İçeriğe atla

Hermetizm

Hermetizm, Antik Mısır'da yaşamış bilge Hermes Trismegistus'un (Yunan tanrısı Hermes ile Mısır tanrısı Thoth'un Helenistik bir birleşimi) iddia edilen öğretilerine dayanan felsefi ve dini bir sistemdir.[1]

Bu öğretiler, Hermes'e (Hermetica) atfedilen, yüzyıllara yayılan bir dönem boyunca (MÖ 300 - MS 1200) üretilen çeşitli yazılarda yer alır ve içerik ve kapsam bakımından çok farklı olabilir.[2]

Kökeni ile ilgili varsayımlar

Murry Hope gibi kimi araştırmacılar bu öğretinin Mu Kıtası ve Atlantis'e indirilen Sirius kültürü ya da öğretisinin MÖ 16.000 yıllarında Mısır'a getirilmiş biçimi olduğu görüşündedir. James Churchward bu öğretinin özgün adının Osiris dini olduğunu ve Osiris'in MÖ 18-20.000 yıl önce Mu'da eğitilmiş bir Atlantisli bilge olduğunu ileri sürer. Churchward'a göre Osiris Atlantis'te dinsel bir reform yapmış ve reform yaptığı tek tanrılı din MÖ 16.000 yıllarında Atlantisli bilge Hermes Trismegistus tarafından Mısır'a getirilmiştir. Mısır'da Osiris'in yolu denilince bu dinin ya da öğretinin egzoterik (dış, şeriatla ilgili) kısmı İsis misterleri veya Horus yolu denilince de ezoterik (iç, yalnız inisiyelerce bilinen) kısmı anlaşılıyordu.

Hermetika

Hermetizm hakkında bilgi veren eski metinler günümüzde hermetika ya da zümrüt tabletler olarak adlandırılır. Bunlar eski Mısır'da kutsal alfabeyle yazılmış orijinal kayıtların farklı alfabelere çevrilmiş kopyalarının kısmen eski Yunancaya ve Latinceye çevrilmiş bölük pörçük parçalarından oluşurlar. Bu metinlerin İskenderiye yangınından ve bağnazların ellerinden kurtulabilmiş kısımlarındaki bilgilerin de, hem çeviriler sırasında hem de başka nedenlerle bir miktar anlam kaybına uğradıkları sanılmaktadır. İskenderiye Kütüphanesi'nin 5. yüzyılda Kilise tarafından yönlendirilen yıkımından sonra bu metinlerdeki bilgilerin günümüze dek korunabilmasinde, Pisagor, Platon ve eski Yunan yazarlar kadar, Ortadoğu'daki ezoterik ekollerin de büyük katkısı olmuştur. Ortadoğu'da korunan hermetik bilgiler Avrupa'ya özellikle Floransa yoluyla aktarılmış olup Kilise'nin tüm çabalarına rağmen Avrupa'da yayılmayı başarmıştır. Söz konusu Yunanca ve Latince çevirilerin yazarları başta Poimandres olmak üzere, Zosimos, Fulgentius, Iamblikos ve John Stobaeus'dur.

Hermetik bilgilerden bazıları eldeki metinlere göre şunlardır

  • Fiziksel alem süptil alemin aynasıdır.
  • Ezeli ve ebedi olan Tanrı, düşüncelerle anlaşılmaz.
  • Ruh ilahi bir ışıktır
  • Ruhlar yeryüzüne sınavlarla gelişim için gelirler, almaları gereken dersleri alana kadar tekrar tekrar doğarlar.
  • Kişiyi ölüm sonrasında vicdanı yargılar, kişinin yeryüzünde yaşarken yaptıkları unutulmaz.
  • Bu ruhlar bir zaman sonra büyük ışığa doğru çekilirler, onlara yol gösterilir.
  • Eski insanların kökeni Dünya-dışı'dır.
  • Evrende kozmik yasalar işlemektedir.
  • İnsanlar kaderlerini yaptıkları iyi ya da kötü hareketlerle belirler.
  • İnsanlar yaşadıkları dünyayı kirletmeleri halinde dört unsurun başkaldırmasıyla karşılaşacaktır.
  • Yunuslar ve arslanlar diğer hayvanlardan daha gelişmiş varlıklardır.

Kaynakça

  • Hermetika, Ege Meta Yayınları
  • Dharma Ansiklopedi

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ Yunan Hermes ve Mısır Thoth'unda Hermes Trismegistus'un geçmişine ilişkin edebi ve arkeolojik kanıtların bir incelemesi şu adreste bulunabilir: Bull 2018, ss. 33–96.
  2. ^ Hermes'e atfedilen en eski metinler, M.Ö. 2. veya 3. yüzyıla kadar uzanan astrolojik metinlerdir ("teknik" Hermetika'ya ait); Copenhaver 1992, s. xxxiii; Bull 2018, ss. 2–3. Garth Fowden biraz daha temkinli davranıyor ve en eski tanıklıklarımızın MÖ 1. yüzyıla ait olduğuna dikkat çekiyor (bkz. Fowden 1986, s. 3, not 11). Kronolojik yelpazenin diğer ucunda, Kitāb fi zajr al-nafs'ın ("Ruhun Azarlanması Kitabı") genellikle on ikinci yüzyıldan kalma olduğu düşünülür; Van Bladel 2009, s. 226
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya". 19 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2022. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ra</span> antik Mısırda güneş tanrısı

Ra, Mısır mitolojisinde güneş tanrısıdır. Kutsal merkezi Heliopolis'tir. Genellikle başında bir disk bulunan şahin kafalı insan biçiminde canlandırılmıştır. Eski tanrı Atum'la bir tutularak; IV. sülale döneminde devlet tanrısı olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Atlantis</span> efsanevi kıta

Atlantis, Platon'un Timeos ve Critias diyaloglarında ulusların kibirlerini alegorik bir şekilde anlatmak için kullandığı efsanevi bir ada.

<span class="mw-page-title-main">İskenderiye Kütüphanesi</span> Mısır İskenderiyede antik dünyanın en büyük kütüphanelerinden biri

İskenderiye Kütüphanesi, MÖ 3. yüzyılın başlarında Mısır'ın İskenderiye kentinde Yunan Hellenistik Kralı I. Ptolemaios Soter tarafından kurulmuş olan antik kütüphanedir. İskenderiye Müzesi olarak bilinen araştırma enstitüsünün bir bölümü olarak inşa edildi. İnsanlık tarihinde meydana getirilmiş önemli eserlerden biridir. Eski kaynaklar, burada 150 bin cilt el yazması eserin toplandığını kaydeder.

<span class="mw-page-title-main">İsis</span>

İsis, Osiris'in, Seth ve Nephthys'in kardeşidir, Nut ve Geb'in kızları ve çocuk Horus'un annesidir. Bazı kaynaklara göre Anubis de İsis ile Osiris'in oğludur.

<span class="mw-page-title-main">İskenderiye</span> Mısırın Akdeniz kıyısında bulunan, ikinci büyük şehri

İskenderiye veya Aleksandria, Kahire ve Giza'dan sonra Mısır'ın üçüncü, Afrika'nın ise yedinci büyük kenti ve ekonomik merkezi olan bir kenttir. Toplamda 5.381.000 insanın ikamet ettiği İskenderiye, Akdeniz boyunca Mısır'ın kuzey kıyısı üzerinde yaklaşık 40 km uzanır. İskenderiye popüler bir turizm merkezidir ve aynı zamanda Süveyş'ten gelen doğalgaz ve petrol boru hatları sebebiyle önemli bir sanayi merkezidir.

<span class="mw-page-title-main">Thoth</span>

'Thoth ( ; Koinē GreekThṓth, Coptic Thōouttan alınmıştır. Eski bir Mısır tanrısıdır. Sanatta, genellikle kutsal olan hayvanlar olan ibis veya babun başlı bir adam olarak tasvir edildi. Dişi muadili Seshat', karısı Ma'at' idi. Ayın, bilgeliğin, bilginin, yazının, hiyerogliflerin, bilimin, sihrin, sanatın ve yargının tanrısıydı. Yunan karşılığı Hermes'tir.

İçrekçilik, batınilik ya da ezoterizm, bir konudaki derin bilgilerin ve sırların ehil olmayanlardan gizlenerek, bir üstat tarafından sadece ehil olanlara inisiyasyon yoluyla öğretilmesidir. Ezoterizm bir din veya bir inanç sistemi değildir. Çoğunlukla ezoterik (içrek) yani ezoterizm ile ilgili veya ezoterizme dair şeklinde kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Simya</span> Ölümsüzlük iksiri ve Felsefe Taşını bulmayı amaçlayan sahtebilim

Simya veya alşimi hem doğanın ilkel yollarla araştırılmasına hem de erken dönem bir ruhani felsefe disiplinine işaret eden bir terimdir. Simya; kimya, metalurji, fizik, tıp, astroloji, semiotik, mistisizm, spiritüalizm ve sanatı bünyesinde barındırır.

Mahāyāna, Budizm’in üç ana kolundan biridir. Kaynağı Hint yarımadasıdır. Budizm’i Hinayana ve Mahayana olarak sınıflandırır. Vajrayana ise Mahayana Budizm’inin bir uzantısıdır. MS 1. yüzyılda Orta Asya ve Çin’e geçmiş, buradan da Doğu Asya’ya yayılmıştır. Günümüze hâlen uygulanmakta olduğu yerler Hindistan, Çin, Tibet, Japonya, Kore, Vietnam ve Tayvan’dır.

Gnostisizm Antik Mısır hermetizmini, Antik Yunan ezoterizmini, İbrani geleneklerini, Zerdüştçülüğü, bazı Doğu geleneklerini ve dinlerini, Hristiyanlığı eklektik bir tutumla sentezleyen, birçok tarikâtın benimsediği mistik felsefeye verilen genel addır. Daha açık bir ifade ile Gnostisizm, hakikatin bilgisine ilham keşf ve sezgi ile ulaşılacağını savunan mistik bir felsefi düşüncedir.

<span class="mw-page-title-main">Hermes Trismegistus</span> Kurgusal karakter

Hermes Trismegistus, Antik Mısır metinleri üzerinde çalışan araştırmacılara göre, hem bir tanrının, yaşamış bir bilgenin hem de bir rahip sınıfının adıdır. Hermetizm fikrinin temel taşı olan Hermetika'yı yazmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Orfeus</span>

Orfe (Orpheus), kimilerince gerçekten yaşamamış efsanevi bir isim veya mitolojik bir şair olarak görülmesine karşın, ezoterizmde, Antik Yunan'a bilgeliği Pisagor ve Platon’dan önce getirmiş, en büyük inisiyelerden biri olarak kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Osiris dini</span>

Osiris dini, yitik efsanevi kıta Atlantis’ten Mısır’a getirilmiş olduğu ileri sürülen bir öğreti ya da tek tanrılı bir dindir. Terim ilk kez ünlü Mu araştırmacısı James Churchward tarafından kullanılmıştır.

<i>Hermetika</i>

Hermetika ya da diğer adıyla Zümrüt Tabletler, eski Yunanlarca Hermes Trismegistus olarak adlandırılan Hermes Trismegistus’un öğretisine ait kimi metinlerin eski Yunanca ve Latince yazılmış eldeki parçaları bütününe verilen addır.

<span class="mw-page-title-main">İdris</span> Peygamber

İdris, Kur'an'da adı geçen peygamberlerden biri ve Şit'in oğlunun oğludur. İlk kez onun döneminde insanların hayvan derileri giymekten kurtuldukları söylenir. Kumaşı bulduğu ve yazı yazmayı geliştirdiği söylenir. İslam mitolojisine göre 4. kat gökte yaşamaya devam etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Psikostazi</span>

Psikostazi ya da psikostasya, Antik Mısır geleneğindeki bir kavramın Antik Yunancadaki adıdır.

<span class="mw-page-title-main">Yedi kök soy</span>

Yedi kök soy veya Kök ırklar, teozofist Helena Petrovna Blavatsky'nin Gizli Öğreti (1888) adlı kitabında anlattığı ezoterik kozmolojide insan evrimindeki aşamalardır.

<span class="mw-page-title-main">Ptolemaios Krallığı</span> Mısırda MÖ 305ten MÖ 30a kadar hüküm sürmüş Helenistik Dönem krallığı

Ptoleme Krallığı veya Batlamyus krallığı Mısır'daki Helenistik Dönem krallığıdır. Krallık MÖ 323'te Büyük İskender'in ölümünden sonra I. Ptolemaios Soter tarafından kurulmuş ve Ptolemaios hanedanı tarafından yönetilmiştir. Krallık VII. Kleopatra'nın ölümünden sonra MÖ 30'da Roma İmparatorluğu tarafından yıkılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Zümrüt Levha</span>

Zümrüt Levha, Levhu'z-zümürrüd ya da Tabula Smaragdina, Hermetica'nın, prima materianın yani ilk maddenin ve dönüşümünün sırrını içerdiği söylenen kompakt ve şifreli bir parçasıdır. Avrupalı simyacılar tarafından sanatlarının ve Hermetik geleneğinin temeli olarak kabul edildi. Zümrüt Levha'nın orijinal kaynağı bilinmemektedir. Her ne kadar Hermes Trismegistus metinde adı geçen yazar olsa da, bilinen ilk görünümü altıncı ve sekizinci yüzyıllar arasında yazılmış Arapça bir kitapta. Metin ilk olarak onikinci yüzyılda Latince'ye çevrildi. Bunu çok sayıda çeviri ve yorum izledi.

<span class="mw-page-title-main">Klasik teizm</span> Tanrıyı Mutlak Varlık ve Mutlak Benlik olarak tanımlayan felsefe

Klasik teizm veya klasik tanrıcılık; Tanrı'nın diğer tüm varlıkların kaynağı ve kökeni olan tekil Mutlak Varlık, Mutlak Benlik ve Nihai Kişi olarak nitelendirildiği teizm biçimidir.