Hilderik - Turkipedia

Hilderik
Hilderik'in adına (Hildirix) basılmış sikke onun büstünü taşımaktadır
Vandalların kralı
Hüküm süresi	523 - 15 Haziran 530
Önce gelen	Thrasamund
Sonra gelen	Gelimer

Doğum	460lar
Ölüm	533
Babası	Hunerik
Annesi	Eudocia

Hilderik (460lar - 533) Geç Antik Çağ'da Kuzey Afrika'daki Vandallar ve Alanların sondan bir önceki kralıdır. Vandal Krallığı, 534'te devrilmiş olsa da, o olayda kilit bir rol oynamıştır.

Hilderik, Afrika'da Vandal Krallığı'nın kurucusu Genserik'in torunudur. Babası, Genserik'in oğlu Hunerik'tir, Roma imparatoru III. Valentinianus ile karısı Licinia Eudoxia'nın kızları olan Eudocia ise annesidir.^[1] Vandalların çoğu Ariandı ve katoliklerin zulmüne uğruyordu fakat Hilderik annesinin dini olan Katolikliği seçti. Kral olduktan kısa bir süre sonra selefinin dul eşi Amalafrida'yı hapsetti. Amalafrida'nın kardeşi Got Kral Teoderik ile 526 onun ölümüne kadar savaştan kaçındı.^[2]

Hilderik'in hükümdarlığında, krallığı kayda değer şekilde Bizans İmparatorluğu ile iyi ilişkiler içerisindeydi. Prokopius, "henüz tahtına gelmemiş olan Justinianus'un özel bir arkadaşıydı" yazmıştır, Hilderik ve Justinianus'un birbirlerine büyük para hediyeleri verdiklerini belirtir.^[3] Hilderik'in yeni bir Katolik piskoposuna Vandal başkenti Kartaca'da görev almasına izin vermesi ve birçok Vandalın Katolikliğe dönmesi, Vandal soylularını tedirgin etti.

Tac giydiği zamana Hilderik ellisindeydi ama 60 yaşından büyük değildi. Bu nedenle, Prokopius'a göre Vandalların askeri operasyonlarına ilgisiz kaldı ve onları diğer aile üyelerine bıraktı. Prokopius, sadece yeğeni Hoamer'dan bahseder.^[4]

Tahtta geçirdiği yedi yıldan sonra, kuzeni Gelimer'in çıkardığı isyana kurban gitti, Gelimer Vandallar ve Alanların kralı oldu ve Aryanizmi krallığın yeniden resmi dini yaptı. Hilderik'i Hoamer ve kardeşi Euagees'i hapsetti ama öldürmedi. Justinianus, Gelimer'in eylemlerini protesto etti ve Gelimer'den krallığı tekrar Hilderik'e vermesini talep etti.

Gelimer, kendisine bu mesajı getiren elçileri göndererek, Hoamer'ı kör etti ve hem Hilderik'i hem de Euagees'i daha sıkı hapis altına alarak kendisine karşı bir darbe planladıklarını iddia etti. Justinianus, bu gelişmeleri protesto eden ikinci bir elçilik gönderdiğinde, Gelimer, Justinianus'un bu talepleri yerine getirme yetkisi olmadığını söyledi. Bu tepkiyle kızdırılan Justinianus, Sasani İmparatorluğu ile devam eden savaşını çabucak bitirip 533'te Vandallara karşı bir sefer hazırladı.^[5] Bizans ordusunun geldiğini öğrenen Gelimer, Hilderik ile beraber Euagees ve hapsettiği diğer destekçileri öldürdü.^[6]

Kaynakça

^ Stewart I. Oost, Galla Placidia Augusta: A biographical essay (Chicago: University Press, 1968), pp. 306f
^ Herwig Wolfram, History of the Goths, translated by Thomas J. Dunlap (Berkeley: University of California, 1988), p. 308
^ Procopius, De Bellus III.9.5. Translated by H.B. Dewing, Procopius (Cambridge: Loeb Classical Library, 1979), vol. 2 p. 85
^ Procopius, III.9.1; translated by Dewing, vol. 2 p. 83
^ Procopius, III.9.6 – 26; translated by Dewing, vol. 2 pp. 85 – 91
^ Procopius, III.17.11; translated by Dewing, vol. 2 p. 153

Resmî unvanlar
Önce gelen Thrasamund	Vandalların kralı 523 – 15 Haziran 530	Sonra gelen Gelimer

İlgili Araştırma Makaleleri

Vandallar, Doğu Cermen kavimlerindendir. Kavimler Göçü sırasında 5. yüzyılda Roma İmparatorluğu'nun değişik eyaletlerini yağmalamalarıyla tanınırlar. Bu eyaletler sırasıyla Galya (Gallia), Galiçya, Endülüs, Kuzey Afrika ve Akdeniz adalarıdır.

Miladi 6. yüzyıl, 501'den 600'e kadar sürmüş yüzyıldır.

I. Justinianus, ayrıca Büyük Jüstinyen olarak da bilinir, 527 ile 565 yılları arasında Bizans imparatorudur.

Flavius Belisarius (Yunanca: Φλάβιος Βελισάριος, 505, İllirya - Mart 565, Konstantinopolis, İmparator I. Justinianus döneminde Doğu Roma İmparatorluğu başkomutanı. Döneminin en büyük komutanı olarak kabul edilir. Dönemin önemli askeri seferlerinde ordulara komuta etmiştir. Konstantinopolis'e yönelen Barbar akınları'nda, Sasani İmparatorluğu, Kuzey Afrika'daki Vandal Krallığı'na ve İtalya'daki Ostrogotlar Krallığı'lara karşı yürütülen çatışmalara katılmıştır.

Prokopius, Filistin kökenli Bizanslı tarihçi. İmparator I. Justinianus döneminde yapılan savaşlarda General Belisarius'a eşlik etmiş ve 6. yüzyılın en önemli tarihçisi olmuştur. Justinianus'un Savaşları, I. Justinianus'un Binaları ve Gizli Tarih isimli kitapları yazmıştır. Antik dünyanın son büyük tarihçisi olarak anılır.

Gotlar Savaşı, 535'ten 554'e kadar Bizans İmparatorluğu ile Ostrogot Krallığı arasında yapılan ve İtalya ve Dalmaçya'da yer alan savaştır. Tarihçiler bu savaşı iki safhada incelerler: Birinci safha 535-540 dönemindedir; bu safhada Bizanslı General Belisarius komutasındaki Bizanslılar, İtalya'yı tekrar Bizans hakimiyeti altına almayı başarmışlardır ve en sonunda Batı Roma İmparatorluğu son döneminde başkent olan Ravenna şehrinin ellerine geçmesi ile bu safha sona ermiştir. İkinci safhada yeni Ostrogot kralı Totila, yeni bir Ostrogot ordusu toplayıp, İtalyan şehirlerini tekrar işgal etmiştir. Ostrogotlar'ın direnişi uzun ve zorlu çabalar sonucunda Bizans generali Narses tarafından bastırılmıştır. Narses, bu safhada Frank ve Alaman kavimlerinin 554'te Kuzey İtalya'ya yaptıkları hücumları da geri püskürtmeyi başarmıştır. Aynı yıl, 554'te, Bizans İmparatoru I. Justinianus, "Pragmatik Sanction" adı verilen bir İmparatorluk buyruğu ile İtalya'nın Bizans yönetimi altında nasıl organize olacağını açıklamıştır. Bu galibiyetlere rağmen, Kuzey İtalya'da bulunan bazı şehirler Bizanslılar'a teslim olmayıp, 560'lı yılların ortalarına kadar bu direnişlere devam etmişlerdir.

Vandallar Savaşı, Haziran 533 - Mart 534 döneminde Bizans İmparatorluğu ile Vandal Krallığı arasında yapılan, Vandal Krallığı'nın yenilip ortadan kaldırılması ile sonuçlanan ve çoğunluğu modern Tunus'ta yer alan savaştır. Bu savaş kendini tüm Roma İmparatoru olarak gören Bizans İmparatoru I. Justinianus'un Batı Roma İmparatorluğu'nun batıdaki arazileri tekrar eski sınırlarına kadar eline geçirmek amacı ile giriştiği bir seri muharebeden oluşan savaşların ilki idi.

Vandal Krallığı ya da Vandallar ve Alanlar Krallığı MS 435 ile MS 534 yılları arasında Kuzey Afrika ve Akdeniz adalarında Kral Genserik hükümdarlığı altında Cermen Vandallar tarafından kurulan krallıktır.

Ad Decimum Muharebesi 13 Eylül 533'te Vandal Kralı Gelimer komutasındaki Vandallar ordusu ile general Belisarius komutasındaki Bizans İmparatorluğu sefer ordusu arasında yapılan bir muharebedir. Bu muharebe olayına ve ertesi yıl ortaya çıkan askeri çatışmalara Vandallar Savaşı veya bazı tarihçiler tarafından "Kartaca Savaşı" adı da verilmektedir. Bizanslıların kazandığı bu muharebe, Vandal Krallığı'nın ortadan kalkacağının ve Bizans İmparatorluğu'nun ve imparator I. Justinianus'un tekrar Antik Roma İmparatorluğu'nun eski arazilerini geri alacağının müjdecisi olmuştur.

Roma'nın Yağmalanması, 455 yılında Kartaca'da yeni kurulan Vandal Krallığı'nın kralı Genserik komutasındaki Vandalların Roma'yı talan etmesi.

<span class="mw-page-title-main">Genserik</span> Vandalların ve Alanların Kralı

Genserik, ayrıca Geiserik ya da Gaiserik, 428 ile öldüğü 477 yılına kadar Vandallar ve Alanlar'ın kralı. 5. yüzyılda Vandal Krallığı'nı kurarak Batı Roma İmparatorluğu'nun başına bela olmuştur. 50 yıla yaklaşan hükümdarlığı boyunca, görece önemsiz Cermenleri Akdeniz'in önemli gücü haline getirmiştir.

Bouzes ya da Buzes I. Justinianus hükümdarlığında Sasani İmparatorluğu'na karşı savaşlarda hizmet etmiş bir Doğu Roma (Bizans) generali.

Heruliler MS'in üçüncü yüzyılında, görünüşe göre Azak Denizi yakınında Karadeniz’in kuzeyinde yaşayan ve daha sonra Orta Avrupanın Tuna’sındaki Roma sınırına göç eden bir Doğu Cermen kabilesidir. Geç Antik Çağı boyunca Gotlar, Hunlar, Scirii, Rugii ve Alanlar gibi doğu barbarlarındandırlar.

Herulili Faras, 6. yüzyılda Bizans İmparatorluğu'na sadık Heruli kuvvetlerinin komutanı, Prokopius'un I. Justinianus savaşları anlatımında kısaca yer alır.

Afrika praetoria idaresi, Mağrip'de kurulu Doğu Roma İmparatorluğu'nun ana idari bölümlerinden biridir. İdare merkezi Kartaca'dır. 533-534 yıllarında Kuzeybatı Afrika'nın Vandallardan geri alınmasından sonra kurulmuştur. 580lerin sonlarına kadar varlığını sürdürmüş, sonra yerini Afrika Eksarhlığı'na bırakmıştır.

Tricamarum Muharebesi, 15 Aralık 533'te Belisarius'un komutasında Bizans İmparatorluğu ile Kral Gelimer ve kardeşi Tzazon komutasında Vandal Krallığı orduları arasında gerçekleşmiştir. Ad Decimum Muharebesi'nde gerçekleşen Bizans zaferini takip etti ve Vandalların gücünü tamamen ortadan kaldırarak, Bizans İmparatoru I. Justinianus'un Kuzey Afrika'nın yeniden fethini tamamladı. Savaşın ana kaynağı dönemin tarihçisi Prokopius'dur, De Bello Vandalico, Prokopius'un Justinianus'un savaşları eserinin III. ve IV. Kitaplarını kaplar.

Gelimer, Vandallar ve Alanların kralıdır (530–534), Geç Antik Çağ'da Kuzey Afrika'daki Vandal Krallığı'nın son Cermen hükümdarıdır. O zamanlar Arian olan Vandalların arasında, Katolikliğe dönmesi ile Vandal soylularını tedirgin eden Hilderik'i tahttan indirdikten sonra 15 Haziran 530 günü hükümdar oldu.

Thrasamund (450–523), 496 ile öldüğü 523 yılına kadar Geç Antik Çağ'da Kuzey Afrika'daki Vandallar ve Alanların kralıdır. Vandal Krallığı'nda Genserik'den sonra en uzun hüküm sürmüş hükümdardır.

<span class="mw-page-title-main">Hunerik</span> Vandalların Kralı

Hunerik ya da Hunnerik ya da Honerik 477 ile öldüğü 484 yılına kadar Geç Antik Çağ'da Kuzey Afrika'daki Vandallar ve Alanların kralıdır. Afrika'da Vandal Krallığı'nın kurucusu Genserik'in en büyük oğludur. Babasının imparatorluk politikalarını terk edip, çoğunlukla iç işlerine yoğunlaşmıştır. Roma imparatoru III. Valentinianus ile karısı Licinia Eudoxia'nın kızları olan Eudocia ile evlenmiştir. Çiftin, Hilderik isimli tek çocukları olmuştur.

Placidia, 425'ten 455'e kadar Batı Roma imparatoru III. Valentinianus'un kızı ve 454/455'ten itibaren 472'de Batı Roma imparatoru olan Olybrius'un karısıdır. Geç Antik Çağ'da Batı Roma İmparatorluğu'nun çöküşü sırasında Roma'nın batısındaki son imparatorluk eşlerinden birisidir.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.