İçeriğe atla

Hippi yolu

Hippi yolunun rotaları.

Hippi yolu veya Hippi rotası, 1950'lerin ortalarından 1970'lerin sonlarına[1] kadar hippi alt kültürü üyeleri tarafından Avrupa ve Batı Asya'dan Afganistan, Pakistan, Hindistan, Nepal, Sri Lanka, Bangladeş ve Tayland gibi ülkelere yapılan karayolu yolculuğuna verilen isimdir. Hippi yolu alternatif bir turizm biçimiydi ve temel unsurlardan biri de evden uzakta geçirilen süreyi uzatmak için mümkün olduğunca ucuza seyahat etmekti.

Hippi yolunun her önemli durağında, doğuya ve batıya seyahat ederken birbirleriyle iletişim kuran Batılılar için oteller, restoranlar ve kafeler vardı. Hippiler, geleneksel gezginlere kıyasla yerel halkla daha fazla etkileşime girme eğilimindeydi.[2]

Hippi yolu, hem Batı karşıtı bir hükûmetin başa gelmesiyle sonuçlanan İran İslam Devrimi hem de Sovyetler Birliği'nin Afganistan'a müdahalesi nedeniyle 1970'lerin sonunda büyük ölçüde sona erdi.[2][3][4][5]

Rotalar

Kabil'deki Hippi yolu gezginleri. (1976)

Yolculuklar genellikle Londra, Kopenhag, Batı Berlin, Paris, Amsterdam veya Milano gibi Batı Avrupa şehirlerinden başlardı. Amerika Birleşik Devletleri'nden pek çok kişi İzlanda Havayolları ile Lüksemburg'a giderdi. Yolculukların çoğu, rotaların ayrıldığı İstanbul'dan geçerdi. Klasik kuzey rotası Tahran, Herat, Kandehar, Kabil, Peşaver ve Lahor üzerinden Hindistan, Nepal ve Güneydoğu Asya'ya uzanıyordu.[6] Alternatif bir rota ise Türkiye'den Suriye, Ürdün ve Irak üzerinden İran ve Pakistan'a uzanıyordu. Tüm yolcular Hayber Geçidi'nden, Pakistan'da Peşaver ve Lahor'dan[6] ve Ganda Singh Wala'daki (ya da daha sonra Wagah'daki) Pakistan-Hindistan sınırından geçmek zorundaydı.

Doğudaki yaygın destinasyonlar arasında Delhi, Varanasi (o zamanlar Benares olarak biliniyordu), Goa, Bombay, Madras, Katmandu ve Bangkok yer alıyordu. Katmandu'da halen, buradan geçen binlerce hippinin anısına Freak Street olarak adlandırılan Jhochhen Tole adlı bir yol bulunmaktadır.[7] Güney Hindistan'a, Thiruvananthapuram'daki (Kerala) Kovalam Plajı'na ve Sri Lanka'ya (o zamanki adıyla Seylan) da seyahatler gerçekleştirilmiştir.

O dönem Tibet'e giriş yasak olduğu için Katmandu genellikle hippi yolunun son noktasıydı. Burma üzerinden karayolu yolculuğu da mümkün değildi. Çünkü Hindistan yönetimi isyancılarla Hint Silahlı Kuvvetleri arasındaki çatışmalar nedeniyle Burma'ya seyahati ciddi şekilde kısıtlıyordu. Ayrıca Burma'ya giden Ledo Yolu da bakıma muhtaç hale gelmişti. Ancak Katmandu'dan Bangkok'a uçarak Güneydoğu Asya'da Tayland, Malezya ve Endonezya'ya (Bali hippiler için popüler bir yerdi) seyahat etmek mümkündü. Endonezya'dan uçak ya da gemiyle Avustralya'ya geçme seçeneği de vardı. Bu durum Timor'dan Tayland'a uzanan yolun "Hippi Yolu Güney Doğu Asya Uzantısı" olarak sınıflandırılmasına yol açmış, bu da çoğunlukla Londra'ya karadan ters yönde seyahat eden Avustralyalıları ve Yeni Zelandalıları cezbetmiştir.[2]

Ana rotanın haricinde, Jimi Hendrix de Suveyre'yi Fas'ta bir hippi destinasyonu olarak popülerleştirdi.[7][8]

Seyahat şekilleri

Maliyetleri düşük tutmak için yolculuklar otostopla ya da güzergâhı kat eden ucuz, özel otobüslerle gerçekleştiriliyordu.[9] Yolun bir kısmını, özellikle Doğu Avrupa üzerinden Türkiye'ye (Van Gölü üzerinden feribot bağlantısıyla) ve Tahran'a ya da doğuda İran'ın Meşhed kentine giden trenler de vardı. Bu şehirlerden yolculuğun geri kalanı için kamu ya da özel ulaşım araçları temin edilebiliyordu. Seyahat edenlerin büyük çoğunluğu Batı Avrupalılar, Kuzey Amerikalılar, Avustralyalılar ve Japonlardı. İstanbul'da Yener'in Yeri ve Pudding Shop adıyla bilinen Lale Restaurant, Kabil'de Chicken Street'te Sigi's ya da Tahran'da Amir Kabir gibi yol boyunca tanınmış restoran, hostel, otel ve diğer buluşma noktalarında fikir ve deneyim alışverişinde bulunuldu. Birçoğu sırt çantası kullanıyordu ve çoğunluğu genç olsa da yaşlılar ve aileler de zaman zaman rotayı takip ediyordu. Bazı gezginler tüm mesafeyi arabayla kat ederdi.

Popülerliğini yitirmesi

Hippi yolu 1970'lerin sonlarında daha önce misafirperver olan ülkelerdeki siyasi değişikliklerle sona erdi. 1979'da İran İslam Devrimi ve Sovyetlerin Afganistan'ı işgali Batılı gezginler için Güney Asya'ya giden kara yolunu kapattı. Gezginler için zor koşullara yol açan diğer faktörler ise Sevr Devrimi (1978)[5] ve Pakistan'da birçok hippi cazibe merkezini yasaklayan askeri diktatörlüğün (1977) gelişiydi.[10]

Orta Doğu rotasında, 1973'teki Yom Kippur Savaşı ve 1975 yılındaki Lübnan İç Savaşı da Suriye, Irak ve Lübnan'daki Batılı vatandaşlar için katı vize kısıtlamaları getirdi. 70'lerin başında Richard Nixon esrarı da kapsayan bir uyuşturucu savaşı başlattı. ABD'nin yoğun baskısı nedeniyle 1976 yılında Nepal, ülkede esrar ticaretini, tarımını veya her türlü esrar faaliyetini yasaklayan Narkotik İlaçlar (Kontrol) Yasasını yürürlüğe koydu.[11][12]

Yerel halk da Batılı gezginlere karşı giderek daha temkinli davranmaya başladı. Özellikle de Kabil ve Peşaver arasındaki bölgede yaşayanlar, bölgenin ünlü afyonu ve yabani esrarı için bölgeye çekilen dağınık hippilerden giderek daha fazla korkmaya ve tiksinmeye başladı.[13]

Seyahat organizatörleri Sundowners ve Topdeck Belucistan'dan geçen bir rotaya öncülük etti. Topdeck, Irak-İran Savaşı ve daha sonraki çatışmalar boyunca seyahatlerine devam etti, ancak son seyahatini 1998'de gerçekleştirdi.

2000'li yılların ortalarından itibaren rota yeniden bir şekilde uygulanabilir hale geldi. Ancak Irak ve Afganistan'da devam eden çatışma ve gerilimler, rotanın en parlak dönemine kıyasla çok daha zor ve riskli olmasın. Eylül 2007'de Ozbus, Londra ve Sidney arasında hippi yolu güzergahı üzerinden kısa ömürlü bir hizmet başlattı. 2010 yılında Avrupa ve Asya arasında, Irak, Afganistan ve Pakistan'ı atlayarak Nepal ve Çin üzerinden eski İpek Yolu'na giden ticari seferler sunuldu.[14]

Ayrıca bakınız

Ek okumalar

  • MacLean, Rory (2008), Magic Bus: On the Hippie Trail from Istanbul to India, London, New York: Penguin Books, Ig Publishing .
  • Brosnahan, Tom (2004), Turkey: Bright Sun, Strong Tea: on the Road with a Travel Writer, Istanbul, New York: Homer Kitabevi, Travel Info Exchange .
  • Dring, Simon (1995) On the Road Again BBC Books 0-563-37172-2
  • A Season in Heaven: True Tales from the Road to Kathmandu (0864426291; compiled by David Tomory) - accounts by people who made the trip, mostly in search of enlightenment.
  • Hall, Michael (2007) Remembering the Hippie Trail: travelling across Asia 1976-1978, Island Publications 978-1-899510-77-1
  • Silberman, Dan (2013) In the Footsteps of Iskander: Going to India, Amazon.com, Amazon.UK 978-1-61296-246-7

Kaynakça

  1. ^ Ireland, Brian. "Touch the Sky: the Hippie Trail and other forms of alternative tourism". 7 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ocak 2017. 
  2. ^ a b c "A Brief History of the Hippie Trail". 28 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mayıs 2015. 
  3. ^ Kurzman, Charles, The Unthinkable Revolution in Iran, Harvard University Press, 2004, p.111
  4. ^ "The Hippie Trail: See how Lonely Planet was born". www.cnn.com. 25 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2022. 
  5. ^ a b Maclean, Rory (13 Ağustos 2007). "Legacy of the hippie trail". the Guardian (İngilizce). 29 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2022. 
  6. ^ a b "The Lonely Planet Journey: The Hippie Trail". Independent. 5 Kasım 2011. 15 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2020. 
  7. ^ a b Day, Meagan (20 Ekim 2016). "The 1970s Hippie Trail: drugs, danger, and a magical pudding shop in Asia". Timeline (İngilizce). 22 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2022. 
  8. ^ "Jimi Hendrix's Morocco". Washington Post (İngilizce). ISSN 0190-8286. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2022. 
  9. ^ "The Lonely Planet Journey: The Hippie Trail". Independent. 15 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Kasım 2023. 
  10. ^ "Photos of a forgotten Pakistan: Hippies in Lollywood, suave bands in Karachi nightclubs". scroll.in. 13 Mart 2015. 26 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Haziran 2024. 
  11. ^ diwakar (25 Mayıs 2015). "Narcotics law in Nepal: Everything you need to know about - OnlineKhabar English News" (İngilizce). 18 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2022. 
  12. ^ Mahat, Sunny. "How the ban came about andhow long it will stay in place". The Annapurna Express (İngilizce). 18 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2022. 
  13. ^ Schofield, Victoria (2010). Afghan Frontier: At the Crossroads of Conflict. Tauris Parke Paperbacks. ISBN 9781848851887. Erişim tarihi: 14 Haziran 2017. 
  14. ^ "Overland Tours - Overlanding Expeditions - Overland Adventure Holidays". 15 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mayıs 2015. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Farsça</span> Bir batı İran dili

Farsça ya da Persçe, Hint-Avrupa dillerinin İran dilleri koluna ait bir batı İran dilidir. Başta İran olmak üzere, kuzeyde Rusya ve Azerbaycan, doğuda Afganistan ve Tacikistan, Orta Asya'da Özbekistan ve Basra Körfezi üzerinde Kuveyt ve Irak gibi ülkelerde 100 milyonun üzerinde kişi tarafından konuşulmaktadır. Antik Pers halkının konuştuğu dilden türemiştir.

<span class="mw-page-title-main">Nepal</span> Güney Asyada Çin ile Hindistan arasında yer alan bağımsız bir ülke

Nepal, resmî adıyla Nepal Federal Demokratik Cumhuriyeti, Güney Asya'da bir ülkedir. Büyük bölümü Himalayaların eteklerinde, bir bölümü ise Hint-Ganj Ovası'nda konumlanmıştır. Dünyanın en kalabalık 49. ve en geniş 93. ülkesidir. Denize kıyısı bulunmayan Nepal kuzeyde Çin'e bağlı Tibet; güney, doğu ve batıda Hindistan ile komşudur. Bangladeş Nepal'in güneydoğu ucundan sadece 27 km uzaklıkta olmasına rağmen sınırdaşı değildir, Bhutan da Hindistan'ın Sikkim eyaletiyle ayrılmıştır. Verimli ovalar, subalpin kuşak ormanları ve en yüksek on dağdan sekizini bulunduran Nepal zengin bir coğrafi çeşitliliğe sahiptir. Dünyanın en yüksek dağı olan Everest Dağı da bunlara dahildir. Başkenti ve en büyük şehri Katmandu'dur. Resmi dil Nepalcedir, ancak ülke birçok etnik gruba ev sahipliği yapmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Sven Hedin</span>

Sven Anders Hedin, İsveçli kâşif, coğrafyacı, topoğraf, jeopolitikçi, fotoğrafçı, gezi yazarı ve illüstratördür.

<span class="mw-page-title-main">Asya İşbirliği Diyaloğu</span> Hükûmetlerarası kuruluş

Asya Birliği ya da Asya Dayanışma Birliği, Asya ülkeleri arasında iş birliği sağlamak ve ASEAN, SAARC ve Körfez İşbirliği Konseyi gibi ayrı bölgesel örgütlerin entegrasyonuna yardımcı olmak amacıyla 2002 yılında kurulan uluslararası örgüttür.

<span class="mw-page-title-main">İran platosu</span>

İran platosu, Güneybatı, Güney Asya ve Kafkaslar'da bulunan coğrafik bir oluşumdur. Bu plato, Arabistan ve Hindistan plakası arasında kalan Avrasya plakasının batıda Zagros dağları, kuzeyde Hazar Denizi ve Kopet Dağları, güneyde Hürmüz Boğazı, Umman Denizi ve doğuda Hindukuş Dağları arasında kalan bir parçasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Buhara Yahudileri</span>

Buhara Yahudileri, Farsçanın bir lehçesi olan Buhori dilini konuşan Orta Asya'daki Yahudilerdir. İsimleri, zamanında oldukça büyük bir Yahudi cemaati olan Buhara Emirliği'nden gelir. Sovyetler Birliği'nin dağılmasıyla cemaatin çoğunluğu İsrail ve ABD'ye bir kısmı da Avrupa ve Avustralya'ya göç etti.

Pakistan Yahudileri Pakistan'ın küçük bir dini azınlığını oluşturmaktadır. Çeşitli hesaplamalar 20. yüzyılın başlarında Karaçi'de yaklaşık 2500 Yahudinin, Peşaver'de küçük bir Yahudi cemaatinin ve diğer şehir merkezlerinde sayısı bilinmeyen Yahudilerin olduğunu gösterir. Bu iki şehirde de birer sinagog bulunmaktaydı, raporlara göre Peşaver'deki sinagog hala aktiftir. Diğer hesaplamalara göre Orta Asya, İran ve Afganistan'dan gelen Yahudilerle bu nüfus daha fazladır.

<span class="mw-page-title-main">Hint gerbili</span>

Hint gerbili, gerbilgiller (Gerbillinae) alt familyasından kemirgen türüdür.

Asya mutfağı, Asya kıtasına özgü yiyeceklerin genel adı. Bulundukları bölgenin adını alan bu mutfak türleri, geleneksel Çin İmparatorluğu mutfağıyla çağdaş Japon ve Kore Yarımadası mutfaklarının birleşiminden oluşan Doğu Asya; Kamboçya, Laos, Tayland, Vietnam, Brunei, Endonezya, Malezya, Singapur ve Filipinler mutfaklarını barındıran Güneydoğu Asya; bir zamanlar Britanya Hindistanı'nı oluşturan Myanmar, Hindistan, Sri Lanka ve Pakistan başta olmak üzere bölgede bulunan diğer ülkeleri içine alan Güney Asya, Orta Asya ve Orta Doğu mutfaklarıdır.

<span class="mw-page-title-main">1951 Asya Oyunları</span>

1951 Asya Oyunları, 4 - 11 Mart 1951 tarihleri arasında Delhi'de düzenlenen ilk Asya Oyunları'dır. Proje üzerinde 1950 yılında başlaması gerekirken hazırlıktaki gecikmeler yüzünden 1951 yılında gerçekleştirilmiştir. Oyunların oynanmasında Maharaja Yadavindra Singh'in büyük bir katkısı vardır. Kore, oyunlara Kore Savaşı nedeniyle katılamamıştır.

2002 FIFA Dünya Kupası AFC elemelerinin birinci turunda 40 Asya Futbol Konfederasyonu üyesi takım mücadele etti. Dörder takımdan oluşan ve her bir takımın, grubundaki diğer takımlarla ikişer maç yaptığı mücadelelerde; gruplarını ilk sırada tamamlayan takımlar ikinci tura yükselmeye hak kazandı. Maçlar başlamadan önce Myanmar, elemelere katılmayacağını belirterek turnuvadan çekilme kararı aldı. Bu sebepten ikinci grupta üç takım mücadele ederken, her takım sadece iki maç yaptı.

<i>Bu Dünyada</i>

Bu Dünyada Michael Winterbottom tarafından yönetilmiş 2002 yapımı bir İngiliz filmi. Pakistan'deki Afgan mülteci kampından ayrılıp Londra'ya gitmek üzere yola çıkan iki gencin yol macerasını anlatıyor.

AFC Birinci Tur 1990 FIFA Dünya Kupası için olan elemelerin Asya (AFC) bölgesindeki ilk turdur. Kura çekimi Zürih, İsviçre'de on 12 Aralık 1987'de çekildi. Birinci Tur'un maçları 6 Ocak 1989'da başladı ve 29 Temmuz 1989'da bitti.

<span class="mw-page-title-main">Güney Asya Bölgesel İşbirliği Teşkilatı</span>

Güney Asya Bölgesel İşbirliği Teşkilatı, Güney Asya ülkeleri arasında uluslararası örgüt ve jeopolitik bir birliktir. Örgüt 1985 yılında Dakka'da kurulmuş olup ekonomik ve bölgesel entegrasyonun gelişimini desteklemektedir. Merkezi Katmandu'da yer almaktadır.

Güney Asya Oyunları”, Güney Asyalı sporcuların katılımmıyla her iki senede bir gerçekleşen çok sporlu etkinlik. Organize eden kurum 1983'te kurulmuş olan Güney Asya Spor Konseyi'dir. Günümüzde 8 üyeye sahiptir: Afganistan, Bangladeş, Bhutan, Hindistan, Maldivler, Nepal, Pakistan, Sri Lanka. İlk Güney Asya Oyunları 1984 senesinde Katmandu, Nepal’de yapılmıştır ve bazı durumlar dışında her iki senede bir yapılmaktadır. 2004'te “Federasyon” sözcüğü oyunların verdiği etkiyi azalttığı ve toplumun ilgisini çekmediği gerekçesiyle Güney Asya Federasyonu Oyunları ismi Güney Asya Spor Konseyi'nin 32. Buluşmasında Güney Asya Oyunları'na çevrildi.. Bu oyunlar Olimpiyat’ların Güney Asya versiyonu olarak tanıtılmaktadır. 12. Güney Asya Oyunları 16 Şubat 2016’da Guwahati ve Shillong’da yapıldı.

2022 FIFA Dünya Kupası AFC elemeleri ikinci Tur maçları, Asya'dan turnuvaya katılacak takımları belirleyen elemelerin ikinci aşamasıdır.

Asyamenkul kıymetler borsaların bir listesidir. Asyanın birçok bölgesinde, birden fazla borsa var.

<span class="mw-page-title-main">Yedinci kolera salgını</span> 1961-1975 Kolera Pandemisi

1961–1975 kolera pandemisi (yedinci kolera pandemisi olarak da bilinir) yedinci büyük kolera salgını ve esas olarak 1961 ile 1975 yılları arasında meydana gelmiş ancak etkisi günümüze kadar devam etmiş salgındır. El Tor adlı türe dayanan bu salgın, 1961'de Endonezya'da başladı ve 1963'te Bangladeş'e daha sonra 1964'te Hindistan'a, ardından 1966'da Sovyetler Birliği'ne sıçradı. Temmuz 1970'te Odessa'da bir salgın oldu ve 1972'de Bakü'de salgın raporları ortaya çıkmış ancak Sovyetler Birliği bu bilgiyi saklamıştır. 1973 yılında Kuzey Afrika'dan İtalya'ya ulaştı. Japonya ve Güney Pasifik'te, 1970'lerin sonlarında birkaç salgın görüldü. 1971'de dünya çapında bildirilen vaka sayısı 155.000 idi. 1991 yılında 570.000'e ulaştı. Hastalığın yayılmasına modern ulaşım ve toplu göçler yardımcı oldu. Ancak ölüm oranları hükûmetler modern tedavi edici ve önleyici tedbirler almaya başladıkça belirgin bir şekilde düştü. %50 olan olağan ölüm oranı, 1980'lerde %10'a ve 1990'larda %3'ün altına düştü.

Ahmet Utlu gazeteci, yazar, belgesel yapımcısı, gezgin, oyuncu ve yönetmendir.

İngiltere'nin başkenti Londra'dan Hindistan'ın doğusundaki Kalküta şehrine yapılan otobüs seferleri dünyanın en uzun otobüs rotası olarak kabul ediliyordu. 1957'de başlayan otobüs seferleri Belçika, Yugoslavya ve Kuzeybatı Hindistan üzerinden Kalküta'ya ulaşıyordu. Bu rota daha sonra Hippi yolu olarak da anıldı. Otobüsün Londra'dan Kalküta'ya ulaşması yaklaşık 50 gün sürüyordu. Yolculuğun mesafesi tek yön için 16.000 km, gidiş-dönüş için ise 32.700 km'nin üzerindeydi. 1976'ya kadar hizmette kalan otobüs hattının tek yön yolculuk maliyeti 1957'de 85 sterlin ve 1973'te 145 sterlin idi. Bu tutara yemek, seyahat ve konaklama da dahildi.