İçeriğe atla

Hiram Bingham III

Hiram Bingham
Hiram Bingham III
DoğumHiram Bingham
19 Kasım 1875(1875-11-19)
Honolulu, Hawaii, ABD
Ölüm6 Haziran 1956 (80 yaşında)
Washington, ABD
MilliyetAmerikalı
VatandaşlıkAmerika Birleşik Devletleri
Mezun olduğu okul(lar)Yale Üniversitesi
Kaliforniya Üniversitesi, Berkeley
Harvard Üniversitesi
DinProtestan Hristiyanlık
Kariyeri
DalıTarih, Politika, Arkeoloji

Hiram Bingham III (19 Kasım 1875, Honolulu - 6 Haziran 1956, Washington, ABD), Amerikalı arkeolog ve senatör. 1911'de, Peru Andları'nın ulaşılması neredeyse olanaksız bir kesiminde yer alan Machu Picchu'da antik İnka yerleşimini keşfetmiştir.

Yaşamının ilk yılları

Bingham, Hawaii Krallığı'ndaki ilk Protestan misyonerlerden Hiram Bingham II'nin oğlu olarak Honolulu'da doğdu. Bir diğer misyoner olan Hiram Bingham I'in torunudur. Bingham, 1882'den 1892'ye kadar O'ahu College'de (şimdiki adıyla Punahou School'da) eğitim gördü. Daha sonra eğitimini tamamlamak üzere Birleşik Devletler'e gitti. Andover, Massachusetts'teki Phillips Academy'ye girdi ve bu okuldan 1894 yılında mezun oldu. 1898'de Yale Üniversitesi'nden Bachelor of Arts derecesi aldı. 1900'de Kaliforniya Üniversitesi, Berkeley'den bir başka derece aldı. 1905 yılında ise Harvard Üniversitesi'nde doktora eğitimini tamamladı. Harvard'da tarih ve politika eğitimi alan Bingham, Princeton Üniversitesi'nde Woodrow Wilson'un yanında çalıştı. 1907 yılında Yale Üniversitesi'nde Güney Amerika tarihi üzerine dersler vermeye başladı. Yale'de 1924 yılına kadar ders vermeye devam etti.

Arkeoloji

Hiram Bingham Machu Picchu kalıntılarında, 1911

Bingham III, arkeoloji eğitimi almamıştı. Fakat Yale'deki öğretim üyeliği ve profesörlüğü sırasında İnka uygarlığını araştırdı ve Machu Picchu'nun keşfi üzerine çalıştı.

Babası sayesinde dağcılık becerileri edinen Bingham, İnka uygarlığına yaptığı yolculuklarda bundan faydalandı. 1906 yılında, Simón Bolívar'ın 1819'da Venezuela'dan Kolombiya'ya giderken And Dağlarında izlediği yol üzerinde bir yolculuğa çıktı. 1908'de de And Dağları arasındaki eski İspanyol ticaret yolunu izleyerek Buenos Aires'ten Lima'ya ulaştı. Aynı yıl Şili'nin Santiago kentindeki Panamerikan Bilimsel Kongresi'nde delegelik yaptı. Peru üzerinden ülkesine geri dönüşü sırasında bir Kolomb öncesi Amerika kenti olan Choquequirao'yu ziyaret etti. Bu gezide edindiği izlenimlerini 1911'de yayımladığı Across South America; an account of a journey from Buenos Aires to Lima by way of Potosí, with notes on Brazil, Argentina, Bolivia, Chile, and Peru adlı makalesinde yazdı.

Bingham, 1911'de Yale Peru keşif grubu ile birlikte And Dağlarına gitti. 24 Temmuz 1911'de Melchor Arteaga adlı bir çiftçi Bingham'ı Machu Picchu'ya götürdü. Machu Picchu, o bölgede yaşayan birkaç kişiden (muhtemelen, 1906'da yıkıntıları keşfettiklerini iddia eden iki misyoner, Thomas Payne ve Stuart McNairn de dahil) başka hiç kimse tarafından bilinmiyordu.

Bingham, 1912 ve 1915 yıllarında Yale Üniversitesi ve National Geographic Cemiyeti'nin destekleriyle Peru'yu tekrar ziyaret etti.

Bingham, Güney Amerika ile ilgili Inca Land (1922; İnka Toprakları), Machu Picchu (1930) ve Lost City of the Incas (1948; İnkaların Kayıp Kenti) gibi kitaplar da yayımladı.

Evlilik yılları

Aile fotoğrafı, 1908. Sağdan sola ve arkadan öne: Hiram Bingham II, torunu Hiram IV, oğlu Hiram III, Lydia Bingham Coan (kız kardeşi), Hiram III'ün eşi Alfreda ve Hiram III'ün diğer üç oğlu: Alfred, Charles ve Woodbridge.

Hiram Bingham, 20 Kasım 1899'da Tiffany & Co.'nun kurucusu Charles L. Tiffany'nin torunu olan Alfreda Mitchell ile evlendi. Çift, 7 erkek evlat sahibi oldu: Woodbridge Bingham (1901–1986) (profesör), Hiram Bingham IV (1903–1988) (diplomat ve II. Dünya Savaşı kahramanı), Alfred Mitchell Bingham (1905–1998) (avukat ve yazar), Charles Tiffany (1906–1993) (doktor), Brewster Bingham (1908–1995) (bakan), Mitchell Bingham (1910–1994) (sanatçı) ve Jonathan Brewster Bingham (1914–1986) (Demokratik Parti kongre üyesi). Bingham, ilk eşinden ayrıldıktan sonra Haziran 1937'de Suzanne Carroll Hill ile evlendi.

Askeri yaşamı

Bingham, 1916'da Connecticut Ulusal Muhafızları'nda yüzbaşılık rütbesi elde etti. 1917'de havacılık görevine başladı ve 8 üniversitede Birleşik Devletler Askeri Havacılık Okullarını kurdu. 1920 yılında, savaş dönemi deneyimlerini An Explorer in the Air Service adlı kitabında yazdı.

Siyasi yaşamı

Daha sonra siyasete atılan Bingham 1922-1924 arasında Connecticut vali yardımcılığı yaptı. 1924'te valilik seçimlerini kazandıktan hemen sonra, ABD Senatosu'nda bir sandalyenin boşalması üzerine Senatoya girmek üzere görevinden istifa etti. 1926'da yeni yasama dönemi için yeniden seçildi ve kendini iş çevrelerinin çıkarlarını korumaya adadı. 1951'de, Başkan Harry S. Truman tarafından Kamu Görevlilerinin Devlete Bağlılığını Gözetme Kuruluna atandı; Dışişleri Bakanlığı çatısı altında var olduğu öne sürülen yıkıcı etkinliklerle ilgili tartışmalı davaların soruşturulmasına katıldı.

Ölümü

6 Haziran 1956'da Bingham Washington, D.C.'deki evinde öldü. Mezarı Virginia eyaletindeki Arlington Ulusal Mezarlığı'ndadır.

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Güney Amerika</span> kıta

Güney Amerika, Amerika'nın güneyinde bulunan bir kıta. Güney Yarımküre'de bulunmasına rağmen topraklarının küçük bir kısmı Kuzey Yarımküre'de yer almaktadır. Büyük Okyanus'un doğusunda, Atlas Okyanusu'nun batısında, Kuzey Amerika'nın güneyinde ve Antarktika'nın kuzeyinde bulunur. Güney Amerika, 17.840.000 km karelik bir yüzölçümüne sahiptir. Dünya yüzeyinin yaklaşık olarak %3,5'ini kaplamaktadır. 2005 yılına göre nüfusu 371.000.000'dan fazladır. Güney Amerika kıtalar arası yüzölçümü sıralamasında dördüncü ve nüfusta beşincidir.

<span class="mw-page-title-main">Buenos Aires</span> Arjantinin başkenti ve en büyük şehri

Buenos Aires, resmî olarak Buenos Aires Özerk Şehri, Arjantin'in başkenti ve en büyük şehridir. Güney yarımkürenin Paris'i olarak da bilinen şehir, Güney Amerika kıtasının güneydoğu kıyısında, Río de la Plata'nın halicinin batı kıyısında yer almaktadır. "Buenos Aires", Türkçeye "güzel rüzgarlar" veya "güzel hava" olarak çevrilebilirse de, şehrin adı 16. yüzyıldaki kurucularının verdiği orijinal ad olan "Real de Nuestra Señora Santa Maria del Buen Ayre"ye dayanmaktadır. Bu adı Sardunya'daki Bonaria Madonna'dan almıştır. Aynı zamanda birkaç Buenos Aires eyaleti semtini de içeren Büyük Buenos Aires yerleşim bölgesi, yaklaşık 15,6 milyonluk nüfusuyla Amerika'nın en kalabalık beşinci metropol bölgesini oluşturmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Arjantin</span> Güney Amerikada yer alan bir ülke

Arjantin, resmî adıyla Arjantin Cumhuriyeti, topraklarının büyük bölümü Güney Amerika kıtasının güneyini kaplayan Güney Konisi’nde yer alan ülke. Arjantin 2.791.810 kilometrekare (1.077.924 sq mi)'lik toplam yüzölçümü ile Güney Amerika'da ikinci, dünyada ise en büyük sekizinci ülkedir. Kuzeyde Bolivya ve Paraguay, kuzeydoğuda Brezilya, batıda Şili, doğuda ise Uruguay komşusudur. Güneyini Drake Boğazı, batısını And Dağları ve doğusunu Atlas Okyanusu çevreler.

<span class="mw-page-title-main">Peru</span> Güney Amerika ülkesi

Peru, ya da resmî adıyla Peru Cumhuriyeti Güney Amerika'nın batısında bir ülkedir. Kuzeyde Ekvador ve Kolombiya, doğuda Brezilya, güneydoğuda Bolivya, güneyde Şili ve batıda Büyük Okyanus'la sınırlıdır.

<span class="mw-page-title-main">Machu Picchu</span> İnka antik kenti

Machu Picchu, bugüne kadar çok iyi korunarak gelmiş olan bir İnka antik şehridir. 7 Temmuz 2007 tarihinde Dünyanın Yeni Yedi Harikası'ndan biri olarak seçilmiştir.

Vilcabamba, İnkaların, İspanyollar ülkelerini işgal ederken Peru'da sığındıkları şehirdir.

<span class="mw-page-title-main">İnka medeniyeti</span> Kolomb öncesi Amerikan uygarlığı

İnka medeniyeti, Güney Amerika'nın batı kıyısındaki And Dağları bölgesindeki Cuzco şehri civarında, efsanevi kralları ve ilk Sapa Inca olan Manco Capac'ın 11. yüzyılda Cuzco Krallığı'nı kurmasıyla başlamıştır. Manco Capac'ın soyunun egemenliğinde Krallık bölgedeki diğer Andlı topluluklar gibi büyümeye devam etmiş ve 1438 yılında adının birebir çevirideki anlamı yer sallayan olan Pachacutec liderliğindeki İnkalar sınırlarını genişleterek diğer Andlı toplulukları egemenlikleri altına almaya başlamışlardır. Böylece, Pachacutec Amerika kıtasında Kolomb öncesi var olan en büyük imparatorluk olan İnka İmparatorluğu'nu (Tawantinsuyu) kurmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Keçuva dilleri</span>

Keçuva dilleri veya İnka dilleri veya topluca Keçuvaca, Güney Amerika'nın And Dağları'nın ortalarındaki bölgelerde konuşulan bir dil ailesi veya lehçe sürekliliğidir. Keçuvaca dil ailesinin bilinen bir akrabası yoktur ve Amerikan yerli dilleri içinde en çok konuşulan dil ailesidir.

<span class="mw-page-title-main">Pablo Neruda</span> Şilili şair ve politikacı (1904–1973)

Pablo Neruda veya doğum adıyla Ricardo Eliezer Neftalí Reyes Basoalto, Şilili yazar ve şairdir.

<span class="mw-page-title-main">Atahualpa Yupanqui</span> Arjantinli müzisyen (1908-1992)

Atahualpa Yupanqui Arjantinli şair, besteci, gitarist ve yazar.

<span class="mw-page-title-main">Alpaka</span>

Alpaka, devegiller (Camelidae) familyasından ağırlıklı olarak yünleri için beslenen, Güney Amerika'nın And Dağları'nda yaygın evcilleştirilmiş bir deve türü. Kökeninin guanakolardan mı yoksa vikunyalardan mı geldiği ya da kendine özgü bir cins mi olduğu ya da her iki türün bir melezi olup olmadığı tartışma konusudur.

<span class="mw-page-title-main">El Cóndor Pasa</span>

El Cóndor Pasa, müzikal bir tiyatro oyunu (Zarzuela) ve aynı adı taşıyan ünlü melodisinin adıdır. Müzik, 1913 yılında Perulu besteci Daniel Alomía Robles tarafından bestelenmiş, sözler ise Julio Baudouin tarafından Julio de La Paz mahlası ile kaleme alınmıştır. Peru'da 2004 yılında El Cóndor Pasa milli kültür mirası olarak kabul edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">İnka mimarisi</span>

İnka mimarisi üç temel kavram üzerine kurulmuştur: hassaslık, kullanışlılık ve sadelik. İnka mimarisinin temel anlayış prensibi "Azı karar çoğu zarar." olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">İnka İmparatorluğu</span>

İnka İmparatorluğu, Kolomb öncesi Amerika'nın en büyük imparatorluğudur. İnka terimi, yarı efsanevi kurucu Manco Capac'tan 1532'de İspanyollara yenik düşmüş Atahualpa'ya dek toplam 13 imparatordan oluşan bir hanedanın hükmettiği Kolomb öncesi Güney Amerika halklarının tarihi ve uygarlığına ilişkin her türlü olayı kapsayan bir ifadedir.

Kâşif ya da bulucu, var olan ancak bilinmeyen bir şeyi bulan, ortaya çıkaran, keşfeden kimsedir. Daha çok coğrafi keşifleri yapan kişiler için kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Hans Geiger</span> Alman fizikçi

Johannes (Hans) Wilhelm Geiger , Alman fizikçi. Geiger sayacı ve atom çekirdeğinin bulunmasını sağlayan Geiger-Marsden deneyi ile tanınır.

<span class="mw-page-title-main">Ellsworth Huntington</span>

Ellsworth Huntington, 20. yüzyılın başlarında, Yale Üniversitesi'nde görev yapmış olan coğrafya profesörü. İklimsel determinizm, iktisadi büyüme ve iktisadi coğrafya konularındaki çalışmaları ile tanınmaktadır. 1917'de Amerika Ekoloji Topluluğu başkanlığı, 1923'te Amerikalı Coğrafyacılar Birliği başkanlığı ve 1934 ile 1938 arasında da Amerika Öjeni Topluluğu yönetim kurulu başkanlığı görevlerinde bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Enrique Finochietto</span> Arjantinli hekim (1881-1948)

Enrique Finochietto Arjantinli akademisyen, doktor ve mucittir.

<span class="mw-page-title-main">Salkantay</span>

Salcantay, Salkantay veya Sallqantay Peru And Dağları'nın bir parçası olan Vilcabamba sıradağlarının en yüksek zirvesidir. And Dağları'ndaki en yüksek 38. ve Peru'daki en yüksek 12. zirvedir. Bununla birlikte, derin bir şekilde oyulmuş arazide bir menzil yüksek noktası olarak, Huascarán'dan sonra ülkedeki topografik olarak en belirgin 2. zirvedir.

<span class="mw-page-title-main">Kayıp Şehir (arkeoloji)</span>

Kayıp şehir, son derece gerileyen ve büyük ölçüde ya da tamamen ıssızlaşan, bunun sonucunda da eski önemi artık daha geniş bir dünya tarafından bilinmeyen bir şehir yerleşimidir. Birçok kayıp şehrin yeri unutulmuştur, ancak bazıları yeniden keşfedilmiş ve bilim insanları tarafından kapsamlı bir şekilde incelenmiştir. Yakın zamanda terk edilmiş ya da yerleri hiçbir zaman sorgulanmamış şehirler harabe ya da hayalet kasaba olarak adlandırılabilmektedir. Daha küçük yerleşim yerleri ise terk edilmiş köyler olarak adlandırılabilir. Avrupalı kaşiflerin ve maceraperestlerin 15. yüzyıldan itibaren Afrika, Amerika ve Güneydoğu Asya'da bu tür kayıp şehirleri araması, sonunda arkeolojinin gelişmesine yol açmıştır.