İçeriğe atla

Hillary Montes

Koordinatlar: 5°K 170°D / 5°K 170°D / 5; 170
Hillary Montes
Hillary Montes'in New Horizons tarafından 14 Temmuz 2015'te görüntülendiği hali
KonumTombaugh Bölgesi, Plüton
Koordinatlar5°K 170°D / 5°K 170°D / 5; 170
EponimEdmund Hillary

Hillary Montes (daha az resmî şekliyle Hillary Dağları) cüce gezegen Plüton'un yüzeyi üzerinden 1,6 km'ye[1] ulaşmış dağlardır.[2][3] Norgay Montes'un kuzeybatısında, Sputnik Planum'un güneybatı sınır bölgesinde, Tombaugh Bölgesi'nin güneyinde (veya ekvatorun güneyinde Tombaugh Bölgesi parçasında) bulunur.[4][5] Hillary Montes, ilk defa 14 Temmuz 2015 tarihinde New Horizons uzay aracı tarafından görüntülenip NASA tarafından 24 Temmuz 2015 tarihinde haber verilmiştir.[6] Dağlar, 29 Mayıs 1953 tarihinde Dünya'nın en yüksek zirvesi olan Everest Dağı'na çıkan Yeni Zelandalı dağcı Sir Edmund Hillary,[7][8] ve onunla beraber gelen Nepalli dağcı Şerpa Tenzing Norgay'e göre adlandırılır.[9]

Nisbî boyu

Hillary Montes, takrîben Norgay Montes'in yarısı yüksekliğinde 1,6 km,[1][10] takrîben Norgay Montes'in yarısı yüksekliğinde 1,6 km yüksekliktedirler. Hillary Montes, Çekya'nın deniz seviyesinden en yüksek dağı olan Snezka Dağı'nın zirve yüksekliği ile karşılaştırılabilir. Benzer yükseklikteki diğer dağlar, Amerika Birleşik Devletleri'nin Maine Eyaleti'ndeki Katahdin Dağı ve Hindistan'ın Tamil Nadu Eyaleti'ndeki Sirumalai'dir.

Galeri

  • Plüton – Hillary Montes ve Tenzing Montes (14 Temmuz 2015)
    Plüton – Hillary Montes ve Tenzing Montes
    (14 Temmuz 2015)
  • Hillary Montes ve Tenzing Montes (14 Temmuz 2015)
    Hillary Montes ve Tenzing Montes
    (14 Temmuz 2015)
  • Hillary Montes ve Tenzing Montes (14 Temmuz 2015)
    Hillary Montes ve Tenzing Montes
    (14 Temmuz 2015)
Plüton - Tenzing Montes (sol ön planda); Hillary Montes (ufuk çizgisi); Sputnik Planitia (sağda)
Gün batımına yakın görüntü, birkaç katman halinde atmosferik pus içerir.

Videolar

Plüton geçişi (14 Temmuz 2015)
(00:30; yayın tarihi 2015-09-18)
(00:50; yayın tarihi 2015-12-05)

Kaynakça

  1. ^ a b "NASA's New Horizons Discovers Exotic Ices on Pluto". SciNews.com. 24 Temmuz 2015. 18 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2015. 
  2. ^ Kremer, Ken (27 Temmuz 2015). "Breathtaking Pluto images reveal icy dwarf planet's plains and mountains (+video) - NASA's New Horizons space probe has sent back its highest-resolution images yet of Pluto and its moons". The Christian Science Monitor. 16 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2015. 
  3. ^ Akpan, Nsikan (18 Temmuz 2015). "Nepal gets a piece of Pluto plus four new surprises from New Horizons". PBS NewsHour. 16 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2015. 
  4. ^ Gipson, Lillian (24 Temmuz 2015). "New Horizons Discovers Flowing Ices on Pluto". NASA. 17 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2015. 
  5. ^ Messier, Doug (24 Temmuz 2015). "Fly Over Pluto's Icy Plains & Hillary Mountains". Parabolicarc.com. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2015. 
  6. ^ Staff (17 Temmuz 2015). "NASA - Video (01:20) - Animated Flyover of Pluto's Icy Mountain and Plains". NASA & YouTube. 23 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2015. 
  7. ^ Staff (25 Temmuz 2015). "Pluto mountain range named after Sir Edmund Hillary". Stuff.co.nz. 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2015. 
  8. ^ Staff (24 Temmuz 2015). "NASA names Pluto's mountains after Sir Edmund Hillary". Television New Zealand. 25 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2015. 
  9. ^ Pokhrel, Rajan (19 Temmuz 2015). "Nepal's mountaineering fraternity happy over Pluto mountains named after Tenzing Norgay Sherpa - Nepal's First Landmark In The Solar System". The Himalayan Times. 13 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Temmuz 2015. 
  10. ^ Wall, Mike (21 Temmuz 2015). "Second Mountain Range Rises from Pluto's 'Heart' (Photo)". Space.com. 16 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2015. 

Ayrıca bakınız

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Plüton</span> Cüce gezegen

Plüton, Kuiper Kuşağı'nda bulunan bir cüce gezegendir. Güneş Sistemi'nde bilinen en büyük cüce gezegen ve Neptün ötesi cisim ve doğrudan Güneş etrafında dolanan en büyük on altıncı cisimdir. 2006 yılına dek gezegen olarak sınıflandırılmaktaydı. Plüton, bünyesinde birçok cisim barındıran Kuiper Kuşağı'nın en belirgin üyelerinden biridir.

1953 (MCMLIII) perşembe günü başlayan bir yıldır.

<span class="mw-page-title-main">Everest Dağı</span> Himalayaların Mahalangur Himal alt aralığında bulunan, deniz seviyesinden Dünyanın en yüksek dağı

Everest Dağı, Himalayalar'ın Mahalangur Himal alt bölgesinde yer alan, Dünya'nın deniz seviyesinden en yüksek dağıdır. Çin-Nepal sınırı, zirve noktasından geçmektedir. 2020 yılında Çinli ve Nepalli yetkililer tarafından tespit edilen kar yüksekliği 8.848,86 m 'dir.

<span class="mw-page-title-main">Himalayalar</span> Dünyanın en yüksek sıradağları

Himalaya Dağları, dünyanın en büyük ve en yüksek sıradağları arasında zirveyi çeker. Asya'nın orta güney kısmında, doğu-batı doğrultusunda uzanır. Dünyanın en yüksek zirvesi Everest'i içine alır. Everest Tepesi, Nepal ile Tibet (Çin) sınırında yer alır. Everest tepesi Nepal'in sınırları içerisindedir. Himalayalar, levha tektoniği kuramına göre, iki kıtasal levhanın yani Hindistan levhası ve Asya levhasının çarpışması sonucu oluşmuştur ve bu oluşum hâlen devam etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Edmund Hillary</span>

Sir Edmund Percival Hillary,, Yeni Zelandalı bir dağcıydı. Bir Şerpa olan Nepalli dağcı Tenzing Norgay ile birlikte 29 Mayıs 1953 tarihinde dünyanın en yüksek dağı olan Everest Dağı'na ilk tırmanışı gerçekleştirmiştir.

<i>New Horizons</i>

New Horizons NASA tarafından yürütülen bir insansız uzay uçuşu görevidir. Cüce gezegen Plüton ve uydularına uçuş yapan ilk uzay aracıdır. 19 Ocak 2006'da başarıyla fırlatılmıştır. 28 Şubat 2007 saat 5:43:40 UTC'da Jüpiter'in yanından geçen New Horizons 'ın Güneş Sistemi' ni terk etmeden önce Temmuz 2015'te Plüton'a en yakın noktadan geçerek gezegenin yapısı ve atmosferini incelemiştir. Ayrıca, Plüton'un kaşifi Clyde Tombaugh'un küllerinin bir kısmı bu insansız uzay aracının içindedir. Uzay aracı New Horizon 6 Aralık 2014 tarihinde bekleme modundan uyanarak Dünya'ya sinyal göndermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Charon (uydu)</span> Küçük gezegen Plütonun en büyük doğal uydusu

Charon, cüce gezegen Plüton'un bilinen beş doğal uydusunun en büyüğüdür. Ortalama yarıçapı 606 km (377 mi) olan Charon, Plüton, Eris, Haumea, Makemake ve Gonggong'dan sonra bilinen altıncı büyük Neptün ötesi cisimdir. 1978 yılında James Christy tarafından Washington, DC'deki Amerika Birleşik Devletleri Deniz Gözlemevi'nin Flagstaff İstasyonu'nda (NOFS) çekilen fotoğraf plakaları kullanılarak keşfedildi. Plüton'un diğer uyduları Nix ve Hydra'nın 2005 yılında, Kerberos'un 2011 yılında ve Styx'in ise 2012 yılında keşfinden sonra (134340) Pluto I olarak da tanımlanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Hydra (uydu)</span>

Hydra Plüton'un uzaklık olarak beşinci ve en dıştaki doğal uydusudur. Çapı yaklaşık 51 kilometredir. Nix uydusundan sadece biraz daha büyük olan Hydra; Plüton'un ikinci en büyük uydusudur.

<span class="mw-page-title-main">Kerberos (uydu)</span> Plütonun uydusu ve dört uydudan biridir

Kerberos, en uzun ekseninde yaklaşık 19 kilometre boyunda olan Plüton'un küçük bir doğal uydusudur. Plüton'un keşfedilen dördüncü doğal uydusuydu ve varlığı 20 Temmuz 2011'de ilan edildi. Temmuz 2015'te New Horizons uzay aracı tarafından Plüton ve diğer dört uydusuyla birlikte görüntülendi. Kerberos'un New Horizons görevinde elde edilen ilk görüntüsü 22 Ekim 2015'te kamuoyuna açıklandı.

<span class="mw-page-title-main">Plüton Sistemi</span>

Plüton, 5 uyduya sahiptir. En büyüğü Charon'dur. Charon ve Plüton arasındaki mesafe, Güneş Sistemi'nde bilinen bütün gezegen-uydu ya da cüce gezegen-uydu arasındaki mesafeden çok daha küçüktür. Diğer uyduları Nix, Hydra, Kerberos ve Styx'tir. Bunlar, Charon'a göre daha küçüktür.

<span class="mw-page-title-main">Styx (uydu)</span> Plütonun en küçük doğal uydusu

Styx, Plüton'un en küçük doğal uydusudur. Keşfiyle 11 Temmuz 2012'de açıklanan Styx, New Horizons uzay aracı tarafından Temmuz 2015'te, Plüton ve gezegenin diğer uydularıyla birlikte görüntülenerek tek bir fotoğrafı çekildi. Gezegene en yakın ikinci uydu olup keşfi Temmuz 2011'de açıklanan Kerberos'un ardından gezegenin keşfedilen beşinci uydusudur. En uzun ekseninin uzunluğu yaklaşık 16 km olan Styx'in yörünge periyodu 20,1 gündür.

<span class="mw-page-title-main">Plüton'un jeolojik özellikleri listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Uluslararası Astronomi Birliği, Plüton'un yüzey özelliklerine aşağıdaki temalardan kaynaklanan kalıcı isimler verilmesine karar verdi: kâşifler, uzay görevleri, uzay araçları, bilim adamları ve mühendisler; hayalî kâşifler, gezginler, gemiler, hedefler ve kökenler; keşifleri hayal etmiş yazarlar ve sanatçılar; kurgusal yeraltı dünyaları, yeraltı varlıkları ve yeraltına gitmiş gezginler.

<span class="mw-page-title-main">Plüton'un jeolojisi</span> Küçük gezegen Plütonun yüzeyinin, kabuğunun ve iç kısmının bilimsel çalışması

Plüton'un jeolojisi Plüton yüzeyi, kabuğu ve iç yapısının karakteristiklerinden meydana gelir. Dünya'dan Plüton'un mesafesi fazla olduğundan cüce gezegeni Dünya'dan derinlemesine incelemek zordur. Bu sebeple Plüton ile ilgili birçok detay, New Horizons'un Plüton Sistemi içinden geçmesiyle 14 Temmuz 2015 ve sonrasına kadar bilinemedi.

<span class="mw-page-title-main">Plüton'un coğrafyası</span>

Plüton'un coğrafyası Plüton ile ilgili bölgelerin sınırlarının çizilmesini ve karakterizasyonu gerektirir. Plüton coğrafyası ağırlıklı olarak Dünya'da fizikî coğrafya adı verilene odaklanmıştır; yani Plüton üzerindeki fiziksel özelliklerin dağılımı ve kartografik temsillerini konu alır. 14 Temmuz 2015 tarihinde New Horizons uzay aracı Plüton'a uçan ilk uzay aracı olmuştur. Gök cisminin yanındanki kısa geçişi sırasında New Horizons, detaylı coğrafî ölçümler ve Plüton ile uydularının rasatını yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Plüton'un atmosferi</span>

Plüton'un atmosferi, cüce gezegenin etrafını saran bir gaz tabakasıdır. Genelde Plüton'un yüzeyinde buzlarıyla dengede olan azot (N2), metan (CH4) ve karbon monoksit (CO) gazlarından meydana gelen ince bir atmosferdir. Yüzey basıncı 0,65 ilâ 2,4 Pa (6,5 ilâ 24 μbar) arasında olup kabaca Dünya'daki atmosfer basıncınin 1/1.000.000 ilâ 1/100.000'idir. Plüton'un eliptik yörüngesinin atmosferi üzerinde büyük ölçüde etkilediği tahmin edilmektedir: Plüton Güneş'ten uzaklaştıkça atmosferinin yavaş yavaş donması gerekir. Plüton, Güneş'e daha yakınken Plüton'un sert yüzeği ısınır ve böylece buzlar süblimleşir. Terin cilt üzerinde buharlaşmasıyla vücudu serinletmesi gibi bu süblimasyonla bir nevî zıt sera etkisi görülür.

<span class="mw-page-title-main">Sputnik Planum</span>

Sputnik Planum, Plüton'da 1.050 ila 800 km boyutlarında yüksek albedolu buzlu bir yayladır. Çoğu kuzey yarıkürede bulunmakta olmasına rağmen ekvatoru geçmektedir. Çoğu düzensiz çokgenlerle kaplı olan U şekilli vadilerle birbirinden ayrılmış bir yüzeye sahiptir. Çokgenler ortalamada karşıdan karşıya 33 km'dir. Bâzı durumlarda U şekilli vadiler, bloklu dağlar veya tepelerle doludur ya da koyu malzeme içerir. Sputnik Planum, kalp şeklindeki Tombaugh Regio'nun batı lobunu oluşturur. Yüzeyinde süblimasyona delil teşkîl eden rüzgâr çizgileri görünmektedir. Karanlık çizgiler birkaç kilometre uzunluğunda olup hepsi aynı yöndedirler. Yayla, aynı zamanda büyük ihtimalle süblimasyonun meydana getirdiği çukurlar ihtiva eder. Sputnik Planum, adını Dünya'nın ilk yapay uydusundan almıştır. Planumda New Horizons tarafından tespit edilebilir hiçbir krater olmadığından yüzeyin 10 milyon yıldan daha genç olması gerektiği sonucuna varılmıştır.

Bu, Güneş Sistemi'ndeki en yüksek dağların bir listesidir. Liste, önemli dağların tespit edildiği tüm gök cisimlerini içermektedir. Bazı gök cisimleri için farklı ölçüm türlerinde farklı zirveler verilmiştir. Güneş sisteminin en yüksek dağı, muhtemelen Mars'taki 21,9 ila 26 km yüksekliğindeki büyük kalkan volkanı Olympus Mons'tur. Vesta asteroidi üzerindeki Rheasilvia'nın merkezi zirvesi de, zirveden tabana kadar 20 ila 25 km arasında tahmin edilen yüksekliğiyle en yüksek adaylardan biridir.

<span class="mw-page-title-main">Aeolis Mons</span>

Aeolis Mons, Mars'ta bulunan bir dağdır. Gale kraterinin zirve noktasının merkezini oluşturur ve 5.08°G 137.85°D koordinatlarında konumlanmıştır, vadinin zemininden 55 km (180.000 ft) yüksektedir.

<span class="mw-page-title-main">Mark R. Showalter</span> araştırmacı

Mark Robert Showalter, Amerikalı astronom ve SETI Enstitüsü'nde Kıdemli Araştırma Bilimcisi. Altı doğal uydu ve üç gezegen halkasının keşfinde önemli rol oynamıştır. NASA'nın Gezegensel Veri Sistemi Halkalar Düğümü'nün Baş Araştırmacısı ve Cassini-Huygens'in Satürn görevinde yardımcı araştırmacıdır ve Plüton'a yapılan New Horizons göreviyle yakın bir şekilde çalışmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Tenzing-Hillary Havalimanı</span> Lukla, Nepaldeki hava alanı

Tenzing-Hillary Havalimanı, aynı zamanda Lukla olarak da bilinen Nepal'in Khumbu Pasanglhamu eyaletinde bulunan havalimanıdır. Lukla dünyanın en tehlikeli havalimanları arasındadır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.