İçeriğe atla

Hoşaf

Kayısı, erik ve üzüm hoşafı

Hoşaf, Türk mutfağında, kurutulmuş meyvelerin şekerli su ile kaynatılması ile hazırlanan bir tatlı. Adı Farsça "tatlı su" anlamındaki hoş ab (خوشآب)'dan gelmektedir.[1]

Hoşaf özellikle ramazan ayında,[2][3] ve yaş meyve ile hazırlanan benzeri komposto, kompot[4] gibi soğuk tüketilir.

Osmanlı Mutfağındaki Hoşaf Çeşitleri

Basılı ilk yemek kitabı Melceü’t-Tabbâhîn'de çeşitli hoşaf tarifleri vardır.[5] Bunlar:

  • Taze Vişne Hoşafı
  • Kayısı ve Erik Hoşafı
  • Misket Elması ve Akça Armudu Hoşafı
  • Ali Fakih Eriği Hoşafı
  • Böğürtlen Hoşafı
  • Bardaşa Eriği Hoşafı
  • Razakı Üzümü Hoşafı
  • Armut Kurusu Hoşafı
  • Portakal Hoşafı
  • Nar Hoşafı
  • Taflan Yemişi Hoşafı
  • Şam Fıstığı Hoşafı
  • İncir Hoşafı
  • Çekirdeksiz Üzüm Hoşafı

Türkiye'de Yörelere Göre Çeşitleri

Diyarbakır İncaz Hoşafı

Diyarbakır İncaz Hoşafı 11.10.2021 tarihinde Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş ve coğrafi işaret almıştır.[6]

Konya Kayısı Hoşafı / Konya Zerdali Hoşafı

Konya Kayısı Hoşafı / Konya Zerdali Hoşafı 06.08.2021 tarihinde Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş ve coğrafi işaret almıştır.[7]

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 11 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2016. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 18 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2016. 
  3. ^ Kemal Çiçek; Ercüment Kuran; Nejat Göyünç (2000). The Great Ottoman-Turkish Civilisation [sic]: Culture and arts. Yeni Türkiye. 13 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2019. 
  4. ^ Mütevazl Lezzetler Türk ve Dünya Mutfağından Yemek Kitabı. Banu Atabay. ss. 432-. ISBN 978-975-92047-4-7. 
  5. ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 3 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 16 Mart 2022. 
  6. ^ "Arşivlenmiş kopya". 12 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2022. 
  7. ^ "Arşivlenmiş kopya". 14 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2022. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Höşmerim</span> Türk mutfağına (Marmara, Ege, İç Anadolu, Doğu Marmara, Doğu Karadeniz yörelerine) ait tatlı

Höşmerim ya da Hoşmerim, Marmara başta olmak üzere Ege, İç Anadolu bölgelerinde üretilen bir çeşit irmik helvasının adıdır; Türkiye'nin bazı illerinde ise un helvasına höşmerim denilmektedir. Rize'de ve diğer bazı Doğu Karadeniz yörelerinde de Kaymaklı taze süt süzgeçle süzülerek bir tavaya boşaltılır. Sonrasında tavaya mısır ununun, peynir ve tuzun eklenmesiyle Hoşmerim-Hoşmer (Höşmerim-Höşmer) yapılır. Doğu Karadeniz'de geleneksel olarak güneş duasına çocuklarca çıkıldıktan sonra evlerden toplanılan un, yağ, tuz, süt gibi yiyeceklerden helva ve höşmer yapılıp yenir.

<span class="mw-page-title-main">Pekmez</span> Şurup

Pekmez üzüm, kuşburnu, incir, keçiboynuzu (harnup) veya dut gibi tatlı meyvelerin ya da şeker pancarı, ardıç meyvesi gibi şekere dönüşebilecek tarım ürünlerinin ezilerek kaynatılması ile üretilen, yoğun ve tatlı bir şuruptur.

<span class="mw-page-title-main">Turşu</span> Gıda saklama yöntemi

Turşu kurma, çeşitli sebze ve meyvelerin salamura adı verilen tuzlu; asitli çözeltide bir süre bekletilerek uzun süre saklanabilecek hâle getirilmesidir. Genelde kırsal alanda kışa hazırlığın önemli bir kısmıdır. Turşulama, gıdanın raf ömrünü korur veya uzatır. Elde edilen ürüne turşu denir.

<span class="mw-page-title-main">Tarhana çorbası</span>

Tarhana çorbası, Anadolu, Balkanlar ve Orta Asya gibi geniş bir coğrafyada çeşitli yapım şekilleriyle görülen çorba çeşididir. Önemli bölümü yoğurttan oluşan Tarhana çorbası besleyici olduğu kadar kuru toz şeklinde olduğu için uzun süre saklanabilir.Mecmuâ-i Fevâid, Ali Eşref Dede'nin Yemek Risalesi, Melceü’t-Tabbâhînde tarifi verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">İrmik helvası</span> Türk mutfağına özgü irmik helvası, genellikle dondurmalı yenir.

İrmik helvası, irmiğin un, şeker, yağ ve arzuya göre çam fıstığı, su, süt gibi diğer katkılarla kavrulmasıyla elde edilen Türk tatlısıdır. Sıcak veya soğuk yenilebilir. Yüksek kalorili olan irmik helvası lif bakımından zengindir.

<span class="mw-page-title-main">Boranı</span>

Boranı, İran ve Mizrahi mutfağında yoğurtla hazırlanan bir aperitiftir. Ispanak ve diğer malzemelerle hazırlanan boranı, Van ve Isparta başta olmak üzere Türkiye'nin çeşitli yörelerinde farklı şekillerde hazırlanmaktadır. Yalvaç ve Mecitözü civarlarında ise, ıspanaklı ve fasulyeli olmak üzere iki çeşidi bulunmaktadır. İçerisine bulgur katılarak haşlanmak suretiyle pişirilir. Üzerine sarımsaklı yoğurt ve tereyağı dökülerek servis edilir. Genellikle kuru soğan ile birlikte tüketilir. Azerbaycan gibi Kafkasya ülkelerinde de popülerdir.

<span class="mw-page-title-main">Krep</span>

Krep, cızlama veya akıtma ; un, yumurta, süt, erimiş yağ, şeker, tuz ve kabartma tozu ile hazırlanan sulu hamurun kızgın bir yüzeye dökülmesiyle yapılan yiyecek veya tatlı. Anadolu'da cızlama, Rumeli'de akıtma denir.

Ağzıaçık, Un, su ve yumurtayla hazırlanan hamurun üzerine kıymalı harç eklenmesi ve ağzının bohça gibi kapatılmasıyla yapılan ağzı açık kızartılarak pişirilen bir çörek türü. Şanlıurfa yöresinde genelde çay saatlerinde tüketilir. İçine konulan Urfa isotu ağzı açığa eşsiz bir tat verir. En sık çayla öğle yemeklerinde ya da ayranla akşam yemeklerinde tüketilir.

<span class="mw-page-title-main">İçli köfte</span> dışı bulgur içi kıyma dolgulu olan, kızartılmış veya haşlanmış topak

İçli köfte ya da oruk, bulgurun hamur hâline getirilerek içinin doldurulması suretiyle yapılan, Orta Doğu mutfağında bir yemektir.

<span class="mw-page-title-main">Pide</span> fırında yapılan geleneksel bir ekmek

Pide, Türk ve Orta Doğu mutfaklarında yaygın olan, Balkan mutfaklarında da görülebilen yassı bir ekmek çeşididir.

<span class="mw-page-title-main">Gözleme</span> Türk mutfağından hamur işi

Gözleme ince olarak açılmış yufkanın çeşitli iç malzemelerle doldurulduktan sonra, sac üzerinde odun ateşinde pişirilmesiyle hazırlanan bir çeşit aperatif Türk böreğidir. Abhaz mutfağında velibah olan çeşidi vardır.Gjomleze olan bir çeşidi Kuzey Makedonya'da yapılmaktadır.Zuraced ve chudu çeşidi Osmanlı mutfağında ve Dağistan mutfağında yapılmaktadır. Kırım Tatar mutfağında cantık çeşidi yapılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Nokul</span> Türk mutfağından tatlı

Nokul, nukul (نقل) mayalı hamurla yapılan bir çeşit poğaça. Türkiye'de lokum, lokul gibi farklı isimlerle adlandırılan hamur işidir. Rulo şeklinde yapılması en ayırt edici özelliğidir. Haşhaşlı, tahinli fındıklı, sakızlı türleri de mevcuttur. Bayram sofralarının vazgeçilmezlerindendir.

<span class="mw-page-title-main">Cevizli sucuk</span> kurutulmuş meyve ile yapılan tatlı yiyecek

Cevizli sucuk, Köme,veya Orcik, kökeni Gürcistan olup Gürcü ve Anadolu mutfağında önemli yere sahip olan mum şekilli tatlıdır. Gürcü mutfağında özellikle yeni yılda ve bayramlarda tüketilir.

<span class="mw-page-title-main">Pestil</span> kayısı, üzüm, dut gibi meyvelerin kurutulup yaprak şeklinde işlenmesi ile ortaya çıkan geleneksel tatlı

Pestil ya da bastık(sh.13) Türkiye ve çevre ülkeler mutfaklarında meyve özlerinin baskı altında bir yaprak şekli verilmek suretiyle kış için saklanması ve bunun sonucunda oluşan tatlı.

<span class="mw-page-title-main">Ekmek kadayıfı</span> şerbetli Türk tatlısı

Ekmek kadayıfı veya kaymaklı saray ekmeği, Türk mutfağında yer alan, Afyonkarahisar kökenli bir tatlı. Yapılan hamurun arasına, fıstık veya ceviz konularak hazırlanır. Daha sonra üzerine şerbet dökülerek pişirilir. Genellikle üzerine kaymak veya dondurma konulur. Afyon Kaymaklı Ekmek Kadayıfı Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş ve coğrafi işaret almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kömbe kurabiyesi</span>

Kömbe kurabiyesi, Türk mutfağında yer alan bir kahke türüdür. Osmanlı döneminden beri yapılmaktadır. Antakya geleneksel mutfağında yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Asma yaprağı sarması</span> asma yaprağı pirinç veya kıyma ile doldurularak yapılan yemekler

Asma yaprağı sarması veya Asma yaprağı dolması, asma yaprağının içerisine bulgur ya da pirinç başta olmak üzere yöresine göre değişen diğer iç malzemeleri konarak yapılan bir yemektir. Zeytinyağlı sarma ya da kıymalı sarma şeklinde farklı çeşitleri vardır. Malzemeler karıştırılarak harmanlanır. Daha sonra salamura asma yaprağıyla sarılır. Üzerine limon suyu sıkılarak ya da yoğurt konularak yenir.

Tatlı çorba (Kokoç çorbası), bir çeşit aşuredir.

Calla yemeği, bir çeşit et yemeğidir. Kemikli et, erik, patlıcan ile hazırlanır. Selçuklu mutfağında bulunur. Konya Calla Yemeği 15.09.2020 tarihinde Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmesi ve coğrafi işaret alınması için Konya Büyükşehir Belediyesi tarafından başvuruda bulunulmuştur. Konya Calla Yemeği 25.07.2022 tarihinde Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş ve coğrafi işaret almıştır. Karaman mutfağında da yapılmaktadır.

Meyve nektarı, meyve suyu konsantresine veya meyve püresine belirli oranlarda şeker ve su eklenmesi ile hazırlanan fermente edilmemiş bir üründür. Kıvamı koyu olduğu için kayısı ve şeftali gibi ya da tadı çok ekşi vişne ve limon gibi bazı meyvelerin suyu ya da püresi içime uygun değildir. Bu tür meyveleri belirli miktar su ile seyreltilmesi gerekir. Bozulan tat dengesini dengelemek için şeker ve tatlandırıcılar eklenir. Bu tür içeceklere nektar denir. Nektarların meyve oranlarının yüzde 25 ile 99 arasında olması gerekir.