İçeriğe atla

Hint fili

Hint fili
Erkek
Dişi
Korunma durumu

Tehlikede (IUCN 2.3)
Biyolojik sınıflandırma
Âlem: Animalia
Şube: Chordata
Alt şube: Vertebrata
İnfa şube: Gnathostomata
Sınıf: Mammalia
Takım: Proboscidea
(Hortumlular)
Familya: Elephantidae (Filgiller)
Cins: Elephas
Tür: E. maximus
Alt tür: E. m. indicus
Elephas maximus indicus
(Cuvier), 1798

Hint fili (Elephas maximus indicus) Asya filinin kabul edilmiş üç alt türünden biridir ve Asya anakarasına özgüdür. 1986 yılından beri Elephas maximus Dünya Doğa ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği (IUCN) tarafından son üç kuşaktır (65 ila 70 yıl) popülasyonu en az %50 azaldığı için soyunun tükenme riski çok yüksek olan tehlikedeki türler arasında listelenir. Türün karşısındaki en önemli tehditler yaşam alanı yokolması ve yaşam alanı parçalanmasıdır.[1]

Özellikleri

Genel olarak Asya filleri Afrika fillerinden daha küçüktür. Hortumlarının ucunda parmak gibi tek uzantı bulunur. Sırtları dışbükey ya da düzdür. Dişiler erkeklerden daha küçüktür veya kısa fildişleri vardır ya da hiç yoktur.[2]

Hint fili 2 ila 3,5 m.'lik omuz yüksekliği ve 2.000 ila 5.000 kg ağırlığı sahiptir. Kaburga kemiklerinin sayısı 19 çifttir. Derileri maximus ırkından daha açık ama sumatranus ırkından daha koyu renklidir ve küçük pigmentasyon olmayan lekeler bulunur. Dişiler erkeklerden daha küçük cüsselidir veya kısa fildişleri vardır ya da hiç yoktur.[3]

En büyük Hint filinin omuz yüksekliği 3,43 m.'ydi.[4] 1985 yılında ilk defa olarak Bardia Ulusal Parkı'nda iki büyük erkek file rastlandı. Raja Gaj ve Kanchha adı verilen bu filler parkta birlikte dolaşıyor ve dişi gruplarını ziyaret ediyorlardı. Raja Gaj'ın omuz yüksekliği 3,4 m. idi ve vücut ağırlığı çok fazlaydı. Kafasındaki çıkıntı diğer Asya fillerine daha belirgindi ve bu nedenle mamut ile kıyaslanmıştır.[5]

Hint fillerinin kulakları Afrika fillerine göre daha küçüktür ama kafatasları ve hortumları daha geniştir. Ayak tırnakları geniş ve büyüktür. Afrikalı kuzenlerininaksine karınları vücut ağırlığı ile orantılıdır ancak Afrika filinin karnı kafatasına göre daha büyüktür.

Dağılımı ve yaşam alanı

Hint filleri Asya anakarasına özgüdür ve Hindistan, Nepal, Bangladeş, Bhutan, Myanmar, Tayland, Malakka Yarımadası, Laos, Çin, Kamboçya ve Vietnam'da bulunur. Açık otlak alanlarda, kuru ve nemli yıllık, her dem yeşil ve kısmen her dem yeşil ormanlarda yaşarlar. 1990'ların başında tahmini popğlasyonları şöyledir:[6]

  • 26.390–30.770, Hindistan'da, popülasyonlar dört alanda sınırlıdır:
    • Kuzeybatıda — at the foot of the Himalayas in Uttarakhand ve Uttar Pradesh'te Himalayaların eteklerinde;
    • Kuzeydoğuda – Batı Bengal'in kuzeyinde Mepal ile olan doğu sınırından Assam'ın batısında Himalaya etekleri boyunca Arunachal Pradesh'in doğusuna kadar, Assam'ın ovalarında, Nagaland'ın eteklerinde, Khasi Hills'ten Meghalaya boyunca Garo Hills'e kadar, Brahmaputra'nın aşağı ovalarına ve Karbi Platosu'na; ayrıca Assam'ın Tripura, Mizoram, Manipur ve Barak Valley bölgelerinde izole olmuş popülasyonlar da vardır;
    • Orta Hindistan'da — Jharkhand Orissa'da, Batı Bengal'in güneyinde;
    • Güneyde – sekiz ayrı popülasyon Karnataka'nın kuzeyinde, Karnataka–Batı Gat Dağları zirvelerinde, Bhadra–Malnad'da, Brahmagiri–Nilgiris–Doğu Gat Dağları'nda, Nilambur–Silent Valley–Coimbatore'da, Anamalai–Parambikulam'da, Periyar–Srivilliputhur'da ve Agasthyamalai'de;
  • 100–125, Nepal'de, Hindistan ile olan sınırda korunmuş bölgelerde;
  • 150–250, Bangladeş'te izole olmuş popülasyon Chittagong Hills'te;
  • 250–500, Bhutan'da, güneyde Hindistan ile olan sınırda korunma altındaki bölgelerde;
  • 4,000–5,000, Myanmar'da, popülasyonlar çok dağınık olarak kuzey ve batıda tepelik bölgelerde, orta Myanmar'da Pegu Yoma'da, Tenasserim ve Shan'da;
  • 2,500–3,200, Tayland'da, daha çok Myanmar ile olan sınırdaki dağlarda ve yarımadanın güneyinde;
  • 2,100–3,100, Malezya'da;
  • 500–1,000, Laos'ta ormanlık alanlarda ve yüksek ile alçak rakımlarda dağılmış olarak;
  • 200–250, Çin'de yalnızca Yunnan'ın güneyinde Xishuangbanna, Simao ve Lincang'da;
  • 250–600, Kamboçya'da daha çok güneybatı da dağlık bölgelerde ve Mondulkiri ile Ratanakiri'de;
  • 70–150, Vietnam'ın güneyinde.

Notlar

  1. ^ Choudhury, A.; Lahiri Choudhury, D. K.; Desai, A.; Duckworth, J. W.; Easa, P. S.; Johnsingh, A. J. T.; Fernando, P.; Hedges, S.; Gunawardena, M.; Kurt, F.; Karanth, U.; Lister, A.; Menon, V.; Riddle, H.; Rübel, A.; Wikramanayake, E. (2008). "Elephas maximus". 2012.2. IUCN Red List of Threatened Species version 2012.2 International Union for Conservation of Nature. 24 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2013. 
  2. ^ Shoshani, J., Eisenberg, J.F. (1982) Elephas maximus 30 Ağustos 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Mammalian Species 182: 1–8
  3. ^ Shoshani, J. (2006) Taxonomy, Classification, and Evolution of Elephants 4 Aralık 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. In: Fowler, M. E., Mikota, S. K. (eds.) Biology, medicine, and surgery of elephants. Wiley-Blackwell. ISBN 0813806763. Pp. 3–14
  4. ^ Pillai, N.G. (1941) On the height and age of an elephant. Journal of the Bombay Natural History Society 42: 927–928
  5. ^ Furaha tenVelde, P. (1997) The wild elephants of the Royal Bardia National Park, Nepal 13 Nisan 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Gajah: Journal of the IUCN/SSC Asian Elephant Specialist Group 17: 41–44
  6. ^ Sukumar, R. (1993) The Asian Elephant: Ecology and Management 1 Ocak 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Second edition. Cambridge University Press. ISBN 052143758X

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Fil</span> hortumlu bir memeli hayvan

Fil, hortumlular takımının filgiller (Elephantidae) familyasını oluşturan memeli bir hayvandır. Geleneksel olarak Asya fili ve Afrika fili olmak üzere iki türü tanınır; ancak bazı kanıtlara dayanarak Afrika savan fili ile Afrika orman filinin de iki ayrı tür olduğu öne sürülür. Filler, Sahra altı Afrika ile Güney ve Güneydoğu Asya'da bulunur. İçinde mamutlar ve mastodonlar gibi soyu tükenmiş türleri de barındıran hortumlular takımından günümüzde soyunu sürdüren bir tek filler kalmıştır. Karada yaşayan en büyük hayvan olan Afrika filinin erkeği 4 m boya ve 7.000 kg ağırlığa ulaşabilir. Fillerin dikkat çekici ve ayırt edici özellikleri arasında, nesneleri yakalamak gibi çeşitli amaçlar için kullanılan uzun hortumları başta gelir. Uzun ve sivri olan kesici dişlerini nesneleri taşımak, yeri kazmak için kullanırlar. Fildişinin kaynağı olan bu kesici dişler aynı zamanda dövüşürken silah olarak da kullanılır. Filin büyük ve geniş kulakları vücut ısısını kontrol etmeye yarar. Afrika fillerinin kulakları daha büyük olur ve sırtları içbükeydir. Asya fillerinin ise kulakları daha küçük olur ve sırtları dışbükey ya da düzdür.

<span class="mw-page-title-main">Ganj ve İndus nehir yunusu</span>

Ganj nehir yunusu ve İndus nehir yunusu Bangladeş, Hindistan ve Pakistan'da bulunan tatlısu ya da nehir yunusları üstfamilyasının iki alttürüdür. 1970'lerden itibaren iki ayrı tür olarak nitelendirilmektedirler. Ganj nehri yunusu çoğunlukla Hindistan'da Ganj Nehri ve kollarında, İndus nehir yunusu da Pakistan'da İndus Nehri'nde bulunur. Ancak 1998 yılında balinalar üzerine yapılan bir taksonomi çalışması sonucunda bu iki yunus tekrar tek tür olarak listelenmiştir. Bu türün adı Ganj ve İndus nehir yunusu ya da daha genel adıyla Hint nehir yunusudur ancak bu iki isim de çok fazla yaygın değildir.

<span class="mw-page-title-main">Asya fili</span>

Asya fili, yaşayan iki fil türünden biri, Elephas cinsinin yaşayan tek üyesidir. Aynı zamanda Asya'da yaşayan en iri hayvandır. Bu tür genelde Bangladeş, Hindistan, Sri Lanka, Çinhindi ve Endonezya'nın bazı yerlerinde görülür. Bu türün nesli tehlikededir, dünyada yalnızca 25.600 ila 32.750 arasında yabani Asya fili kaldığı düşünülmektedir.

Asya mutfağı, Asya kıtasına özgü yiyeceklerin genel adı. Bulundukları bölgenin adını alan bu mutfak türleri, geleneksel Çin İmparatorluğu mutfağıyla çağdaş Japon ve Kore Yarımadası mutfaklarının birleşiminden oluşan Doğu Asya; Kamboçya, Laos, Tayland, Vietnam, Brunei, Endonezya, Malezya, Singapur ve Filipinler mutfaklarını barındıran Güneydoğu Asya; bir zamanlar Britanya Hindistanı'nı oluşturan Myanmar, Hindistan, Sri Lanka ve Pakistan başta olmak üzere bölgede bulunan diğer ülkeleri içine alan Güney Asya, Orta Asya ve Orta Doğu mutfaklarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Sitta cinnamoventris</span>

Sitta cinnamoventris, sıvacı kuşugiller familyasına ait bir kuş türü. Pakistan'ın kuzeyinden Güneydoğu Asya'nın kuzeyine kadar olan bölgede yaşar.

<span class="mw-page-title-main">Hintler</span> Hindistan vatandaşları veya sakinleri

Hintler veya Hindistanlılar, geniş anlamda etnik vurgu yapmayan Hindistan vatandaşları, dar anlamda ise anadili Hintçe olan etnik grup. Türkçede Hint kelimesi esas olarak hem Hintler hem de Hint toprakları (Hindistan) için kullanılır. İngilizcede Hintler için kullanılan Indian kelimesi Yeni Dünya'nın keşfinden sonra Kızılderililer için de kullanılmaya başlanmış, son dönemlerde ise bu ikili karışık anlamı bertaraf etmek için Kızılderililer American Indian tamlamasından kısaltma Amerindian adıyla da anılmaktadır. 1 milyar 250 milyonluk nüfuslarıyla dünya nüfusunun %17,31 kadarını oluştururlar.

<span class="mw-page-title-main">Seylan fili</span>

Seylan fili Asya filinin kabul edilmiş üç alt türünden biridir ve Sri Lanka'ya özgüdür. 1986 yılından beri Elephas maximus Dünya Doğa ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği (IUCN) tarafından son üç kuşaktır popülasyonu en az %50 azaldığı için soyunun tükenme riski çok yüksek olan tehlikedeki türler arasında listelenir. Türün karşısındaki en önemli tehditler yaşam alanı yokolması ve yaşam alanı parçalanmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Sumatra fili</span>

Sumatra fili Asya filinin kabul edilmiş üç alt türünden biridir ve Endonezya'nın Sumatra adasına özgüdür. 2011 yılından beri Sumatra fili Dünya Doğa ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği (IUCN) tarafından son üç kuşaktır popülasyonu en az %80 azaldığı için soyunun tükenme riski had safhada olan kritik tehlikedeki türler arasında listelenir. Türün karşısındaki en önemli tehditler yaşam alanı yokolması ve yaşam alanı parçalanmasıdır ve Sumatra filinin doğal yaşam alanının %69'u son 25 yılda yok olmuştur. Geriye kalan orman örtüsü 250 km²'den küçük bloklar hâlindedir ve sağlıklı bir fil popülasyonunu devam ettirebilmek için yeterli değildir.

<span class="mw-page-title-main">Borneo fili</span>

Borneo fili ya da Borneo pigme fili Borneo'nun kuzeydoğusunda yaşar. Taksonomik sınıflandırması hâlâ tartışmalıdır. Elephas maximus borneensis alt türü olarak sınıflandırılabilmek için geniş çaplı morfometrik ve genetik çalışmaların sonuçlanmasını beklemektedir.1986 yılından beri Elephas maximus Dünya Doğa ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği (IUCN) tarafından son üç kuşaktır popülasyonu en az %50 azaldığı için soyunun tükenme riski çok yüksek olan tehlikedeki türler arasında listelenir. Türün karşısındaki en önemli tehditler yaşam alanı yokolması ve yaşam alanı parçalanmasıdır.

<i>Elephas</i>

Elephas, hortumlular (Proboscidea) takımının günümüzde yaşayan iki fil cinsinden biridir. Cinsin soyu tükenmemiş tek türü ise Asya filidir Elephas maximus.

<span class="mw-page-title-main">Afrika orman fili</span>

Afrika orman fili Kongo Havzası'nda bulunan ve ormanlarda yaşayan bir fil türüdür. Geleneksel olarak Afrika filinin sinonimi ya da bir alt türü olarak değerlendirilen Afrika orman filinin 2010 tarihli bir bilimsel makalede Loxodonta cyclotis bilimsel adı ile ayrı bir tür olarak sınıflandırılması önerilmiştir. Bu yeni sınıflandırma ile Afrika orman fili soyu tükenmemiş fil türleri içinde en küçüğü ancak yaşayan kara hayvanları içinde de en büyüğü olmaktadır. Kongo Havzası'nın kriptozoologlar tarafından Loxodonta pumilio adıyla ayrı bir tür olarak görülen pigme fillerinin küçük cüsseleri ve erken olgunlaşmalarının nedeninin çevresel koşullar olması mümkündür. Erişkin pigme fillerin 900 kg. kadar az bir ağırlığa sahip olduğu kaydedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Fil türleri listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Filgiller familyasında sınıflandırılan, yaşayan ve soyu tükenmiş (†) fil türleri listesi.

<span class="mw-page-title-main">Pigme fil</span>

Pigme fil hem Afrika hem Asya'da yaşadığı rapor edilmiş bir tür. Eskiden Loxodonta pumilio adıyla tanımlanmış olan Afrika pigme fili, bugün Afrika orman filinin bir polimorfu olarak kabul edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Suriye fili</span> Asya filinin (Elephas maximus) en batıda yaşamış olan ve antik zamanlarda soyu tükenmiş olan popülasyonu

Suriye fili Asya filinin en batıda yaşamış olan ve antik zamanlarda soyu tükenmiş olan popülasyonu için önerilen isimdir. Yaklaşık MÖ 3 milyon yıl ile MÖ 100 yılları arasında tarihlendirilen E. m. asurus filine ait kemik kalıntılarına Orta Doğu'da rastlanmıştır.

<i>Palaeoloxodon falconeri</i>

Palaeoloxodon falconeri filgiller familyasından, Asya fili ile yakın akraba olan Sicilya ve Malta'da yaşamış soyu tükenmiş bir fil türüdür. 1867 yılında George Busk, ilk olarak Hugh Falconer tarafından Palaeoloxodon melitensis türünü tanımlamak için kullanılan fosillerin içinden birçok küçük azı dişine dayanarak Elephas falconeri türünü önermiştir. Adalarda yaşayan bu fil türü yalnızca 90 cm.'lik boyuyla ada cüceleşmesinin bir örneğidir. P. falconeri' türünün ataları muhtemelen Buzul Çağı sırasında deniz seviyesinin azalması sonucunda Akdeniz adalarına gelmişlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Cüce fil</span>

Cüce filler, hortumlular takımının, adalarda allopatrik türleşme sürecinin sonucunda yakın atalarıyla kıyaslandığında daha küçük boylara evrimleşmiş tarihöncesi dönemde yaşamış ve soyu tükenmiş üyeleridir. Cüce filler, karada yaşayan büyük omurgalıların kaynak az olan çevrelere uyum sağlayabilmek için erken ergenleşen ve üreyebilen bireylerin seçildiği ve dolayısıyla da cüce formlara evrimleştiği ada cüceleşmesinin de bir örneğidir. Asya fillerinin adalarda yaşayan bazı popülasyonları da kısmen boylarının azaldığı bir süreçten geçmiş ve ortaya pigme fil popülasyonları çıkmıştır.

Filler, dünya üzerindeki en zeki hayvan türlerinden biridir. Beyinleri, 5 kg'ın üzerinde olan ağırlığıyla karada yaşayan diğer hayvanlarınkinden daha büyüktür. Ortalama bir balinanın kütlesi ortalama bir filin kütlesinin yirmi katı olmasına rağmen ortalama balina beyni filinkine göre yalnızca iki katı büyüklüğündedir. Yapı ve karmaşıklık açısından fil beyni insan beyniyle benzerlik gösterir.Fillerin serebral korteksinde insan beyninde olduğu kadar nöron bulunur ki bu da yakınsak evrime işaret eder.

<span class="mw-page-title-main">Antik Çin'de filler</span>

Antik Çin'de fillerin varlığı hem arkeolojik buluntularla hem de Çin sanat eserlerindeki tasvirler ile kanıtlanmıştır. Asya filinin artık soyu tükenmiş Elephas maximus rubridens adlı bir alt türü olduğuna inanılan bu filler MÖ 14. yüzyıla kadar Çin'in merkez ve güney bölgelerinde yaşamaktaydı. Bir zamanlar Çin'in kuzeyinde Anyang, Henan'a kadar olan bölgede yaşamışlardır.

<span class="mw-page-title-main">Filgiller</span> memeli familyası

Filgiller (Elephantidae), fillerin yanı sıra, mamutlar gibi soyu tükenmiş akrabalarından oluşan bir taksonomik familyadır. Bu hayvanlar, hortumları ve dişleri olan, büyük karasal memelilerdir. Familyanın çoğu cinsleri ve türlerinin soyu tükenmiştir. Günümüzde sadece iki cinsi, Afrika fili (Loxodonta) ve Asya fili (Elephas), yaşamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Bubo coromandus</span> kuş türü

Bubo coromandus, Strigidae familyasına bağlı Güney ve Güneydoğu Asya'da yaygın bir baykuş türüdür. IUCN Kırmızı Listesinde asgari endişe sınıfında listelenmiştir. Türün yayılım alanının yaklaşık 9.250.000 km2 (3.570.000 sq mi) olduğu tahmin edilmektedir.