İçeriğe atla

Hindistan'ın eyaletleri ve birlik toprakları

Hindistan yirmi sekiz eyalet ve yedi birlik bölgesinden oluşan bir federal cumhuriyettir. Eyaletler ve birlik toprakları da daha küçük idari birimlere bölünür.[1]

1956 öncesi

Hindistan, tarih boyunca, bölgede her birinin kendi idari bölümlenmesini kabul ettirdiği birçok farklı etnik grup tarafından yönetilmiştir. Günümüz Hindistan'ının idari bölümleri Britanya İmparatorluğu'nun sömürge yönetimi sırasında oluşmaya başlamış olan görece yeni bir bölümlenmedir. Britanya Hindistan İmparatorluğu bünyesinde günümüz Hindistan, Pakistan ve Bangladeş'i barındırıyordu. Bu imparatorluğa bağlı olan diğer bölgeler de günümüz Nepal, Afganistan ve Myanmar (Burma) ülkeleridir. Bu dönemde Hindistan'ın bölgeleri ya doğrudan Britanya tarafından ya da yerel rajalar tarafından yönetilmiştir. 1947 yılında Hindistan'ın bağımsızlığını kazanmasıyla bu bölgeler büyük oranda korunmuş, yalnızca Pencab ve Bengal Hindistan ile Pakistan arasında paylaştırılmıştır. Yeni ulusun önündeki zor görevlerden biri soylular tarafından yönetilen birçok eyaleti birliğe katmak olmuştur.

Bağımsızlığın ardından istikrarsızlık baş gösterdi. Britanyalılar tarafından sömürgecilik nedeniyle gelişigüzel yaratılmış olan eyaletler ne bölgede bulunan geniş etnik çeşitliliği yansıtıyordu ne de Hindistan yurttaşlarının iradesiyle oluşmuştu. Ortaya çıkan etnik gerginlikler Hindistan Parlamentosu’nun 1956 yılında ülkeyi etnik ve dil sınırlarına göre yeniden düzenlemesine neden oldu.

1956 sonrası

Hindistan’da bulunan eski Fransız ve Portekiz sömürgeleri Hindistan Cumhuriyeti’ne 1962 yılında Puducherry, Dadra, Nagar Haveli, Goa, Daman ve Diu birlik bölgeleri olarak katıldılar.

1956 yılından beri var olan eyaletlerden ayrılan yeni eyalet ve birlik bölgeleri yaratıldı. Bombay eyaleti kullanılan dil farklılığı nedeniyle Bombay Yeniden Örgütlenme Yasası ile 1 Mayıs 1960'ta Gücerat ve Maharaştra eyaletlerine bölündü. 1966’daki Pencab Yeniden Örgütlenme Yasası Pencab eyaletini dil ve din sınırlarına göre bölerek yeni bir Hindu ve Hindi dili konuşan Haryana eyaleti oluşturdu, Pencab’ın kuzey illeri Himaçal Pradeş eyaletine bağlandı ve Pencap ile Haryana’nın ortak başkenti olan Çandigarh’ı birlik bölgesi yaptı. Nagaland 1962’de, Meghalaya ve Himaçal Pradeş 1971’de, Tripura ve Manipur 1972’de eyalet yapıldı. Arunaçal Pradeş 1972’de birlik bölgesi yapıldı. Sikkim Krallığı 1975'te Hindistan’a ilhak edilerek eyalet yapılmıştır. Mizoram 1986’da, Goa ve Arunaçal Pradeş 1987’de eyalet yapılırken Goa'nın kuzey yerleşim bölgeleri Daman ve Diu ayrı birer birlik bölgesi olmuştur. 2000 yılında üç yeni eyalet yaratılmıştır: Bihar’ın güney illerinden Jharkhand, doğu Madhya Pradeş’ten Çhattisgarh ve kuzeybatı Uttar Pradeş’ten Uttarançal. Delhi ve Puducherry birlik bölgelerine kendi meclslerini seçme hakkı verilmiştir ve tam eyalet olma yolunda ilerlemektedirler.

Günümüz eyaletleri ve bölgeleri

Hindistan’ın eyalet ve birlik bölgeleri.

Eyaletler

  1. Andhra Pradeş
  2. Arunaçal Pradeş
  3. Assam
  4. Bihar
  5. Chhattisgarh
  6. Goa
  7. Gücerat
  8. Haryana
  9. Himaçhal Pradeş
  10. Cemmu ve Keşmir
  11. Jharkhand
  12. Karnataka
  13. Kerala
  14. Madhya Pradeş
  1. Maharaştra
  2. Manipur
  3. Meghalaya
  4. Mizoram
  5. Nagaland
  6. Orissa
  7. Pencab
  8. Racastan
  9. Sikkim
  10. Tamil Nadu
  11. Tripura
  12. Uttar Pradeş
  13. Uttarakhand
  14. Batı Bengal
  15. Telangana

Birlik toprakları

  1. Andaman ve Nikobar adaları
  2. Çandigarh
  3. Dadra ve Nagar Haveli
  4. Daman ve Diu
  5. Lakşadvip
  6. Delhi Ulusal Başkent Bölgesi
  7. Puduçeri

Notlar

  1. ^ "States and union territories" (HTML). 26 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Eylül 2007. 

Ayrıca bakınız

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Hindistan</span> Güney Asyada bir ülke

Hindistan, resmî adıyla Hindistan Cumhuriyeti, Güney Asya'da bulunan bir ülkedir. Dünyanın en büyük yedinci coğrafi alanı ve en büyük nüfusuna sahip olan ülkenin ulusal marşı Jana Gana Mana'dır. Ülkede resmî dilleri İngilizce ve Hintçe oluşturur, ancak 22 adet tanınmış bölgesel dil de bulunur. Hindistan'da baskın din Hinduizm olup, ülke Endonezya ve Pakistan'dan sonra sayıca en kalabalık Müslüman nüfusa sahiptir. Hindistan nominal fiyatlarla dünyanın en büyük on ikinci ekonomisine ve satın alma gücü paritesine göre dünyanın en büyük dördüncü ekonomisine sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Pakistan</span> Güney Asyada bir ülke

Pakistan, resmî adıyla Pakistan İslam Cumhuriyeti, Güney Asya'da bir ülkedir. 241,49 milyonu aşan nüfusuyla dünyanın en kalabalık beşinci ülkesidir. En büyük ikinci Müslüman topluluğuna sahiptir. 881.913 km²'lik yüzölçümü ile bu alanda 33. sıradadır. Pakistan'ın güneyde Umman Denizi ve Körfezi'ne 1046 km kıyısı vardır. Doğuda Hindistan, batıda Afganistan, güneybatıda İran ve kuzeydoğuda Çin ile komşudur. Kuzeybatıda Afganistan'ın Vahan Koridoru Pakistan'ı Tacikistan'dan ince bir hatla ayırır. Ayrıca Umman ile deniz sınırı bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Goa</span> Hindistanın batı kıyısında yer alan il

Goa, Hindistan'ın batı kıyısında yer alan il. Bombay'ın 400 km güneyinde yer almaktadır. Yönetim merkezi Panaji'dir. Maharashtra ve Karnataka eyaletleriyle çevrili 3,702 km²'lik bir alanı kaplamaktadır..

Hindistan'ın Moğollar tarafından istilası, 1221 – 1327 yılları arasında Hindistan yarımadasına düzenlenen çok sayıdaki Moğol İmparatorluğu istilalarını anlatır. Moğollar Kaşmir bölgesine boyun eğdirseler de Delhi Sultanlığına karşı yapılan saldırılar başarısız olur.

<span class="mw-page-title-main">Daman ve Diu</span> Hindistanın batı kıyılarında birlik toprağı

Daman ve Diu, Asya ülkesi Hindistan'ın batı kıyılarında yer alan Dadra ve Nagar Haveli ve Daman ve Diu birlik toprağına bağlı bir bölgedir.

<span class="mw-page-title-main">Dadra ve Nagar Haveli</span>

Dadra ve Nagar Haveli, Asya ülkesi Hindistan'ın batı kesiminde, Gucerat ve Maharaştra eyaletleri arasında yer alan Dadra ve Nagar Haveli ve Daman ve Diu birlik toprağına bağlı bir bölgedir.

<span class="mw-page-title-main">Çandigarh</span>

Çandigarh, Hindistan'da Haryana ve Pencap eyaletlerinin ortak merkezi ve birlik toprağı.

<span class="mw-page-title-main">Uttar Pradeş</span> Hindistanda bir eyalet

Uttar Pradeş, Hindistan'ın en kalabalık eyaleti. Büyük bölümü Ganj nehrinin yukarı vadisinde yer alır. Kuzeyde Nepal, kuzeybatıda Uttarakhand eyaleti, batıda Haryana eyaleti ve Delhi birlik toprağı, güneybatıda Racastan, güneyde Madhya Pradeş ve Çhattisgar, güneydoğuda Carkand ve doğuda Bihar eyaletleriyle çevrilidir.

<span class="mw-page-title-main">Guceratça</span>

Guceratça, Hindistan'ın Gucerât bölgesinde ağırlıklı olarak Guceratlar tarafından konuşulan bir Hint-Aryan dilidir. Hindistan'da resmî ve tanınmış 22 dilden biri olup, Gücerat eyaleti ile birlik toprağı Dadra ve Nagar Haveli ve Daman ve Diu'de resmî statüdedir. 55,5 milyon konuşur ile dil Hindistan'da en çok konuşulan 6. dildir ve bu ülke nüfusunun y. %4,5'ine tekabül etmektedir. Dil, Gücerat diasporası tarafından Güney Asya'nın diğer yerleri ile Kuzey Amerika, Birleşik Krallık ve Güneydoğu Afrika'da da konuşulur. Güceratça ilk olarak yaklaşık 1000 sene önce yazıya geçirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">1857 Hint Ayaklanması</span> 1857-1858de Britanya Doğu Hindistan Şirketine karşı başlatılmış fakat Britanya tarafından bastırılmış isyan

1857 Hint Ayaklanması, 10 Mayıs 1857 tarihinde, Meerut şehrinde bulunan Britanya Doğu Hindistan Şirketi ordusuna bağlı olan Sepoy askerlerinin isyanı ile başladı. Fakat bu ayaklanma İngilizlere bağlı olan, Yukarı Ganj Nehri Ovası, Orta Hindistan ve diğer Hindistan bölgelerindeki askerler ve sivil halk arasında yayıldı. Esas askeri çarpışmalar günümüzdeki Hindistan eyaletleri; Uttar Pradeş, Bihar, Kuzey Madhya Pradeş ve Delhi'de yaşandı.

<span class="mw-page-title-main">Hintler</span> Hindistan vatandaşları veya sakinleri

Hintler veya Hindistanlılar, geniş anlamda etnik vurgu yapmayan Hindistan vatandaşları, dar anlamda ise anadili Hintçe olan etnik grup. Türkçede Hint kelimesi esas olarak hem Hintler hem de Hint toprakları (Hindistan) için kullanılır. İngilizcede Hintler için kullanılan Indian kelimesi Yeni Dünya'nın keşfinden sonra Kızılderililer için de kullanılmaya başlanmış, son dönemlerde ise bu ikili karışık anlamı bertaraf etmek için Kızılderililer American Indian tamlamasından kısaltma Amerindian adıyla da anılmaktadır. 1 milyar 250 milyonluk nüfuslarıyla dünya nüfusunun %17,31 kadarını oluştururlar.

Federal bölge, federasyonlarda bulunan bir idari bölünüş şeklidir. Federal hükûmetin doğrudan kontrolü altındadır. Federal bölge genellikle başkenttir.

<span class="mw-page-title-main">Pencap, Hindistan</span>

Pencap, Hindistan'ın kuzeybatısında ve büyük Pencap Bölgesi'nde yer alan eyalettir. Eyalet doğuda yine Hindistan eyaletlerinden olan Himaçhal Pradeş, güney ve güneydoğuda Haryana, güneybatıda Rajasthan ve batıda Pakistan'ın Pencap eyaleti ile çevrilidir. Ayrıca kuzeyden yine Hindistan eyaletlerinden Cemmu ve Keşmir ile komşudur. Eyaletin başkenti, bir Birlik Bölgesi olan ve aynı zamanda komşu eyalet Haryana'nın da başkenti olan Chandigarh'tır.

<span class="mw-page-title-main">Portekiz Hindistanı</span> Portekizin Hint Yarımadasında yer alan eski bir sömürgesi

Portekiz Hindistanı, Portekiz'in Hint Yarımadası'nda yer alan bir sömürgesi idi.

Birlik toprağı, Hindistan'da bir tür idarî bölümdür. Birlik toprakları, kendine ait seçilmiş hükûmetleri olan eyaletlerin aksine doğrudan Birlik Hükûmeti tarafından yönetilirler.

<span class="mw-page-title-main">Hindistan'da Hinduizm</span> Hindistandaki Hinduizme Genel Bakış

Hinduizm Hindistan'daki en büyük dindir. 2011 Hindistan Nüfus Sayımına göre, 966,3 milyon kişi kendini Hindu olarak tanımlıyor ve ülke nüfusunun %79,8'ini temsil ediyor. Hindistan, dünyanın en büyük Hindu nüfusu olan küresel Hindu nüfusunun %94'ünü barındırıyor. İslam 'ı, nüfusun %14,2'si takip eder, kalan %6 diğer dinlere veya dinsiz. Hindistan'daki Hinduların büyük çoğunluğu Shaivite ve Vaishnavite mezheplerine mensuptur. Hindistan, Hinduizmin baskın din olduğu dünyadaki üç ülkeden biri.

<span class="mw-page-title-main">Bagelkhand</span> Hindistanda bir bölge

Bagelkhand veya Baghelkhand, Madhya Pradeş'in kuzeydoğu bölgelerini ve Uttar Pradeş'in güneydoğusunda bulunan küçük bir alanını kapsayan bir bölgedir.

<span class="mw-page-title-main">Pencap ve Haryana Yüksek Mahkemesi</span>

Pencap ve Haryana Yüksek Mahkemesi, Hindistan'ın Çandigarh kentinde bulunan Hindistan'ın Pencap ve Haryana eyaletleri ve Çandigarh Birlik Bölgesi için ortak Yüksek Mahkemedir. 28 Kasım 2019 tarihi itibarıyla Yüksek Mahkemede 39 Daimi ve 17 Ek Hakim olmak üzere 56 Hakim bulunmaktadır. Mahkemede görev yapmış hakimler arasında Hindistan Yüksek Mahkemesi üyeliğine yükselen ve Hindistan Baş Hakimi olan Jagdish Singh Khehar ve Ranjan Gogoi yer almaktadır.

2006 Hindistan dang humması salgını, Hindistan'ın başkenti Yeni Delhi'de Eylül ayının başında görülmeye başlayan ve ay sonuna kadar ülkenin diğer eyaletlerine de yayılan bir dang humması salgınıdır. Doğrulanmış vaka sayısının en az 3613 olduğu salgında 50'den fazla kişi ölmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Dadra ve Nagar Haveli ve Daman ve Diu</span>

Dadra ve Nagar Haveli ve Daman ve Diu, Asya ülkesi Hindistan'da bir birlik toprağıdır. Bölge, eski Dadra ve Nagar Haveli ile Daman ve Diu bölgelerinin birleşmesiyle oluşturuldu. Önerilen birleşmeye ilişkin planlar Hindistan hükûmeti tarafından Temmuz 2019'da açıklandı; gerekli mevzuat Aralık 2019'da Hindistan meclisinde kabul edildi ve 26 Ocak 2020'de yürürlüğe girdi. Bölge dört ayrı coğrafî bölgeden oluşuyor: Dadra, Nagar Haveli, Daman ve Diu adası. Dört bölgenin tümü eskiden Portekiz Hindistanı'nın bir parçasıydı ve ortak başkenti Goa, Panaji'deydi. Goa'nın ilhakından sonra 20. yüzyılın ortalarında Hint egemenliği altına girdiler. Bunlar, Konkani dili kışkırtmasının ardından Goa'ya eyalet statüsü verildiği 1987 yılına kadar Goa, Daman ve Diu olarak ortaklaşa yönetildi. Şu anki başkenti Daman, en büyük şehri ise Silvassa'dır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.