İçeriğe atla

Ho-Chunk mitolojisi

Hocągara (Ho-Chungara) veya Hocąklar (Ho-Chunks), orijinal olarak Wisconsin ve kuzey Illinois'den gelen, Siyu dili konuşan bir Hint Milletidir . 19. yüzyılda zorunlu göç nedeniyle, şimdi iki ayrı kabile oluşturuyorlar; Wisconsin'deki Ho-Chunk Ulusu ve Nebraska'nın Winnebago Kabilesi.[1][2]

Göç efsanesi

Aşağıdaki hikâyede, Ayı Klanı tüm ulus için kuruluş rolünü üstlenir ve karaya çıktıklarında ülkenin dost kabilesi Menominee'yi bulurlar. Ayı Klanı, kuzgun ve kuzey kargasını belirten bir terim olan kaǧi ile güçlü bir şekilde ilişkilidir. Aynı zamanda Hocągara'nın Menominee'yi bildiği isimdir.

Vizyonu nedeniyle, büyük bir Menomini (Kaǧi) şefi, Michigan Gölü'ndeki beyaz kumlu bir plajda her türlü malzemenin toplanmasını emretti. Ve tüm bunlar yapıldığında ve düzene sokulduğunda, güneş zirveye ulaştığında vizyon canlandı: doğu ufkunun saf mavi gökyüzünde tek bir kara bulut oluşmaya ve karşı konulmaz bir şekilde onlara doğru hareket etmeye başladı. Bu büyük bir kuzgun sürüsüydü (ka) i), yanardöner renklerde gökkuşağı tüylerine sahip ruh kuşları,Bunlardan ilki indiği an çıplak, diz çökmüş bir adama dönüştü. Menominee şefi halkına "Bu adama bir şef olduğu için kıyafet verin" dedi. Ve diğerleri de indiler ve büyük bir misafirperverlikle karşılandılar. Onlar Hocąk ulusuydu ve Red Banks'a bu şekilde geldiler.

Red Banks (Wisconsin), Hocąk Nation'ın geleneksel vatanıdır. Hocągara'nın Te-rok, "Göl İçi" dediği Green Bay'de yer almaktadır.[3] Michigan Gölü bir bütün olarak Te-šišik, "Kötü Göl" [4] adlandırılıyordu, bu da Algonquian halklarını Winnebago Gölü çevresinde dolaşırken onlara "Kötü Sulardaki insanlar" veya Menominee'deki Winnibégo demelerine yol açmış olabilir .

Kırmızı boynuz

Bazı arkeologların Kızıl Boynuz'u tasvir edebileceğini düşündüğü "Big Boy" lakaplı bir taş boru kase. Spiro Sitesi'nde bulundu.

Kızıl Boynuz (aynı zamanda 'Kulağında insan Yüzleri Takan olarak da bilinir), Ioway [5] ve Hocągara (Winnebago) (etnolojisi antropolog Paul Radin tarafından kaydedilmiştir) sözlü geleneklerinde bulunur. (1908–1912).[6] Kızıl Boynuz Döngüsü, Kaplumbağa, Şimşek kuşu, Yürüyen Fırtınalar (Mą'e-manįga) ve öldürmekte olan devlerin, Wąge-rucge veya "İnsan Yiyenler" ırkına karşı çıkan diğerleriyle olan maceralarını anlatır.

Notlar ve referanslar

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 6 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2020. 
  2. ^ James W. Springer and Stanley R. Witkowski, "Siouan Historical Linguistics and Oneota Archaeology," in Oneota Studies, ed. Guy E. Gibbon, University of Minnesota Publications in Anthropology, 1 (1982) 69-83. The separation of Winnebago from Chiwere is calculated to 1500 AD, and this separation of this branch from Dhegiha was put at 1000 AD.
  3. ^ Untitled Clan Myths (Hotcâk-English Interlinear) in Paul Radin, Winnebago Notes, Winnebago V, #8, Freeman #3881 (Philadelphia: American Philosophical Society, 1908) 23-28. "Deer Clan Origin Myth," in Paul Radin, Winnebago Notebooks, Winnebago III, #19a, Freeman number 3899 (Philadelphia: American Philosophical Society) 1-13.
  4. ^ Thomas J. George, Winnebago Vocabulary, 4989 Winnebago (Washington: Smithsonian Institution, National Anthropological Archives, 1885) s.v. Informants: Big Bear of Friendship, Wisconsin, and Big Thunder. Norton William Jipson, Story of the Winnebagoes (Chicago: The Chicago Historical Society, 1923) s.v.
  5. ^ "6. Wąkx!istowi, the Man with the Human Head Earrings," Alanson Skinner, "Traditions of the Iowa Indians," The Journal of American Folklore, vol. 38, #150 (Oct.-Dec., 1925): 427-506 [457-458]. He also appears in a Twins myth, where his is called Wankistogre, "Man-in-the-Earring". Robert Small (Otoe, Wolf Clan) and Julia Small (Otoe), "Dore and Wahredua," in Alanson Skinner, "Traditions of the Iowa Indians," The Journal of American Folklore, vol. 38, #150 (Oct.-Dec., 1925): 427-506 [440-441].
  6. ^ For the ethnology of the Hocągara, see Paul Radin, The Winnebago Tribe (Lincoln: University of Nebraska Press, 1990 [1923]).

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Apaçiler</span> Amerika Birleşik Devletlerinin yerli halklarından oluşan birkaç grup

Apaçiler ya da Apaşlar, Amerika Birleşik Devletleri'nin Arizona, New Mexico ve Oklahoma eyaletlerinde yaşayan, Güneybatı Kızılderilileri kültür grubundan, Atabaskların Güney Atabaskları bölümünden ve Güney Atabask dillerine giren Ova Apaçicesi, Hikarilaca, Lipanca, Meskalero-Çirikavaca ile Batı Apaçicesi adlı dilleri konuşan Kızılderilileri topluca niteleyen ortak addır. Kendilerini Apaçi olarak nitelendiren kişi sayısı 2000 yılı rakamlarına göre 56.060 olup en yakın akrabaları Navaholardır.

<span class="mw-page-title-main">Karındeşen Jack</span> Katil Efsanesi

Karındeşen Jack, 1888 yılında Londra’daki Whitechapel semti ve çevresindeki çoğunlukla fakir bölgelerde faal olduğuna inanılan kimliği tespit edilememiş bir seri katile verilen genel isimdir. Karındeşen Jack ismi katil olduğunu iddia eden bir kişi tarafından yollanıp medya tarafından yayılmış bir mektuptan ortaya çıkmıştır. Bu mektubun çoğunlukla bir kandırmaca olduğuna inanılmış ve gazeteciler tarafından hikâyeye olan ilgiyi güçlendirerek gazetelerin tirajını arttırmak amacıyla yazılmış olabileceği düşünülmüştür. Katil cinayet dosyaları ve o döneme ait gazete kaynaklarında “Whitechapel Katili” ve “Deri Önlük” olarak anılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Pushmataha</span>

Pushmataha, Mississippi'de yaşayan bir Kızılderili kabilesi olan Çoktavlar'ın önemli bir şefidir. 1805 yılında kabilesinin başına geçti. Amerika Konfederasyonu'na katılması için Tecumseh Pushmataha'yı ikna etti ve 1812 Savaşı'nda Büyük Britanya'ya karşı savaştı. Amerikan ordusunda onun bu başarısından dolayı Kızılderili General diye anılmaya başlandı. 1824 yılında Washington'da solunum yolu hastalığı sebebiyle öldü.

<i>The Legend of Korra</i> Amerikan animasyon ve televizyon dizisi

The Legend of Korra, Amerikan animasyon televizyon dizisidir. 14 Nisan 2012 ila 19 Aralık 2014 tarihleri arasında yayımlanan dizi, Bryan Konietzko ile Michael Dante DiMartino tarafından Nickelodeon için oluşturuldu. The Legend of Korra, Konietzko ile DiMartino'nun 2005'ten 2008'e kadar yayımlanan önceki dizisi olan Avatar: The Last Airbender'ın devamı niteliğindedir ve animasyonun çoğu Güney Kore'li Studio Mir ve bir kısmı Japon Pierrot Co. tarafından animeden oldukça etkinlenmiş bir şekilde canlandırılmıştır.

Kuzeydoğu Kızılderilileri, Kuzey Amerika'da Kuzey Amerika yerlileri kültür bölgesinden Subarktik'in güneydoğusunda kalan Büyük Göller Bölgesinde yerli kültürü oluşturan Kızılderililer. Büyük bir kısmını Algonkin halkları (kısmen) ile İrokualar oluşturur. Kuzeyde Subarktik Kızılderilileri, batıda Ova Kızılderilileri, güneyde ise Güneydoğu Kızılderilileri kültür gruplarıyla çevrilidir. En üst reis yapılanması olarak büyük reislere sakima denir.

<span class="mw-page-title-main">Tlınçonlar</span>

Tlınçonlar, Kanada'nın Kuzeybatı Toprakları'nda Kuzey Slave Bölgesi ile Güney Slave Bölgesi'nde yaşayan, avcı ve toplayıcı, yarı göçebe, anasoylu, animist ya da şamanist Subarktik Kızılderilileri kültür grubundan Kızılderili halkı. En yakın akrabaları birlikte Kuzey Atabaskları içinde Doğu Atabaskları grubunu oluşturan Sarıbıçaklar, Denesulineler, Satular ve Denetalardır. Diğer Kanada Kızılderilileri gibi Tlınçonlar da yasal olarak Kızılderili rezervi adı verilen kamp benzeri toplama yerleşimlerde yaşamak zorundadırlar. 2006 sayımına göre dillerini konuşabilenlerin sayısı, Sarıbıçak lehçesi dahil, 2.640 kişidir. Dettah ile N'Dilo rezervlerindeki Sarıbıçaklarla evlilik yaparlar

Hoçankça, ABD'nin merkezi Wisconsin ile doğu Nebraska eyaletlerinde yaşayan Hoçanklar tarafından konuşulan Batı Siyu dillerinden bir Kızılderili dilidir. Konuşanı 2004 yılındaki rakamlara göre yalnızca 11 kişidir. En yakın akrabası Çivere dilleridir ve ikisi birlikte Çivere–Hoçank adı altında bir üst grupta sınıflandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Hoçanklar</span>

Hoçanklar ya da eski adlarıyla Vinebagolar, ABD'nin merkezi Wisconsin ile doğu Nebraska eyaletlerinde yaşayan, avcı ve toplayıcı, Kuzeydoğu Kızılderilileri kültür grubundan Kızılderili halkı. Batı Siyu dillerine giren dilleri Hoçankçayı konuşabilen kişi sayısı 2004 yılında 11 kişidir. Diğer ABD Kızılderilileri gibi Hoçanklar da yasal olarak Kızılderili rezervasyonu adı verilen kamp benzeri toplama yerleşimlerde yaşamak zorundadırlar. Günümüzde federal olarak tanınan iki idari kabile olarak yapılanırlar.

<span class="mw-page-title-main">Amerika Birleşik Devletleri Kızılderililerinin yatılı okulları</span>

ABD yerli yatılı okulları /Alaska'daki Eskimolar dahil/ ya da ABD Kızılderili yatılı okulları /Eskimo hariç Kıta ABD'si/, Amerika Birleşik Devletleri'nde ABD Kızılderilileri ile Alaska yerlilerine 19. yy sonu ile 20. yy başlarında eğitim-öğretim verilen okullardır. Değişik Hristiyan misyonerleri tarafından özellikle Batı ABD'deki nüfusu az olan bölgelerdeki Kızılderili rezervasyonlarında başlatılmışlardır. Bunun karşılığı olarak ABD hükûmeti tarafından bu dinî kurumlara ödeme yapılmıştır. Carlisle Indian Industrial School meslek lisesinin asimilasyon modeli esas alınarak Kızılderili İşleri Bürosu (BIA) tarafından ek yatılı okullar kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Indiana Kızılderili tehcirleri</span>

Indiana Kızılderili tehcirleri, Amerika Birleşik Devletleri'nin yönetiminin politikası olarak Kızılderili Tehcir Yasası'nın Amerika Birleşik Devletleri başkanı Andrew Jackson tarafından 26 Mayıs 1830 tarihinde imzalanmasından sonra Indiana eyaletindeki Amerika Birleşik Devletleri Kızılderililerine karşı 1830'ların başlarında başlanan ve çoğunlukla 1846 yılında bitirilen tehcirler silsilesidir. Önce Şavniler ile Miami-Illinois dilini konuşan Wea kabilesinin Kanada ya da Missouri'ye tehciri başlamıştır. Kalan önemli kabilelerden Miamiler ile Potavatomiler daha önceden imzalanan antlaşmalar gereği Kızılderili rezervasyonlarına kapatılmışlardır.

<span class="mw-page-title-main">Kızılderili Tehciri</span>

Kızılderili Tehciri, 19. yüzyılda Amerika Birleşik Devletleri'nin yönetiminin politikası olarak, güneyde Mississippi Nehri'nin doğusunda yaşayan Amerika Birleşik Devletleri Kızılderililerinden Çerokiler, Çikasovlar, Çoktavlar, Krikler ve Seminolelerden oluşan Beş Uygar Kabilenin MississippiNehri'nin batısına ve kuzeydeki daha ufak kabilelerin Kızılderili Toprakları'na tehcir ettirilmesidir. Kızılderili Tehcir Yasasının Amerika Birleşik Devletleri başkanı Andrew Jackson tarafından 26 Mayıs 1830 tarihinde imzalanmasından sonra yürürlüğe konmuştur. Tehcire karşı direniş gösteren kimi kabileler Kızılderili Savaşları denen bir dizi savaşa girmişlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Çimmesyanlar</span> anasoylu, şamanist ve Hristiyan Alaska ve Kanada Kızılderilileri

Çimmesyanlar ya da Çimşiyanlar, Tsimşiyanlar veya Çimmesyan halkları, Kanada'nın Britanya Kolombiyası eyaletinde ve Amerika Birleşik Devletlerine bağlı Alaska eyaletinde yaşayan anasoylu, şamanist ve Hristiyan Alaska ve Kanada Kızılderilileridir. Pasifik Kuzeybatısı Kızılderilileri kültür grubuna dahildirler. Sanatları hem Alaska yerli sanatı hem de Pasifik Kuzeybatısı sanatı içinde değerlendirilir. Çimmesyan dilleri Penuti dilleri ailesinde sınıflandırılır. Alaska Yerli Dil Merkezine göre Alaska'daki 1.500 kişilik nüfustan 30 kadarı, Kanada'daki 8.600 kişilik nüfustan ise 1.400 kadarı anadillerini konuşabiliyor.

<span class="mw-page-title-main">Numi dilleri</span>

Numi dilleri ya da Numik dilleri, ABD'nin batısında Kızılderililer tarafından konuşulan Uto-Aztek dilleri ailesinden dil grubu.

ABD Kızılderilileri federal kabileleri ya da federal olarak tanınan ABD Kızılderili kabileleri, Amerika Birleşik Devletleri'ne bağlı Alaska eyaleti dışında Kıta ABD'sinde yaşayan ABD Kızılderililerinin oluşturduğu ve Kızılderili İşleri Bürosu tarafından federal olarak tanınan kabile birlikleridir ya da "kabile" (tribe) statüsü alan Kızılderili rezervasyonu sakinlerinin topluca resmi adlarıdır. İlgili yasalar gereği oluşturulan kabile birlikleri bu sayede ABD hükûmetince kolayca izlenebilir duruma gelmiştir ve güncel liste Federal Register adlı resmi gazetenin 2012 yılındaki sayısında yayımlanmıştır. Buna göre ABD Kızılderilileri 566 kabile birliğinden oluşur ve her biri bağımsız federal yapı olarak tanınır. Alaska eyaletindeki benzerleri ise Alaska yerlileri kabile birlikleridir. Federal olarak tanınmayıp eyalet bazında tanınan kabileler ise ABD Kızılderilileri eyalet kabileleri adı altında listelenir.

<span class="mw-page-title-main">Şoşoniler</span> Kızılderili kabilesi

Şoşoniler ya da Şoşonlar, Amerika Birleşik Devletleri'nin Idaho, Kaliforniya, Nevada, Oregon, Utah ve Wyoming eyaletlerinde yaşayan, Büyük Havza Kızılderilileri kültür grubundan Kızılderili halkı.

Amerika Birleşik Devletleri Kızılderilileri eyalet kabileleri ya da eyalet olarak tanınan ABD Kızılderili kabileleri veya kısaca eyalet kabilesi, Amerika Birleşik Devletleri'ne bağlı bazı eyaletler hariç Kıta ABD'sinde yaşayan ABD Kızılderililerinin oluşturduğu ve Amerika Birleşik Devletleri'nin eyaletleri tarafından eyaletçe tanınan kabile birlikleridir ya da "kabile" (tribe) statüsü alan Kızılderililerin topluca resmi adlarıdır. Eyalet olarak değil de federal olarak tanınan kabileler ise ABD Kızılderilileri federal kabileleri adı altında listelenir.

<span class="mw-page-title-main">Kızılderili soykırımları</span> Kuzey Amerika, Orta Amerika, Güney Amerika ve Karayiplerdeki Kızılderili halklarının soykırımı

Kızılderili soykırımları, Kristof Kolomb'un 1492'de Amerika Kıtası'na ulaşmasından sonraki beş asır boyunca Avrupalılar tarafından kıtanın yerlileri olan Kızılderililere karşı yapılan soykırımlardır.

Vapoca ya da Vapo dili, Amerika Birleşik Devletleri'nin kuzeybatı Kaliforniya eyaletinde yaşayan Vapolar tarafından konuşulmuş Yuki-Vapo ailesinden Amerind Kızılderili dili. Son akıcı konuşanı Laura Fish Somersal 1990 yılında ölünce dil de tükenmiştir

<span class="mw-page-title-main">Ariya Daivari</span> Amerikalı profesyonel güreşçi

Ariya Daivari, Amerikalı profesyonel güreşçi. Şu anda WWE'nin Raw brand'i ve yarıağırsiklet liginde güreşmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Kızılderili mitolojisi</span>

Amerika'nın yerli halkları çok sayıda farklı kültürden oluşur. Her birinin kendi mitolojileri vardır ve bunların çoğu kültürel sınırlar ötesinde belirli temaları paylaşırlar. Kuzey Amerika mitolojilerinde ortak temalar arasında doğa ve hayvanlarla yakın ilişki ve çeşitli şekillerde tasavvur edilen Büyük Ruh inancı yer almaktadır.