Hierapolisli Agapius

Hierapolis'li Agapius^[a] aynı zamanda Mahbūb ibn-Qūṣṭānṭīn (Konstantin oğlu Agapius)^[b]; (ö. MS 941-2), 10. yüzyıl Hristiyan Arap yazar ve tarihçidir, en çok bilinen eseri ayrıntılı Kitab al-'Unwan (Başlıkların kitabı ya da Tarih)'dir. Suriye'de Menbic^[c] (Mabbug, Hierapolis Bambyce) Melkite piskoposudur.

Kendisi de Melkite olan Annal yazarı Eutychius (=Said al-Bitriq) ile çağdaştır. Tarihi, dünyanın kuruluşuyla başlar ve kendi zamanına kadar devam eder. Arap dönemiyle ilgili bölüm sadece tek bir el yazmasında mevcuttur ve İmparator IV. Leon'un (h. 775-780) döneminde Halife Mehdi'nin (Hicri 160 (MS 776-777)) ikinci yılında sonlanır.

Agapius, Hristiyanlığın ilk tarihi için apokrif ve efsanevi materyalleri eleştirmeden kullandı. Takip eden laik ve kilise tarihi için Süryanice kaynaklara, özellikle de Emevîlerin sonu ve Abbâsîlerin başlangıcı için Maruni tarihçi Edessalı Theofilus'un (785) Dünya Kronolojisi'ne dayanır. Eusebius'un Kilise Tarihi'ni yalnızca kısa özetlerin ara derlemesi yoluyla kullandı. Bu, diğer kaynaklardan tamamlayıcıdır. Papias'ın hiç bilinmeyen bir parçasını ve Doğu Metropolitlerinin bir listesini verir. Kayıp Bardesanes'in Tarih'ini kullanır ancak kaynaklarının birçoğu bilinmemektedir.

Tarih, Fransızca tercümesi ile Patrologia Orientalis serisinde ve Latince tercümesi ile Corpus Scriptorum Christianorum Orientalium serisinde yayınlanmıştır.

Agapius'un Tarih'i Testimonium Flavianum'un ilginç bir versiyonunu içerir.

• Alexander Vassiliev (ed.), Kitab al-'Unvan (Universal History), Patrologia Orientalis, No. 5 (1910), 7 (1911), 8 (1912), 11 (1915).
• Robert G. Hoyland (ed.), Theophilus of Edessa's Chronicle and the Circulation of Historical Knowledge in Late Antiquity and Early Islam. Liverpool University Press, Liverpool 2011 (Translated Texts for Historians).
• Louis Cheikho (ed.), Agapius episcopus Mabbugensis. Historia universalis, CSCO 65, 1912.
• Robert G. Hoyland: Seeing Islam as Others Saw It. A Survey and Evaluation of Christian, Jewish and Zoroastrian Writings on Early Islam. Darwin Press, Princeton 1997, S. 440–442.
• Lucien Malouf: Agapios of Hierapolis. In: New Catholic Encyclopedia. 2. Auflage. Band 1, Detroit 2003, S. 173.

Özel

1. ^ Also Agapios or Aghābiyūs
2. ^ Arapça: محبوب إبن قسطنطين
3. ^ Arabic Manbij = Syriac Mabbūg, Greek Hierapolis

Genel

• Georg Graf, Geschichte der arabischen christlichen Literatur, volume 2. Lists manuscripts of the work.
• Viktor von Rosen, Note on the manuscript of Agapios Manbidj, in Journal of the Ministry of Education, St. Petersburg, 1884.

• "Agapius of Hierapolis: Universal History". 18 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. English translation of Vasiliev's French version, at tertullian.org 
• Kitāb al-ʿunwān (Arabic original) and French translation by Alexandre Vasiliev, published in Patrologia Orientalis 1907–1915:
  • Part 1(1) (P.O. vol. 5 no. IV)
  • Part 1(2) (P.O. vol. 11 no. I)
  • Part 2(1) (P.O. vol. 7 no. IV)
  • Part 2(2) (P.O. vol. 8 no. III)