İçeriğe atla

Hinotzminda Kilisesi

Koordinatlar: 41°43′46″K 42°04′44″D / 41.72944°K 42.07889°D / 41.72944; 42.07889
Hinotzminda (ხინოწმინდა)
Harita
KonumKobuleti Belediyesi
ÜlkeGürcistan
Koordinatlar41°43′46″K 42°04′44″D / 41.72944°K 42.07889°D / 41.72944; 42.07889
DurumYıkık

Hinotzminda (Gürcüce: ხინოწმინდა), Hinotzminda Piskoposluk Katedrali'ne bağlı bir kilisedir. Köyden geçen nehrin sağ kıyısında, Hinotzminda köyünde konumlanmıştır. Kilisenin sadece kalıntıları günümüze ulaşmıştır.

Tarihçe

Prens Vahuşti'ye göre kilisenin bir kubbesi vardı. Dimitri Bakradze, kilisenin kubbeli Açi Manastırı'na benzer bir yapı olduğunu kaydetmiştir. Tapınak, 18. yüzyıldaki Osmanlı işgali sırasında hasar gördü. Osmanlılar Çvana'dan Hino'ya girerek tahtadan yapılmış tapınağı ateşe verdiler. Saldırı sonucu taş duvarlar dışında tapınağın tamamı yandı. 1873'te kilise ağır hasar gördü ve sunağın sadece bir kısmı sağlam kaldı, freskler tahrip oldu. Sağlam kalan parçaların bir kısmı 1874'te kasıtlı olarak imha edildi. Ayrıca depremle beraber duvarların çoğu yıkıldı. Kilise binası, 1919'da Emil Tarieladze tarafından tamamen yıkıldı. Kilisenin yanında ahşap bir evi olan Tariladze, tapınak taşlarından yeni bir ev yapmaya karar verdi ve tapınağı tamamen yıkmaları için Laz yetkilileri ayarladı. Laz yetkililerin tapınağı tamamen yıkmakta zorlanmasıyla beraber, Teriladze tapınağı dinamitle havaya uçurdu. Daha sonra kaçan Lazlar kilise avlusundaki toprak kapta bir hazine buldular. Tapınak taşlarıyla bir ev inşa edemeyen Tarieladze, Kintrişi nehrinde boğuldu.[1]

Mimarisi

Kilise binası, tapınağın merkezinde konumlanmıştı. Günümüze kısmen ulaşan tapınak duvarlarının yüksekliği 3 metreden kısadır. Yapının yüksekliği belirli bir yükseklikte sabitlenmiş gibiydi. Kilise bazilika tipli bir yapıydı; ancak yan nefler ana salondan bir duvarla ayrılmıştı. Yan koridorlar, apsisin köşelerinde ve batısında iki uzunlamasına durak olmak üzere üç bölüme ayrılmıştı. Bu duraklara ana salondaki küçük bir kapıdan erişim sağlanıyordu. Sadece apsisin kuzey ayağındaki apsis günümüze ulaşmıştır. Kilisenin planı Gürcistan'daki diğer kiliselere nazaran farklıdır.

Tapınak, çeşitli amaçlara yönelik binalar içeren bir çitle çevrilidir. Çit doğrudan ana tapınağı çevreler. Çitin planı yuvarlak şekillidir ve düz taştan yapılmıştır. Dikimden önce ulaşılan maksimum yükseklik 1 metreydi. Çitin güney tarafında, günümüze ulaşmış çeşitli amaçlara yönelik binalar bulunmaktadır.

Kilise çitinin dışında, özellikle güneybatı ve güney cephelerde çeşitli yapı kalıntıları korunmuştur. Yassı taştan inşa edilen yapıların dikdörtgen planlı olduğu bilinmektedir. Günümüzde bu yapıların işlevlerini belirlemek güçtür.

Kaynakça

  • ქართველიშვილი თ., „გურიის საეპისკოპოსოები“ გვ. 87-88 — „არტანუჯი“, თბილისი, 2006 ISBN 99940-11-89-8
  • მამულაძე შ., კახიძე ა., აჭარის არქეოლოგიური ძეგლები, თბ. 2016
  • საქართველოს კულტურული მემკვიდრეობის ძეგლი № ხინოს მონასტერი რ/ნ 11872
  • საქართველოს კულტურული მემკვიდრეობის ძეგლი № ხინოს ტაძარი რ/ნ 11889
  • საქართველოს კულტურული მემკვიდრეობის ძეგლი № გალავანი რ/ნ 11893
  • საქართველოს კულტურული მემკვიდრეობის ძეგლი № დამხმარე ნაგებობები რ/ნ 11894
  1. ^ ი. სიხარულიძე, სამხრეთ-დასავლეთ საქართველოს ტოპონიმიკა ტ II გვ. 115 — ბათუმი, 1959 წ.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Fenari İsa Camii</span> İstanbul Fatihte bir cami

Fenari İsa Camii, Molla Fenari Camii ya da eski adıyla Lips Manastırı Kilisesi, İstanbul'da, eskiden Ortodoks kilisesi olarak kullanılırken Türklerin şehri ele geçirmesi ile birlikte camiye çevrilen bir ibadethanedir.

<span class="mw-page-title-main">Tekor Bazilikası</span>

Tekor Bazilikası veya Aziz Sargis Kilisesi, 5. yüzyıl kilisesinin bugünkü fakir kalıntıları, önceden Tekor olarak bilinen Digor köyüne bakan bir yamaçtadır. 1915 Ermeni kırımı'ndan beri boş durmuyor ve harabeye dönmüş.

<span class="mw-page-title-main">Urtkva Yorgi Kilisesi</span>

Urtkva Yorgi Kilisesi Merkez Gürcistan'ın Şida Kartli belediyesindeki Haşuri Belediyesinde yer alan, Urtkva köyünün kuzeyinde konumlanmış bir köy mezarlığının yanındaki kilisedir.

<span class="mw-page-title-main">Agara Manastırı</span> Ortodoks Manastır Kompleksi

Agara Manastırı, Gürcistan'ın Samtshe-Cavaheti bölgesindeki Ahaltsihe Belediyesi'nde yer alan bir Gürcü Ortodoks manastır kompleksidir. Uraveli köyünün yanında konumlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Matshvarişi Kurtarıcı İsa Kilisesi</span>

Matshvarişi Kurtarıcı İsa Kilisesi, ayrıca bilinen adıyla Matshvar Kilisesi, Kuzeybatı Gürcistan'ın dağlık Yukarı Svaneti bölgesinde yer alan bir Orta Çağ Gürcü Ortodoks kilisesidir. Günümüzde ise Samegrelo-Zemo Svaneti bölgesine bağlı Mestia belediyesinde konumlanmıştır. 1140 yılında Mikail Maglakeli tarafından fresklerle bezenmiş olan yapı, basit bir salon kilisesidir. Kilise, Gürcistan'ın Ulusal Öneme Sahip Taşınmaz Kültür Anıtları listesine eklenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Goguba Kilisesi</span>

Goguba Kilisesi, Guguba Kilisesi ve Ugubo Kilisesi olarak da bilinir, tarihsel Eruşeti bölgesinde, günümüzde Ardahan ilinin Hanak ilçesinde, eski adı Goguba olan Binbaşak köyünde inşa edilmiş Gürcü kilisesidir. Zaman için hasar görmüş, 1960'larda da insan eliyle tamamen yıkılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Atsana</span>

Atsana, Batı Gürcistan'ın Guria bölgesinde konumlanmış bir köydür. Köyde devlet okulu, anaokulu, kütüphane, sağlık merkezi ve kültür evi bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Bukistsihe</span>

Bukistsihe, Guria'nın Çokhatauri belediyesine bağlı bir köydür. Supsa Nehri'nin sağ kıyısında, deniz seviyesinden 200 metre yükseklikte konumlanmıştır. Çohatauri'ye 6 km, Sajavaho'ya 24 kilometre uzaklıkta olan köyde bir anaokulu ve devlet okulu vardır.

Kise Köprüsü veya Sugören Köprüsü, Artvin'in Hopa ilçesine bağlı Sugören köyünde konumlanmış tek gözlü bir kemer köprüdür. Köprünün kemeri düzgün kesme taştan, tempan duvarları ise moloz taştan yapılmıştır. 17 metre uzunluğundaki köprünün genişliği 2,7 metre, kemerinin sudan yüksekliği ise 6 metredir. Genel olarak iyi korunmuş olan yapının kemerinin üst kısmı çökmüş ve çöken yer tuğlalarla doldurulmuştur.

Arhavi Başmelek Kilisesi, Artvin'in Arhavi ilçesinde bulunan yıkık ve bitkiyle kaplanmış bir kilisedir.

Eskipazar Kalesi, Trabzon'un Of ilçesinde, Baltacı Deresi ve İyidere Deresi'nin arasındaki Eskipazar köyünde konumlanmış bir kaledir. Kalenin doğu duvarı iyi korunmuştur. Doğu duvarının genişliği 50 ila 60 metre, yüksekliği 3,5 ila 4 metredir. İlçedeki konut binalarının yapımı sırasında kale büyük ölçüde yıkılmıştır. Kalenin duvarlarının yapımında orta boylu taşlar kullanılmıştır. Batı duvarının temel kalıntıları da bazı yerlerde korunmuştur. Kalenin güney cephesine dair ise hiçbir şey kalmamıştır. Çay ekimi sırasında kale kalıntıları da temizlenmiştir. Kuzey duvarı kısmen korunsa da dikenli çalılarla kaplıdır. Kalenin doğu ila batı duvarları arasındaki uzaklık 100-110 metredir. Kalede tespit edilen seramik parçalarından kalenin Osmanlı öncesi dönemde yapıldığı anlaşılmaktadır.

Tordovat Kalesi veya Kalecik Kalesi, Rize'nin Pazar ilçesinde bulunan bir kaleydi.

Hortokop Kalesi Türkiye'de Trabzon'un güneyinde günümüz Maçka ilçesinden yaklaşık olarak 5 km uzaklıktaki Aşağıköy'de bulunan tarihi bir kaledir. Kale yüksek bir konuma inşa edilmiştir. Son derece eski bir yapıdır. Çapı 60 metredir ve dairesele yakın bir dizayna sahiptir. Döneminde kalenin dışında dokuz yuvarlak kulesi bulunuyordu. Kalenin duvarları bugün 1–2 m yüksekliğe kadar korunmuştur. En son benzeri I. Valentinianus ve Valens döneminde yapılan çan tipi formlu kalelerdir. Bu yapıdan yalnızca III. yüzyıla ait tek bir sikke bulunmaktadır. Hortokop Kale toponimi ve çevresinde Maçka'nın kuzeyinde mevcut Hortokobuzir, Hortokobu-Vaseti ve Hortokobubala toponimleri Prokopius tarafından bahsedilen Okenit Lazlarının sınırında bulunan Harton Kalesini anımsatıyor. Antik çağda yerliler tarafından yaptırılan ve daha sonra bakımsızlıktan harabeye dönüşen Harton Kalesi, Justinianus tarafından yeniden inşa edilmiş ve buraya bir garnizon yerleştirilmiştir. Bununla birlikte, önemli sayıda tarihçi, Harton'un Çoruh'dan Çaneti'ye ve Of'dan Bayburt'a giden yolların kavşağında bulunan Hart/Ğarti Kalesi'ne tekabül etmesi gerektiğini düşünüyor. Esasen Hortokop Kalesi'nin Notitia Dignitatum'daki Ghaszanenica olduğunu göz ardı etmiyoruz, özellikle onun yanında bulunan tüm garnizonlar hinterlanddadır ve bir tanesi Cohors Miliaria Germanorum'un kamp kurduğu ve Prokopius tarafından Sisilisson şeklinde kaydedilen Sisila Kalesidir.

Merenisi Kilisesi veya Merenesi Kilisesi, Erzurum ilinin Şenkaya ilçesine bağı Yukarıbakraçlı köyünde eski bir Gürcü kilisesidir.

Tzurtzkabi Kilisesi, tarihsel Samtshe bölgesinde, günümüzde Ardahan ilinin Posof ilçesine bağlı ve eski adı Tzurtzkabi olan Aşıkzülali köyü sınırları içinde Orta Çağ'dan kalma bir Gürcü kilisesiydi. Piskoposluk merkezi olan kilise yıkılmış, yerinde köyün camisi inşa edilmiştir.

Tsihisdziri Kilisesi, Artvin ilinin Şavşat ilçesine bağlı ve eski adı Tsihisdziri olan Kayadibi köyünde Orta Çağ'dan kalma bir Gürcü kilisesidir.

<span class="mw-page-title-main">Tanzot Kilisesi</span> Artvin Ardanuç Aydınköy Orta Çağ Gürcü Kilisesi

Tanzot Kilisesi, Tandzoti Kilisesi olarak da bilinir, tarihsel Klarceti bölgesinde, günümüzde Artvin ilinin Ardanuç ilçesine bağlı ve eski adı Tanzot olan Aydınköy'de Orta Çağ'dan kalma Gürcü kilisesiydi. 19. yüzyılda bu yapı yıkılmış, yerinde cami inşa edilmiştir.

Sindisgomi Kilisesi, tarihsel Artani bölgesinde, günümüzde Ardahan ilinin merkez ilçesine bağlı ve eski adı Sindisgomi olan Yalnızçam köyünde Orta Çağ'da Gürcülerden kalma bir kilisedir.

Oşkisori Kilisesi, tarihsel Tao bölgesinde, günümüzde Erzurum ilinin Uzundere ilçesine bağlı ve eski adı Oşkisori olan Sapaca köyünde Orta Çağ'dan kalma Gürcü kilisesidir.

<span class="mw-page-title-main">Kemperi</span>

Kemperi, Gürcistan'ın Şida Kartli bölgesinin Haşuri Belediyesi'ne bağlı bir köydür. Köy, Khashuri'den 11,5 km ve Surami'den 6,5 km uzaklıkta, deniz seviyesinden 800 m (2.625 ft) yükseklikte yer almaktadır. 2014 nüfus sayımına göre nüfusu 350'dir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.