İçeriğe atla

Hidrojen spektrumu serileri

Bu şekilde Lyman, Balmer ve Paschen serilerinin n=6 ya kadar olan bölümü gösterilmiştir.)

Hidrojen tayfı serileri Bohr modeline göre, baş kuantum sayısına (n) bağlı olarak uyarılmış hidrojen atomunun ışıması serileridir.Atomik hidrojenin emisyon spektrumu, Rydberg formülüyle elde edilen dalgaboylarına göre birkaç tayf serisine ayrılmıştır. (Rydberg formülü diger elementler için de serilerin hesaplamasını mümkün kılar)

Bu seriler şunlardır:

Bunlardan Lyman serisi morötesi, Balmer serisi ise optik alandadır. Diğer seriler kızılaltı alandadır.

Seriler adlarını bu serileri bulan bilim insanlarının isimlerinden almıştır.Bunlar;

  • Theodore Lyman (1874-1954)
  • Johann Balmer (1825-1898)
  • Friedrich Paschen (1865-1947)
  • Frederick Brackett (1896-1988)
  • Herman Pfund (1879-1949)
  • Curtis Humphreys (1898-1986)

adlı bilim insanlarıdır.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Radyoaktivite</span> Atom çekirdeğinin kendiliğinden parçalanması

Radyoaktivite, radyoaktiflik, ışınetkinlik veya nükleer bozunma; atom çekirdeğinin, daha küçük çekirdekler veya elektromanyetik ışımalar yayarak kendiliğinden parçalanmasıdır. Çekirdek tepkimesi sırasında veya çekirdeğin bozunması ile ortaya çıkar. En yaygın ışımalar alfa(α), beta(β) ve gamma(γ) ışımalarıdır. Bir maddenin radyoaktivitesi bekerel veya curie ile ölçülür.

<span class="mw-page-title-main">Hidrokarbon</span> tamamen hidrojen ve karbondan oluşan organik bileşik

Hidrokarbon, sadece karbon ve hidrojen atomlarından oluşan kimyasal bileşiklerin genel adı.

<span class="mw-page-title-main">Niels Bohr</span> Danimarkalı fizikçi (1885–1962)

Niels Henrik David Bohr, kuantum mekaniği ve atomun yapısının anlaşılması üzerine yaptığı katkılarla tanınan, 1922'de Nobel Fizik Ödülü almış Danimarkalı fizikçi.

<span class="mw-page-title-main">Enerji seviyesi</span>

Enerji seviyesi, atom çekirdeğinin etrafında katman katman biçiminde bulunan kısımların her biridir. Bu yörüngelerde elektronlar bulunur. Yörüngenin numarası; 1, 2, 3, 4, ... gibi sayı değerlerini alabilir. Yörünge numarasına baş kuantum sayısı da denir ve "n" ile gösterilir. Yörünge numarası ile yörüngenin çekirdeğe uzaklığı doğru orantılıdır.

Rydberg formülü uyarılmış hidrojen atomundan yayılan elektromanyetik ışınımın dalga boyunun hesaplanmasında kullanılan ve İsveçli fizikçi Johannes Rydberg (1854-1919) tarafından geliştirilen bir formüldür. Bu formül atom yapısının anlaşılmasında büyük rol oynamıştır.

Rydberg sabiti, Rydberg formülündeki sabittir ve uyarılmış hidrojen atomunun yaydığı elektromanyetik ışınımın dalgaboyunun hesaplanmasında kullanılır. Bu sabit adını İsveçli fizikçi Johannes Rydberg'ten (1854-1919) almıştır. Sabitin sayısal değeri fizikte kullanılan diğer sabitlerden türetilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Kuvvet serisi</span>

Matematikte kuvvet serisi

Lyman serisi, bir fizik ve kimya terimi. Bir elektron n ≥ 2'den n = 1'e gittiğinde oluşan hidrojen atomunun morötesi salım çizgisinin bağlantı ve sonuçlandırma serisidir. Bağlantılar Yunan harfleriyle adlandırılmışlardır. Lyman serisi tayfındaki ilk çizgi, 1906 yılında Theodore Lyman tarafından bulunmuştur. Seri, adını onu ilk bulan kişi olan Theodore Lyman'dan alır.

<span class="mw-page-title-main">Liénard-Wiechert potansiyelleri</span>

Liénard-Wiechert potansiyelleri yüklü bir noktasal parçacığın hareketi esnasında oluşan klasik elektromanyetik etkiyi bir vektör potansiyeli ve bir skaler potansiyel cinsinden ifade eder. Maxwell denklemlerinin doğrudan bir sonucu olarak bu potansiyel relativistik olarak doğru, tam, zamana bağlı etkileri de içeren, noktasal parçacığın hareketine herhangi bir sınır konulmaksızın en genel durum için geçerli olan fakat kuantum mekaniğinin öngördüğü etkileri açıklayamayan elektromanyetik bir alan tanımlar. Dalga hareketi formunda yayılan elektromanyetik ışıma bu potansiyellerden elde edilebilir.

<span class="mw-page-title-main">Anders Jonas Ångström</span>

Anders Jonas Ångström İsveçli fizikçi ve spektroskopi biliminin kurucularından biriydi.

<span class="mw-page-title-main">Johann Jakob Balmer</span> Matematikçi ve fizikçi

Johann Jakob Balmer, İsviçreli matematikçi ve matematiksel fizikçidir.

Bir atomik yörünge için açısal nicem sayısı, yörüngesel açısal devinirliği ve yörüngenin şeklini belirleyen sayıdır. Açısal nicem sayısı bir elektronun eşsiz nicem durumunu tanımlayan ikinci set nicem sayılarındandır. Açısal nicem sayısı; yörüngesel açısal nicem sayısı, yörüngesel nicem sayısı ya da ikinci nicem sayısı olarak da bilinir. ℓ ile sembolize edilir.

<span class="mw-page-title-main">Rydberg atomu</span>

Rydberg atomu çok yüksek temel nicem sayılı bir veya iki elektrona sahip bir uyarılmış atomdur Bu atomlar elektrik ve manyetik alana abartılı tepkiler vermeyi de içinde barındıran, uzun bozunma devri ve yaklaşık elektron dalgafonksiyonları, bazı şartlar altında çekirdekler etrafındaki elektronların klasik yörüngeleri gibi kendilerine has birçok özelliğe sahiptir. Çekirdek elektronları dış elektronları çekirdeğin elektrik alanından kalkanlar, öyle ki belirli bir mesafeden hidrojen atomundaki bir elektronun tecrübe ettiği gibi elektrik potansiyeli belirleyicidir.

Atom fiziğinde Balmer serileri veya Balmer çizgileri hidrojen atomunun tayf çizgilerini emisyonu olan isimlendirilmiş altı serinin gösterimidir.. Balmer serileri Johann Balmer tarafından 1885'te deneysel olarak bulunmuş olan Balmer folmulü sayesinde hesaplanır.

<span class="mw-page-title-main">Spektroskopi tarihi</span>

Batı dünyasında modern spektroskopi 17. yüzyılda başlamıştır. Özellikle prizmalar olmak üzere optik bilimi alanındaki ilerlemeler, güneş spektrumunun sistematik biçimde gözlemlenebilmesine olanak verdi. Isaac Newton, beyaz ışığı oluşturmak üzere birleşen gökkuşağı renklerini tarif etmek için spektrum kelimesini kullanan ilk kişi oldu. 1800'lerin başında Joseph von Fraunhofer, spektroskopinin daha hassas ve niceliksel bir bilimsel teknik haline gelmesine imkân veren dağınımlı spektrometreler ile deneyler yaptı. O zamandan beri spektroskopi kimya, fizik ve astronomi alanlarında önemli bir rol oynadı ve oynamaya devam ediyor. Fraunhofer, birkaç tanesi daha önce Wollaston tarafından gözlemlenmiş olmasına rağmen, artık kendi adıyla anılan Güneş'in spektrumundaki koyu çizgileri gözlemlemiş ve ölçmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Paschen serisi</span>

Paschen serisi atom fiziğinde uyarılmış atomların yaydığı ışığın dalga boyunu (λ) gösteren serilerden biridir. Seri adını Alman fizikçi Friedrich Paschen'den (1865-1947) alır. Paschen, bu serileri 1908 de bulmuştur. Rydberg formülüne göre uyarılmış bir atomda 3. enerji düzeyindeki elektronların enerji düzeylerini değişirken şu şekilde ışınım yaparlar:

Brackett serisi atom fiziğinde uyarılmış atomların yaydığı ışığın dalga boyunu (λ) gösteren serilerden biridir. Seri adını Amerikalı fizikçi Frederick Sumner Brackett’den (1896-1988) alır. Brackett bu serileri 1922 yılında de bulmuştur. Rydberg formülüne göre uyarılmış bir atomda 4. enerji düzeyindeki elektronların enerji düzeylerini değişirken şu şekilde ışınım yaparlar:

Pfund serisi atom fiziğinde uyarılmış atomların yaydığı ışığın dalga boyunu (λ) gösteren serilerden biridir. Seri adını Alman fizikçi August Herman Pfund'dan (1879-1949) alır.

<span class="mw-page-title-main">Johannes Rydberg</span> İsveçli fizik profesörü

Johannes (Janne) Robert Rydberg, 1888'de Rydberg formülünü geliştirmesiyle tanınan İsveçli bir fizikçiydi.

<span class="mw-page-title-main">Friedrich Paschen</span>

Louis Carl Heinrich Friedrich Paschen, elektrik deşarjları konusundaki çalışmalarıyla tanınan bir Alman fizikçidir. Kızılötesi bölgede ilk kez 1908'de gözlemlediği bir dizi hidrojen spektral çizgisi olan Paschen serisiyle de tanınır. Günümüzde yaygın olarak kullanılan Paschen kuralını "Über die zum Funkenübergang in Luft, Wasserstoff und Kohlensäure bei verschiedenen Drücken erforderliche Potentialdifferenz" adlı makalesinde kurmuştur. Zeeman etkisinin yüksek manyetik alanda doğrusal olmayan hale gelmesi olan Paschen-Back etkisi ile tanınır. 1916'da içi boş katot etkisinin açıklanmasına yardımcı olmuştur.