İçeriğe atla

Hiwi

Hilfswilliger
Wehrmacht ordusunda iki Sovyet gönüllüsü "Genel Saldırı Rozeti" ile, Ocak 1942.
KısaltmaHiwi
Kuruluş1941
Kapanış1944
TürNazi yanlısı işbirlikçi kuruluş.
Hizmet bölgesiNazi Almanyası
PersonelYaklaşık 600.000 (1944)

Hiwi, Almanca Hilfswilliger (Türkçe: gönüllü asistan) kelimesinin kısaltmasından türetilen, II. Dünya Savaşı sırasında Nazilerin Sovyetler Birliği'ni işgal girişimi sırasında Mihver Devletleri ile işbirliği yapan Sovyet grupları tanımlayan terim.[1] Daha sonra işgal edilen Doğu Avrupa bölgelerindeki yerli halklardan için de kullanıldı. Adolf Hitler, işgal girişimi sırasında Sovyet vatandaşlarının Nazi tarafına ait geri bölgelere çalıştırılmasına izin vermeye gönülsüzce karar verdi. Kısa bir süre içinde birçoğu savaş birimlerine taşındı.

Nazilerin Sovyet savaş esirlerine karşı işledikleri suçlar kapsamında pek çok kişinin ölümünden sorumlu oldular.

Hakkında

1942'nin sonlarında 2. Panzer Ordusu'nun 134. Piyade Tümeni'nin yüzde 50'sini, Stalingrad Savaşı'ndaki 6. Ordu'nun ise yüzde 25'ini Hiwi grupları oluşturuyordu.[1] 1944 itibarıyla, sayıları 600.000'e yükselmişti. Sovyetler Birliği'nde yaşayan erkek ve kadınlar bu gönüllü gruplara alındı. Usta bir hiwi grubu, normal Nazi birliklerinden pratik olarak ayırt edilemezdi ve çoğu zaman bütün ordu güçlerinde görev aldılar.[1][2]

Eylül 1941 ve Temmuz 1944 arasında, SS, doğrudan Sovyet savaş esiri kamplarından hiwi olarak görev yapan binlerce işbirlikçi yardımcı polisi istihdam etti. Eğitimden sonra, Nazi Almanyası ile Genel Hükümet ve işgal altındaki Sovyet topraklarında "hizmet" için görevlendirildiler.[3]

Bir örnekte, Alman SS ve polisi, Lublin'in güneydoğusundaki bir Trawniki köyünde kurulan Trawniki toplama kampında 1944 yılının sonundan önce 5.082 Hiwi muhafızını eğitti. Bu kişiler eski Sovyet vatandaşıydı ve çoğunlukla Ukrayna kökenli idi. Trawnikiler, asıl eğitim amacı olan Nihai Çözüm'ün tüm ölüm yerlerine gönderildi. Bełec, Sobibor, Treblinka II, Varşova (üç kez), Częstochowa, Lublin, Lvov, Radom, Krakov, Białystok (iki kez), Majdanek'in yanı sıra Auschwitz ve Trawniki'de Yahudilerin infazında aktif rol aldı.[4][5][6]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ a b c Thomas, Nigel (2015). "Eastern Troops. Hilfswillige". Hitler's Russian & Cossack Allies 1941–45. Bloomsbury Publishing. ss. 13-15, 57. ISBN 978-1472806895. 27 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Eylül 2019. 
  2. ^ Lee Ready, J. (1987). The Forgotten Axis: Germany's Partners and Foreign Volunteers in World War II. McFarland. ss. 194, 211, 510. ISBN 089950275X. 2 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Eylül 2019. 
  3. ^ Browning, Christopher R. (1998) [1992]. Arrival in Poland (PDF). Ordinary Men: Reserve Police Battalion 101 and the Final Solution in Poland. Penguin Books. ss. 52, 77, 79, 80]. 19 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 15 Eylül 2019. 
  4. ^ "Trawniki". Holocaust Encyclopedia. United States Holocaust Memorial Museum. 14 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Eylül 2019. 
  5. ^ Mgr Stanisław Jabłoński. "Hitlerowski obóz w Trawnikach". The camp history (Lehçe). Trawniki official website. 1 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Eylül 2019. 
  6. ^ Tadeusz Piotrowski (2006). Ukrainian Collaboration. Poland's Holocaust. McFarland. s. 217. ISBN 0786429135. Erişim tarihi: 15 Eylül 2019. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Holokost</span> Adolf Hitler liderliğindeki Nazi Almanyasının azınlıklar, eşcinseller, esirler ve muhaliflere uyguladığı soykırım

Holokost, Yahudi Soykırımı veya HaŞoah, Nazi Almanyası döneminde 1941 ve 1945 yılları arasında, Adolf Hitler ve Heinrich Himmler'in liderliğindeki SS güçleri tarafından işgal edilen sınırlar içerisinde yaklaşık 6 milyon Yahudi'nin sistemli bir şekilde öldürüldükleri soykırımdır.

<span class="mw-page-title-main">Sachsenhausen toplama kampı</span> Berline yaklaşık 35 km mesafede 1936-1945 arasında kullanılmış Nazi toplama kampı

Sachsenhausen, Almanya'nın başkenti Berlin'e yaklaşık 35 km uzaklıktaki Oranienburg bölgesinde 1936-1945 yılları arasında faaliyet göstermiş bir Nazi toplama kampıdır.

<span class="mw-page-title-main">Majdanek toplama kampı</span>

Majdanek toplama kampı, II. Dünya Savaşı'nda Polonya'nın Alman işgali sırasında Schutzstaffel tarafından Lublin şehrinin eteklerinde inşa edilen ve işletilen bir Nazi toplama ve imha kampıydı. Yedi gaz odası, iki ahşap darağacı ve toplam 227 yapısıyla Nazi toplama kamplarının en büyükleri arasında yer alıyordu. Başlangıçta imhadan ziyade zorla çalıştırma amaçlı olsa da, Almanların işgal altındaki kendi anavatanlarındaki tüm Polonya Yahudilerini öldürme planı olan Reinhardt Operasyonu sırasında insanları endüstriyel ölçekte öldürmek için kullanıldı. 1 Ekim 1941'den 22 Temmuz 1944'e kadar faaliyette olan kamp neredeyse hiç bozulmadan ele geçirildi. Bagration Harekâtı sırasında Sovyet Kızıl Ordusu'nun hızlı ilerleyişi SS'lerin altyapısının çoğunu yok etmesini engelledi.

<span class="mw-page-title-main">Treblinka imha kampı</span>

Treblinka imha kampı, II. Dünya Savaşı sırasında Nazi Almanyası tarafından işgal altındaki Polonya'da inşa edilen ve işletilen en ölümcül ikinci imha kampıydı. Varşova'nın kuzey doğusunda, günümüzde Mazovya voyvodalığı olan Treblinka köyünün 4 km güneyindeki bir ormanda bulunuyordu. Kamp, Nihai Çözüm'ün en ölümcül aşaması olan Reinhardt Operasyonu'nun bir parçası olarak 23 Temmuz 1942 ile 19 Ekim 1943 tarihleri arasında faaliyet göstermiştir. Bu süre zarfında gaz odalarında 700.000 ila 900.000 Yahudi'nin ve 2.000 Roman'ın öldürüldüğü tahmin edilmektedir. Treblinka'da Auschwitz-Birkenau dışındaki diğer Nazi imha kamplarından daha fazla Yahudi öldürülmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Waffen-SS</span> Nazi Almanyasında SSnin sonradan kurulmuş iki askeri kolundan biri

Waffen-SS, Nazi Partisi'nin yarı askeri Schutzstaffel (SS) örgütünün muharebe koluydu. Oluşumları arasında Nazi Almanyası'ndan gelenler, Alman işgali altındaki Avrupa'dan ve işgal edilmemiş topraklardan gelen gönüllüler ve askerler vardı. Mayıs 1945'te dağıtıldı.

<span class="mw-page-title-main">Karl Hanke</span> Alman politikacı

Karl August Hanke, Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi üyesi Alman siyasetçi ve SS subayı.

<span class="mw-page-title-main">OST-Arbeiter</span>

OST - Arbeiter, II. Dünya Savaşının Doğu Cephesindeki topraklarda yaşayan ve bu toprakların Nazi Almanyası işgaline uğramasıyla beraber esir işçi olarak çalışmaya zorlananlara Naziler tarafından verilen isim. OST-Arbeiter çoğunlukla Ukrayna Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti bölgesinden sağlanmaktaydı. Beyaz Ruslar, Ruslar, Tatarlar da bulunuyordu. Savaş döneminde OST-Arbeiter sayısının 3.5 ila 5 milyon dolayında olduğu öne sürülmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Dachau toplama kampı</span> nazi almanyasında masum sivillerin ve esirlerin sistematik olarak yok edilmesi için kurulan ilk yerleşke

Dachau toplama kampı, Nazi Almanyası tarafından 22 Mart 1933'te inşa edilen ve en uzun süredir devam eden toplama kampıdır. Kamp başlangıçta Hitler'in komünistler, sosyal demokratlar ve diğer muhaliflerden oluşan siyasi muhaliflerini tutuklamayı amaçlıyordu. Almanya'nın güneyinde, Bavyera eyaletindeki Münih'in kuzeybatısına, yaklaşık 16 km uzaklıkta olan Orta Çağ kenti Dachau'nun kuzeydoğusunda, terk edilmiş bir mühimmat fabrikasının arazisinde bulunuyor. Heinrich Himmler tarafından açıldıktan sonra amacı, önce zorla çalıştırma ve daha sonra Yahudilerin, Romanların, Alman ve Avusturyalı suçluların ve son olarak Almanya'nın işgal ettiği veya istila ettiği ülkelerden gelen yabancı uyrukluların hapsedilmesini kapsayacak şekilde genişletildi. Dachau kamp sistemi, çoğu çalışma kampı olan yaklaşık 100 alt kampı içerecek şekilde büyüdü. Güney Almanya ve Avusturya'nın her yerinde bulunuyorlardı. Ana kamp 29 Nisan 1945'te ABD güçleri tarafından kurtarıldı.

<span class="mw-page-title-main">Nazilerin Sovyet savaş esirlerine karşı işledikleri suçlar</span>

Nazilerin Sovyet savaş esirlerine karşı işledikleri suçlar, Nazi Almanyası'nın II. Dünya Savaşı'nın Doğu Cephesi'ndeki çatışmalar sırasında 1941-1945 yılları arasında teslim olan veya zorla yakalanan Sovyet savaş tutsaklarına karşı kasıtlı olarak kötü muamele uygulamasıdır. Bu uygulamaların sonucunda esir alınan yaklaşık 5,7 milyon Kızıl Ordu askerinden 3,1 ila 3,5 milyon arası kişi yaşamını yitirdi.

<span class="mw-page-title-main">İmha kampı</span>

İmha kampları, II. Dünya Savaşı dönemindeki Holokost sırasında Nazi Almanyası tarafından milyonlarca Yahudiyi sistematik bir şekilde öldürmek için inşa ettirilmiştir. Polonyalılar, savaştaki Sovyet esirleri ve Çingeneler gibi diğer etnik gruplar da imha kamplarında öldürülmüştür. İmha kamplarındaki kurbanlar en çok gaz odalarında öldürülmüştür. Öldürülmeler ya bu özel amaç için yapılmış kalıcı tesislerde ya da gaz kamyonetlerinde gerçekleşmiştir. Auschwitz-Birkenau ve Majdanek gibi bazı Nazi toplama kampları, 1945 yılında savaşın bitiminden önceki dönemde ikili bir amaca hizmet etmiştir: zehirli gazla imha ve açıktan ölmek üzere olan insanları çok yoğun bir şekilde çalıştırma.

Mihver Devletleri ile işbirliği, II. Dünya Savaşı'nda Mihver Devletleri'nin işgal ettiği ülkelerde, milliyetçilik, etnik nefret, komünizm karşıtlığı, antisemitizm, oportünizm gibi amaçlarla bir araya gelerek işgal güçleri ile işbirliği içinde olan örgütlenmelerdir. Bu grupların birçoğu savaş suçu, insanlığa karşı suçlar veya Holokost kapsamında katliamlar gerçekleştirdi. Sovyetler Birliği içerisinde Hiwi, Trawniki, Schutzmannschaft, Doğu lejyonları gibi işbirlikçi lejyonlar oluşturdu. Bu işbirlikçi Sovyet yurttaşları Nazilerin Sovyet savaş esirlerine karşı işledikleri suçlara dahil olarak pek çok insanın ölümünden sorumlu oldu.

<span class="mw-page-title-main">Trawniki</span>

Trawniki, Barbarossa Harekatı'ndan sonra Orta ve Doğu Avrupa'da Nazi Almanyası tarafından savaş esiri alınan kişilerden Kızıl Ordu'ya karşı savaşan işbirlikçilere verilen isim. Binlerce işbirlikçi Haziran ayında başlatılan Polonya'nın işgali operasyonunda Genel Hükümet için çalıştı. Polonya'da faaliyet yürüten Trawniki'ler Hiwi kategorisindeydiler. Nazilerin Sovyet savaş esirlerine karşı işledikleri suçlar kapsamında pek çok kişinin ölümünden sorumlu oldular.

<span class="mw-page-title-main">Dęblin</span> şehir

Dęblin, Polonya'nın Lublin Voyvodalığı'na bağlı Vistül ve Wieprz nehirlerinin birleştiği noktada yer alan yerleşim yeri. 2016 sayımına göre nüfusu 16.656'dır. Dęblin, tarihi Küçük Polonya eyaletinin bir parçasıdır. 1927'den beri Polonya Hava Kuvvetleri Akademisi'nin önemli yerlerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Eduard Wagner</span>

Eduard Wagner, II. Dünya Savaşı'nda görev yapan Nazi Almanyası ordusu generali. Güvenlik konusunda genel sorumluluğa sahipti ve böylece ordunun yetkisi altındaki işgal altındaki bölgelerde güvenlik birimlerinin işlediği savaş suçlarından sorumluydu.

NKVD mahkûm katliamları, Nazilerin Sovyetler Birliği’ni işgal girişimi sonrası Doğu Avrupa'da, başta Polonya, Ukrayna, Baltık ülkeleri, Besarabya olmak üzere, Sovyetler Birliği İçişleri Halk Komiserliği NKVD tarafından yürütülen bir dizi kitlesel infazlardır. 22 Haziran 1941'de işgalin başlamasından sonra, NKVD'de görevli askerlerin siyasi mahkûmları Sovyetler Birliği'nin iç bölgelerine doğru tahliye etmesi gerekiyordu. Ancak işgalin ardından Kızıl Ordu'nun aceleci bir şekilde geri çekilmesi, ulaşım ve diğer malzemelerin yetersizliği ve yasal prosedürlere genel olarak uyulmaması nedeniyle mahkûmlar genellikle idam edildi.

<span class="mw-page-title-main">Poniatowa</span> Polonyanın bir kasanası

Poniatowa, Polonya'nın güneydoğusunda yer alan Lublin Voyvodalığında yer alan Opole Lubelskie İlçesine bağlı kasana. 2006 sayımına göre nüfusu 10.500'tür. Küçük Polonya zamanında da var olan tarihî bir yerleşim merkezidir. 17.yüzyıldaki Polonya-Litvanya Birliği sırasında Poniatowa yine Lublin Voyvodalığının bir parçasıydı. Tarihinin çoğunda Poniatowa bir köydü; 18 Temmuz 1962’ye kadar şehir tüzüğü almadı. Kasabanın 1951 yılında kurulan Stal adlı bir spor kulübü vardır.

<span class="mw-page-title-main">Poniatowa toplama kampı</span>

Poniatowa toplama kampı, Nazi Almanyası işgali altındaki Polonya'da Lublin'in 36 kilometre batısındaki Poniatowa kasabasında yer alan Nazi toplama kampı. SS tarafından 1941'in son yarısında Barbarossa Operasyonu'ndan sonra Sovyet savaş esirlerini tutmak için kuruldu. Nazilerin Sovyet savaş esirlerine karşı işledikleri suçlar kapsamında yaklaşık 20.000 Sovyet esir bu kampta açlık, hastalık ve infazlar sonucu öldü. Kamp o zamanlar Stalag 359 Poniatowa olarak biliniyordu. Stalag 359 bünyesinde dizanteri salgını meydana gelmesi üzerine 21-29 Eylül 1941 tarihleri arasında ilk gün 3.261 olmak üzere toplam 6 bin civarında Sovyet askeri Ordnungspolizei tarafından infaz edildi. Daha sonra 1930'ların sonlarında kurulan savaş öncesi Polonya telekomünikasyon ekipmanı fabrikası zemininde SS Ostindustrie (Osti) tarafından Stammlager olarak Nazi savaş çabalarını destekleyen köle emeği sağlamak için genişletilmiş bir toplama kampı olarak yeniden tasarlandı. Poniatowa, 1943 sonbaharının başlarında Majdanek toplama kamplarına bağlı alt kampların bir parçası oldu. Kamptaki Yahudi katliamı çoğunlukla Aktion Erntefest sırasında gerçekleşti ve böylece Genel Hükûmet Reinhard Operasyonu'nu sonuçlandırdı.

<span class="mw-page-title-main">Polonya'da Holokost</span>

Polonya'da Holokost, Nazi Almanyasının Avrupa çapında çoğunlukla 101.Yedek Ordnungspolizei Taburu eliyle işlediği Holokost'un o dönem Alman işgâlinde bulunan Polonya'daki tezahürlerini kapsar. Bu soykırım kapsamında üç milyon Polonya Yahudisi, yani Holokost'ta katledilmiş tüm Yahudilerin yarısı, öldürüldü.

Alman Ekipman İşleri, II. Dünya Savaşı sırasında merkezi Berlin'de olan, Schutzstaffel'in (SS) sahibi olduğu ve işlettiği bir Nazi Alman savunma yüklenicisiydi. Alman işgali altındaki Avrupa'da, Nazi toplama kamplarından ve işgal altındaki Polonya'daki Yahudi gettolarından esir köle emeğini sömüren, el konulmuş fabrikalar ve kamp atölyelerinden oluşan bir ağdan oluşuyordu. Deutsche Ausrüstungswerke, Alman ordusunu beklenmedik bir kârla doğu cephesinde botlar, üniformalar ve malzemelerle donattı ve ahşap ve metal malzemelerin yanı sıra demiryolu hatları ve yük trenlerinde yeniden yapılanma çalışmaları sağladı.

<span class="mw-page-title-main">Ostindustrie</span>

Ostindustrie GmbH, Nazi Alman Schutzstaffel (SS) tarafından II. Dünya Savaşı sırasında Yahudi ve Polonyalı zorunlu çalıştırma kullanılarak kurulan birçok endüstriyel projeden biriydi. Mart 1943'te Alman işgali altındaki Polonya'da kurulan Osti, dökümhaneler, tekstil fabrikaları, taş ocakları ve cam fabrikaları dahil el konulan Yahudi ve Polonyalı savaş öncesi sanayi kuruluşlarını işletiyordu. Osti'ye, doğrudan SS Ana Ekonomik ve İdari Ofisinden Obergruppenführer Oswald Pohl'a bağlı olan SS-Obersturmführer Max Horn başkanlık ediyordu. Şirket zirvedeyken, yaklaşık 16.000 Yahudi ve 1.000 Polonyalı, yarı sömürge olan Genel Hükümet'in Lublin Bölgesi'ndeki bir çalışma ve toplama kampları ağında Ostindustrie için çalıştı.