İçeriğe atla

Hersiniyen orojenezi

Hersiniyen dağ sistemi dağılışı

Hersiniyen orojenezi (Variskan orojenezi), Paleozoyik Zaman'ın ikinci yarısını oluşturan Karbonifer ve Permiyen boyunca, Lavrasya ile Gondvana arasında çarpışma ile oluşan orojenez dönemidir. Birinci jeolojik zamandaki Kaledoniyen Orojenezi ve üçüncü jeolojik zamanda oluşan Alpin Orojenezi ile birlikte dünya tarihindeki üç ana dağ oluşumu hareketinden biridir.[1]

Urallar (Rusya) ve Apalaş Dağları (ABD) Hersiniyen orojenezi ile oluşmuş dağlardır.[2]

Hersiniyen kıvrımları Avrupa'da İrlanda ve İngiltere'den başlar, Fransa, Almanya oradan da Polonya'ya kadar uzanır. Hersiniyen dağları daha sonraki zamanlarda aşınmış, eğrilmiş ve yeniden yükselmiştir. Harz, Massif Central, Bohemya Dağları, Kara Ormanlar ve Meseta Central bu dağ grubundandır.

Kaynakça

  1. ^ "Pangea" (PDF). Orojenez ve Türkiye’deki Tektonik Birlikler. ankara.edu.tr. 2012. 2 Nisan 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2015. 
  2. ^ "Dağ Oluşumu (Orojenez)". suleymansen.com. 14 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mart 2019. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Erciyes</span> Türkiyede, Kayseride bir yanardağ

Erciyes, İç Anadolu Bölgesi'nde yer alan sönmüş bir yanardağ. Kayseri'nin 25 km güneybatısındaki Sultansazlığı ovaların'ın yanından yükselen büyük kütleli bir stratovolkandır.

<span class="mw-page-title-main">Toros Dağları</span>

Toros Dağları ya da kısaca Toroslar, Türkiye'nin Akdeniz kıyılarına paralel olarak, Teke Yarımadası'ndan Suriye'ye, hatta iç kesimlere de uzayarak Irak sınırına varan, içinde birçok sıradağı da barındıran bir dağ zinciridir. Bu zincirin en yüksek noktası 3.767 metrelik Kızılkaya zirvesidir.

<span class="mw-page-title-main">Tanrı Dağları</span> Orta Asyada yer alan sıradağlar

Tanrı Dağları ya da Tien-Şan, Orta Asya'da bulunan büyük dağ sistemlerinden birini oluşturan sıradağlardır.

<span class="mw-page-title-main">Orojenez</span> sıradağların oluşumunu açıklayan yerbilimsel terim

Orojenez, İç kuvvetlerin ortaya çıkma şekillerinden birini ifade eden orojenez terimi dağ oluşumu anlamına gelir.

<span class="mw-page-title-main">Yıldız Dağları</span>

Yıldız Dağları veya Istranca Dağları, Trakya'nın Karadeniz kıyılarına paralel olarak, Bulgaristan'dan İstanbul iline kadar yaklaşık 150 km uzunluğunda bir dağ zincirinden oluşmaktadır. Bu zincirin en yüksek noktası Kırklareli ilinde bulunan yaklaşık 1.031 metrelik Mahya Dağı zirvesidir. Bulgaristan'da "Strandja" adı kullanılır. Türkiye'deki kısmı 197 000 hektarlık bir alan kaplar.

<span class="mw-page-title-main">Küre Dağları</span>

Küre Dağları Karadeniz Bölgesi'nde dağ sırası.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Anadolu Dağları</span>

Kuzey Anadolu Dağları ya da Pontus Alpleri, Anadolu'nun kuzeyini kıyıya paralel, birkaç sıra halinde kuşatan sıradağlarıdır. Orojenez sonucu oluşan bu kıvrım dağları batıdan doğuya şöyle sıralanır: Köroğlu Dağları, Ilgaz Dağları, Küre Dağları, Canik Dağları, Köse Dağları, Giresun Dağları, Doğu Karadeniz Dağları, Mescit Dağı, Yalnızçam Dağları, Tecer, Mercan, Allahuekber Dağları. Erzurum-Kars yaylasında Palandöken Dağları ile Doğu Anadolu Dağları birleşir.

Orta Toroslar ya da Orta Toros Dağları, Toros Dağları silsilesi içinde yer alan Niğde Mersin-Antalya sınırından Kahramanmaraş'taki Binboğa Dağları'na kadar devam eden sıra dağlara verilen addır.

<span class="mw-page-title-main">Dilek Dağı</span>

Dilek Dağı veya Samsun Dağı Türkiye'nin Batısında Ege Bölgesi'nde Aydın'da bulunan, 1.237 metre rakımlı bir dağ ve millî park. Antik adı Mykale Dağı'dır.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'deki yanardağlar</span> Vikimedya liste maddesi

Bu, Türkiye'deki uykuda ve sönmüş yanardağların listesidir.

<span class="mw-page-title-main">Sayan Dağları</span> Asya sıra dağları

Sayan Dağları, Göktürk Kağanlığı devrindeki adı : Kögmen Dağları) Moğolistan'ın kuzeybatısında, Sibirya'nın güneyindeki sıra dağlardır.

<span class="mw-page-title-main">Sierra Nevada (Amerika Birleşik Devletleri)</span>

Sierra Nevada Sıradağları ) batı ABD'de "Kaliforniya Merkez Vadisi " ile "Havza ve Sıradağlar Jeolojik Bölgesi " arasında bulunan bir sıradağlar sistemidir. Bu sıradağlar "Sierra" veya "Sierralar" ve "Yüksek Sierralar" olarak da adlandırılmaktadır. Sierralar'ın en önemli ve büyük kısmı Kaliforniya eyaletinde bulunmaktadır; ama birçok coğrafyacı bu sıradağlara eklenmiş olarak Nevada eyaletine uzanan Carson Sıradağları'nı da Sierralar'ın bir kısmı olarak kabul etmektedirler.

<span class="mw-page-title-main">Adirondack Dağları</span>

Adirondack Dağları, Amerika Birleşik Devletleri'nde New York'un kuzeydoğu lobunda bulunan ve New York şehrin kuzeyinde kalan, sıra dışı bir jeolojik oluşumdur. Tektonik plaka sınırları boyunca meydan, doğrusal dağ sıralarının aksine, bir kubbeyi andırmaktadır. Günümüzden yaklaşık 1 milyar yıl önce oluşmuş Adirondack Dağlarında, George gölü, Placid gölü, Saranac gölleri ve çok sayıda buzul gölü yer almaktadır. Ayrıca dağda bulunmuş olan 1 milyar yıllık metaformik ve magmatik kayaçlar Québec Kanada'da bulunan Laurentian Dağları'nda da görülmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Alpin Orojenezi</span> Mesozoik ile Tersiyer zamanları arasında oluşmuş orojenez olayı

Alpin orojenezi, Mesozoik ile Tersiyer zamanları arasında oluşmuş orojenez olayıdır. III. zamanın ortalarında meydana gelen dağ oluşum hareketleri.

<span class="mw-page-title-main">Aydın Dağları</span>

Aydın Dağları, Batı Anadolu'da, Ege Bölgesinde bulunan dağ sırasıdır. Antik adı Messogisdir. Genel olarak doğu-batı doğrultusunda uzanır. 1831 m ile Hacetdede Tepesi en yüksek yeridir. Büyük çoğunluğu İzmir ve Aydın illeri sınırında yer alan dağlar, kuzeydoğuda Manisa, doğuda Denizli illerine uzanır.

Masif, jeolojide iki veya daha fazla karmaşığın bir araya gelmesinden oluşan ve genellikle en az birkaç kilometre eninde ve boyunda olan bölümdür. Kabuğun hareketinde, bir masif, bir bütün olarak yerinden edilmiş haldeyken iç yapısını muhafaza etme eğilimi gösterir. Terim, böyle bir yapı tarafından oluşturulan bir grup dağa atıfta da bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Engizek Dağı</span>

Engizek Dağı, Kahramanmaraş il merkezinin kuzeydoğusunda, Güneydoğu Torosların batı ucunu oluşturan dağ.

<span class="mw-page-title-main">Allegheniyen Orojenezi</span>

Allegheniyen Orojenezi veya diğer adıyla Apalaş Orojenezi, Apalaş Dağları ve Allegheny Dağları'nı meydana getiren jeolojik dağ oluşum olaylarından biridir. Allegheniyen Orojenezi terimi ilk olarak 1957'de H.P. Woodward tarafından ortaya koyuldu.

<span class="mw-page-title-main">Ural Orojenezi</span>

Ural Orojenezi, Ural Dağları'nı meydana getiren uzun süreli doğrusal deformasyon ve dağ oluşum olaylarıdır. Paleozoyik Zaman'ın, Geç Karbonifer ve Permiyen dönemlerinde başladı ve Triyas'tan Erken Jura dönemlerinde gerçekleşen son kıta çarpışmaları serisiyle sonlandı.

<span class="mw-page-title-main">Kaledoniyen Orojenezi</span>

Kaledoniyen Orojenezi, Britanya Adaları'nın kuzey kesimlerinde, İskandinav Dağları'nda, Svalbard'da, Doğu Grönland'da ve kuzey ve orta Avrupa'nın bazı bölgelerinde görülen bir dağ oluşum süreciydi. Kaledoniyen Orojenezi, Ordovisiyen'den Erken Devoniyen'e kadar, kabaca 490 milyon yıl öncesinden 390 milyon yıl öncesine kadar meydana gelen olayları kapsar. Kaledoniyen Orojenezi, Laurentia, Baltika ve Avalonya kıta ve mikrolevhaları çarpıştığında Iapetus Okyanusu'nun kapanmasıyla gerçekleşti, Akadiyen Orojenezi ile oluşumu tamamlandı.