İçeriğe atla

Hillsborough faciası

Koordinatlar: 53°24′41″K 1°30′2″B / 53.41139°K 1.50056°B / 53.41139; -1.50056
Hillsborough Anıtı

Hillsborough Felaketi, 15 Nisan 1989'da, Sheffield şehrinin takımı olan Sheffield Wednesday'in sahası Hillsborough Stadyumu'nda gerçekleşen kaza. Bu olayda tamamı Liverpool taraftarı olan 97 seyirci ezilerek ölmüş, 766 kişi ise yaralanmıştır.[1] Olay, İngiltere ve dünya futbolunun en ölümcül ve en kötü kazasıdır.[1]

Facianın gelişimi

Sheffield Wednesday'in Hillsborough Stadyumu'nun "Lepping Lane tribünü", maç başlamış olduğu halde yine de stadyuma giriş yapamamış Liverpool taraftarlarının kapıya hücum etmesine sahne olmaktaydı. Kapıya hücum eden taraftarlar ezilme tehlikesi yaşayınca, duruma müdahale etme gereği duyan polis, turnikesi olmayan girişleri de açarak insanları stadyuma almaya çalıştı. Hızla stada giriş yapan taraftarlar Lepping Lane'in tribüne açılan dar tünellerinden geçerek üst ve alt bölümlerine yığılmaya başlayınca; önceden girmiş olan ve öne doğru baskı yiyen bazı taraftarlar balkonlardan aşağı düşmeye, alt taraftakiler ise sahayı bölen kafeslere sıkışarak ezilmeye başladılar. Tüm bunlar olurken arkadan gelenlerin ön taraftaki izleyicilerin yaşadıklarından haberleri yoktu, maç ise oynanmaya devam ediyordu. Sıkışan bazı taraftarlar can havliyle kafeslere tırmanmaya, bazıları ise ezilmemek için zorlayarak patlattıkları bir kafesin aralığından sahaya girmeye çalışıyorlardı. İnsanların feryatlar içinde sahaya girmesiyle durumu anlayan hakem maçı durdurdu ve görevliler hızla yardıma koşmaya başladı. Ancak, birçok taraftar için çok geç kalınmıştı. Sahanın içi yere serilenler, nefes almak için çırpınanlar, yakınlarını arayanlar ve kırılan vücut organları ile kaplanmıştı. Sağlık ekipleri de polis gücü de olayın kötü sonuçlarını engellemedi. Olay sonucunda 94 ölü, 766 yaralı ortaya çıktı. Hastaneye canlı olarak yetiştirilen bir taraftarın da dört gün sonra ölmesiyle ölü sayısı 95'e ulaştı. Olaydan sonra komaya giren ve dört yıl boyunca makinelere bağlı olarak kalan başka bir taraftarın da hayatını kaybetmesiyle olay sonucu ölen taraftar sayısı 96 olarak kesinleşti. Liverpool ile sürekli rekabet içerisinde olan Evertonlılar, olay sonrasında oynanan ilk Liverpool maçında, Liverpoollu taraftarlarla beraber maçı seyrettiler.[2]

Facia sonrası

Dünyada da büyük yankı uyandıran bu facia hakkında kısa süre içerisinde hükûmet tarafından soruşturulma başlatıldı. Soruşturma görevini üstlenen savcı Lord Peter Taylor, otuz bir günlük bir çalışmanın ardından futbol tarihine "Taylor Raporu" olarak geçen iki raporla basın karşısına çıktı. İlk rapora göre, felakete sebep olan en büyük etken polis kuvvetlerinin görevini doğru şekilde yerine getirmemesiydi. Turnikesi bulunmayan kapıların açılması, içeri giren taraftarların boş olan kısımlara yönlendirilmemesi ve polisin ihmalkârlığı, olayları bu noktaya taşıyan ana nedenlerdi. İkinci rapor ise, bir daha böyle faciaların yaşanmaması için stadyumlara getirilecek yeni düzenlemelerle ilgiliydi. İngiltere'de saha ile tribünler arasındaki bariyerlerin kaldırılması ile tribünlere oturma gruplarının yerleştirilmesi, Hillsborough'daki faciadan sonra Taylor Raporu'nun önerileriyle uygulamaya konuldu.[3]

"96 Koltuk Boş"

15 Nisan 2014 tarihinde İngiltere Premier Lig'de, Liverpool ile Manchester City'nin Anfield Road'da karşı karşıya geldiği maçta 25 yıl önceki faciada yaşamını yitirenler, maçın 7 dakika geç başlaması ve 96 koltuğun boş bırakılmasıyla anıldı.[4]

Kaynakça

  1. ^ a b "1989: Football fans crushed at Hillsborough". BBC News. 15 Nisan 1989. 12 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2010. 
  2. ^ Jansson, Lars-Ivan. "Hillsborough". GOAL Dergisi. Cilt Nisan 2009 sayısı. ss. sayfa 42. ISSN 1302-9614. 
  3. ^ Çınarcı, Ali. "Hillsborough Faciası: Facia Haber Vermişti". F Dergisi. Cilt 9 Kasım 2007 sayısı. ss. sayfa 24-27. 
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya". 18 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2014. 

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Hillsborough faciası ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Heysel Faciası</span> 29 Mayıs 1985te Brükseldeki futbol taraftarlarının çıkardığı olaylar

Heysel Faciası, 29 Mayıs 1985 günü Brüksel'de oynanacak olan Juventus ile Liverpool arasındaki Avrupa Şampiyon Kulüpler Kupası final maçının başlamasından önce Liverpool taraftarlarının İtalyanlara saldırması ve çıkan panik sonucu bir duvarın çökmesi ve taraftarların tel örgülere sıkışması sebebiyle 32 İtalyan, 4 Belçikalı, 2 Fransız ve 1 Kuzey İrlandalı taraftarın öldüğü olaylara verilen isim.

<span class="mw-page-title-main">Liverpool FC</span> İngiliz futbol kulübü

Liverpool Football Club ; Merseyside, Liverpool'da kurulmuş İngiltere'nin en köklü futbol kulüplerinden birisidir. Kurulduğu yıl olan 1892'den beri, 6 Şampiyonlar Ligi şampiyonluğu, 3 UEFA kupası şampiyonluğu, 19 Premier League şampiyonluğu ve 8 FA Cup şampiyonluğu elde etmiştir. İngiliz kulüpleri arasında en fazla lig şampiyonu olan ikinci takımdır. Ayrıca toplamda en fazla sayıda kupası bulunan kulüptür. Kulübün stadyumu 53.394 kapasiteli Anfield stadyumudur. Lakabı ambleminde de olduğu gibi Kırmızı Anka Kuşları'dır ancak Kırmızılar olarak bilinir. Kulübün sloganı "You'll Never Walk Alone", en ateşli olarak bilinen taraftar grubu ise The Kop'tur.

<span class="mw-page-title-main">Bursa Atatürk Stadyumu</span> Bursada Bir Stadyum

Bursa Atatürk Stadyumu, 1950 yılında Bursa'da açılan futbol stadyumu. Bursa Atatürk Stadyumu, Merkez Osmangazi ilçesinin Altıparmak semtinin batısında, Kültürpark'ın doğusunda yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Steven Gerrard</span>

Steven George Gerrard, İngiliz eski futbolcu ve teknik direktördür. Kariyerinin büyük bir bölümünde İngiltere Premier League kulübü Liverpool'da forma giymiştir ve kaptanlık görevi yapmıştır. Daha sonra da MLS ekiplerinden Los Angeles Galaxy'e transfer olmuş, futbolu burada bırakmıştır. Eski İngiltere millî futbol takımı oyuncusu ve kaptanıdır. Liverpool'daki son maçına 24 Mayıs 2015 tarihinde 6-1 kaybettikleri Stoke City karşısında çıkmış ve Liverpool'daki son golünü de bu maçta atmıştır.

1974 FIFA Dünya Kupası Elemeleri, 1974 FIFA Dünya Kupası'na katılacak olan takımların belirlenmesi için yapılan ön turnuvadır.

<span class="mw-page-title-main">1967 Kayseri stadyum faciası</span>

1967 Kayseri stadyum faciası, 17 Eylül 1967'de Kayserispor ve Sivasspor takımları arasındaki maçta çıkan, 43 kişinin ölümü, yüzlerce kişinin yaralanmasıyla sonuçlanan tribün olayları.

<span class="mw-page-title-main">Kral Baudouin Stadyumu</span>

Kral Baudouin Stadyumu Brüksel, Belçika'da bulunan bir spor tesisidir. Prens Leopold döneminde 23 Ağustos 1930'da Stade du Jubilé ya da Jubelstadion adıyla yapılmıştır. O zamanlar 70,000 kişiye evsahipliği yapmıştır. Bisiklet yarışları için sonradan ahşap bölüm zemine ekleniştir.

2001 UEFA Kupası finali, 2000-01 UEFA Kupası'nın şampiyonunun belirlendiği maçtır. Karşılaşma İngiliz ekibi Liverpool ile İspanya ekibi Alavés arasında, 16 Mayıs 2001 tarihinde Dortmund'daki Westfalenstadion'da oynandı. Etkinlik, Avrupa'nın ikinci en prestijli kulüp turnuvası olan UEFA Kupası'nın 2000-01 sezonunun final maçı oldu. Liverpool, 1973 ve 1976'dan sonra tarihinde üçüncü kez turnuvanın finalinde mücadele etti. Liverpool, 1985'teki Heysel Faciası nedeniyle Avrupa yarışmalarından men edilmesinden sonra bu maçla birlikte ilk defa bir Avrupa kupası finalinde yer aldı. Alavés ise ilk kez bir Avrupa kupası finalinde boy gösterdi.

<span class="mw-page-title-main">Stephen Warnock</span>

Stephen Warnock, İngiliz eski futbolcudur.

1985 Şampiyon Kulüpler Kupası finali, UEFA'nın en büyük kulüp turnuvası olan Şampiyon Kulüpler Kupası'nın 1984-85 sezonunun şampiyonunu belirleyen maç. İngiltere'nin Liverpool ile İtalya'nın Juventus takımları arasında oynanmıştır. 1955'ten beri düzenlenen turnuvanın otuzuncu finali olan maçı İsviçreli hakem André Daina yönetmiştir. Belçika'nın başkenti Brüksel'deki Heysel Stadyumu'nda oynanan maçı 59.000 kişi izlemiştir.

<span class="mw-page-title-main">1969 Kırıkkalespor-Tarsus İdman Yurdu maçı</span> 25 Haziran 1969 tarihinde Kırıkkalespor ve Tarsus İdman Yurdu arasında oynanan futbol maçı

1969 Kırıkkalespor-Tarsus İdman Yurdu maçı, 25 Haziran 1969 tarihinde Kırıkkalespor ve Tarsus İdman Yurdu arasında oynanan ve sonunda çıkan olaylarda ölü ve yaralıların olduğu 3. Lig'deki futbol maçıdır. 4 kişinin öldüğü, yüzlerce kişinin yaralandığı maç ve sonrasındaki olaylar; 17 Eylül 1967'de oynanan Kayserispor-Sivasspor maçı sırasında çıkan ve 43 kişinin öldüğü olayların ardından Türk futbol tarihinde en çok kişinin hayatını kaybettiği futbolla ilgili olaylardır.

<span class="mw-page-title-main">Hillsborough Stadyumu</span>

Hillsborough Stadyumu, İngiltere'nin Sheffield kentinde yer alan futbol stadyumu. Stadyum kapasitesi tümü koltuklu olmak üzere 39,812 kişiliktir. Stadyum 2 Eylül 1899 yılından beri Sheffield Wednesday futbol takımının iç saha maçlarına ev sahipliği yapmaktadır. 39.812 seyirci kapasitesine sahip olan Hillsborough, şehrin en büyük stadyumu olma özelliği taşımaktadır. Ayrıca Premier League dışındaki en büyük stadyumdur.

<span class="mw-page-title-main">1964 Lima Ulusal Stadyumu faciası</span>

1964 Lima Ulusal Stadyumu faciası, 24 Mayıs 1964'te Lima'daki Lima Ulusal Stadyumu stadyumunda Peru ve Arjantin arasında oynanan 1964 Tokyo Olimpiyatları eleme finalinde yaşanan olaylardır.

1995 UEFA Intertoto Kupası, UEFA Intertoto Kupası'nın 35'inci, UEFA organizatörlüğünde düzenlenen ilk sezonudur. Yarı final maçlarını kazanan Strasbourg ve Bordeaux takımları 1995-96 UEFA Kupası'na katılmaya hak kazanmıştır. Sahaya genç takımlarıyla çıktıkları için İngiliz Wimbledon ve Tottenham takımları UEFA tarafından bir yıl Avrupa'dan men cezası almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Burnden Park</span>

Burnden Park Premier League ekiplerinden Bolton Wanderers kulübünün, 1895 ile 1997 yılları arasında iç sahadaki maçlarını oynadığı stadyumdur. İlk açıldığı zaman 70.000 kapasiteye sahip olan stadyum koltuk takılmasının ardından 25.000 seyirci kapasitesine düşmüştür. Stadyumda şimdiye dek en fazla seyirci rekoru 18 Şubat 1933 tarihinde kaydedilmiştir. FA Cup 5. tur mücadelesinde Bolton Wanderers ile Manchester City takımlarının mücadelesini tribünde 69,912 seyirci takip etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">1989 FA Cup finali</span>

1989 FA Cup finali, 20 Mayıs 1989 tarihinde 1988-89 FA Cup şampiyonunu belirlemek için Wembley Stadyumu'nda, Liverpool ile Everton takımları arasında oynanan FA Cup finalidir. Liverpool, John Aldridge ve Ian Rush'un golleriyle maçı uzatmaların sonunda 3-2 kazanarak kupanın şampiyonu oldu. Stuart McCall, Everton takımının maçtaki tek golünü attı.

Trabzonspor-Fenerbahçe rekabeti, Süper Lig'in büyük rekabetlerinden biridir. İki Türkiye takımının yaptığı 136 maçta en çok kazanan taraf, 52 galibiyetle Fenerbahçe'dir. İki takım en son 17 Mart 2024 tarihinde Türkiye Süper Ligi'nde karşı karşıya geldi ve maç Fenerbahçe'nin 2-3'lük galibiyetiyle sonuçlandı.

<span class="mw-page-title-main">1902 Ibrox Faciası</span>

1902 Ibrox Faciası, İskoçya'nın Glasgow şehrindeki Ibrox Park'ta 5 Nisan 1902'de İskoçya ile İngiltere arasında oynanan uluslararası futbol maçında, tribünün çökmesi sonucunda 25 kişinin ölümü ve 500'den fazla taraftarın yaralanmasıyla sonuçlanan olaydır.

<span class="mw-page-title-main">Kanjuruhan Faciası</span>

Kanjuruhan Stadı Faciası, 1 Ekim 2022'de Malang, Doğu Cava, Endonezya'daki Kanjuruhan Stadyumu'ndaki bir futbol maçı sırasında ölümcül bir insan ezilmesiydi. Arema FC'nin Persebaya Surabaya'ya yenilmesinin ardından Arema taraftarları sahaya girerek ayaklanarak polise ve Persebaya oyuncularına saldırdı. Buna karşılık, çevik kuvvet ekipleri göz yaşartıcı gaz kullandı ve stadyumdaki insanlar gazdan boğulurken izdihamı tetikledi. Olayda en az 182 kişi öldü, yüzlercesi yaralandı. Olay, Asya'daki en ölümcül futbolla ilgili felaket ve aynı zamanda dünya çapında en ölümcül ikinci felaket.

1988-89 Football League sezonunun son maçı, 26 Mayıs 1989 tarihinde First Division'da sırayla birinci ve ikinci sıraları paylaşan Liverpool ve Arsenal kulüpleri arasında Anfield stadyumunda oynandı. Kulüplerin sezon içinde topladığı puanlar birbirine çok yakın olduğu için bu maç şampiyonu belirleyecek olan maç olarak görülmekteydi. Arsenal tablonun en üstüne çıkmak için Liverpool'u en az iki gol farkla yenmek zorundaydı; bunun dışında gerçekleşecek her ihtimal Liverpool'u şampiyon yapıyordu. Arsenal maçı 2-0 kazanırken orta saha oyuncusu Michael Thomas, maçın son saniyelerinde takımının ikinci golünü attı ve Arsenal'in 18 yıllık şampiyonluk hasretine son verdi.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.