İçeriğe atla

Himmet (gazete)

Himmet
TürHaftalık gazete
SahibiHimmet
EditörD. Bünyadzade
Kuruluş tarihi1904 (120 yıl önce) (1904)
Siyasi görüşüKomünizm
DilAzerice
Rusça
Genel merkezBakü

Himmet (Azerice: Hümmət), Azerice dilinde yayın yapan ilk gayriresmî gazete. Dönemin sosyal demokrat kuruluşu olan Himmet'in yayın organıydı.[1]

Hakkında

Gazetenin faaliyeti Rusya'daki üç devrimci dönemi (1905 Devrimi, Şubat Devrimi ve Ekim Devrimi) ve Azerbaycan'ın Sovyetleşmesi yıllarını kapsamaktadır. 1904-1905 arası Bakü'de yayın yapmıştır. Bu sürede toplam sayı 6 çıkarmıştır. Gazete, Şubat 1905'te polis tarafından kapatıldı ve bazı gazete çalışanları tutuklandı.[2] Gazete ilk sayısından itibaren Azerbaycan'da ve İran'da sosyal demokrat örgütler kurmayı amaçlayan propaganda çalışması yapmaya başladı.[3]

Himmet'in 1904 yılındaki kuruluşu sırasında çalışan ilk gazetecilerin ve yayıncıların kimliği henüz tam olarak bilinmemektedir. Azerbaycan basın tarihinde sadece gazetenin birinci numarasının başlığının sureti ve üçüncü sayısının bir materyalleri bellidir. Gazetenin ilk sayısının başlık bölümünde Azerice ve Rusça yayın tarihi gösterilir: "1904-cü ilin oktyabrı". Gazete Himmet Partisi'nin merkezi basın organlarından biridir. Diğer devrim öncesi yayınlar gibi Himmet de Bütün ülkelerin işçileri, birleşin! ilkesine ve proleter enternasyonalizm görüşlerine uygun olarak yayınlandı.

Gazete Mayıs 1920'ye kadar Astrahan'da yayınlanmaya başladı. Bu dönemde toplam 44 sayı yayınlandı. Genel olarak ise gazetenin basılı 163 sayısı belirlendi. Transkafkasya Müslüman İşleri Komiserliği yayıncılık şubesi, 29 Mart 1919 tarihinde gazetenin yeniden yayınlanması ve tecrübeli gazetecilerle donatılması için bazı girişimlerde bulundu. Mayıs 1919'dan başlayarak, "Himmet" adıyla önce Transkafkasya Müslüman İşler Komiserliği ve ardından Kafkasya Müslüman Komünist Partisi tarafından resmen dile getirildi. 1919 Kasım'ında ise Bolşeviklerin Astrahan Bürosu'nun yayın organı şeklinde haftalık olarak yayınlandı. İlk zamanlar gazeteye D. Bünyadzade editörlük yapıyordu Gazetenin yayını Mayıs 1920'ye kadar devam etti. Astrahan'daki yayın döneminde 44 sayısı yayınlandı.[4]

Kaynakça

  1. ^ "İstiqlal məfkurəsi" (Azerice). Rasulzade. 29 Ocak 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2018. 
  2. ^ Azerbaycan Sovet Ensiklopediyası: 2 cilddə. I cild. Bakı: Lider nəşriyyatı, 2004, s. 432-433
  3. ^ A. M. Agahi Rasprostranenie idei Marksizma-Leninizma v Irane. -(Bakü: 1961), s. 24-6.
  4. ^ "İskra", "Hümmət" və "Bakinski Raboçi"... Şərq qəzetinin rəsmi saytı.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti</span>

Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti, bugünkü Azerbaycan'dan önce 1920 yılında Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti'nin yıkılması ve Kızıl Ordu'nun işgaliyle kurulan, 1920–1922 ile 1936–1991 yılları arasında varlığını sürdüren, Sovyetler Birliği'ni oluşturan 15 cumhuriyetten biridir.

İrâde-i Milliye İtilaf Devletleri’nin işgallerine karşı 1919'da Anadolu’da başlayan Kurtuluş Hareketi'nin ilk yayın organı olarak Sivas'ta çıkarılan gazetedir.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti</span> ilk Azerbaycan cumhuriyeti (28 Mayıs 1918-28 Nisan 1920)

Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti, Azerbaycan Halk Cumhuriyeti veya kısaca Azerbaycan Cumhuriyeti, Doğu Kafkasya'da yerleşmiş ve yüzölçümü 147.629 km2 olan, Müslüman ve Türk toplumlarında kurulan ilk laik ve demokratik devlet. Nüfusu 2 milyon kişiye ulaşan cumhuriyetin sınırları kuzeyde Kuzey Kafkasya Cumhuriyeti, kuzeybatıda Gürcistan Demokratik Cumhuriyeti, batıda Ermenistan Demokratik Cumhuriyeti ve güneyde İran'la belirlenmiştir. Azerbaycan'da en büyük şehir olan Bakü'nün Bolşevik Bakü Sovyeti'nin kontrolünde olması nedeniyle, AHC'nin geçici başkenti Gence olmuştur.

<i>Hâkimiyet-i Milliye</i> 1920-1934 yılları arasında yayımlanan gazete

Hâkimiyet-i Milliye, Türk Kurtuluş Savaşı sırasında başkanlığını Mustafa Kemal Paşa’nın yaptığı Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti Heyet-i Temsiliyesi’nin yayın organı olarak 10 Ocak 1920’de Ankara’da yayın hayatına başlayan Türkçe gazetedir.

Pravda, Eski Sovyetler Birliği'nde ve Rusya'da yayınlanan günlük gazete.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan-Ermenistan Savaşı (1918-1920)</span> 1918-20 Ermenistan ve Azerbaycan arasındaki toprak çatışmaları serisi

1918–1920 Azerbaycan–Ermenistan Savaşı, 1917'de Ekim Devrimi yani Bolşevik Devrimi'nden sonra başlamıştır. Çoğu saldırı düzenli ordu biçiminde olmadı. Daha sonra Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti kuruldu. Osmanlı İmparatorluğu'nun Erivan'ı boşaltıp Iğdır Ovası'na çekilmesi ile savaş başlamış oldu (1920).

<span class="mw-page-title-main">Seyid Cafer Pişevari</span>

Seyid Cafer Pişeveri,, İranlı Azeri. İran'ın ilk Marksistlerinden, yenilikçi, gazeteci, yazar ve Azerbaycan Demokrat Fırkası'nin başkanı olarak 1945-46 arasında Tebriz başkentli Marksist Azerbaycan Millî Hükûmeti'ni kurdu.

Himmet Partisi, Himmet Sosyal-Demokrat Müslüman Teşkilatı veya kısaca Himmet, Azerbaycan'ın ve tüm İslam Dünyasının ilk sosyal demokrat nitelikteki siyasi partisi. Sol kanadı 1920 yılında Bakü'deki komünist Adalet Fırkasıyla birleşerek, Azerbaycan Komünist Partisi'ni kurdu. Himmet Gazetesi adında yayın organları vardı.

Novaya jizn, Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi'nin ilk legal gazetesi. İlk kez Bolşevikler tarafından 1905 yılında yayınlandı. İlk editörü Maksim Litvinov idi.

<span class="mw-page-title-main">Sultanmecid Efendiyev</span>

Sultanmecid Efendiyev ya da Sultan Mecid Efendiyev Azerice: Sultanməcid Əfəndiyev, Rusça: Султан Меджид Эфендиев d. 26 Mayıs 1887-21 Nisan 1938 ö.) Azeri devrimci, devlet adamı, Azerbaycan Komünist Partisi'nin kurucularından.

<span class="mw-page-title-main">Alihaydar Karayev</span>

Alihaydar Ağakerim oğlu Karayev eski Menşevik sonradan Bolşevik devrimci, Azerbaycan'ın sosyalist döneminde Adalet Halk Komiseri ve de Askerî ve Donanma İşleri Halk Komiseri.

<span class="mw-page-title-main">Memmedhasan Hacınski</span> Azerbaycanlı devlet adamı

Memmedhasan Caferkulu oğlu Hacınski Azerice: Məmmədhəsən Cəfərqulu oğlu Hacınski; 1875-1931, Azerbaycanlı mimar, Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti'nde (ADC) içişleri, dışişleri ve maliye bakanlığı görevlerinde bulunmuş politikacı. Ayrıca ADC'nin son başbakanı.

<span class="mw-page-title-main">Samed Ağa Ağamalıoğlu</span> Azeri siyasetçi

Samed Ağa Ağamalıoğlu Sovyet devlet adamı ve sosyalist devrimci, Kafkasya'da 1905 Rus Devrimi'ne katılmıştır. Samed Hasan oğlu Aliyev gerçek ismiyle Ağamalıoğlu, Elizavetpol Guberniyası Kazah bölgesinde Kyrah Kesemen köyünde köylü bir ebeveynin çocuğu olarak dünyaya geldi. Vladikavkaz askeri okulundan mezun oldu, topoğrafya eğitimi aldı. 1887 yılında, Gence'de askeri hizmete girdi ve kısa süre sonra Marksizm okumaya başladı ve sosyalist bir devrimci olup aktif Himmet üyesi oldu. 1917 Şubat Devrimi sonrası, Gence'de Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi icra komitesi üyesi oldu. Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti'nin Azerbaycan Millî Şurası'nda Müslüman Sosyalist Blok'tan milletvekili seçildi. Müsavat'ın iktidardan indirilmesinden kısa bir süre sonra, Azerbaycan SSC'nin Halk Komiseri oldu ve 1922 ile 1929 yılları arasında Transkafkasya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti'nin CEC Başkanı ve Başkanlarından biri olarak görev yaptı. 1922 yılında SSCB'nin Sovyetler 1. Kongresinde, SSCB CEC üyesi sonra SSCB CEC Prezidyumu üyesi seçildi. Latin alfabesinin Doğu Sovyetlere girmesine öncülük etti. Ağamalıoğlu ayrıca devrimci hareket ve Sovyetler Birliği'nin doğu bölgelerinde kültür devrimi üzerine birçok çalışmanın yazarıdır. Tanınmış Azeri oyun yazarı Mirza Fetali Ahundov'un Kemalüddövle Mektubları'nın ilk hazırlayıcısı ve yayıncısıdır. Dönemin kültürel ikonu Maksim Gorki, onu "olağanüstü adam" olarak tanımlamıştır ve yeniden düzenlenmiş alfabe üzerine çalışmalarını çok takdir etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Hamid Sultanov</span> Azerbaycanlı siyasetçi

Hamid Hasan oğlu Sultanov, Azeri Sovyet siyasetçi, Azerbaycan SSC İç İşleri Halk Komiseri ve sonra Nahçıvan Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Bakanlar Kurulu Başkanı.

<span class="mw-page-title-main">Mirza Davud Hüseynov</span> Azerbaycanlı politikacı (1894-1938)

Mirzə Davud Hüseyinov — Azerbaycan Devrim Komitesi Başkan Yardımcısı, Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin 1921 Mayıs-Aralık tarihleri arasında Dış İşleri Bakanı, 1925 yılı içinde Maliye Bakanı. Ayrıca Yüksek İktisat Şûrası Başkanlığı, Transkafkasya SFSC XKS Başkan Yardımcılığı, Transkafkasya SFSC Halk Maliye Komiserliği, Tacikistan Komünist Partisi Merkez Komite Birinci Kâtipliği (1930-1933) görevlerinde de bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Memmed Said Ordubadi</span>

Memmed Said Ordubadi, Azerbaycan yazar, şair, oyun yazarı ve gazeteciydi.

Yoldaş, Azerbaycan'da Bolşevik Himmet grubunun yayınladığı siyasi gazete. Ağustos 1907'de yayınlanmaya başladı.

Muhsin Necmettin oğlu İsrafilbeyov ve Muhsin Kadirli, Azeri devrimci ve hekimdi. Azerbaycan Komünist Partisi'nde faal biri olarak biliniyordu.

<span class="mw-page-title-main">Mehdi Bey Hacınski</span>

Mehdi Bey Süleyman oğlu Hacınski, Azerbaycanlı tiyatrocu, devlet adamı, oyuncu ve yayıncı. Transkafkasya Seymi'nin Müslüman fraksiyonunun ve Azerbaycan Millî Şûrasının üyesi olmuştur. Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti Parlamento üyesi, Müsavat fraksiyonunun temsilcisi ve sonradan partsizilerden biriydi.

<span class="mw-page-title-main">Reşid Bey İsmailov</span>

Reşid bey Esad bey oğlu İsmailov, Azerbaycanlı tarihçi, gazeteci ve eğitimci. Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti Hükûmeti'nin büro müdürü olmuştur (1919-1920).


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.