İçeriğe atla

Hiragana

Hiragana (平仮名, ひらがな): Japonca yazmak için kullanılan hece yazısı. Kanji adı verilen Çince kökenli yazı karakterlerinin hızlı yazımından türemiş olup Japoncada kullanılan üç temel yazım dizisinden birini oluşturmaktadır. Erken dönemlerde daha ziyade kadınlar tarafından kullanılmıştır. Daha sonraları Japonya'daki dil reformları ile kelime köklerine getirilecek eklerde ve Kanji yazımı zor olan harflerin yazımında kullanılmaya başlanmıştır. Bugün aynı zamanda yabancı kelimelerin veya kanjilerin okunuşlarını göstermek için de kullanılmaktadır.

あ  aい  iう  uえ  eお  oゃ  yaゅ  yuょ  yoゎ  va
kakikukekoきゃ kyaきゅ kyuきょ kyoくゎ kva
saşisusesoしゃ şaしゅ şuしょ şo
taçitsutetoちゃ çaちゅ çuちょ ço
naninunenoにゃ nyaにゅ nyuにょ nyo
ha/vahifu/huhe/ehoひゃ hyaひゅ hyuひょ hyo
mamimumemoみゃ myaみゅ myuみょ myo
yayuyo
rarirureroりゃ ryaりゅ ryuりょ ryo
わ vaゐ viゑ veを vo/o
n
gagigugegoぎゃ gyaぎゅ gyuぎょ gyoぐゎ gva
zajizuzezoじゃ caじゅ cuじょ co
dacidzudedoぢゃ caぢゅ cuぢょ co
babibubeboびゃ byaびゅ byuびょ byo
papipupepoぴゃ pyaぴゅ pyuぴょ pyo

Kırmızı ile gösterilen karakterler modern Japoncada kullanılmamaktadır.

Japonca'nın diğer yazım dizileri

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Çince</span> Çin ve çevresinde konuşulan bir dil

Çince, Çin anakarası ve çevresinde yaşayan bir milyardan fazla kişi tarafından konuşulan Eski Çinceden türemiş dillerin oluşturduğu diller grubudur. Dünyadaki her beş kişiden birinin anadili olarak konuştuğu Çince, lehçeleriyle birlikte dünyada en çok konuşulan dildir. Çince ve lehçeleri Büyük Çin olarak adlandırılan Çin anakarası, Hong Kong, Makao, Tayvan ve Malezya, Endonezya, Tayland, Singapur, Myanmar, Vietnam, Güney Kore gibi Doğu ve Güneydoğu Asya ülkelerinde konuşulmaktadır. Çince, dünyanın en çok konuşulan dil olmasına bağlı olarak Birleşmiş Milletler'in altı resmî dilinden biridir. Aynı zamanda Çin, Tayvan, Singapur, Hong Kong ve Makao'nun resmî dilidir.

<span class="mw-page-title-main">Kanji</span> Çince yazı karakterlerine Japoncada verilen isim

Kanji, Japoncada kullanılan Çin karakterlerine verilen isim. Bu yazı Japonya'ya Budizm ve Konfiçyüsçü dini metinler yoluyla gelmiştir. İlk olarak Wu Hanedanı zamanında, daha sonra Han Hanedanı zamanında ve son olarak 1185–1573 yılları arasında, Çin'den Japonya'ya geniş çaplı yazı geçişleri olmuştur.

Katakana, Japonca yazmak için kullanılan hece yazısı. Kanji adı verilen Çince yazı karakterlerinin bir parçasının kullanılmasıyla oluştu. Daha çok rahipler tarafından kullanılmaya başlandı. Japonya'daki dil reformları ile yabancı kökenli kelimelerin yazımında kullanılmaya başlandı.

<span class="mw-page-title-main">Çin karakterleri</span>

Çin karakterleri veya Çin harfleri, günümüzde Çince, Japonca ve nadiren Korecenin yazılmasında kullanılan simgesel grafikler ya da logogramlardır. Bunlara Mandarin Çincesinde hànzì, Japoncada kanji, Korecede hanja ya da hanmun, Vietnamcada ise hán tự ya da chữ nho adı verilir.

<span class="mw-page-title-main">Yazı sistemi</span> kağıda veya başka bir ortama kaydedilmiş görsel dillerin sistemi, dilde ifade edilebilecek ögeleri temsil etmek için kullanılır

Yazı sistemi, bir dildeki unsurları ve tarif edilebilir durumları temsil etmek için kullanılan bir çeşit semboller sistemidir.

<span class="mw-page-title-main">Kana</span>

Kana, Japoncanın yazımında kullanılan heceyazılarıdır. Kana hiragana ve katakana olmak üzere ikiye ayrılır. Hiragana pek çok Japonca kökenli sözcük ve dil bilgisi unsurunun yazımında, katakana ise yabancı dil kökenli sözcüklerin ve ses yansımalarının yazımında kullanılır. /n/ sesini karşılayan 'ん' karakteri ve /a/ あ, /i/ い, /u/ う, /e/ え, /o/ お ünlü sesleri dışında her karakter bir ünlü ve bir ünsüzden oluşmak üzere hece şeklinde bir okunuşa sahiptir. Normal yalın halde kırk altı karakterden oluşurken yazımda bazı karakterlerin üzerinde ", veya sonrasında bir o vardır. Tenten ve maru, iki alfabede de sert bir sesi yumuşak bir sese çevirmek istediğiniz zaman kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Japonca</span> Doğu Asya dili

Japonca, Japonlar tarafından konuşulan Japon dil ailesine bağlı bir dildir. Başta Japonya ve Japon diasporasındakiler olmak üzere yaklaşık 128 milyon kişi tarafından konuşulmaktadır. Japonya'da de facto millî dil olarak kabul edilip Palau'da tanınmış azınlık dilidir.

<i>Tokyo Mew Mew</i> Japon çizgi film ve çizgi roman

Tokyo Mew Mew , Reiko Yoshida ve Mia Ikumi tarafından yaratılmış bir sihirli kız mangası. Japonya'da TV Aichi ve TV Tokyo'da yayınlanmıştır.

Basitleştirilmiş Çin karakterleri, Geleneksel Çin karakterleri ile birlikte çağdaş Çincenin yazımı için yaygın olarak kullanılan iki standart karakter kümesinden biridir. Basitleştirilmiş karakterler Çin Halk Cumhuriyeti'nin 20. yüzyıldaki Kültür Devrimi sürecinde okuryazarlığı teşvik etme girişiminin bir parçası olarak geliştirilmiştir ve 1950 yılından bu yana Çin anakarasında kullanımı teşvik edilmektedir. Basitleştirilmiş karakterler Çin anakarası, Malezya, Singapur ve Endonezya'da Çincenin yazımı için kullanılan resmi formlardır. Geleneksel Çin karakterleri ise Çincenin Hong Kong, Makao ve Tayvan'da yazımı için resmî olarak kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Hança</span>

Hanja veya Hanca, Korecenin yazımı için geleneksel Çince karakterleri kullanan bir yazı sistemi. Yazı, Kore'de MÖ 400'lere tarihlenen Gojoseon döneminden bu yana kullanılmaktadır. Çince karakterler, Korece telaffuz edilmektedir. Hanja-mal veya hanja-eo, hanja ile yazılabilen sözcükler için; hanmun ise Klasik Çince yazılar için kullanılsa da çoğu zaman bu iki olgu için de kullanılan terim hanjadır.

Japon kaligrafisi veya özgün adıyla Şodoo Japoncanın yazım dizilerini kullanan ve kendine özgü teknik ve geleneklere sahip olan bir kaligrafi türüdür. Her ne kadar farklı Asya kökenli olanlar birbirine çeşitli açılardan yakın olsalar da, Japon kaligrafisi gerek Çince kaynaklı kanji karakterlerin yanı sıra Japoncaya özgü hece sistemlerini de kullanması, gerekse sanatsal ve geleneksel açıdan kendine has öğeleri sebebiyle, köken aldığı Çin kaligrafisi başta olmak üzere diğer Asya kökenli kaligrafilerden ayrışmaktadır. Japon kaligrafisinden özgün adı olan Şodoo'nun sözlük anlamı hat yolu veya yazım yoludur.

<span class="mw-page-title-main">Hece yazısı</span> kelimeleri oluşturan heceleri veya moraları temsil eden yazılı semboller seti

Hece yazısı, yazılan her bir sembolün konuşmadaki bir heceyi belirtttiği bir yazı sistemidir. Abugidalardan farklı olarak hece yazılarında aynı ünsüz veya aynı ünlüyü taşıyan heceler düzenli olarak birbirine benzemez. Günümüzde en yaygın kullanılan hece yazıları arasında Japoncanın yazımında kullanılan Katakana ve Hiragana, Nuosu dilinin yazımında kullanılan Yi harfleri ve Çerokicenin yazıldığı Çeroki harfleri sayılabilir.

<span class="mw-page-title-main">Japonca Braille</span>

Japonca Braille, Japoncanın Braille yazı sistemidir. Orijinal Braille yazı sistemine bağlıdır, ancak bağlantıları daha incedir. Japoncadaki adı tenji (点字). Türkçeye tam olarak "nokta karakterleri" olarak çevrilir. Çok karışık olacağından, kanji yazımı olmadan, Japoncayı sadece hiragana ve katakana hece yazıları ile yazmaya dayalı bir sistemdir.

Rōmaji, Japoncanın yazımında kullanılan latin alfabesidir. Genel olarak kısaltmalarda ve Japoncanın latin alfabesine tercümesinde kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Japon rakamları</span>

Japon rakamları, Japoncada kullanılan sayı isimlerinin sistemidir. Yazılı Japon rakamları tamamen Çin rakamlarına dayanmaktadır ve büyük rakamların gruplandırılması, Çin geleneğinde 10.000'e kadar gruplandırılmasını takip etmektedir. Japoncada rakamlar için biri Çince karakterlerin Çin-Japon (on'yomi) okumalarına dayanan diğeri ise Japon yamato kotobaya dayan iki dizi telaffuz bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Jōyō kanji</span>

Jōyō kanji, Japonya Eğitim Bakanlığı'nın kanji karakterleri ve okumaları için resmî rehberidir. Mevcut jōyō kanji, 2010 yılında yayınlanan 2,136 karakterin listesidir. II. Dünya Savaşı'ndan sonra standartlaştırılmış ortaokul düzeyindeki kanjilerin ilk listesi olan tōyō kanjinin hafifçe değiştirilmiş bir versiyonudur. Liste, düzenli olarak kullanılan tüm karakterler ve okumaların kapsamlı bir listesi olmayıp daha ziyade, zorunlu eğitimi tamamlamış olanların yanı sıra resmi hükûmet belgelerinde kullanılmak üzere izin verilen karakterlerin ve okumaların bir listesi için bir okuryazarlık başlangıç noktası olarak tasarlanmıştır. Resmî hükûmet belgelerinin sadece jōyō kanji ve okumalarının kullanılma zorunluluğu nedeniyle, bazı nadir karakterler de Japonya Anayasası'nın bir parçası olmakla kalmaz, aynı zamanda yazılmış olan orijinal 1,850 karakterli tōyō kanji listesi derlenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Japonca giriş yöntemleri</span>

Japonca giriş yöntemleri, bir bilgisayara Japonca karakterler girmek için kullanılır.

Kyūjitai, geleneksel biçimli kanjidir. Basitleştirilmiş muadilleri shinjitaidir. Basitleştirilmiş karakterlerden bazıları yüzyıllar önce ortaya çıkmasına ve hem Çin'de hem de Japonya'da günlük kullanımda olmalarına karşın zarif ve hatta kaba kabul edilmekteydiler. II. Dünya Savaşı'ndan sonra, her iki ülkede de basitleştirilmiş karakter formları resmiyet kazandı.

Chōonpu, Japoncada bir chōon'u veya iki mora uzunluğundaki uzun bir ünlü gösteren bir semboldür. Biçimi, metnin ortasında bir kanji veya kana karakteri genişliğinde yatay veya dikey bir çizgidir. Chōonpu genellikle katakanada, nadiren hiraganada uzun bir sesli sesi belirtmek için kullanılır. Chōonpu kısa çizgiden farklı bir işarettir ve çoğu Japon yazı tipinde kolayca ayırt edilebilir. Yatay yazıda, görünüş olarak kanji karakteri 一 ("bir") ile benzerdir, ancak bu karakterle karıştırılmamalıdır.

U, Japoncadaki kanalardan biridir. う, 宇 kanjisinin soshō stiline dayanırken ウ, aynı kanjinin köküne dayanır ve olarak telaffuz edilir. Modern Japoncada üçüncü sırada yer alır ve ayrıca Iroha'nın 24. harfidir.