesinden meydana gelir. Terim daha çok takvim binyılları için kullanılır.

Sic, "böyle" veya "bu şekilde" ve uzun hali ile "böylece yazılmış" anlamına gelen Latince bir sözcük. Yazımda genellikle köşeli parantez içinde eğik yazı ile [sic] şeklinde gösterilir ve kendisinden önce gelen kelimenin, deyimin ya da imlâ işaretinin okunan metinde hatalı yazılmadığını; orijinal metne sadık kalındığını belirtir.

Halk Latincesi, Latin dilinin halk lehçelerinin ve sosyolektlerini kapsayan bir genel terimdir. Bu farklı lehçeler Orta Çağların başlarında birbirlerinden farklılaşarak 9. yüzyılda Latin dillerine dönüştüler.

Biçimbilim, yapıbilim, biçim bilgisi, şekil bilgisi, morfoloji veya yapı bilgisi dilbilimde sözcüklerin içyapısını inceleyen alt dalıdır. Temel inceleme nesnesi, dilin anlam taşıyan en küçük parçaları olan biçimbirimlerdir. Biçimbilim, sözcükleri, nasıl oluşturulduklarını ve diğer sözcüklerle ilişkilerini inceler ve sözcüklerin kök, gövde ve ek gibi bileşenlerinin yapısını çözümler.

<span class="mw-page-title-main">Dîn</span>

Dîn, İslam ile özdeşleşmiş olan fakat Arap Hristiyanlar tarafından da ibadetleri sırasında yaygın olarak kullanılan Arapça bir kelimedir. Bu terim bazen "din" olarak tercüme edilmekle beraber, Kur'an da kullanıldığı üzere hem müttaki Müslümanlar tarafından ilâhî kanunlara uymak maksadıyla takip edilmekte olan yola ya da şeriata, hem de hiçbir şefaatçinin yardımının fayda etmeyeceği bir günde bütün insanlığın kaçınılmaz olarak Allah önünde hesaba çekilerek bu dünyada yaptığı iyilikler karşılığında mükafatlandırılacağı ve işlemiş olduğu kötülükler karşısında da cezalandırılacağı ilâhi hüküme işaret etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Glif</span>

Tipografide glif, karakterleri yazı içinde temsil ve diğer karakterlerden ayırt eden simgelere verilen addır. Bir karakter tek bir glifle gösterilebildiği gibi, birden fazla karakter de tek bir glifle gösterilebilir. Ayrıca tek bir karakter yerine göre değişik gliflerle gösterilebilir. Yazı içinde kullanılan bir işaretin glif olarak adlandırılması için o işaretin ayırt edici bir işlevinin olması, yani o karakteri diğer karakterlerden ayırması veya yazıya kültürel ve sosyal kullanımdan kaynaklanan özel bir anlam katması gerekmektedir.

Droungos veya drungus tabur büyüklüğündeki askerî birlikleri ifade eden geç Roma ve Bizans terimidir, daha sonra dağları muhafazayla görevli yerel komutanlıklar için kullanılan bir terime evrilmiştir. Drungarios unvanlı komutanların idaresindeki birliklerdir.

<span class="mw-page-title-main">Sihirli söz</span>

Sihirli söz, belirli ve bazen istenmeyen bir etkiye sahip sözcüklerdir. Bunlar genellikle fantezi kurgu ya da sahne sihirbazları tarafından kullanılan saçma ifadelerdir. Bu kelimeler sıklıkla ilahi, Âdemik veya başka bir gizli veya güçlendirilmiş dilin parçası olarak sunulur. Bazı çizgi roman kahramanları güçlerini harekete geçirmek için sihirli kelimeleri kullanır. Sihirli kelimeler bilgisayar oyunlarında, diğer yazılımlarda ve işletim sistemlerinde Sürpriz Yumurta veya hile olarak da kullanılır.

Dilbilgisel cinsiyet veya gramatik cinsiyet, bir sözcüğün ait olduğu sınıfına göre dilin başka bir yönü ile uyum sağladığı ad sınıflandırma sistemine verilen addır. Dünya dillerinin dörtte birinde bu sistem bulunur. Bu dillerde cinsiyet denen bu dilbilgisel sınıflandırmanın bir değerine adların çoğu ya da hepsi dahil olur. Bir dilde bulunan bütün sınıflandırma değerlerine o dilin cinsiyetleri denir. Bir tanıma göre: "Cinsiyetler, birbiriyle ilgili sözcüklerin davranışlarına yansıtılan ad sınıflarıdır."

Alıntı kelime veya alıntı sözcük bir dilden başka bir dile çevrilmeden geçmiş sözcüktür. Alıntı sözcükler, ortak bir kökene sahip oldukları için iki veya daha fazla dilde birbirlerine benzer olan soydaş sözcüklerden farklıdır. Ayrıca başka bir dilden geçmiş olan, ancak geçerken o dile çevrilmiş, calque olarak adlandırılan sözcükler de alıntı olarak sınıflandırılmaz.

<span class="mw-page-title-main">Eş asıllı</span>

Dilbilimde eş asıllı sözcükler, farklı dillerde olup aynı etimolojik kaynaktan gelen sözcüklerdir. Eş asıllı kelimeler çoğunlukla aynı ortak ana dilden devralınmıştır ancak bazen başka bir dilden ödünç alınmış da olabilir. Örneğin İngilizce dish (tabak) ve desk kelimeleri ve Almanca Tisch (masa) kelimesi eş asıllıdır çünkü hepsi Latince discus (daire) kelimesinden gelir. Bu ilişkinin sebebi hepsinin düz yüzeye sahip olmasıdır. Eş asıllı kelimeler benzer, farklı ya da zıt anlamlı olacak şekilde evrimleşebilse de bazı nadir durumlar haricinde hep benzer sesler ve harfler içerirler. Bazı sözcükler yakın söylenişe sahip olsa da aynı kökten gelmez, bunlar yalancı eş asıllı tabir edilir. Bunun yanı sıra, eş asıllı oldukları hâlde anlamları farklı olan kelimelere yalancı eşdeğer denir.

Tıbbi terminoloji, tüm bileşenleri, süreçleri, onu etkileyen koşullar ve üzerinde uygulanan prosedürler dahil olmak üzere insan vücudunu tam olarak tanımlamak için kullanılan bir dildir. Tıbbi terminoloji tıp alanında kullanılır.