İçeriğe atla

Hiroshi Amano

Hiroshi Amano
DoğumHiroshi Amano
11 Eylül 1960 (64 yaşında)
Hamamatsu, Japonya
VatandaşlıkJaponya
Ödüller 2014 Nobel Fizik Ödülü
Kariyeri
DalıFizik
Çalıştığı kurumlarNagoya Üniversitesi

Hiroshi Amano (天野 浩 Hiroshi Amano, d. 11Eylül 1960), Japon fizikçi ve yarı iletken teknolojisinde uzman mucit. 2014 Nobel Fizik Ödülü'nü Isamu Akasaki ve Shuji Nakamura ile yaptığı "parlak ve enerji tasarruflu beyaz ışık kaynaklarını etkinleştiren yeterli mavi ışık yayıcı diyotların icadı" için kazanmıştır.

Yaşamı

Amano, 11 Eylül 1960 yılında Hamamatsu, Japonya'da doğdu. BE, ME ve DE derecelerini 1983, 1985 ve 1989 yıllarında Nagoya Üniversitesi'nden aldı. 1988'den 1992'ye kadar Nagoya Üniversitesi'nde araştırma görevlisi olarak çalıştı. 1992 yılında yardımcı profesör olarak çalıştığı Meijo Üniversitesi'ne geçti. 1998'den 2002'ye kadar doçent doktor oldu. 2002'de profesör oldu. 2010'da hâlen profesörlüğünü yaptığı yer olan Nagoya Üniversitesi Mühendislik Yüksekokulu'na geçiş yaptı. 1982'de Profesör Isamu Akasaki'nin grubuna lisans öğrencisi olarak katıldı. O zamandan beri mavi iyot yayan diyotların materyali olarak kullanılan grup III nitrid yarı iletkenlerin büyümesi, karakterizasyonu ve cihaz uygulamaları ile ilgili çalışmalar yapmaktadır.

1985'te safir alt-tabaka üzerinde bir grup III nitrid. yarı iletken filmler büyümesi için düşük sıcaklık çökelmiş tampon katmanları geliştirmiştir.

1989'da p tipi Galyum Nitrur büyütebilmiş ve dünyada ilk defa parlak galyum nitrid (GaN) p-n jonksiyonu mavi LED'i üretmiştir.

Eserleri

  • H. Amano, N. Sawaki, I. Akasaki & Y. Toyoda, Appl. Phys. Lett. 48, 353 (1986).
  • H. Amano, I. Akasaki, T. Kozawa, K. Hiramatsu, N. Sawaki, K. Ikeda & Y. Ishii, J. Lumin. 40 &41, 121 (1988).
  • H. Amano, M. Kito, K. Hiramatsu, & I. Akasaki, Jpn. J. Appl. Phys. 28, L2112 (1989).
  • H. Murakami, T. Asahi, H. Amano, K. Hiramatsu, N. Sawaki & I. Akasaki, J. Crystal Growth 115, 648 (1991).
  • K. Itoh, T. Kawamoto, H. Amano, K. Hiramatsu & I. Akasaki, Jpn. J. Appl. Phys. 30, 1924 (1991).
  • I. Akasaki, H. Amano, K. Itoh, N. Koide & K. Manabe, Int. Phys. Conf. Ser. 129, 851 (1992).
  • I. Akasaki, H. Amano, S. Sota, H. Sakai, T. Tanaka & M. Koike, Jpn. J. Appl. Phys. 34, L1517 (1995).

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">LED</span> yarı-iletken, diyot temelli, ışık yayan bir elektronik devre elemanıdır

LED, yarı-iletken, diyot temelli, ışık yayan bir elektronik devre elemanıdır. 1920'lerde Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti'nde icat edildi ve 1962 yılında Amerika'da pratik olarak uygulanabilen elektronik bir bileşen haline getirildi. Oleg Vladimirovich Losev adlı bir radyo teknisyeni radyo alıcılarında kullanılan diyotların ışık yaydığını fark etti ve 1927 yılında bir Sovyet gazetesinde LED hakkında buluşlarını yayımladı.

<span class="mw-page-title-main">Mangaka</span> manga yaratan insanlar

Mangaka (漫画家) Japoncada çizgi roman sanatçıları için kullanılan bir kelimedir. Japonya dışında manga, genelde Japon çizgi romanını belirtir ve mangaka da genelde manga sanatçısını anlatır.

<span class="mw-page-title-main">Hidrojen bağı</span>

Kimya'da, hidrojen bağı öncelikle daha elektronegatif bir "verici" atom veya gruba (Dn) kovalent bağla bağlanan bir hidrojen (H) atomu ile ve yalnız bir çift elektron taşıyan başka bir elektronegatif atom arasındaki elektrostatik çekim kuvvetidir.

<span class="mw-page-title-main">Bose-Einstein yoğunlaşması</span>

Bose-Einstein yoğunlaşması (BEY), parçacıkları bozonlardan oluşan maddelerin en alt enerji seviyesinde yoğunlaştığı, kuantum etkilerinin gözlenebildiği maddenin bir halidir. Bozonik atomlar için, seyreltilmiş gaz halinde lazer soğutması aracılığıyla mutlak sıfır sıcaklığına doğru inilerek bu hale geçiş yani yoğunlaşma sağlanabilir. Atomların klasik gazlardan farklı olarak Maxwell-Boltzmann istatistiği yerine Bose-Einstein istatistiğine makroskobik olarak/büyük ölçekte uyması BEY'nin belirleyici özelliğidir.

<span class="mw-page-title-main">Rayleigh saçılması</span>

Rayleigh saçılımı, ışığın veya diğer elektromanyetik radyasyonun, ışığın dalga boyundan daha küçük tanecikler tarafından saçılımını ifade eder. Bu isim, İngiliz fizikçi Lord Rayleigh'ın adına ithafen verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Oganesson</span> Atom numarası 118 olan yapay bir element

Oganesson; simgesi Og, atom numarası 118 olan yapay bir elementtir. Periyodik tablonun p bloğunda yer alır ve 7. periyodun son elementidir. Soy gazlar olarak adlandırılan 18. grupta yer alsa da, bu gruptaki tek yapay elementtir ve diğer soy gazların aksine reaktif olduğu tahmin edilir. Keşfedilen elementler içinde en büyük atom numarasına ve atom kütlesine sahip olanıdır. Radyoaktif bir element olan oganesson, 1 milisaniyeden az yarı ömrüyle son derece kararsızdır. Önceki tahminlerin aksine gaz değil, göreli etkilerden ötürü normal koşullar altında bir katı ve ya yarı iletken ya da bir zayıf metal olduğu öngörülür. Elementin, varlığı teyit edilmiş bir izotopu ya da sentezlenmiş bir bileşiği yoktur.

<span class="mw-page-title-main">MOSFET</span> Elektronik devre bileşeni

Metal oksit yarı iletken alan etkili transistör bir tür alan etkili transistör (FET)’dür ve daha çok silisyum'un kontrollü oksitlenmesi ile üretilir. Voltajı cihazın iletkenliğini belirleyen yalıtımlı bir kapısı vardır. Uygulanan voltaj miktarıyla iletkenliği değiştirme özelliği, elektronik sinyal’lerin güçlendirilmesi veya değiştirilmesi için kullanılabilir.

<span class="mw-page-title-main">Amerika Birleşik Devletleri Ulusal Film Arşivi</span>

ABD Ulusal Film Arşivi, Amerika Birleşik Devletleri'nde National Film Preservation Board'un Kongre Kütüphanesinde saklanmak üzere seçtiği filmlerden oluşur. 1988'de National Film Preservation Act ile kurulan Heyet, 1992, 1996, 2005 ve yine Ekim 2008'de Congress Yasası hâkimiyetine girdi. 1996 yasasıyla ayrıca kâr amacı gütmeyen ve National Film Preservation Board'a bağlı olmasına rağmen özel sektöre de yatırım yapan National Film Preservation Foundation kuruldu.

<span class="mw-page-title-main">Küresel kapak</span>

Küresel kapak veya küresel kubbe geometride bir terimdir. Bir kürenin bir kısmı ve bir düzlem ile kesilir. Eğer düzlem kürenin merkezinden geçer, böylece kapağın yüksekliği kürenin yarıçapına eşittir, küresel kapağa bir yarıküre denir.

<span class="mw-page-title-main">Isamu Akasaki</span> Japon mühendis (1929 – 2021)

Isamu Akasaki, yarı iletken teknoloji alanında uzmanlaşmış Japon bilim insanı ve Nobel Ödülü sahibidir. 1989'da parlak galyum nitrid (GaN) p-n jonksiyonu mavi LED'i ve daha sonradan yüksek parlaklıkta GaN mavi LED'i icat etmesi ile bilinir.

Orbiton, holonlar ve spinonlar ile birlikte, katıların içindeki elektronların spin-yük ayrımı sırasında bölünerek oluşturduğu ve mutlak sıfıra yakın sıcaklıklarda hapsedilen sanki parçacıktır. Elektron, teorik olarak her zaman bu üç sanki parçacığın bir bağlı durumu olarak kabul edilmektedir. Bunlardan orbitron, elektronun yörüngesel konumunu taşımaktadır. Belli şartlar altında ise hapis durumlarından kurtularak bağımsız parçacıklar olarak davranabilmektedirler.

Parçacık hızlandırıcılarda sentezlenen yapay bir element olan kopernikyum (112Cn), bu yüzden bir standart atom ağırlığına sahip değildir. Tüm yapay elementler gibi kararlı izotopları yoktur. İlk izotopu olan 277Cn, 199 yılında sentezlenmiş olup bilinen 6 radyoizotopunun yanı sıra teyitlenmemiş bir radyoizotopu daha bulunur. 285Cn, 29 saniyeyle en uzun yarılanma süresine sahip izotopudur.

Parçacık hızlandırıcılarda sentezlenen yapay bir element olan livermoryum (116Lv), bu yüzden bir standart atom ağırlığına sahip değildir. Tüm yapay elementler gibi kararlı izotopları yoktur. İlk izotopu, 2000'de sentezlenen 293Lv olup 290Lv ile 293Lv arasında bilinen dört radyoizotopu vardır. Daha ağır bir izotop olan 294Lv'nin varlığına dair bulgular olsa da henüz sentezlenmemiştir. Dört izotopu arasında 293Lv, 53 milisaniye ile en uzun yarı ömre sahip izotoptur.

Parçacık hızlandırıcılarda sentezlenen yapay bir element olan fleroviyum (114Fl), bu yüzden bir standart atom ağırlığına sahip değildir. Tüm yapay elementler gibi kararlı izotopları yoktur. 199'da sentezlenen ilk izotopu 289Fl olup bilinen yedi izotopunun yanı sıra 2 olası nükleer izomere sahiptir. En uzun yaşam süresine sahip olan 289Fl'nin yarı ömrü 1,9 saniye olsa da, varlığı teyitlenmemiş 290Fl'nin yarı ömrü 19 saniye olabilir.

Henri Boris Kagan, Fransız bilim insanı. Fransa'nın Paris-Sud Üniversitesi'nde Emeritus Profesörüdür. Asimetrik kataliz dalında öncü olarak tanınmaktadır. Keşiflerinin ilaç endüstrisi üzerinde geniş kapsamlı etkileri olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">K. C. Nicolaou</span> Amerikalı kimyager

Kyriacos Costa Nicolaou doğal ürünler toplam sentezi alanındaki araştırmalarıyla tanınan bir Kıbrıslı-Amerikalı kimyagerdir. Halen Rice Üniversitesi Harry C. and Olga K. Wiess Kürsüsü kimya profesörüdür; daha önce Scripps Araştırma Enstitüsü / UC San Diego ve Pennsylvania Üniversitesi'nde akademik görevler üstlenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Theodorus sarmalı</span> Arşimet spiralinin ayrık analog versiyonu

Geometride, Theodorus Sarmalı, uç uca yerleştirilmiş dik üçgenlerden oluşan bir spiraldir. Adını, Cyreneli Theodorus'tan almıştır.

David Pines fizik profesörüydü. Institute for Complex Adaptive Matter ve International Institute for Complex Adaptive Matter'ın kurucu başkanıydı. Pines, California Üniversitesi, Davis'te seçkin fizik profesörü, University of Illinois at Urbana-Champaign'de (UIUC) İleri Araştırmalar Merkezi'nde fizik, elektrik ve bilgisayar mühendisliği emeritus profesör, ayrıca Los Alamos Ulusal Laboratuvarı'ndaki Malzeme, Fizik ve Uygulamalar Bölümü çalışanlarındandı.

<span class="mw-page-title-main">Uranyum dioksit</span>

Uranyum Dioksit, diğer adıyla uranya kimyasal formülü UO2 olan maddedir. Neredeyse siyah renkli veya koyu kahverengi, radyoaktif ve kristal yapıda olan bir madde olup doğal olarak uraninit ve kleveyit minerallerinde bulunmaktadır. Nükleer santrallerde plütonyum ve uranyum dioksit karışımı yakıt çubuklarında kullanılmaktadır. Sarı ve siyah renkli seramiklerde 1960 yılına kadar kullanılmışlardır. Stoksiyometrik özelliklerine bağlı olarak erime sıcaklığı değişkendir.

Kerim Rehim oğlu Allahverdiyev — fizik-matematik bilimleri doktoru (1981), profesör, Avrupa Bilimler Akademisi'nin tam üyesi.