İçeriğe atla

Hikmet Risaleleri

Hikmet Risaleleri
رسـائـل الـحـكـمـة / Rase’il el-Hikme
Dürzîlik ile alâkalı bir dizinin parçasıdır.

Dûrz’îyye
Önemli nüfusa sahip bölgeler
Din
Dinî Kitapları:
Kur'ân-ı Kerîm,
Risalet’ül-Hikmet,
El-Hikmet’ül-Şerife,
Ezoterik ve Gizli Kitapları:
El-Münferid bi-Zâtihî,
El-Şeriat’ül-Ruhanîyye[1]

Yayımcı: El-Emîr el-Seyyîd Cemâl ed-Dîn ʿAbd Allah el-Tenukhî

Hikmet Risaleleri ya da Risalet'ûl-Hikmet (Arapça: رسَائل الحكمة ‎) ya da (Arapça: Rase’il el-Hikme (Arapça: رسـائـل الـحـكـمـة) Dûrz’îyye inancının kurucuları Târik’ûl-Hâkim, Hamza ibn Ali ibn Ahmed ve El-Mu'tenâ Baha’ud-Dîn gibi din uluları tarafından yazılmış mukaddes metinler ve pastoral şiirler içeren dini kitaplardır.

Dürzî yasaları

Dürzî yasalarının özünü belirleyen bu risaleler "Risalet’ül-Hikmet", "El-Hikmet’ül-Şerife" gibi halka açık ve "El-Münferid bi-Zâtihî" ile "El-Şeriat’ül-Ruhanîyye" gibi ezoterik ve gizli kitaplardan müteşekkildir.[1]

Muhteviyatı

Arapça yazılmış toplam Yüz On Bir Risaleden müteşekkildir. Altı kitapta toplanmış olan risaleler 1479 yılında Seyyîd Cemâl ed-Dîn ʿAbd Allah el-Tenukhî[2] tarafından yayınlanmıştır. Sözlü geleneğe göre toplamda Yirmi Dört ciltten oluşmaktadır. On Sekiz cildin kaybolduğu ya da saklı tutuldukları varsayılmaktadır.

Altı numaralı risale en eskisi olup Temmuz 1017 tarihinde ilk İki ciltte Otuz'dan fazla risalenin yazarı olan Hamza ibn Ali ibn Ahmed tarafından yazılmıştır. En son yazılan risaleler ise 109 ve 110 numaralılar olup El-Mu'tenâ Baha’ud-Dîn tarafından 1042 tarihinde yazılmışlardır.

36 ve 40 numaralı risaleler ise İsmâʿil el-Tamimi ibn Muhammed'e atfedilmiştir. İlk risale bir veda mesajı ile Dürzîlik inancının "Başöğretmeni" olan ve kendisini halkının refah ve saadetine vakfettiğini söyleyen Fâtımî Hâlifesi EbûʿAlî el-Mansûr el-Hâkim bi-EmrʿAllâh tarafından açılmıştır.[3]

Ayrıca bakınız

  • Hamza ibn Ali ibn Ahmed
  • El-Mu'tenâ Baha’ud-Dîn
  • Seyyîd el-Tenukhî
  • Tevhîd Dâvâsı
  • Dûrz’îyye

Kaynakça

  1. ^ a b Grolier Incorporated (1996). The Encyclopedia Americana. Grolier Incorporated. 7 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mart 2011. 
  2. ^ Torki. Studia islamica. Maisonneuve & Larose. ss. 164-. ISBN 978-2-7068-1187-6. 7 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mart 2011. 
  3. ^ Nejla M. Abu Izzeddin (1993). The Druzes: a new study of their history, faith, and society. BRILL. ss. 108-. ISBN 978-90-04-09705-6. 26 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mart 2011. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İbn Rüşd</span> Arap filozof, bilim insanı ve yazar (1126–1198)

İbn Rüşd, Endülüslü-Arap felsefeci, hekim, fıkıhçı, matematikçi ve tıpçı. Tercüme ve yorumlamalarıyla Aristo'yu Avrupa'ya yeniden tanıtmıştır. İslam felsefesinde Aristocu akım olan meşşailiğin temsilcilerindendir.

Kıyâmet günü için Kur'an'da Saat, Hesap Günü, Hüküm (Ceza) Günü (74:46), Karar (Ayrım) Günü (44:40) Toplanma Günü (42:7) ve Sur'a üflendiği gün ifadeleri de geçmektedir. Kıyamet inancı İslam inancının (Akaid) bir parçası ve inancın temel prensiplerinden biridir. Kıyamet Günündeki imtihanlar ve kargaşalar Kur'an ve hadislerde tasvir edilmiş müfessirlerin yorumlarında ve Gazzâlî, Ebü'l-Fidâ İbn Kesîr, İbn Mâce, Muhammed b. İsmâil Buhârî gibi din bilginlerinin kitaplarında ele alınmıştır. Kur'an'a göre her insan yaptıklarından ötürü kıyamet günü yargılanacaktır.

Dürzîler; Orta Doğu kaynaklı Sâbiîlik ve Ezidilik gibi dinlerin etkisiyle, 11. yüzyılda İslâmiyet'in Şiîlik mezhebinin İsmâîlîyye kolundan köken alarak ortaya çıkmış olan tektanrılı bir dinî inanç topluluğudur. Bu dine inananlara Dürzî denir. Kendilerine birleştiriciler, tek tanrıcılar anlamına gelen Muvahhidun derler.

<span class="mw-page-title-main">Şehâbeddin Sühreverdî</span> İranlı filozof ve din bilgini

Şehâbeddin Sühreverdî, İranlı İslam filozofu ve işrakilik isimli fikrî akımın kurucusu.

Abdullâh el-Hararî eş Şeybi el-Abderî , İslam alimi, muhaddis.

<span class="mw-page-title-main">Nizarîlik</span> Şii İslamın bir kolu

Nizârîlik, İslam'ın Şia mezhebi olan İsmâilîyye mezhebinin alt kollarından biridir.

<span class="mw-page-title-main">Müsta'lîlik</span>

Mustâlîlik, Şiîliğin İsmâilîyye mezhebinin Mustâ‘lî fıkhını tâkip eden kolu.

<span class="mw-page-title-main">Hâkim (Fâtımî halifesi)</span>

Hakim ya El-Hakim Bi-Emrillah ya da tam adı El-ḥākim Bi-Emrullah El-Manṣūr Ismāil bin El-Azīz Bin El-Mu'izz Li-Dīnallah Ma'd al-Fāṭimīye, 6. Fatımi halifesi. Dürzilerce "El-Hâkim Ki-Emrillâh" olarak bilinir. Asıl adı Ebû ʿAlî el-Mansûr, lakabı ise "Târik’ûl-Hâkim Bi-Emrillâh"tır.

Beyzavî veya Kadı Beyzavî, İranlı hukukçu, bilim insanı ve Şafi'i-Eş'ari müfessir.

<span class="mw-page-title-main">Bektaşî inancı</span>

Hurûfî-Bektâşî inancı Hurûfîlik akımı İranlı bir Şiî mutasavvıf olan “Fadl’Allah Ester-Âbâdî” tarafından kuruldu. Halep sınırlarından, Batı Anadolu’ya doğru hareket eden “Hurûfîler” Seyyid Nesîmî’nin H. 820 / M. 1417 yılında Halep’te idamından sonra Irak’tan Azerbaycan’a ve oradan da Doğu Anadolu’ya kadar olan bölgelerde Hurûfîliği yaydılar. Nesîmî’nin Divânı ve hayat hikayesi birçok mutasavvıf için iyi bir kaynak ve sermaye oldu. Nesîmî, daha Fadl’Allah Yezdânî’nin “Hurûfîlik” mezhebinin ortaya çıkmasından beş asır önce yaşayan Hulûl ve ilhada yönelik söylemleri nedeniyle de aynı sonucu paylaşmış olan Hallâc-ı Mansûr’un yolunda olarak kabul edildi. Aslen İbâh’îyyûn olan “Hurûfîler”, aynı zamanda Mücessime’den olduklarından dolayı, Cenâb-ı Hakk’ın cisim olarak, Bâtınîliğin esas prensibi olan hulûle olan inançları nedeniyle de “Fadl’Allah Hurûfî” şeklinde belirdiğine inanırlar.

Yahyâ bin Ömer Tam Adı: Yahyâ ibn Umar ibn Yahyâ ibn Husayn ibn Zeyd ibn Ali Zeyn el-Âb’ı-Dîn ibn Hüseyin Seyyîd’ûs-Şuhedâ ibn Ali el-Mûrtezâ. Annesi Umm el-Hüseyin Fatıma bint el-Hüseyin ibn Abdallah ibn İsmâ’il ibn Abdullah bin Cafer bin Ebu Talib idi. Abbâsî Hâlifesi ʿAhmed "el-Mûsta`in bi’l-Lâh" devrinde, Kûfe'den yürüyüşe geçerek Hicrî 250 bir ayaklanma başlattı. Hüseyin ibn İsmâ’il yönetimindeki Abbâsî kuvvetleri tarafından öldürüldü.

Muhammed Zahid Kevserî, Osmanlı dönemi din alimi, düşünür ve yazar.

Hoca Sinan Paşa, 15. yüzyıl Osmanlı kelam alimi, matematikçi ve devlet adamı.

Darülhikme. Fatimiler'in Kahire'de Abbasiler'e karşı propaganda amacıyla kurulmuş kütüphane ve kültür merkezi. Halife Hakim tarafından 1004 yılında Abbasilerin Beytülhikmesiyle rekabet etmek için kurulmuştur. Bazı kaynaklarda adı Darülilim'dir. Bir rivayete göre 1.600.000 kitap sayısına ulaşmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Üniter Çağrı</span>


Üniter Çağrı, İlâhî Dâvet ya da Dâ‘vet et-Tevḥīd; Dürzîlik ile alâkalı olan bir zaman dilimine verilen addır. Fâtımîler Hâlifesi EbûʿAlî el-Mansûr el-Hâkim bi-EmrʿAllâh, Ed-Derezî gibi kendisinin soteriyolojik ilâhiyatına inanarak Dîn-i İslâm'ın resmî hudutları dışına çıkan tâkipçilerini de iknâ etmeği başararak, 30 Mayıs 1017 Perşembe günü gün batımından itibaren tüm dini serbestlikleri arttırdığını ilân eden bir kararnâme ile İlâhî Çağrı'yı resmen başlatmıştı.

<span class="mw-page-title-main">Epemiye, Suriye</span> Sukaylabiye, Suriyedeki antik kent

Epemiye / Efemiyye ya da Kal'at el-Mudik/Madik ; Asi Nehri'nin sağ yakasında yer alan Selevkos İmparatorluğu Krallarının hazinelerini barındıran eskiden "Fermeki" olarak anılan, daha sonra I. Selevkos Nikator tarafından tahkim edilerek Baktriya'lı karısı Epeme adına "Epemiye" olarak adlandırılan ve günümüzde Suriye'nin Hama İli'nde bulunan tarihi kent.

<span class="mw-page-title-main">Hamza bin Ali</span>

Hamza bin Ali bin Ahmed, On Birinci yüzyıl İsmâ‘îlî Din adamlarının en meşhurlarından olup Dûrz’îyye i'tikadının kurucusudur. Dürzîlik inancının ana i'tikadını oluşturan Hikmet Risâleleri'nin baş yazarı olarak tanınmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Bahâeddîn el-Mu'tenâ</span> 11. Yüzyılda yaşamış dinî kişilik

Baha'ud-Dîn ʿAli ibn Ahmed ibn ed-Deyf, El-Mu'tenâ Bahâ'ud-Dîn, Bahâ'ed-Dîn el-Mu'tenâ, Ali ibn Ahmed, Ali ibn ed-Deyf, Ali bin ed-Tâ'i ya da Bahâ'ud-Dîn es-Sâmmukî On Birinci yüzyıl İsmâ‘îlîlerinden ve Dürzîliğin başlıca kurucularından biriydi.

İbn Gazi el-Miknasi (1437–1513) yılları arasında yaşamış Fas'lı İslam hukukçusu ve matematik bilgini. Tam adı "'Ebu Abdullah Muhammad bin Ahmed bin Muhammed İbn Gazi el-Miknasi"'dir. Arapça: محمد بن أحمد بن محمد بن محمد بن علي بن غازي. Günümüze ulaşan Arapça el yazmaları mevcuttur.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.