İçeriğe atla

Heyetu Tahriru'ş Şam

Tahrir el-Şam
هيئة تحرير الشام‎
Hayʼat Taḥrīr al-Shām
Etkin28 Ocak 2017-günümüz
ÜlkeSuriye
BağlılıkSuriye Kurtuluş Hükûmeti
TipiMuhalif Ordu
Büyüklük12,000–15,000 asker (2020)[1]
Öncül
RenkleriYeşil, Beyaz, Siyah
SavaşlarıSuriye İç Savaşı
Komutanlar
KomutanEbu Muhammed el-Cevlani (Ekim 2017'den beri askeri ve resmi lider)[2][3]

Tahrir el-Şam (Arapçaهيئة تحرير الشام ) veya Şam Kurtuluş Heyeti, kısaca HTŞ, Suriye İç Savaşı'na katılan aktif bir selefi cihad örgütüdür. Örgüt, 28 Ocak 2017'de Cebhe Fetih el-Şam (eski adı el-Nusra Cephesi), Ensaruddin Cephesi, Ceyşu's-Sünne, Liva El-Hak ve Nureddin Zengi Hareketi grupları arasında bir birleşmeyle kuruldu. Açıklamanın ardından ek gruplar ve kişiler katıldı. Birleştirilmiş grup şu anda Cebhe Fetih el-Şam ve eski Ahrar el-Şam liderleri tarafından yönetiliyor, ancak Yüksek Komuta diğer grup liderlerinden oluşuyor. Daha muhafazakâr ve selefi unsurları temsil eden pek çok grup ve kişi Ahrar el-Şam’dan ayrıldı. Hâlen, bazı analistler ve medya kuruluşları bu gruba önceki isimleri olan el-Nusra Cephesi veya Cebhe Fetih el-Şam demeye devam etmektedir. Tahrir el-Şam'ın Suriye'de el-Kaide'nin temsilcisi olarak görülmesi ve grubun üst düzey yöneticilerinin el-Kaide ile bağlantısı olduğu iddiası, özellikle Ebu Cabir'in de aynı şekilde aşırı görüşlere sahip olduğu iddiası sonrası Ensaruddin Cephesi ve Nureddin Zengi Hareketi HTŞ ile bütünlüğü bozdu, bağımsız hareket etmeye başladı. Bu iddialara karşın Tahrir el-Şam el-Kaide'nin Suriye şubesi olduğunu kabul etmemektedir ve örgüt kurulurken yapılan açıklamada, grubun "önceki kuruluşların veya hiziplerin bir uzantısı değil, bağımsız bir örgüt olduğunu" söylenmiştir. Ek olarak, birleşmenin bir parçası olan Nureddin Zengi gibi bazı hizipler bir zamanlar ABD tarafından desteklenmiştir. Rusya, Tahrir el-Şam'ın Suriye'yi el-Kaide'nin İslami bir emirlik hâline getirme hedefini sürdürdüğünü iddia ediyor. Tahrir el-Şam, İdlib ilinde varlık gösteren Suriye Kurtuluş Hükûmeti'ne bağlılık göstermektedir.[4]

Terör örgütü olarak tanınması

Ülke Tarih Referanslar
 ABD11 Mart 2017 [5][6]
 Kanada23 Mayıs 2018 [7]
 Türkiye31 Ağustos 2018 [8]
 Birleşik Krallık[9]

Uluslararası toplumun çoğu Tahrir al-Şam'ı terör örgütü olarak görüyor. Suriye'deki ABD büyükelçiliği Mayıs 2017'de HTŞ'nin Mart 2017'de terör örgütü olarak belirlendiğini doğruladı. ABD'nin Suriye Büyükelçisi HTŞ'nin birleşme içinde birleşen herhangi bir grup El-Kaide'nin Suriye ağının bir parçası hâline geldi. HTŞ'nin özü, belirlenmiş bir terör örgütü olan Nusra'dır. Bu isimlendirme, hangi ismin kullanıldığına veya hangi grupların birleştirildiğine bakılmaksızın uygulanır. Kanada Tahrir al-Şam'ı 23 Mayıs 2018'de terör örgütü olarak belirledi. Ağustos 2018'de Türkiye, Tahrir al-Şam'ı terör örgütü olarak belirledi.

Kaynakça

  1. ^ "Syria: Who's in control of Idlib?". BBC News (İngilizce). 18 Şubat 2020. 27 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Kasım 2021. 
  2. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; jaber isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: )
  3. ^ "Julani is a temporary leader of the "Liberation of the Sham" .. This is the fate of its former leader". HuffPost. 2 Ekim 2017. 2 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ekim 2017. 
  4. ^ "İdlib'in kontrolü El Kaide bağlantılı HTŞ'ye geçti". Deutsche Welle. 10 Ocak 2019. 10 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2021. 
  5. ^ Charles Lister [@Charles_Lister] (11 Mart 2017). "US State Deparment declares that #HTS and all groups that merged into it are now considered Al-Qaeda & thus, HTS = a terrorist organization: t.co/8Bixa9bSqq" (X gönderisi). Erişim tarihi: 22 Temmuz 2020X vasıtasıyla. 
  6. ^ United States Ambassador to Syria [@USEmbassySyria] (15 Mayıs 2017). "HTS is a merger and any group that merges into it becomes part of al-Qa'ida's Syrian network. #Syria" (X gönderisi) – X vasıtasıyla. 
  7. ^ "Arşivlenmiş kopya". 19 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mayıs 2019. 
  8. ^ "Arşivlenmiş kopya". 6 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mayıs 2019. 
  9. ^ "Arşivlenmiş kopya". 9 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mayıs 2019. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">El-Nusra Cephesi</span> Suriye İç Savaşında yer alan silahlı cihatçı Selefi örgüt

El-Nusra Cephesi, silahlı cihatçı Selefi örgüt. Amacı Suriye'de Beşşar Esad hükûmetini devirerek bölgede bir İslam devleti kurmaktır. Birçok ülke tarafından terör örgütü olarak tanımlanmıştır. 23 Ocak 2012'de İnternet'te yayınlanan bir videoyla kurulduğu duyuruldu. Nisan 2013'te el-Kaide'ye bağlılığını açıkladıysa da 28 Temmuz 2016 tarihinde el-Kaide'den ayrıldığını bildirerek yeni isimlerinin Şam Fethi Cephesi olarak değiştirdiğini açıkladı.

<span class="mw-page-title-main">Ahrar uş-Şam</span> İslamcı Silahlı Sünni-Köktenci Militan örgüt

Ahrar uş-Şam ya da tam adıyla Şam'ın Hürleri İslami Hareketi, Suriye'de 2011 yılında Halep'te kurulan ve Beşşar Esad yönetimine karşı savaşan muhalif gruptur. Merkezleri İdlib'dedir. 2011 yılından bu yana aktif faaliyet göstermektedir. Sünni ve Selefi mücahidlerden oluşmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Bab el-Hava Sınır Kapısı</span>

Bab el-Hava Sınır Kapısı, Suriye ile Türkiye arasındaki uluslararası geçişlere açık Suriye sınır kapısı. Sınırın Türkiye tarafında ise Cilvegözü Sınır Kapısı bulunmaktadır. Bu kapılar, İskenderun ile Suriye'nin Halep kentleri arasında M45 Suriye Karayolu ve D827 Türk Karayolu üzerinde yer almakta ve kamyon ve otobüs uzun hatlarında kullanılan bir sınır geçiş noktasıdır. Sınırın Türk tarafında en yakın şehir Hatay İline bağlı Reyhanlı ilçesi ve Suriye tarafında en yakın yerleşim yeri olarak El-Dana ve Atarib kasabaları bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Ebu Bekir el-Bağdadi</span> IŞİDin lideri

Ebu Bekir el-Bağdadi veya doğum ismiyle İbrahim Avvad İbrahim Ali el-Bedri el-Samarai, kendini İslam halifesi ilan etmiş, silahlı örgüt IŞİD'in kurucusu ve 2014'ten 2019'a kadar lideriydi.

Suriye İç Savaşı Kuzeybatı Cephesi, Suriye'nin kuzeybatısındaki Hama, İdlib ve Halep illerindeki çatışmaları kapsamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">İslami Cephe</span> Silahlı Suriye muhalefetinden oluşan bir koalisyon

İslami Cephe, Suriye'de 22 Ekim 2013 tarihinde yedi grubun birleşmesiyle oluşan muhalif bir gruptur.

<span class="mw-page-title-main">Fetih Ordusu</span> İslamcı gerilla ittifakı

Fetih Ordusu, Suriye'nin İdlib ilinde bulunan muhalif grupların bir araya gelmesiyle oluşturulmuş bir operasyon gücüdür.

<span class="mw-page-title-main">Fetih Halep</span> İslamcı ittifak

Fetih Halep, Halep'i rejimden kurtarmak için çeşitli muhalif gruplardan oluşmuş ortak bir operasyon gücüdür.

Şam Cephesi, Suriye İç Savaşı sırasında, Halep'te muhalifler tarafından kurulmuş ortak operasyon gücüdür. Şam Cephesine mensup muhalif gruplar genelde Sünni İslamcı gruplar olmakla birlikte, hem ılımlı gruplar hem de Selefi çizgideki gruplar mevcuttur.

<span class="mw-page-title-main">13. Fırka</span>

13. Fırka ya da 13. Bölük, İdlip ilinde faaliyet gösteren, Özgür Suriye Ordusu'na bağlı muhalif bir gruptur.

<span class="mw-page-title-main">Ebu Muhammed el-Cevlani</span> Örgüt lideri

Ahmed Hüseyin el-Şara veya tanınan adıyla Ebu Muhammed el-Cevlani, silahlı İslamcı grup Şam Fethi Cephesi'nin kurucusu ve lideri olan, daha sonra Şam Fethi Cephesi'ni bir araya getirdiği muhalif gruplarla genişleterek kurduğu Tahrir el-Şam örgütünün kurucusu ve lideri olan Suriyeli, İslamcı. Grubun öncülü olan el-Nusra Cephesi'nin de kurucusu ve lideriydi.

Mücahit Şura Meclisi, Suriye İç Savaşı sırasında, cihatçı Selefi görüşe sahip silahlı isyancı gruplar tarafından, Deyrizor ve civarında Irak ve Şam İslam Devleti'ne karşı mücadele amacıyla kurulan koalisyon. Bölgedeki 12 örgütün katılımıyla, 25 Mayıs 2014'te YouTube'a yüklenen bir videoyla kuruluşu duyuruldu. Örgüt liderinin, 12 Haziran 2014'te gerçekleştirilen çatışmalarda öldürüldüğü duyuruldu.

<span class="mw-page-title-main">Suriye muhalefeti</span> Esad ailesinin Suriyedeki yönetimine muhalif bir grup

Suriye muhalefeti, Suriye Ulusal Koalisyonu ve alternatif bir Suriye hükûmeti olarak belirli toprak kontrolüne sahip Suriye hükûmeti karşıtı gruplar tarafından temsil edilen siyasi yapıdır.

<span class="mw-page-title-main">Suriye İç Savaşı'ndaki isyancılar arasındaki çatışmalar</span> Suriye iç savaşındaki hükümet ve halkın çatışmaları

Suriye İç Savaşı'ndaki isyancılar arasındaki çatışmalar, Suriye İç Savaşı'nda hükûmete karşı silahlı savaş veren isyancı gruplar arasındaki çatışmaları ifade eder. Özgür Suriye Ordusu ile müttefikleri, el-Kaide'ye bağlı gruplar ile müttefikleri ve Irak ve Şam İslam Devleti'nin başını çektiği bu gruplar, Ocak 2013 başlarından itibaren birbirleriyle çatışmaya başladı.

<span class="mw-page-title-main">2017 İdlib kimyasal saldırısı</span>

2017 İdlib kimyasal saldırısı veya Han Şeyhun kimyasal saldırısı, 4 Nisan 2017 tarihinde Suriye İç Savaşı sırasında İdlib'in Han Şeyhun beldesinde düzenlen kimyasal saldırı. İdlib Sağlık Otoritesi, sarin veya benzeri bir maddeyi içeren zehirli gazın salınımı sonucu en az 74 kişinin öldüğünü ve 557'den fazla kişinin yaralandığını açıkladı.

<span class="mw-page-title-main">Suriye Direnişi</span> Suriyenin kuzeybatısında etkin olan, hükûmet yanlısı paramiliter milis grubu

Suriye Direnişi eski adıyla İskenderun Sancağının Kurtuluşu için Halk Cephesi, Suriye'nin kuzeybatısında faaliyet gösteren, hükûmet yanlısı paramiliter milis grubu. İdeolojisi anti emperyalizm, Guevarizm, laiklik, Marksizm-Leninizm, sol milliyetçilik ve sosyalist vatanseverliğe dayalıdır.

Kuzey Demokratik Tugayı, Aleksander Khalil tarafından yönetilen askerî tugay. 2013 yılında Özgür Suriye Ordusu kapsamında İdlib'de kurulan tugay 2014 yılından itibaren Suriye Demokratik Güçleri (SDG) ile ittifak kurdu, Kasım 2015 tarihinden itibaren ise SDG'nin bir bileşeni oldu. Özellikle Afrin Kantonu'nda YPG ve YPJ ile yakın ittifak halindedir.

<span class="mw-page-title-main">Suriye Kurtuluş Hükûmeti</span> Suriye İç Savaşı sırasında oluşan hükûmet

Suriye Kurtuluş Hükûmeti, Kasım 2017'nin başlarında İdlib ilinde kurulan de facto hükûmet. Kurulmasının ardını Suriye Geçici Hükûmeti ile çatışmalar izledi ve Heyetu Tahrir'uş Şam'ın, Geçici Hükûmet'in Kuzeybatı Suriye'deki yerel meclislerini tek taraflı olarak dağıttığı bildirildi. Kurtuluş Hükûmeti'nin başbakanı, bir başkan tarafından yönetilen Genel Şura Konseyi isimli yasama organı tarafından seçilir. Şu anki başbakanı 18 Kasım 2019'dan itibaren Ali Keda'dır ve Genel Şura Konseyi başkanı 24 Nisan 2020'den itibaren Mustafa el-Musa'dır.

<span class="mw-page-title-main">Ensaruddin Cephesi</span> Suriye kökenli çeşitli örgütlerin toplandığı cihatçı ittifak

Ensaruddin Cephesi, 25 Temmuz 2014'te Suriye İç Savaşı sırasında ilan edilen cihatçı bir ittifaktır. İttifak, başka herhangi bir "parti" ile bağlantısı olmadığını beyan edan Şam el-İslam Hareketi ve Fecruşşam Hareketi gruplarından oluşuyor. el-Kadra Bölüğü de başlangıçta bir imzacıydı, ancak Ekim 2014 civarında Ceyş'ül-Muhacirin vel-Ensar'ın liderine bağlılık yemini etti ve bu fraksiyona entegre edildi. İttifak, IŞİD ve diğer gruplar arasındaki çatışmada tarafsızlığı korumaya çalışmıştı. 28 Ocak 2017'de çok sayıda başka grupla birleşerek Tahrir el-Şam'ı oluşturdu, ancak bazı bölümleri Şubat 2018'de HTŞ'den ayrıldı.

Fastakim Kama Umirt Birliği Suriye İç Savaşı sırasında aktif olan muhalif bir gruptur.