İçeriğe atla

Hindistan-Özbekistan ilişkileri

Hindistan-Özbekistan ilişkileri
Haritada gösterilen yerlerde Hindistan ve Özbekistan

Hindistan

Özbekistan

Hindistan-Özbekistan ilişkileri, Hindistan Cumhuriyeti ve Özbekistan Cumhuriyeti arasındaki uluslararası ilişkilerdir. Hindistan'ın Taşkent'te; Özbekistan'ın Yeni Delhi'de elçiliği vardır.

Arka plan

Hindistan Başbakanı Narendra Modi ve Özbekistan Devlet Başkanıİslam Kerimov.

Hindistan, Sovyetler Birliği döneminde Özbekistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti ile yakın etkileşime girdi. Hint liderler sık sık Taşkent'i ve diğer yerleri ziyaret ettiler. Başbakan Lal Bahadur Shastri, Pakistan ile Taşkent bildirisini imzaladıktan sonra 11 Ocak 1966'da Taşkent'te öldü. Ağustos 1991'de, SSCB'nin dağılmasına yol açan olaylar ortaya çıktığında, Özbekistan devlet başkanı İslam Kerimov Hindistan'a ziyaretler düzenledi.

Siyasi ilişkiler

Hindistan'ın Taşkent Başkonsolosluğu 7 Nisan 1987'de açıldı. Özbekistan'ın bağımsızlığının ardından 18 Mart 1992'de Diplomatik ve Konsolosluk konularında bir protokol imzalandı.

Tarihi

İki ülkenin de İpek Yolu üzerinde ve Fars, Hindu ve Budist İmparatorluklarının bir parçası olan birçok tarihi bağları vardır. Daha önce bölge, Moğolistan ve ötesine giden, Hindu ve Budist Krallar tarafından yönetilmiştir.

Hindistan'ın ilk Başbakanı Cevahirlal Nehru, 7-23 Haziran 1955'te Sovyetler Birliği'ne yaptığı devlet ziyareti sırasında Taşkent ve Semerkant'ı ziyaret etti. 6-12 Eylül 1961'de eyalet ziyareti sırasında Taşkent'i tekrar ziyaret etti.[1][2] Ayrıca Taşkent, Hindistan Başbakanı Lal Bahadur Shastri ile Pakistan Cumhurbaşkanı Muhammed Eyüb Han arasında Ocak 1966'da tarihi bir toplantının yapıldığı yerdir. Birleşmiş Milletler, Amerikan ve Sovyet baskısı altındaki Taşkent konferansı ile, Hindistan'ı Pakistan'daki fethedilen bölgeyi ve Keşmir'de gerçekleşen 1949 ateşkes sonucu II. Hindistan-Pakistan Savaşı'nı sonlandırmaya zorladı. Başbakan Shastri, Taşkent Antlaşması'nı imzaladıktan sonraki gün sabah saat 2'de, kalp krizi nedeniyle Taşkent'te öldü, ancak insanlar ölümün arkasında komplo iddiasında bulundular. Shastri, yurt dışında ölen ilk Hindistan başbakanı oldu.[3]

Özbekistan 1 Eylül 1991'de bağımsızlığını ilan etti. Hindistan'ın Taşkent Başkonsolosluğu 7 Nisan 1987'de açıldı. 18 Mart 1992'de büyükelçiliğe yükseltildi.[4]

Devlet ziyaretlerinin zaman çizelgesi

  • P. V. Narasimha Rao, 23-25 Mayıs 1993'te Özbekistan'ı ziyaret eden ilk Hindistan Başbakanı oldu.[5]
  • Başbakan Manmohan Singh, 25-26 Nisan 2006 tarihinde Özbekistan'ı ziyaret etti.
  • Özbek Devlet Başkanı İslam Kerimov, Hindistan'ı; 1991, 1994, 2000, 2005 ve Mayıs 2011 olmak üzere birkaç kez ziyaret etti.[4]
  • Başbakan Narendra Modi, Temmuz 2015'te Özbekistan'ı ziyaret etti.[6]
  • Kerimov'dan sonraki devlet başkanı Şevket Mirziyoyev, 2018 Sonbaharı ve Ocak 2019'da Yeni Delhi'yi ziyaret etti.[7]

Kaynakça

  1. ^ Sahai, Shrinath (1990). The Delhi Declaration, Cardinal of Indo-Soviet Relations: A Bibliographical Study. Mittal Publications. s. 320. ISBN 9788170992264. 7 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Aralık 2015. 
  2. ^ "Nehru's Soviet sojourn". The Hindu (İngilizce). 11 Temmuz 2015. ISSN 0971-751X. 17 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Aralık 2015. 
  3. ^ "Was Mr Shastri murdered". bbc.co.uk. 30 Ağustos 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2013. 
  4. ^ a b "Bilateral Relations : India-Uzbekistan Relations". eoi.gov.in. 14 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2016. 
  5. ^ "Annual Report 1993-94". mealib.nic.in. MEA Library Ministry of External Affairs, Government of India. 3 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2016. 
  6. ^ "India, Uzbekistan ink pacts to boost cooperation". The Hindu (İngilizce). 6 Temmuz 2015. 10 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2016. 
  7. ^ Tehelka Web Desk, (Ed.) (1 Ekim 2018). "President Kovind accords ceremonial welcome to Uzbekistan President Shavkat Mirziyoyev". 1 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2020. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Özbekistan</span> Orta Asyada bir ülke

Özbekistan, resmî adıyla Özbekistan Cumhuriyeti, Orta Asya'da bir ülkedir. Yedi bağımsız Türk devletinden biridir. Kuzeyde Kazakistan, kuzeydoğuda Kırgızistan, güneydoğuda Tacikistan, güneyde Afganistan ve güneybatıda Türkmenistan ile komşudur. Lihtenştayn ile birlikte sadece denize kıyısı olmayan ülkelere sınırı bulunan iki ülkeden biridir. Seküler ve üniter bir cumhuriyet olan Özbekistan 12 il ve bir özerk cumhuriyete (Karakalpakistan) ayrılmıştır. Başkenti Taşkent'tir. Ülke tarihî önemi ve stratejik konumu nedeniyle zengin bir kültürel mirasa sahiptir. Halkın %85'i Özbekçe konuşur. Rusça, yönetimde ve ülkenin farklı etnik grupları arasında ortak dil olarak kullanılmaktadır. Ayrıca Tacik ve Kazak azınlıklar bulunur. Ülkede İslam en yaygın dindir, bunu %5 ile Rus Ortodoksluğu takip eder. Müslümanların çoğu Hanefilik mezhebindendir.

<span class="mw-page-title-main">İndira Gandi</span> 3. Hindistan başbakanı

İndira Priyadarşini Gandhi, Hindistan'da 2 defa başbakanlık yapmış politikacı. Hindistan tarihindeki tek kadın başbakan olan Gandhi, ayrıca en uzun süre görev yapan ikinci başbakandır.

<span class="mw-page-title-main">İslam Kerimov</span> Özbekistan Cumhuriyetinin ilk devlet başkanı

İslam Abduğanıyeviç Kerimov, 24 Mart 1990'dan; 2 Eylül 2016'daki ölümüne değin, kurucu Özbekistan Devlet Başkanı.

<span class="mw-page-title-main">Özbekistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti</span> Sovyetler Birliğine bağlı özerk devlet

Özbekistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti, diğer ismiyle Özbekistan SSC, 1917 Ekim Devrimi ile kurulan Sovyetler Birliği'ni oluşturan 15 cumhuriyetten biriydi. Cumhuriyet, 1924 yılında kuruldu. 1991 yılında Özbekistan Cumhuriyeti adıyla bağımsızlığını ilan ederek Sovyetler Birliği'nden ayrıldı.

<span class="mw-page-title-main">Britanya Hindistanı</span> Büyük Britanyanın Hindistan kolonisi (1858-1947)

Sömürge Hindistanı, Britanya Hindistanı, Britanya Rajı ya da Hindistan İmparatorluğu 1858'den 1947'ye kadar Birleşik Krallık'ın Hindistan kolonisinin adıdır. Bu dönem ayrıca dominyon periyodu olarak da adlandırılmıştır. İngiltere kontrolündeki bölge güncel kullanımda Hindistan (India) adıyla bugünkü Hindistan, Pakistan Bangladeş ve Myanmar ülkelerini kapsıyordu. Yöneticisi İngiliz Kraliyet ailesi idi. Başkenti Kalküta (1858-1912) ve Yeni Delhi (1912-1947) olmuştu. Hindistan olarak,1945’te San Fransisco’da II. Dünya Savaşı’nın ardından oluşturulan Birleşmiş Milletler'in kurucu üyesi olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Cemmu ve Keşmir</span>

Cemmu ve Keşmir, Hint altkıtasının kuzey kesiminde yer alan ve Hindistan kontrolündeki bir eyaletti. Eyalet, 2019 yılında çıkarılan yeni düzenleme sonucunda feshedilerek Cemmu ve Keşmir ile Ladakh olmak üzere merkezi hükûmetçe yönetilen iki birlik toprağına dönüştürülmüştür. Büyük çoğunluğu Himalaya Dağları üzerinde bulunmuş olan eyaletin başkenti kışın Cemmu, yazın ise Srinagar'dı. Eyalet 222,236 km2 alana sahipti.

<span class="mw-page-title-main">Şevket Mirziyoyev</span> 2. Özbekistan devlet başkanı

Şevket Miramanoviç Mirziyoyev, Özbek siyasetçi. 2003-2016 yılları arasında Özbekistan Başbakanı, 7 Eylül 2016 tarihinden beri Özbekistan'ın mevcut devlet başkanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Araştırma ve Çözümleme Kanadı</span>

Araştırma ve Çözümleme Kanadı Hindistan'ın başlıca dış istihbarat kuruluşudur. Bu İstihbarat Bürosu tarafından üstlenilen istihbarat toplama boşluklarına maruz kalarak 1962 Çin-Hint Savaşı ve 1965 Hint-Pakistan Savaşı sonrasında oluşturuldu. Bu uzmanlaşmış, bağımsız ajans yabancı istihbarat toplama için gerekli olan durumlarda Hindistan Hükûmeti'ni ikna etmiştir. Böylece R&AW ilk Direktörü Rameshwar Nath Kao gözetiminde Eylül 1968 yılında kuruldu.

<span class="mw-page-title-main">Nigmatilla Yuldaşev</span> Özbekistan Senatosu 3. Başkanı

Niğmatilla Tolkinoviç Yoldaşev Özbekistan Meclisi Başkanı olarak, İslam Kerimov'un ölümünden sonra bir süre Özbekistan Devlet Başkan Vekili olarak görev yapan Özbek avukat ve siyasetçi. Daha önce Adalet Bakanı olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Girish Chandra Saxena</span>

Girish Chandra 'Gary' Saxena, Hint bürokrat ve siyasetçi. Hindistan Eyalatlerinden Jammu ve Keşmir eski valilerinden olan bürokrattır. 1928'de Agra'da doğdu. Hindistan Polis Teşkilatına katıldı ve poliste birçok görevde bulundu ve Hindistan'ın dış istihbarat ajansı Araştırma ve Çözümleme Kanadı'nın Direktörü olarak emekliye ayrıldı. 2 Mayıs 1998'de ikinci kez başkanlığı devraldı. Daha önce, 26 Mayıs 1990'dan 13 Mart 1993'e kadar vali olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">II. Hindistan-Pakistan Savaşı</span>

II. Hindistan-Pakistan Savaşı, Ağustos-Eylül 1965 tarihlerinde Hindistan ve Pakistan arasında meydana gelen silahlı çatışmalardır. Çatışmalar, Pakistan'ın Hindistan'daki yönetime karşı ayaklanma başlatmak için Cemmu ve Keşmir'e kuvvetleri sızdırdığı Cebelitarık Harekâtı'nı takiben başladı. Hindistan, bunun üzerine Batı Pakistan'a yönelik kapsamlı bir askeri saldırı başlatarak misilleme yaptı. 17 gün süren savaş, her iki tarafta da binlerce kayba neden oldu ve II. Dünya Savaşı'ndan bu yana en büyük zırhlı araç ve tank savaşına tanık oldu.

<span class="mw-page-title-main">Çin-Özbekistan ilişkileri</span>

Çin-Özbekistan ilişkileri Çin ile Özbekistan arasındaki ikili ilişkidir. Her iki ülke de Şanghay İşbirliği Örgütü üyesidir.

<span class="mw-page-title-main">Bulgaristan-Özbekistan ilişkileri</span>

Bulgaristan-Özbekistan ilişkileri, Bulgaristan ve Özbekistan arasındaki uluslararası ilişkilerdir. Her iki ülke de 12 Eylül 1992'de diplomatik ilişkiler kurmuştur. Taşkent'de Bulgaristan büyük elçiliği yer almaktadır. Her iki ülke de Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı'nın üyesidir.

<span class="mw-page-title-main">Malezya-Özbekistan ilişkileri</span>

Malezya-Özbekistan ilişkileri, Malezya ve Özbekistan arasındaki uluslararası ilişkilerdir. Malezya, Taşkent'de bir büyükelçiliğe sahiptir. Özbekistan'ın ise Ampang Jaya'da büyükelçiliği yer almaktadır. Her iki ülke de iyi ilişkilere sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Ziraathan Haşimova</span>

Ziraathan Mahmudovna Haşimova, aynı zamanda Ziraat Mirziyoyeva olarak da kısaltılır, Özbekistan'ın First Lady'sidir.

<span class="mw-page-title-main">Özbekistan-Yunanistan ilişkileri</span>

Özbekistan-Yunanistan ilişkileri - Yunanistan ve Özbekistan Cumhuriyeti arasındaki ikili ilişkiler.

<span class="mw-page-title-main">Hindistan-Rusya ilişkileri</span>

Hindistan-Rusya ilişkileri, Hindistan Cumhuriyeti ile Rusya Federasyonu devletleri arasında sürdürülen ikili ilişkilerdir. Soğuk Savaş boyunca Hindistan ile Sovyetler Birliği (SSCB) arasında güçlü bir stratejik, askerî, ekonomik ve diplomatik ilişki sürdürüldü. Sovyetler Birliği'nin dağılmasının ardından Rusya, SSCB'nin Hindistan ile yakın ilişkilerini miras aldı; bu da iki ülke arasında özel bir ilişkinin paylaşılmasına yol verdi. Hem Rusya hem de Hindistan bu ilişkiyi "özel ve öncelikli bir stratejik ortaklık" olarak nitelendirmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Bulgaristan-Hindistan ilişkileri</span>

Bulgaristan-Hindistan ilişkileri, Bulgaristan Cumhuriyeti ile Hindistan Cumhuriyeti devletleri arasında sürdürülen ikili ilişkilerdir.

<span class="mw-page-title-main">Taşkent Deklarasyonu</span>

Taşkent Deklarasyonu, Hindistan ve Pakistan arasında 10 Ocak 1966'da imzalanan ve 1965 Hint-Pakistan Savaşı'nı çözen barış anlaşması. Çatışmanın tırmanabileceği ve diğer güçleri çekebileceği endişesiyle, 23 Eylül'de iki ulusu ateşkese zorlayan dış güçlerin müdahalesi ile barış sağlanmıştı.

<span class="mw-page-title-main">Kırgızistan'ın diplomatik misyonlarının listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Burada, fahri konsolosluklar hariç, Kırgızistan'ın Diplomatik Misyonları listelenir. Tamamen karayla çevrili olan, dağlık Kırgız Cumhuriyeti, özellikle ikili ve çok taraflı bağların Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonra da devam ettiği diğer eski Sovyet cumhuriyetlerinde ve Avrasya genelinde olmak üzere geniş bir diplomatik temsil alanına sahiptir.