İçeriğe atla

Herpes virüs ensefaliti

Herpes virüs ensefaliti
UzmanlıkEnfeksiyon hastalıkları Bunu Vikiveri'de düzenleyin

Herpes virüs ensefaliti, herpes simpleks virüsüne bağlı ensefalittir.

Herpes simpleks ensefalit (HSE), insan merkezî sinir sisteminin viral bir enfeksiyonudur. Yılda en az 500.000 kişiden 1'inin etkilendiği tahmin edilmektedir ve bazı çalışmalar 100.000 canlı doğumda 5.9 vaka insidansı olduğunu göstermektedir.[1][2] Herpes virüs ensefaliti vakalarının çoğuna, uçuklara neden olan aynı virüs olan herpes simpleks virüsü-1 (HSV-1) neden olur. Amerikalı yetişkinlerin %57'si, damlacıklar, geçici temas ve bazen cinsel temas yoluyla yayılan HSV-1 ile enfekte olur ve enfekte olan kişilerin çoğu zaman soğuk algınlığı hissetmez.[3] Herpes ensefalit vakalarının yaklaşık %10'u tipik olarak cinsel temas yoluyla yayılan HSV-2'ye bağlıdır. 3 HSE vakasının yaklaşık 1'i, baskın olarak 18 yaşın altındaki bireylerde görülen primer HSV-1 enfeksiyonundan kaynaklanır; her üç vakadan 2'si ise seropozitif kişilerde görülür ve bunların birkaçında tekrarlayan orofasiyal herpes öyküsü vardır. HSE geliştiren bireylerin yaklaşık %50'si 50 yaşın üzerindedir.[4]

Belirti ve bulgular

HSE'li bireylerin çoğu, bilinç düzeylerinde bir azalma ve kafa karışıklığı gibi değişen zihinsel bir durum ve kişilikteki değişimleri göstermektedir. Artan sayıda beyaz kan hücresi, hastanın beyin omurilik sıvısında, patojenik bakteri ve mantarların varlığı olmadan bulunabilir. Hastaların tipik olarak ateşi vardır ve nöbet geçirebilirler.[1] Beynin elektriksel aktivitesi hastalık ilerledikçe değişir, ilk önce beynin bir temporal lobunda anormallikler göstererek, 7-10 gün sonra diğer temporal loba yayılır.[1] BT veya MRG ile görüntüleme, temporal loblarda karakteristik değişiklikleri gösterir (bkz. Şekil). Kesin tanı, beyin varlığı için beyin omurilik sıvısının (BOS) lomber ponksiyonla (spinal tap) test edilmesini gerektirir. Testin gerçekleştirilmesi birkaç gün sürer ve şüpheli Herpes ensefaliti olan hastalar, test sonuçlarını beklerken hemen asiklovir ile tedavi edilmelidir.

Patofizyoloji

HSE'nin, virüsün sinir aksonu boyunca HSV-1 reaktivasyonunu takiben yüzündeki çevresel bir bölgeden beyine geçişinden kaynaklandığı düşünülmektedir.[1] Virüs, trigeminal kraniyal sinirin gangliyonunda uykuda kalır, ancak reaktivasyon nedenleri ve beyne ulaşma yolu, belirsizliğini korumaktadır, ancak strese bağlı immün sistemdeki değişiklikler açıkça hastalığın hayvan modellerinde rol oynamaktadır. Olfaktör sinir ayrıca, koku alma sinirinin oraya dallar gönderdiği gibi beynin temporal lobları için tercih edilmesini açıklayabilen HSE'de de yer alabilir.[5] Atlarda, virüsün nörolojik hastalığa neden olması için tek nükleotid polimorfizmi yeterlidir; fakat insanlarda benzer bir mekanizma bulunamamıştır.[6]

Teşhis

Beyin BT taraması (kontrastlı/kontrastsız). Önemli derecede artmış ICP'yi dışlamak için lomber ponksiyondan önce tamamlayın, tıkayıcı hidrosefali, kütle etkisi

Beyin MRG—Frontotemporal bölgede artmış T2 sinyal yoğunluğu → viral (HSV) ensefalit

Tedavi

Herpes virüs ensefaliti, böbrek yetmezliğini önlemek için 1 saat boyunca 10 mg/kg (yetişkin) infüze edilmesi gereken yüksek doz intravenöz asiklovir ile tedavi edilebilir. Tedavi olmadan, HSE vakaların yaklaşık %70'inde hızlı ölümle sonuçlanır; kurtulanlar ciddi nörolojik hasara uğrarlar.[1] Tedavi edildiğinde, HSE vakaların üçte birinde hala ölümcül olup, hayatta kalanların yarısından fazlasında ciddi uzun süreli nörolojik hasara yol açmaktadır. Tedavi edilen hastaların yüzde yirmisi küçük hasarla iyileşir. Sadece küçük bir kurtulan popülasyonu (% 2,5) tamamen normal beyin fonksiyonuna kavuşur.[4] Aslında bilimsel literatürdeki birçok amnesik vaka, HSE'yi içeren etiyolojilere sahiptir. Erken tedavi (semptomların başlamasından sonraki 48 saat içinde) iyi bir iyileşme şansını arttırır. Tedavi gören bireylerde, enfeksiyon haftalar veya aylar sonra nadiren nüksetebilir. Herpes simpleks tarafından tetiklenen anormal enflamasyonun beyinde, steroidlere yanıt veren granülomatöz enflamasyona yol açabileceğine dair kanıtlar vardır.[7] Herpes virüsü yayılabilse de, ensefalitin kendisi bulaşıcı değildir. Diğer virüsler, genellikle daha hafif olmasına rağmen benzer ensefalit semptomlarına (Herpesvirus 6, varisella zoster virüs, Epstein-Barr, sitomegalovirüs, coxsackievirus, vb.) neden olabilir.

Kaynakça

  1. ^ a b c d e Whitley RJ (Eylül 2006). "Herpes simplex encephalitis: adolescents and adults". Antiviral Research. 71 (2–3). ss. 141-8. doi:10.1016/j.antiviral.2006.04.002. PMID 16675036. 
  2. ^ Kropp RY, Wong T, Cormier L, Ringrose A, Burton S, Embree JE, Steben M (Haziran 2006). "Neonatal herpes simplex virus infections in Canada: results of a 3-year national prospective study". Pediatrics. 117 (6). ss. 1955-62. doi:10.1542/peds.2005-1778. PMID 16740836. 
  3. ^ Xu F, Sternberg MR, Kottiri BJ, McQuillan GM, Lee FK, Nahmias AJ, Berman SM, Markowitz LE (Ağustos 2006). "Trends in herpes simplex virus type 1 and type 2 seroprevalence in the United States". JAMA. 296 (8). ss. 964-73. doi:10.1001/jama.296.8.964. PMID 16926356. 
  4. ^ a b Whitley RJ, Gnann JW (Şubat 2002). "Viral encephalitis: familiar infections and emerging pathogens". Lancet. 359 (9305). ss. 507-13. doi:10.1016/S0140-6736(02)07681-X. PMID 11853816. 
  5. ^ Dinn JJ (Kasım 1980). "Transolfactory spread of virus in herpes simplex encephalitis". British Medical Journal. 281 (6252). s. 1392. doi:10.1136/bmj.281.6252.1392. PMC 1715042 $2. PMID 7437807. 
  6. ^ Van de Walle GR, Goupil R, Wishon C, Damiani A, Perkins GA, Osterrieder N (Temmuz 2009). "A single-nucleotide polymorphism in a herpesvirus DNA polymerase is sufficient to cause lethal neurological disease". The Journal of Infectious Diseases. 200 (1). ss. 20-5. doi:10.1086/599316. PMID 19456260. 
  7. ^ Varatharaj A, Nicoll JA, Pelosi E, Pinto AA (Nisan 2017). "Corticosteroid-responsive focal granulomatous herpes simplex type-1 encephalitis in adults". Practical Neurology. 17 (2). ss. 140-144. doi:10.1136/practneurol-2016-001474. PMID 28153849. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

Zatürre, pnömoni ya da batar, akciğerde görülen yangılardır. Klasik pnömonilerde, akciğerlerin hava geçitlerindeki son bölüm ve hava kesecikleri (alveoller) etkilenir. İnterstisiyel pnömonilerde, hava kesecikleri (alveoller) arasındaki bölmeler yoğunlukla etkilenen alanlardır. Akciğerler günde 10.000 litre havayı süzer. Kan dolaşımına oksijen taşıyan solunum havasıyla birlikte çok sayıda katı ve sıvı partikül ile zararlı gazlar da akciğerlere ulaşır. Solunum havası içindeki zararlı etkilere verilen tepkilerin büyük bölümü canlı etkenlerden kökenli infeksiyon hastalıklarıdır. Toksik gazların ve sıvıların büyük bölümü “kimyasal pnömoniler” olarak nitelenir.

<span class="mw-page-title-main">Menenjit</span> beyni veya omuriliği saran zarların iltihaplanma durumu

Menenjit beyni ve omuriliği kaplayan koruyucu zarlarda oluşan akut enflamasyondur(iltihaplanma). Enflamasyon; bakteri, virüs veya diğer mikroorganizmaların enfeksiyonu sonucu ve az da olsa ilaçlar tarafından olabilir. Menenjitte enflamasyonun beyin ve omuriliğe yakınlığı hayatî bir risk taşıyabilir. Bu halde durum acil vaka olarak tanımlanır.

<span class="mw-page-title-main">Ensefalit</span> grip benzeri semptomlarla seyreden akut beyin iltihabı

Ensefalit veya beyin iltihabı, beynin akut enflamasyonudur. Menenjit ile birlikte ise meningoensefalit olarak isimlendirilir.

Guillain-Barré sendromu (GBS), çevresel sinir sisteminin edinilmiş bir bağışıklık kökenli yangısal bozukluğudur; merkezi sinir sistemi etkilenmez. Bu hastalık için kullanılan diğer isimler şöyledir: akut enflamatuvar demiyelinize edici polinöropati, akut idiyopatik poliradikülonörit, akut idiyopatik polinörit, Fransız polyosu, Landry'nin yükselici felci.

<span class="mw-page-title-main">Herpes simpleks virüsü</span> Herpesviridae familyasından uçuğa sebep olan virüs

Herpes simpleks, Herpesviridae familyasına ait, uçuk nedeni olan bir virüstür. Herpes ismi Yunancadan ("Herpeine") gelmektedir ve de anlamı sürünmek ya da emeklemektir. Antik Yunan zamanından beri tanınan bu virüs sık sık insanları enfekte etmektedir. Bu enfeksiyonlar; hafif komplikasyonsuz mukokutanözif hastalıklardan, ölümcül olan enfeksiyonlara kadar değişebilir.

<span class="mw-page-title-main">Suçiçeği</span> insan viral hastalığı

Varisella olarak da bilinen suçiçeği, herpesvirüs ailesinin bir üyesi olan varisella zoster virüsü (VZV) ile ilk enfeksiyonun neden olduğu oldukça bulaşıcı, aşıyla önlenebilir bir hastalıktır. Hastalık, sonunda kabuk bağlayan küçük, kaşıntılı kabarcıklar oluşturan karakteristik bir deri döküntüsü ile sonuçlanır. Genellikle göğüs, sırt ve yüzde başlar. Daha sonra vücudun geri kalanına yayılır. Döküntü ve ateş, yorgunluk ve baş ağrısı gibi diğer semptomlar genellikle beş ila yedi gün sürer. Komplikasyonlar bazen zatürre, beyin iltihabı ve bakteriyel cilt enfeksiyonlarını içerebilir. Hastalık genellikle yetişkinlerde çocuklardan daha ağır seyreder.

<span class="mw-page-title-main">Temporal lob</span> İnsanların beyninde bulunan dört lobdan biri

Temporal lob, memelilerin beynindeki serebral korteksin dört ana lobundan biridir. Temporal lob, memeli beyninin her iki serebral hemisferindeki lateral fissürün altındadır.

<span class="mw-page-title-main">Varisella zoster virüs</span>

Varisella zoster virüsü (VZV) insanları enfekte ettiği bilinen sekiz grup Herpes virüsünden birisidir. Genellikle çocuklarda suçiçeğine, yetişkinlerde Herpes zoster (zona) hastalığına neden olur. "Su çiçeği virüsü, zona virüsü, İnsan Herpes Virüsü tip 3 (HHV-3), Varisella-zoster virüsü" gibi birçok isimlendirmesi vardır.

Asiklovir veya Aciclovir ya da Acyclovir, ZMA olarak kısaltılır. Acycloguanosine molekülünün kimyasal ismidir. Zovirax®, Hernovir®, Aklovir®, Asiviral®, Virosil® ve Acyl® gibi ticari isimler altında pazarlanan bir guanozin analoğu antiviral ilaçtır. En yaygın olarak kullanılan antiviral ilaçlarlardan birisidir, öncelikle Herpes simpleks virüs enfeksiyonları tedavisinde kullanılır, bunlar arasında varisella (suçiçeği) ve herpes zoster (zona) tedavisi de yer alır.

Meningoensefalit Meninkslerin iltihabı veya enfeksiyonu olan menenjit ile beyin iltihabı veya enfeksiyonu olan ensefalitin aynı anda görüldüğü hastalığa verilen isimdir.

<span class="mw-page-title-main">Viral giriş</span>

Viral giriş, viral hayat döngüsündeki enfeksiyon aşamasının en erken evresidir, virüs konak hücre ile temasa geçer ve viral materyaller hücreye girer. Viral girişteki aşamalar şu şekillerdedir. Virüsler arasında çeşitlilik olmasına rağmen, viral girişin birkaç ortak şekli vardır.

Viral ensefalit, bir virüsün neden olduğu bir ensefalit türüdür.

Herpes simpleks, herpes simpleks virüsünün neden olduğu bir enfeksiyon hastalığıdır. Enfeksiyonlar, vücudun enfekte olan kısmına göre kategorize edilir. Oral uçuk, yüzü veya ağzı içerir. Genellikle uçuk veya gruplanmış küçük kabarcıklara neden olabilir veya sadece boğaz ağrısına neden olabilir. Genellikle basitçe herpes olarak bilinen genital herpes, minimal semptomlara sahip olabilir veya küçük ülserlerle sonuçlanan kabarcıklar oluşturabilir. Bunlar tipik olarak iki ila dört hafta içinde iyileşir. Kabarcıklar ortaya çıkmadan önce karıncalanma veya ağrılar oluşabilir. Herpes, aktif hastalık dönemleri arasında döngü yapar ve arada semptomsuz dönemler mevcuttur. İlk bölüm genellikle daha şiddetlidir ve ateş, kas ağrıları, şişmiş lenf düğümleri ve baş ağrıları ile ilişkilendirilebilir. Zamanla, aktif hastalık ataklarının sıklığı ve şiddeti azalır. Herpes simpleksin neden olduğu diğer bozukluklar şunları içerir: parmakları tuttuğunda herpetik dolama gözün herpes enfeksiyonu, beynin herpes enfeksiyonu ve yenidoğanı etkilediğinde yenidoğan herpes enfeksiyonu.

<span class="mw-page-title-main">Viral hepatitler</span>

Viral hepatit, viral bir enfeksiyona bağlı olarak gelişen karaciğer iltihabıdır. Nispeten hızlı başlangıçla seyreden akut formda veya kronik formda ortaya çıkabilirler.

<span class="mw-page-title-main">Ensefalit lethargica salgını</span>

Ensefalit lethargica hastalığı, ensefalitin atipik bir şeklidir. Ayrıca "uyku hastalığı" ya da "uykulu hastalığı" olarak da bilinir. İlk olarak nörolog Constantin von Economo ve patolog Jean-Rene Cruchet tarafından 1917 yılında tanımlanmıştır. Hastalık beyne saldırır ve bazı kurbanları heykel gibi bir durumda, suskun ve hareketsiz bırakır. 1915 ve 1926 arasında bir ensefalit lethargica salgını tüm dünyaya yayıldı. Enfekte olan insan sayısı tam olarak bilinmiyor ancak salgın sırasında doğrudan 500.000'den fazla ölüme neden olduğu ve bir milyondan fazla insanın hastalığa yakalandığı tahmin ediliyor. Hayatta kalanların çoğu hastalık öncesi güçlerine asla geri dönemedi.

Hashimoto ensefalopatisi ensefalopati, tiroid otoimmünitesi ve kortikosteroidlere iyi klinik yanıt ile karakterize nörolojik bir durumdur. Hashimoto tiroiditi ile ilişkilidir ve ilk kez 1966'da tanımlanmıştır. Durumun endokrin sistemle ilişkisi geniş çapta tartışmalı olmasına rağmen, bazen bir nöroendokrin bozukluk olarak adlandırılır. NIH Genetik ve Nadir Hastalıklar Bilgi Merkezi tarafından nadir görülen bir hastalık olarak kabul edilmektedir.

Herpesviridae, insanlar da dahil olmak üzere hayvanlarda enfeksiyonlara ve belirli hastalıklara neden olan geniş bir DNA virüsü familyasıdır. Bu ailenin üyeleri aynı zamanda herpes virüsleri olarak da bilinirler. Aile adı; herpes simplex 1, herpes simplex 2 ve herpes zoster (zona) alevlenmelerinde görülen, genellikle kabarcıkları içeren yayılan kutanöz lezyonlara atıfta bulunan Yunanca ἕρπειν kelimesinden türetilmiştir. 1971 yılında, Uluslararası Virüs Taksonomisi Komitesi (ICTV), Herpesvirüsü dört grup arasında 23 virüs içeren bir cins olarak tanımlamıştır. 2020 yılı itibarıyla, biri hariç tümü üç alt aileden birine dahil olan 115 türü mevcuttur. Herpes virüsleri hem gizli hem de litik enfeksiyonlara neden olabilir.

<span class="mw-page-title-main">Viral uyku</span>

Viral uyku, patojenik bir virüsün, viral yaşam döngüsünün lizojenik kısmı olarak belirtilen, bir hücre içinde uykuda kalma yeteneğidir. Gizli bir viral enfeksiyon, kronik bir viral enfeksiyondan ayrılan bir tür kalıcı viral enfeksiyondur. Gecikme, belirli virüslerin yaşam döngülerinde, ilk enfeksiyondan sonra virüs parçacıklarının çoğalmasının durduğu aşamadır. Bununla birlikte, viral genom ortadan kaldırılmamıştır. Virüs, konakçının dışarıdan yeni bir virüs ile tekrar enfekte olmasına gerek duymadan yeniden aktifleşebilir ve büyük miktarlarda viral nesil üretmeye başlayabilir ve süresiz olarak konakçı içinde kalabilir.

<span class="mw-page-title-main">Viral menenjit</span>

Aseptik menenjit olarak da bilinen viral menenjit, viral bir enfeksiyondan kaynaklanan menenjit türüdür. Menenkslerin iltihaplanmasıyla sonuçlanır. Semptomlar genellikle baş ağrısı, ateş, ışığa duyarlılık ve boyun sertliğini içerir.

<span class="mw-page-title-main">Burkitt lenfoması</span>

Burkitt lenfoması, özellikle germinal merkezde bulunan B lenfositlerini etkileyen lenfatik sistemin bir kanseridir. Hastalık, ilk kez 1958 yılında ekvatoral Afrika'da çalışan İrlandalı cerrah Denis Parsons Burkitt tarafından tanımlanmıştır. Oldukça agresif bir kanser türü olup, sıklıkla, ancak her zaman olmamakla birlikte, Epstein-Barr Virüsü veya İnsan Bağışıklık Yetmezliği Virüsü (HIV) enfeksiyonu sonucunda gelişen bağışıklık yetersizliğinin ardından ortaya çıkar.