İçeriğe atla

Hermann Jansen

Hermann Jansen (1910)
Hermann Jansen (1910)
Hermann Jansen tarafından 1932'de hazırlanan, Jansen planı olarak da bilinen Ankara'nın nazım planı

Hermann Jansen (28 Mayıs 1869, Aachen - 20 Şubat 1945, Berlin), Alman mimar ve şehir plancısıdır.

28 Mayıs 1869 tarihinde Almanya'nın Aachen kentinde Dünya'ya gelen Hermann Jansen, aynı şehirde yer alan Kaiser-Karl-Gymnasium'da okudu. Ardından yine Aachen'de yer alan RWTH Aachen'de mimarlık ve şehir planlama eğitimi aldı.

1897 tarihinde Berlin'e taşındı. Der Baumeister adlı dergide editörlük yaptı. Başta Berlin olmak üzere Köln, Rendsburg, Halberstadt ve Husum gibi şehirlerin genel veya kısmı şehir planlamaları üzerinde çalıştı. Ayrıca Prusya Sanat Akademisi ve Prusya Kamu İşleri Bakanlığı'nda da şehir planlamasıyla ilgili görevler aldı. Bunlara ek olarak Berlin-Charlottenburg Teknik Yüksekokulu'nda onursal profesör olarak şehir planlaması üzerine çalışmalar gerçekleştirdi.[1]

Jansen, Gross Berlin Yarışması ve Tempelhover Feld bölgelerindeki başarılarının ardından, 1928 yılında başkent Ankara için açılan şehir planlaması yarışmasını kazandı. Türkiye'de çalışmalar yapan ilk yabancı şehir plancıları arasında olması ve başkentin ilk nazım planlarından birisini hazırlayan kişi olması nedenleriyle önemlidir. Ankara'nın imar planlaması çalışmalarını Almanya`daki ofisinden yürütmüş, projeleri ve yazışmaları posta aracılığıyla iletmiştir. Bu süre zarfında Ankara`yı altı kere ziyaret etmiştir.[2] Ankara'nın şehir planlaması bakımından oldukça önemli olan Jansen Planı hiçbir zaman tam olarak uygulanmamıştır. Ancak önemli merkezlere bu planlama dahilinde anıtlar inşa edilmiş olması olumlu katkı olarak görülebilir. Jansen planlamalarıyla yerleşimi Ankara Kalesi etrafından düzlüklere yayarak kenti modern bahçe şehir formunda inşa etmek istemiştir. Bahçelievler semtinde 1935-1938 arasında bahçe şehir inşası başlamıştır.[3][4] Günümüzde ayakta kalan eserleri arasında AIESEC'in Ankara şubesinin bulunduğu Bahçelievler'deki yapılar da vardır.[1]

Ankara'nın yanı sıra İzmit, Antep, Mersin, Tarsus, Adana, Ceyhan'ın şehir planlarının hazırlanmasında da görev almıştır.[2] Jansen'in Adana için 1935-1940 tarihleri arasında hazırladığı plan, sonrasındaki kentsel planlama yaklaşımları ve modern dönem tutumları açısından kendi çalışmaları arasında önemli bir örnektir. Bu plan ayrıca nadir uygulanmış örneklerden olması nedeniyle de önemlidir. Tarıma dayalı üretim için verimli toprakları ve buna bağlı endüstrisiyle önemli bir kent olan Adana için Jansen planlarında fabrika alanları, bu fabrikalarda çalışacaklar için konaklama alanları, idari ve kamusal yapılar, konuta dayalı alanlar ve rekreasyon alanları tasarlamıştır. 1930'larda hazırladığı Mersin'in şehir planının önerdiği yerlerden birinde 1938'de Mersin Dinlerarası Mezarlığı kurulmuştur.[5]

Hermann Jansen İspanya'nın başkenti Madrid'in şehir planlaması ile ilgili de çalışmalar yapmıştır. 20 Şubat 1945 tarihinde Berlin'de ölmüştür.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Hermann Jansen". Goethe Institut. 3 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Nisan 2011. 
  2. ^ a b "Jansen ve Ankara". Medyascope - Mekan ve İnsan. 21 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Kasım 2023. 
  3. ^ Gazetesi, Ulus (1936). "15 Ağustos 1936". 1 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Eylül 2023. 
  4. ^ Akcan, E. (2009). Çeviride Modern Olan. Istanbul: Yapı Kredi Yayınları
  5. ^ "MERSİN'İN KRONOLOJİK TARİHİ – Ziya AYKIN". 5 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2023. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">RWTH Aachen</span> Almanya, Kuzey Ren-Vestfalyada kurulu devlet üniversitesi

RWTH Aachen veya uzun adıyla Rheinisch Westfalische Technische Hochschule Aachen, Almanya'da bir teknik üniversitedir. 42.000'den fazla sayıda ögrencisiyle Almanya'nın en büyük teknik üniversitesidir.

<span class="mw-page-title-main">Kiel</span> Almanyada Schleswig-Holstein eyaletinin başkenti

Kiel, Almanya'nın kuzeyinde bulunan, Schleswig-Holstein eyaletinin merkezi (1945) şehridir. Kiel Kanalı'nın doğu ucunda, Baltık Denizi'ndeki Kiel Fiyordu'nun her iki yakasında toprakları olan bir liman şehirdir.

<span class="mw-page-title-main">Sıhhiye, Çankaya</span> Semt

Sıhhiye, Ankara ilinin Çankaya ilçesinde bulunan semt. Kızılay ile Ulus arasında, Çankaya'ya bağlı Korkutreis ve Sağlık mahallelerinin kesiştiği noktada yer alır. Çok sayıda hastane ve üniversite bu bölgede yer alır. Ankara'daki mahallelerin tamamına yakınından bu bölgeye otobüs veya minibüs seferleri vardır.

<span class="mw-page-title-main">Carl Ebert</span> Alman oyuncu

Carl Ebert, Alman tiyatro yönetmeni ve oyuncusu, opera yönetmeni, eğitmen.

<span class="mw-page-title-main">Hermann von Helmholtz</span> Alman fizikçi ve fizyolog (1821-1894)

Hermann von Helmholtz Alman fizyolog ve fizikçi. Çok yönlü ilgi alanları ve çalışmalarıyla, özellikle de sinir iletimi, işitme ve görme üzerine yaptığı klasikleşmiş araştırmalarla yaşadığı dönemde "fiziğin başbakanı" olarak adlandırılan araştırmacı.

<span class="mw-page-title-main">II. Friedrich (Prusya kralı)</span>

II. Friedrich ; 1740 yılından ölümüne kadar Prusya kralıydı. Prusya onun yönetimi altında topraklarını büyük ölçüde genişletti ve Avrupa'da önemli bir askerî güç haline geldi. Askeri alandaki başarıları ve ülkesinin kalkınması yolundaki çabalarından dolayı Büyük Friedrich adıyla anılır.

<span class="mw-page-title-main">Hans von Seeckt</span> Weimar Cumhuriyeti Genelkurmay başkanı

Johannes "Hans" Friedrich Leopold von Seeckt , Alman general. I. Dünya Savaşı sırasında General August von Mackensen ile doğu cephesindeki Alman hareketlerinin planlanmasında önemli rol oynadı. 1919-1920 yılları arasında Genelkurmay Başkanlığı hüviyetinde olan Askerî Büro Şefi görevini yürüttü.

<span class="mw-page-title-main">Reichskanzlei</span>

Reichskanzlei, 1871'den 1945'e kadar Alman Reich'ı döneminde Almanya Şansölyeliğinin geleneksel adıydı. 1875'teki Şansölyelik yeri, Berlin'deki Wilhelmstraße'de bulunan Prens Antoni Radziwiłł'nin (1775-1833) eski şehir sarayıydı. Hem saray hem de yeni bir Reich Şansölyesi binası II. Dünya Savaşı sırasında ciddi şekilde hasar gördü ve sonra yıkıldı. Günümüzde Almanya Şansölyelik ofisine genellikle Kanzleramt ya da daha resmi olarak Bundeskanzleramt adı verilir. İkincisi, 2001 yılında tamamlanan Şansölye Ofisinin yeni yer adıdır.

<span class="mw-page-title-main">Henri Prost</span> Fransız mimar (1874 – 1959)

Henri Prost, Bir Fransız mimar ve şehir plancısıydı. Özellikle Fas'ta ve Türkiye'de Kazablanka, Fes, Marakeş, Meknes, Rabat ve İstanbul için ulaşım altyapısı ve binalar, plazalar, meydanlar, gezi yerleri, parklar ile yollar içeren bir dizi kapsamlı şehir planı hazırladığı çalışmalarıyla dikkat çekmiştir. Mustafa Kemal Atatürk'ün özel davetiyle Türkiye'ye gelip ve 1935 ile 1951 yılları arasında İstanbul'un nazım planını hazırlayan ve İstanbul'un modern bir mimari ve şehir planına kavuşmasını sağlayan ünlü Fransız mimardır.

<span class="mw-page-title-main">Atatürk Bulvarı, Ankara</span>

Atatürk Bulvarı; Ankara'nın Altındağ ve Çankaya ilçelerini birbirine bağlayan bir bulvardır. Alman şehir plancı Hermann Jansen tarafından tasarlanan plana göre II. TBMM binası ile Çankaya Köşkü arasında kesintisiz bir hat inşa etmek amacıyla açılmıştır.

Proje yönetimi, belirli bir projenin hedef ve amaçlarına ulaşıp bitirilmesi için kaynakların planlanması, organize edilmesi, tedarik edilmesi ve yönetilmesi disiplinidir.

1923 yılında kurulan Türkiye Cumhuriyeti'nin yeni bir devlet olması ve kendini mümkün mertebe Osmanlı İmparatorluğu'nu temsil eden kavramlardan uzak tutması mimariye de yansıdı. Aynı bağlamda iç politik nedenlerden dolayı Osmanlı döneminde çalışmış kadrolardan da uzak durulması tercih edilmeye başlanmıştı. Bu sebeple 1920'li yıllar ile 1940'lı yıllar arasındaki süreçte kalifiye yerli mimar eksikliğini telafi etmek için ve yeni gelecek idari kadroları eğitmek için ağırlıklı olarak başkent Ankara'nın mimarisinde Avrupa kökenli mimarlar tercih edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Ernst Arnold Egli</span> Avusturyalı mimar (1893–1974)

Ernst Arnold Egli Avusturya ve İsviçre kökenli mimar ve şehir plancısı.

Jansen Planı; 1928 - 1932 yılları arasında Alman mimar Hermann Jansen tarafından Ankara için hazırlanmış olan bir nazım planıdır. Yeni kurulan devletin her alanda diğer illere de örnek olacak modern model kenti olması hedeflenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Peyzaj mimarlığı</span>

Peyzaj mimarlığı, doğal ve kültürel kaynakları ve fiziksel çevreyi insan yararı, mutluluğu, güvenliği, sağlığı ve konforu için estetik ve bilimsel ilkeler çerçevesinde ele alan, mekan ve yaşam ortamı oluşturan, biyoçeşitliliği destekleyen arazi planlaması, tasarımı, yönetimi, korunması, onarılması ve denetlenmesi konularını kapsayan eğitim, araştırmalar yapan ve ülkesel, bölgesel, kentsel ve kırsal ölçekte fiziksel planlar içerisinde yer alarak kültürel ve doğal değerlerin korunması ve sürdürülebilirlik adına ekolojik öncelikli projeler üretilmesini sağlayan bir planlama ve tasarım dalıdır.

Peyzaj planlama; doğal ve kültürel süreçlerin ve kaynakların tanımladığı yaşam ortamlarının, koruma-kullanım dengesinin sağlanması ile kentsel, kırsal ve endüstriyel, turistik ve benzeri kullanımlarda var olan ve olası çevre sorunlarının giderilmesi ve önlenmesi temelinde, kamu ve toplum yararını gözeterek açık ve/veya yeşil alanların oluşturulmasında, koruma, onarım, yenileme, restorasyon ve yönetimi ile plan ve projelerin uygulanmasını içeren planlamadır.

<span class="mw-page-title-main">Şehir Plancıları Odası</span>

TMMOB Şehir Plancıları Odası Türkiye’nin ve kamunun çıkarları doğrultusunda şehir planlaması ve bölge planlaması mesleği ile ilgili meslektaşlarının görev ve yetkilerini düzenlemek, kent planlama ve bilimini geliştirmek amacıyla kurulmuş TMMOB'a bağlı bir meslek odasıdır.

Nurdağ Tüneli, Osmaniye'nin Bahçe ve Gaziantep'in Nurdağı ilçeleri arasında Mersin - Adana - Osmaniye - Gaziantep Yüksek Standartlı Demiryolu kapsamında inşa halinde olan demiryolu tünelidir.

Martin Wagner (1885–1957) iki savaş arası Berlin'de modernist konut projelerinin inşasının arkasındaki itici güç olarak bilinen bir Alman mimar, şehir plancısı ve yazardır.