İçeriğe atla

Hindistan Yarımadası'ndaki Müslüman fetihleri

Hindistan tarihi
Tarih Öncesi
Güney Asya Taş Devri
Lahuradewa
Bhirrana
Mehrgarh
Antik Çağ
İndus Vadisi uygarlığı
Vedik dönem
Kuru Krallığı
Janapada
Parshvanatha
Mahavira
Gotama Buda
Magadha Krallığı
Haryanka Hanedanı
Shaishunaga Hanedanı
Nanda Hanedanı
Mahajanapadas
Klasik dönem
Magadha Krallığı
Maurya İmparatorluğu
Sunga Hanedanı
Kanva Hanedanı
Sangam dönemi
Kuşan İmparatorluğu
Satavahana hanedanı
Gupta İmparatorluğu
Orta Çağ
Çalukya hanedanı
Pushyabhuti Hanedanı
Harşa Vardhana
Karkota İmparatorluğu
Hindistan Yarımadası'ndaki Müslüman fetihleri
3 Hanedan Savaşı
Pala İmparatorluğu
Raştrakuta Hanedanı
Gurjara-Pratihara Hanedanı
Çola Hanedanı
Batı Çalukya İmparatorluğu
Yeni Çağ
Delhi Sultanlığı
Halaci Hanedanı
Tuğluk Hanedanı
Seyyid Hanedanı
Ludîler
Pandya Hanedanı
Vijayanagar İmparatorluğu
Bengal Sultanlığı
Yakın Çağ
Babür İmparatorluğu
Babür Bengali
Sur İmparatorluğu
Maratha İmparatorluğu
Sih İmparatorluğu
Maisur Krallığı
Doğu Hindistan Şirketi yönetimindeki Hindistan
Hindistan Dominyonu
Pakistan Dominyonu
İngiliz Birmanyası
Modern dönem
1857 Hint Ayaklanması
Britanya Hindistanı
Hindistan Dominyonu
Hindistan Cumhuriyeti
Alakalı maddeler
Hindistan tarihi zaman çizelgesi
Hindistan tarihindeki hanedanlar
Hindistan'ın ekonomik tarihi
Hindistan demografisi
Hint mimarisi
Hint sanatı
Hint edebiyatı
Hint felsefesi
Hindistan'da din
Hint müziği
Hindistan eğitim sisteminin tarihi
Hindistan sikkeleri
Hint bilimi ve teknolojisi tarihi
Hint buluşları ve keşifleri listesi
Hindistan'ın askeri tarihi
Hindistan'ın denizcilik tarihi
Hindistan'daki savaşlar listesi

Hindistan alt kıtasındaki Müslüman fetihleri esas olarak 13. ve 18. yüzyıllar arasında gerçekleşmiştir. Alt kıtadaki daha önceki Müslüman fetihleri, günümüzün modern Pakistan'ında başlayan istilaları, özellikle 8. yüzyıldaki Emevi seferlerini ve Rajput'ların onlara karşı direnişini içerir.

İlk sultan olan ve Abbasi Halifeliği'nin hükümdarlarıyla ideolojik bağını koruyan Gazneli Mahmud, 11. yüzyılda Pencap ve Gucerât'ın geniş bölgelerini işgal etti ve yağmaladı.[1][2]

Lahor'un ele geçirilmesinden ve Gaznelilerin sona erdirilmesinden sonra Gurlu hükümdarı Gurlu Muhammed, Hindistan'da Müslüman yönetiminin temelini attı. 1206'da Bahtiyar Halaci, Müslümanların Bengal'i fethine öncülük ederek İslam'ın en doğuya yayılmasını sağladı. Ghurid İmparatorluğu kısa süre sonra Memlük hanedanının kurucusu Kutbiddin Aybek tarafından yönetilen Delhi Sultanlığı'na dönüştü. Delhi Sultanlığı'nın kurulmasıyla İslam Hindistan Yarımadası'nın çoğu bölgesine yayıldı.

14. yüzyılda, Alaeddin Halaci yönetimindeki Halaci hanedanı, Müslüman egemenliğini güneye Gucerât, Racastan ve Deccan'a kadar genişletti. Halefi Tuğluk hanedanı, bölgesel alanını geçici olarak Tamil Nadu'ya genişletti. Esasen Timur'un 1398'deki işgalinin neden olduğu Delhi Sultanlığı'nın parçalanması, Hindistan Yarımadası'nda Gucerât Sultanlığı, Mâlvâ Sultanlığı, Kandeş Sultanlığı, Behmeni Sultanlığı, Jaunpur Sultanlığı, Madurai Sultanlığı ve o dönem dünyanın önemli bir ticaret ülkesi olan zengin ve güçlü Bengal Sultanlığı'nı oluşturdu.[3] Ancak bunlardan bazılarında, Kamma Nayakas, Vijayanagaras[4] ve Rajput eyaletleri gibi yerel güçler ve devletlerin Hindu yeniden fetihleri ve direnişi görüldü.

Şir Şah tarafından yönetilen Sur İmparatorluğu, imparator Humayun'un sürgünü sırasında Hindistan'ın kuzey bölgelerinin geniş alanlarını kontrol etti, ardından Humayun'un İran'dan muzaffer dönüşü Hindistan Yarımadası'nın üç barut imparatorluğundan birisi olan Babür İmparatorluğu tarafından tamamen hakimiyetine yol açtı.

İmparator Ekber Şah, alt kıtanın büyük bir bölümünü içerecek şekilde Babür İmparatorluğunu kademeli olarak genişletti. İmparatorluklarının militarist doğasına rağmen Babürler yönettikleri çeşitli tebaayı sistematik olarak baskı altına almadılar. Özellikle dini hoşgörünün ve tebaanın iyi niyetini kazanmanın önemini vurgulayan Ekber Şah döneminde çeşitli gayrimüslim tebaanın Babür imparatorluğunun bürokrasisine ve askeri mekanizmasına entegre edilmesiyle çok kültürlü bir imparatorluk ortaya çıktı. Babürlülerin ekonomik ve bölgesel zirvesine, 17. yüzyılın sonunda imparator Evrengzib'in hükümdarlığı dönemindeFetâvâ-i Hindiyye aracılığıyla Şeriat'ın tam olarak kurulmasıyla ulaşıldı.[5]

Babürler, Evrengzib'in 1707'de ölümünün ardından zirveye ulaştıktan hemen sonra, halefleri arasında yetkin ve etkili yöneticilerin olmaması nedeniyle ani bir düşüşe geçti. Diğer faktörler arasında pahalı ve kanlı Babür-Rajput Savaşları[6] ve Babür-Maratha Savaşları yer almaktadır.[7] Afşar hükümdarı Nader Şah'ın 1739'daki işgali, Babür İmparatorluğu'nun zayıflığını gösteren beklenmedik bir saldırıydı.[8] Rajput eyaletleri, Maisur Krallığı, Bengal ve Murshidabad Nawabları, Maratha İmparatorluğu, Sih İmparatorluğu ve Haydarabad Nizamları gibi çeşitli bölgesel devletlere bağımsızlıklarını ilan etme ve Hindistan alt kıtasının geniş bölgeleri üzerinde kontrol uygulama ve parçalanmayı hızlandırma fırsatları sağladı.[9] Maratha İmparatorluğu alt kıtanın baskın gücü olarak Babürlerin yerini aldı.

Plassey Muharebesi, Buksar Muharebesi, Anglo-Maisur Savaşları, Anglo-Maratha Savaşları ve Anglo-Sih Savaşlarından sonra İngiliz East India Company, Hindistan yarımadasının çoğunun kontrolünü ele geçirdi. 18. yüzyıl boyunca, Avrupalı güçler Hindistan alt kıtası üzerinde büyük miktarda siyasi etki uyguladı ve 19. yüzyılın sonunda, Hindistan alt kıtasının çoğu, en önemlisi Britanya Hindistanı olmak üzere, Avrupa sömürge egemenliği altına girdi.

Kaynakça

  1. ^ Heathcote 1995
  2. ^ Anjum 2007
  3. ^ Kulke & Rothermund 1998
  4. ^ Chaurasia 2004
  5. ^ Jackson 2010
  6. ^ Haig 1928
  7. ^ Marshman 2010
  8. ^ Browne 1924
  9. ^ Copland et al. 2012

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Türk devletleri listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Bu liste tarih boyunca Türk halkları tarafından kurulmuş özerk cumhuriyet, bağımsız cumhuriyet, beylik, imparatorluk ve hanedanlık hakkındadır.

<span class="mw-page-title-main">Babürlüler</span> Bir zamanlar Hindistan alt kıtasının büyük kısımlarına uzananan hanedan imparatorluğu

Babürlüler veya Babür İmparatorluğu, günümüzdeki Hindistan ve çevresi üzerinde kurulmuş ve hüküm sürmüş Türk-Moğol kökenli devlet. Çağatay Türkü bir şef ve Timurlu Hanedanı'ndan olan Babür Şah tarafından 1526 yılında kurulan ve 17. yüzyılın sonu ile 18. yüzyılın başında imparatorluğun gücünün zirvesinde olduğu dönemde, Hindistan'ın büyük bölümüne hakim olan imparatorluğun nüfusunun o tarihlerde 3,2 milyon kilometre karelik bir bölge üzerinde 110 milyon ila 150 milyon arasında olduğu tahmin edilmektedir. Babür İmparatorluğu'nun hakimiyet alanı, en geniş olduğu dönemde bugünkü Hindistan, Pakistan, Bangladeş ve Afganistan'ı kapsamaktaydı.

<span class="mw-page-title-main">Delhi Sultanlığı</span> Türk-Hint devleti

Delhi Sultanlığı ya da Sultanat-ı Hint, 1206-1526 yılları arasında Hindistan'da hüküm sürmüş olan sultanlıktır.

<span class="mw-page-title-main">Hümâyun Şah</span> Özbek Türkü hükümdar

Hümayun Şah tam adıyla Nasireddin Muhammed Hümayun Şah, , günümüzde Pakistan, Afganistan ve Kuzey Hindistan'ı kapsayan, Babür İmparatorluğu'nu 1530 - 1540 yılları ve 1555 - 1556 arasında yönetmiş ikinci hükümdardır. Babası Babür Şah gibi önce 10 yıl süren hükümdarlığını Peştun Suri hanlardan Şir Şah'a kaybetti. Ama sonra Safevi İran Şahı I. Tahmasp desteğiyle ülkesini tekrar geri aldı ve arazisini daha da genişletti. Hümayun Şah 1556'da olduğu zaman Babür İmparatorluğu 1 milyon kilometre kare alanı kapsamaktaydı.

<span class="mw-page-title-main">Evrengzib</span> 6. Bâbürlü hükümdarı

Evrengzib veya I. Alemgir Şah tam adıyla Âlemgîr Ebü'l-Muzaffer Muhammed Muhyiddîn Evrengzib, 6. Bâbürlü hükümdarı.

<span class="mw-page-title-main">Maratha İmparatorluğu</span>

Maratha İmparatorluğu ya da Maratha Konfedarasyonu, 1674-1818 yılları arasında varlığını sürdürmüş Hint devletidir. Güney Asya'da yayılmış ve 2.8 milyon km²'lik bir alana hükmetmişlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Kutbiddin Aybek</span> Delhi Türk Sultanlığının kurucusu

Kutbiddin Aybek. Delhi Türk Sultanlığı'nın kurucusu ve ilk hükümdarı.

<span class="mw-page-title-main">Şemseddin İltutmuş</span>

Delhi Türk Sultanlığı hükümdarı. Aralık 1210'dan, 27 Nisan 1236'ya dek hüküm sürdü.

<span class="mw-page-title-main">Rajput</span>

Rajput veya Râjpût, Sanskritçe'de prens anlamına gelen ve Hindistan'da bir savaşçı olup genelde Ksatriya kastına ait olan bir toplumsal grup. Racputana bölgesi ve Gucerat'ın bir kısmında yoğun olarak ikamet etmektedir.

Hindistan'ın Moğollar tarafından istilası, 1221 – 1327 yılları arasında Hindistan yarımadasına düzenlenen çok sayıdaki Moğol İmparatorluğu istilalarını anlatır. Moğollar Kaşmir bölgesine boyun eğdirseler de Delhi Sultanlığına karşı yapılan saldırılar başarısız olur.

<span class="mw-page-title-main">Alaeddin Halaci</span> Türk Delhi Sultanı

Alaeddin Halaci, aslı adı Ali Gurshap Delhi Sultanlığı'nda iktidarda olan Halaci Hanedanına mensup Türk sultan. Hanedanın en güçlü hükümdarı sayılır. 1296 – 1316 yılları arasında hüküm sürmüştür. Moğolları Hindistan'a sokmayarak birçok defa Moğollara karşı zafer almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Berar Sultanlığı</span>

Berar, Dekkan sultanlıklarından biridir. 1490 yılında kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Şah Alem</span>

Şah Alem veya asıl adı Ebü’l-Muzaffer Celâlüddîn Mîrzâ Abdullah Âlem Alî Cevher, 1759 ile 1806 yıllarında hükümdarlık yapmış 16. Babür Şah'ıdır. Babası II. Alemgir Şah 'dır. 50 tane oğlu vardır. Bilinenler arasında en önemlisi II. Ekber Şah'dır.

<span class="mw-page-title-main">Kutub Minar</span>

Kutub Minar, Delhi’de Kuvvetii'i-İslam Camii'nin 50m. güneyinde 13.yüzyılda inşa edilmiş zafer anıtı niteliğindeki minare.

<span class="mw-page-title-main">Tuğluk Hanedanı</span>

Tuğluk Hanedanı, Hindistan'daki Delhi Sultanlığı'nı yöneten Türk kökenli hanedan.

<span class="mw-page-title-main">II. Alemgir Şah</span>

II. Alemgir Şah,, Babür İmparatorluğu'nun hükümdarı.

<span class="mw-page-title-main">Gucerât Sultanlığı</span> Müslüman devleti

Gucerât Sultanlığı, 15. yüzyıl başlarında, günümüzde Hindistan'ın Gucerât eyaletinde kurulmuş bir Orta Çağ Müslüman Rajput krallığıdır.

<span class="mw-page-title-main">Mâlvâ Sultanlığı</span>

Mâlvâ Sultanlığı, 1401-1531 yılları arasında Orta Hindistan'daki Mâlvâ bölgesine hakim olan Türk-İslam devleti idi.

Sömürge Hindistanı, Keşifler Çağı sırasında Hint alt kıtasının Avrupalı sömürgeci güçler tarafından işgal edilen kısmıdır. Keşifler Çağı boyunca Portekiz, Hollanda Cumhuriyeti, İngiltere, Fransa ve Danimarka-Norveç gibi Avrupalı güçler Hindistan alt kıtasının Sömürge Hindistan'ı olarak bilinen bölümlerini işgal edip sömürgeleştirmiştir. Bu ülkeler, özellikle baharat ticareti yoluyla zenginlik ve refah elde etmeye çalıştılar. Amerika kıtasının kolonileştirilmesi, Hindistan'da zenginlik arayışıyla motive edildi. Vasco da Gama, 15. yüzyılın sonlarında Afrika'yı dolaşarak Hindistan ile doğrudan ticareti yeniden kuran ilk Avrupalı oldu. Seylan'da bir üsse sahip olan Hollandalılar da Hindistan'a doğru genişleme girişiminde bulundular ancak Colachel Savaşı'nda Travancore Krallığı tarafından yenilgiye uğratıldılar. Avrupalı güçler 17. yüzyılın başlarında Hindistan'da ticaret merkezleri kurdular ve Babür ve Maratha İmparatorlukları zayıfladıkça birçok istikrarsız Hint devletini manipüle edip kontrol altına almayı başardılar. 18. yüzyılın sonları ve 19. yüzyılın başlarında İngiltere ve Fransa, hem vekil yöneticiler hem de doğrudan askeri müdahale yoluyla Hindistan'da hakimiyet mücadelesi verdi. Nihayetinde İngiltere Hindistan'ın büyük bir bölümünün kontrolünü ele geçirdi ve Hindistan "İngiliz tacının mücevheri" olarak anılmaya başlandı. Hindistan 1947 yılında bağımsızlığını kazanmış ve Hindistan Dominyonu ile Pakistan Dominyonu olarak ikiye bölünmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Memlûk Hanedanı (Delhi)</span>

Memlûk Hanedanı, Delhi Sultanlığı'nı 1206-1290 yılları arasında yöneten ilk hanedan. Delhi Sultanlığı'nı 1526'ya kadar birbirinden bağımsız beş hanedan yönetti. Memlük hanedanı kurulmadan önce Kutbüddin Aybeg, Gurlular'ın bir komutanı olarak 1192'den 1206'ya kadar görev yaptı. Bu dönemde, Ganj ovasına akınlar düzenledi ve yeni bölgeleri hakimiyet altına aldı.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.