İçeriğe atla

Hevsel Bahçeleri

Diyarbakır Kalesi ve Hevsel Bahçeleri Kültürel Peyzaj Alanı
UNESCO Dünya Mirası
Konum Türkiye
KriterKültürel: iv
Referans1488
Tescil2015 (39. oturum)
BölgeAvrupa ve Kuzey Amerika

Hevsel Bahçeleri, Dicle Nehri kıyısında, Diyarbakır Kalesi ile nehir vadisi arasında yer alan yaklaşık yedi yüz hektarlık verimli arazidir.

Çok farklı türlerin ihtiyaçlarına cevap verebilecek alanlara (habitat) sahip Hevsel bahçeleri, Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nin en büyük kuş cennetidir.[1] 180'den fazla kuş türünün yanı sıra susamuru, tilki, sansar, sincap ve kirpi gibi birçok memelinin barınağıdır.[2]

Göçmen kuşlar tarafından bir istasyon, dinlenme, barınma ve de bir korunma yeri olarak kullanılan vadide bölgeye has kuşlar olarak bilinen boz alameceklerle pembe göğüslü ötleğenlerin yanı sıra yabani şahin, kızıl şahin, arı şahini, yılan kartalı, gökçe delice, kukumav, kerkenez ve küçük kerkenez gibi yırtıcı kuşlara da yılın hemen her mevsiminde rastlanmaktadır.[1] Türkiye'de nadir bulunan yaz atmacalarına da ev sahipliği yaptığı bilinir.[3]

Hevsel Bahçeleri, 2013'te Dünya Mirasları listesine girmesi için UNESCO'ya aday gösterildi.[4] 2015'te ise UNESCO tarafından Dünya Mirası ilan edildi.[5]

Hevsel Bahçeleri'nde Hint keneviri yetiştirildiğini tespit eden güvenlik güçleri, Mayıs 2016'da düzenledikleri operasyonlarda 500.000 kök keneviri imha etti.[6] Mayıs 2017'de gerçekleştirilen operasyonda ise 23.000 kök kenevir imha edildi.[7]

Galeri

Kaynakça

  1. ^ a b Kaya, Selim. "Doğu'nun Manyas'ı Hevsel Bahçeleri". Hürriyet gazetesi, 27 Şubat 2011. 18 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ocak 2017. 
  2. ^ Baştuğ, İbrahim. "ennet Bahçesi Hevsel". Atlas Dergisi, Mayıs 2014, Sayı 254. 18 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ocak 2017. 
  3. ^ "Hevsel Bahçeleri her şeye rağmen ayakta". Dogruhaber.com.tr sitesi, 19 Ağustos 2015. 18 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ocak 2017. 
  4. ^ "Hevsel Bahçeleri de UNESCO'ya aday". Sabah. 25 Ekim 2013. 19 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Kasım 2014. 
  5. ^ "Diyarbakır Fortress and Hevsel Gardens Cultural Landscape". UNESCO. 6 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Temmuz 2015. 
  6. ^ "UNESCO korumasındaki Hevsel Bahçeleri'ne uyuşturucu baskını". Hürriyet. 1 Haziran 2016. 2 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Haziran 2016. 
  7. ^ "Diyarbakır'da Hevsel Bahçelerinde Uyuşturucu Operasyonu". Milliyet. 24 Mayıs 2017. Erişim tarihi: 25 Mayıs 2017. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'deki kuşlar listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Bu madde Türkiye faunasına ait kuşları içermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'deki Dünya Mirasları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Türkiye'de yirmi bir tane UNESCO Dünya Mirası bulunmaktadır. İlk olarak 1985'te İstanbul'un Tarihî Alanları, Göreme Millî Parkı ve Kapadokya ile Divriği Ulu Camii ve Darüşşifası, son olarak da 2023'te Gordion ile Anadolu'nun Ortaçağ Dönemi Ahşap Hipostil Camileri listeye dâhil edildi. Listedeki varlıklardan on dokuzu kültürel, ikisi karma alandır. Türkiye'nin Dünya Mirası Geçici Listesi'nde ise yetmiş dokuz tane varlığı bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Diyarbakır Havalimanı</span> Türkiyede bir havalimanı

Diyarbakır Havalimanı, Diyarbakır'da hizmet veren uluslararası havalimanı. 1952 yılında hizmete giren ve şehre uzaklığı 11 km olan havalimanı, sivil-askerî kategoridedir. 16/34 pistinin boyutları 3549x45 olup beton kaplamadır. Yolcuya açık alanlar 95.691 m² olup 1100 araçlık otopark kapasitesine sahiptir. Havalimanına ulaşım taksi ve belediye otobüsleriyle sağlanmaktadır. 2008 yılı itibarıyla ILS kullanılmaya başlanmıştır; bu da düşük görüş şartlarından kaynaklanan sefer iptallerini büyük ölçüde azaltmıştır. 2016 yılında hizmete giren yeni terminal binası altı adet körüğe sahiptir. Altı adet körük dışında dört uçağa da körük dışında hizmet verebilme kapasitesindedir. Böylelikle toplam on uçağın yanaşabileceği büyüklüktedir. Yeni terminal binası ile yıllık yolcu kapasitesinin yaklaşık 5 milyon kişi olması beklenmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Asgari endişe altındaki türler</span> IUCN koruma kategorisi

Asgari endişe (LC), IUCN kırmızı listesinde nesli tehlikede olmayan türleri içine alan bir kategoridir. Yaygın bulunan türlerin çoğunluğu asgari endişe altında olarak sınıflandırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Afrika'daki Dünya Mirasları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) Afrika'da 145 Dünya Mirası belirlemiştir. Bu sit alanları 35 ülkede yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Barbaros Şansal</span> Türk moda tasarımcısı

Barbaros Şansal, Türk moda tasarımcısı.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan'daki Dünya Mirasları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

1972 yılında imzalanan UNESCO Dünya Mirası Sözleşmesi ile Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO), kültürel veya doğal miras açısından önem taşıyan yerler olan Dünya Mirasları kavramını tanımladı. Doğal özellikler, jeolojik ve fizyografik oluşumlar ve bilim, koruma veya doğal güzellik açısından önemli olan doğal alanlar doğal miras olarak tanımlanır. Azerbaycan, Dünya Kültürel ve Doğal Mirasının Korunmasına Dair Sözleşmeyi 16 Aralık 1993'te onaylamasıyla ülkedeki alanlar listeye dahil edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras Listeleri</span> Vikimedya liste maddesi

UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras Listeleri, somut olmayan kültürel miras unsurlarının (SOKÜM) dünya çapında daha iyi korunmasını sağlamak ve bunların öneminin fark edilmesini sağlamak amacıyla, UNESCO tarafından 2008 yılından beri güncellenip hazırlanan; farklı ülkelerdeki önemli SOKÜM unsurlarını, acil koruma gerektirenleri ve korma alanındaki iyi uygulamaları içeren listelerdir.

<span class="mw-page-title-main">Diyarbakır Kalesi</span> Diyarbakırın Sur ilçesini çevreleyen şehir surları

Diyarbakır Kalesi veya Diyarbakır surları, Diyarbakır'ın Sur ilçesinde yer alan tarihî bir yapı. İç kale ve dış kale olmak üzere iki bölümden oluşmaktadır. Surlardaki ana girişler Dağ Kapı, Urfa Kapı, Mardin Kapı ve Yeni Kapı 'dır. Yaklaşık dokuz bin yıllık olan surlar, Çin Seddi'nin ardından dünyadaki en uzun ve geniş savunma duvarıdır. 2000'de yapıyı Dünya Mirası Geçici Listesi'ne dahil eden UNESCO, 2015'te ise Dünya Mirası olarak tescil etti. Ayrıca Diyarbakır'ın çok eski yapısı olan Keçi Burcu da Sur ilçesinde yer almaktadır. Surlar, İç ve Dış Kale olmak üzere iki bölümden oluşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Hendek operasyonları</span> TSK ve Türk Emniyetinin bölücü terör örgütü PKKya karşı Güneydoğu Anadoluda düzenlediği operasyonlar

Hendek operasyonları; Türk Güvenlik Güçlerince, PKK militanlarına karşı ortak olarak gerçekleştirilen Sur, Cizre ve Nusaybin merkezli askerî operasyonlardır. Bu operasyonların gerçekleştirildiği bölgelerin bazılarında sokağa çıkma yasakları uygulanmış ve bazıları geçici süreyle askerî güvenlik bölgesi ilan edilmiş; PKK militanlarının etkisiz hâle getirildiği, hendeklerin kapatıldığı, barikatların kaldırıldığı ve güvenliğin sağlandığı bölgelerde sokağa çıkma yasakları kaldırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Fırat Kalkanı Harekâtı</span> Türk Silahlı Kuvvetlerinin 24 Ağustos 2016da Suriyenin kuzeyinde terör örgütü DEAŞa karşı başlattığı askeri harekat

Fırat Kalkanı Harekâtı veya Suriye İç Savaşı'na Türk askerî müdahalesi, Türk Silahlı Kuvvetleri ve Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından eğitilmiş Özgür Suriye Ordusu grupları tarafından yapılmış ve başarı ile sona eren operasyon. Operasyonun amacı Türkiye'nin kendi varlığına tehdit olarak gördüğü ve terör örgütü olarak tanımladığı grupları bölgeden uzaklaştırmak, sınır hattının ve bölgedeki halkın güvenliği sağlamak ve kontrol altına almak ve göç sorununu yok etmek için 5 bin km² alanda Irak ve Şam İslam Devleti (IŞİD), YPG ve Suriye Silahlı Kuvvetleri güçlerinden sivillerin güvenliği dolayısıyla tamamen temizlenmesi hedeflenen Güvenli Bölge oluşturmak olduğu bildirildi. Harekâtın bir diğer amacının ise PYD'nin bölgede kantonları birleştirerek otonom bir yapı kurma hedefini bitirmek olarak açıklanmıştır. Türk Silahlı Kuvvetleri operasyonda IŞİD ve YPG mevzilerinin yoğun ateş ile hava ve kara unsurlarınca vurulduğunu duyurmuştur. 29 Mart 2017 günü 12. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan önderliğinde toplanan MGK toplantısı sonucu harekâtın başarıyla tamamlandığı ilan edildi.

<span class="mw-page-title-main">Doğancılık</span> evcilleştirilmiş ve eğitilmiş doğanların kullanıldığı bir avcılık şekli

Doğancılık, evcilleştirilmiş ve eğitilmiş doğanların kullanıldığı bir avcılık şeklidir. Avcılıkta doğanların seçiminde avlanma alanının türü etkilidir. Genellikle sincap ve tavşan gibi küçük hayvanlar avlanır.

<span class="mw-page-title-main">Tehlike Altındaki Dünya Mirasları Listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Tehlike Altındaki Dünya Mirasları Listesi, Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) tarafından 1972 yılında yayımlanan Dünya Mirası Sözleşmesi'nin 11.4 maddesine uygun olarak Dünya Miras Komitesi tarafından Dünya Mirası Alanları'nı belirlemek ve yönetmek amacıyla derlenmiştir. Listelenen alanlar, korunması için büyük operasyonların gerekli olduğu ve "yardım talep edilen" Dünya Mirası Alanları'ndan oluşmaktadır. Listenin amacı uluslararası farkındalığı artırmak ve tehditlere karşı önlemler almaktır. Alana yönelik tehditler arasında yakın zamanlı, gerçekleşmesi kesinleşmiş tehditler veya alanda olumsuz etkilere neden olabilecek potansiyel tehlikeler sayılabilir.

<span class="mw-page-title-main">Lahor Kalesi</span>

Lahor Kalesi Pakistan'ın Lahor kentinde bulunan bir kaledir.

<span class="mw-page-title-main">Suzhou Klasik Bahçeleri</span>

Suzhou Klasik Bahçeleri, UNESCO Dünya Mirası listesinde yer alan, Çin'in Jiangsu Eylaletindeki Suzhou bölgesinde bulunan bir grup bahçedir.

<span class="mw-page-title-main">Kızıl Kale</span>

Kızıl Kale, Hindistan'daki Delhi şehrinde yer alan tarihi bir kaledir. 1857'ye kadar, 200 yıllık bir süre boyunca, Babür hanedanının imparatorlarının ana ikametgâhıydı. Delhi'nin merkezinde yer alır ve bir dizi müzeye ev sahipliği yapar. İmparatorları ve ailelerini barındırmaya ek olarak, Babür devletinin tören ve siyasi merkeziydi ve bölgeyi etkileyen olayların merkezinde yer almaktaydı.

<span class="mw-page-title-main">Keçi Burcu</span> Diyarbakır surlarında yer alan bir burç

Keçi Burcu, Diyarbakır surlarında yer alan bir burçtur. Surlar üzerinde bulunan en büyük ve en eski burçtur. 2015-16 Sur çatışmaları sonrası ziyarete kapatılmış, 2022 yılında tekrar ziyarete açılmıştır.

Dicle Bölümü, Türkiye'nin güneydoğusunda bulunan Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nin iki bölümünden biridir. Bölüm, Karacadağ'ın doğusu ile Şırnak'ın doğusu arasındaki alanı kaplar. Bölümde beş şehir bulunmaktadır. Bunlar: Diyarbakır, Mardin, Batman, Siirt, Şırnak. Bölümün nüfusu 2019 yılı verilerine göre 4.063.685 olup, bu nüfusun yaklaşık 2 milyonu Diyarbakır il genelinde yaşamaktadır. Bölümde karasal iklim hakim olmakla birlikte, kış mevsimi soğuk ve yağışlı, yaz mevsimi ise oldukça sıcak ve kuraktır. Bölge ekonomisi genellikle tarım ve hayvancılığa dayanır ancak Diyarbakır'da sanayi ve hizmet sektörü diğer dört şehre göre oldukça yoğunken, Batman ve çevresinde çıkarılan petrol nedeniyle petrole bağlı tesisler ekonomik anlamda bölüme katkı sağlar.

<span class="mw-page-title-main">UNESCO Türkiye Millî Komisyonu</span>

UNESCO Türkiye Millî Komisyonu (UTMK)'nun amacı; eğitim, bilim, kültür ve ve iletişim işleriyle yükümlü kamu ve kuruluşları ile özel kuruluşları, UNESCO tarafından yürütülen çalışmalar konusunda bilgilendirmek, bunların faaliyetlere katkı ve katılım sağlamaktır. Komisyonun ayrıca amacı eğitim, bilim ve kültür konularında çalışmalar yapmaktır. Komisyonun başkanlığını Prof. Dr. Öcal Oğuz yapmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Belen Geçidi Tabiat Parkı</span> Hatayda tabiat parkı

Belen Geçidi Tabiat Parkı, Hatay ilinin Belen ilçesi sınırları içinde yer alan tabiat parkıdır.