İçeriğe atla

Herman Frasch

Herman Frasch
Hermann Frasch
Doğum25 Ekim 1851(1851-10-25)
Oberrot bei Gaildorf, Württemberg
Ölüm1 Mayıs 1914 (62 yaşında)
Paris, Fransa
Tanınma nedeniFrasch Süreci
EvlilikRomalda Berkin (1869-1889)
Elizabeth Blee (1890-1914)
Çocuk(lar)George Berkin Frasch
Frieda Frasch
ÖdüllerPerkin Madalyası (1912)

Herman Frasch [veya Hermann Frasch ] (d. 25 Aralık 1851, Oberrot bei Gaildorf, Württemberg - ö. 1 Mayıs 1914, Paris), petrol ve kükürt ile yaptığı çalışmalarla tanınan Alman kimyager, maden mühendisi ve mucittir.

Biyografi

Erken dönem

Johannes ve Frieda Henrietta (Bauer) Frasch'ın oğlu olarak doğdu. Her iki ebeveyni de Stuttgart'ın yerlisiydi. Babası Gaildorf şehrininbelediye başkanıydı. Herman, Gaildorf'taki Latin okuluna gitti ve ardından yakındaki Schwäbisch Hall'da bir kitapçının yanında çıraklık yaptı.[1] :47–53 16 ya da 19 yaşındayken çıraklığı bıraktı ve Bremen'den New York'a yelken açtı, ardından Philadelphia'ya giden trene bindi.[1] :47–53 Amerika Birleşik Devletleri'ne geldikten sonra Philadelphia Eczacılık Koleji'nde John Michael Maisch'in laboratuvar asistanı oldu.[2] :41

Mühendislik kariyeri

Petrol kariyeri

1875 yılında Frasch, kalay hurdası için bir geri kazanım süreci ve galendan beyaz kurşun elde etme sürecini icat etti. 1876'da parafin mumunun rafine edilmesine yönelik bir işlemin patentini aldı ve patenti Cleveland'da danışman kimyager olduğu Standard Oil'e sattı.[2] :41–42

1884 yılında Frasch, yağı yan ürünlere ayırmada daha etkili olan fraksiyonel damıtma patentinin özel kullanımını Imperial Oil'e sattı.[3] Imperial daha sonra Silver Star rafinerilerini rafine etme süreciyle yenilemelerine yardımcı olması için Frasch'ı işe aldı.[3] Imperial, Frasch'a 10.000 dolarlık bir ücret teklif etti, ancak o, şirketi kendisine Imperial Oil Başkanı Frederick A. Fitzgerald'a eşdeğer bir maaş sağlamaya ikna etti.[3] Frasch, Şubat 1885'te rafinerideki işini tamamladıktan sonra istifa etti ve Empire Oil Company'nin kuruluşunda Imperial yönetim kurulu üyesi John Minhinnick'e katıldı.[4] Ortaklar Londra'da bir rafineri satın aldı ve Frasch, Petrolia yağından rafine edilen kerosendeki kükürdü gidermenin bir yolunu denemeye başladı.[5] Lambton County, Ontario, Kanada'daki petrol sahaları yüksek kükürt içeriğine sahipti, bu da gazyağının aşırı duman üretmesine ve yandığında keskin bir koku ortaya çıkmasına neden oluyordu.[6] Kanadalılar gazyağına "kokarca yağ" adını verdiler ve rafineriler ürünlerini yurt içinde ve yurt dışında pazarlamakta zorlandılar.[6] 1885 ile 1887 yılları arasında Frasch, damıtma işlemi sırasında bakır oksidin karıştırılmasının yağdaki kükürt içeriğini giderdiğini belirledi.[4]

Frasch'ın keşfiyle hemen hemen aynı sıralarda, Standard Oil Lima, Ohio'ya doğru genişlemeye başladı ve Lambton County'ninki gibi kendi petrolünün de yüksek kükürt içeriğine sahip olduğunu keşfetti.[7] Kanada petrolündeki herhangi bir iyileştirmenin Ohio petrolüne de uygulanabileceğini kabul eden Standard, Temmuz 1886'da Frasch'ı işe aldı ve ona "ülkedeki diğer bilim adamlarından daha yüksek bir maaş" ve Empire Oil Company'deki hisselerinin Standard Oil hisseleriyle değiştirilmesini teklif etti.[8] Frasch Amerika Birleşik Devletleri'ne döndüğünde, Lima, Ohio'daki Standard Oil'in bir yan kuruluşu olan Solar Refining Company'de çalışmaya başladı ve kükürt giderme yöntemini mükemmelleştirdi.[8] Standard Oil, 1905 yılına kadar kükürt giderme yöntemi üzerinde patent tekelini elinde tutuyordu ve bu da Lima petrol sahalarına yaptığı yatırımları şirket için son derece karlı hale getiriyordu.[9] Frasch, fiyatı hisse başına 168 dolardan 820 dolara yükseldikten sonra Standard hisselerinin yarısını satarak bağımsız olarak zengin oldu ve elinde tuttuğu hisselerden elde ettiği temettü yüzde 7'den yüzde 40'a çıktı.[2] :41–42

Kükürt kariyeri

Günümüzün Kükürt şehrinin yakınındaki Louisiana'da petrol araması sırasında, bataklık tabakasının altında kükürt bulundu. Geleneksel madencilik kuyularıyla kükürte ulaşmaya yönelik tüm girişimler felaketle sonuçlandı. Herman Frasch yakınlarda üç kuru delik açtı ama kükürt onun mülkünde değildi. Frasch, sülfürün Amerikan Sülfür Şirketi'ne ait bir adada bulunan kubbe yapısıyla ilişkili olduğu sonucuna vardı. 20 Ekim 1890'da Frasch Süreci için üç patent aldı. Frasch ve iş ortakları Frank Rockefeller ve F. B. Squire, daha sonra American Sulphur Company ile Union Sulphur Company adında yeni bir şirket kurmak için 50-50 oranında bir anlaşma imzaladılar.[2]

1894 yılında Frasch, 10 inçlik bir boru kullanarak 14 numaralı kuyuyu açmaya başladı ve üç ay sonra nihayet bataklıktan kapak kayasına ulaştı. Daha sonra kükürt yatağının dibine 8 inçlik bir delik açtı. 623 feet uzunluğundaki test tüpünün tabanına 6 inçlik delikli kasadan oluşan bir süzgeç yerleştirildi. Süzgecin üzerinde sıcak su çıkışı görevi gören daha büyük delikler vardı. 6 inçlik mahfazanın içindeki 3 inçlik bir boru, filtreye indi ve bir emme çubuğu pompasına bağlandı. Çevredeki bataklıktan gelen su, 4 kazan tarafından sağlanan buharla, 20 fit yüksekliğinde ve 30 inç çapında bir silindirde ısıtıldı. Kızgın su 24 saat boyunca kuyuya döküldü ve Noel Günü, 15 dakikada 40 varili dolduran erimiş kükürt yüzeye pompalandı. Fazlalık daha sonra katılaştığı bir sete yönlendirildi. Frasch'in ilk Frasch Süreci'nin ilk gösterimiyle ilgili söylediği gibi, "Yerdeki minerali eritip sıvı olarak yüzeye çıkarmıştık."[2] :40–49

Frasch daha sonra basınçlı hava yoluyla hava kaldırmayı kullanarak pompayı ortadan kaldırdı. Havadan kabarcıklar oluşur, kükürtün çevredeki sudan daha az yoğun olmasına neden olur, böylece havalandırılmış sütun yükselir. Odun ve kömürün petrolle değiştirilmesiyle maliyetler de azaldı. Daha sonra 1911'de fazla soğuk suyu boşaltmak için boşaltma pompalarını tanıttı.[2] :53,61,96–97

1908'de Frasch, İtalyan Hükûmeti ile dünya pazarını ABD dışında bölen ve Union Sulphur Company'nin üçte birini garanti ettiği bir anlaşma imzaladı. Maliyeti, Caltanissetta'da çıkarılan Sicilya kükürtünün beşte biri kadardı. Bu anlaşma 1912'de sona erdi.

Frasch, yaşamı boyunca 64 ABD patentiyle ödüllendirildi.[2] :43 Orijinal patentlerinin süresi dolduğunda Frasch, Freeport Sulphur Company'nin kendi sürecini kullanmasını engelleme konusunda başarısız oldu.[2] :67–68,71–73,82

Kişisel hayatı

Frasch, 1869'da Romalda Berkin (1854-1889) ile evlendi. Ölümüne dair hiçbir kayıt yoktur. 2 çocukları vardı. George Berkin Frasch, 1873'te Philadelphia'da doğdu. Frieda Frasch (1871-1951) Cleveland'da doğdu. Frieda, daha sonra kayınpederinin yerine Union Sulphur Co.'nun başkanlığını yapacak olan Henry Devereux Whiton ile evlendi.[10]

Frasch, ikinci karısı Elizabeth Blee (1858-1924) ile 16 Haziran 1890'da, ilk karısının vefatından kısa bir süre sonra evlendi.

Herman Frasch, 1 Mayıs 1914'te Paris'teki evinde öldü ve Gaildorf'a gömüldü. Onun ve dul eşinin naaşı Amerika Birleşik Devletleri'ne getirildi ve Elizabeth'in 1924'te Paris'te ölümünün ardından New York'taki Sleepy Hollow Mezarlığı'na yeniden gömüldü.[1] :242–243

Onurlandırılmaları

Frasch, 1912'de Perkin Madalyası ile ödüllendirildi.[2] :48

Union Sulphur Company, 1910, 1920 ve 1947'de gemilerinden üçüne Herman Frasch adını vererek onu onurlandırdı.[11]

Calcasieu Parish'teki bir devlet okulu olan Frasch İlköğretim Okulu ve McNeese Eyalet Üniversitesi'ndeki bir bina olan Frasch Hall, onun adını almıştır. Frasch'ın soyadı genellikle Frash olarak yanlış yazılır.

Kaynakça

  1. ^ a b c Sutton, William Ralph; Keene II, L. Russell (2013). Herman Frasch - the Sulphur King. Woodbridge, CT: Kiwi Publishing. ISBN 9781935768180. 29 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2022. 
  2. ^ a b c d e f g h i Haynes, Williams (1959). Brimstone, The Stone That Burns. Princeton: D. Van Norstrand Company, Inc. ss. 28-39. 
  3. ^ a b c Taylor, Graham D., 1944- (2019). Imperial standard : Imperial Oil, Exxon, and the Canadian oil industry from 1880. Calgary, Alberta, Canada: University of Calgary Press. ss. 43-44. ISBN 978-1-77385-036-8. OCLC 1087508620. 12 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Eylül 2023. 
  4. ^ a b Hill, Alan. (1979) Historical Foundation of Canada's Oil Industry and the Development of Imperial Oil Limited from 1880-1920 (Master’s Thesis). The University of Manitoba. p. 102.
  5. ^ Hill, Alan. (1979) Historical Foundation of Canada's Oil Industry and the Development of Imperial Oil Limited from 1880-1920 (Master’s Thesis). The University of Manitoba. p. 102-103.
  6. ^ a b Sutton, William. (1984) Herman Frasch (PhD Thesis). Louisiana State University. p. 82.
  7. ^ Gray, Earle. (2005). The great Canadian oil patch : the petroleum era from birth to peak. Edmonton: JuneWarren Pub. ss. 411-412. ISBN 0-9737342-0-5. OCLC 60679720. 
  8. ^ a b Taylor, Graham D., 1944- (2019). Imperial standard : Imperial Oil, Exxon, and the Canadian oil industry from 1880. Calgary, Alberta, Canada: University of Calgary Press. s. 45. ISBN 978-1-77385-036-8. OCLC 1087508620. 12 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Eylül 2023. 
  9. ^ Hill, Alan. (1979) Historical Foundation of Canada's Oil Industry and the Development of Imperial Oil Limited from 1880-1920. (Master’s Thesis).University of Manitoba. p.103-104.
  10. ^ Kutney, Gerald (2007). Sulfur: History, Technology, Applications and Industry. ChemTech Publishing. ss. 78-80. ISBN 978-1895198379. 
  11. ^ "Herman Frasch". Miramar Ship Index. 27 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2022. 

Ek okuma

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kükürt</span> atom numarası 16, atom ağırlığı 32,06 olan, 119 °Cde eriyen ve 444 °Cde kaynayan, doğada saf veya başka cisimlerle birleşik olarak bulunan, sarı renkli element, sülf (simgesi S)

Kükürt, simgesi S, atom numarası 16 olan, limon sarısında ametal, yalın katı bir elementtir.

<span class="mw-page-title-main">Kalust Gülbenkyan</span> Ermeni-Osmanlı iş insanı ve mesen (1869-1955)

Kalust Sarkis Gülbenkyan, uluslararası petrol sanayiinin doğmasında ve gelişmesinde önemli rol oynamış ve bu arada uluslararası siyasi ilişkilerde de etkili olmuş Ermeni iş adamı.

<span class="mw-page-title-main">Kuveyt</span> Arap Yarımadasının kuzeydoğusundaki bir ülke

Kuveyt, resmî adıyla Kuveyt Devleti, Arap Yarımadası'nın kuzeydoğusunda, Basra Körfezi kıyısında yer alan ülkedir. Kuzeyde Irak ve güneyde Suudi Arabistan ile komşudur. Ülkenin ismi, Arapçada "su kenarındaki kale" anlamına gelen akwat kelimesinden gelmektedir. Yüzölçümü 17.818 km² olan ülkenin nüfusu 2020 tahminiyle yaklaşık 2,9 milyondur.

<span class="mw-page-title-main">Petrol</span> doğal olarak oluşan yanıcı sıvı

Petrol, neft ya da yer yağı, hidrokarbonlardan oluşmuş, sudan yoğun kıvamda, koyu renkli, arıtılmamış, kendisine özgü kokusu olan, yer altından çıkarılmış doğal yanıcı mineral yağı. Latincede taş anlamına gelen "petra" ile yağ anlamına gelen "oleum" sözcüklerinden oluşmuştur.

Çok uluslu şirket, en az iki ülkede üretim ve hizmet sunan şirkettir. Bazı büyük çok uluslu şirketin bütçeleri pek çok küçük ülkeyi geçmektedir. Dünyanın en büyük 100 ekonomisinden 51'i çok uluslu şirketlerdir. Uluslararası ilişkilerde, ekonomik güçleri, geniş finansal kaynakları ve lobi çalışmaları sayesinde güçlü bir etkileri vardır.

<span class="mw-page-title-main">Fosil yakıt</span> Milyonlarca yıl önce ölmüş bitki ve hayvanlardan oluşan yakıt

Fosil yakıt veya mineral yakıt, hidrokarbon ve yüksek oranlarda karbon içeren doğal enerji kaynağı. Kömür, petrol ve doğalgaz; bu türden yakıtlara başlıca örnektir. Ölen canlı organizmaların oksijensiz ortamda milyonlarca yıl boyunca çözülmesi ile oluşur. Fosil yakıtlar endüstriyel alanda çok geniş bir kullanım alanı bulmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">John D. Rockefeller</span> Amerikalı iş insanı (1839 – 1937)

John Davison Rockefeller, Senior, Birleşik Devletler'in ilk milyarderi ve tüm zamanların en zengin insanlarından biri olan Amerikalı işletmeci, sanayici ve hayırseverdi. Kardeşi William Jr. ile Rockefeller ailesini kurmuş ve ölene kadar hanedan reisliği yapmış; aynı zamanda Rockefeller Vakfı'nı kurmuş ve ölene kadar vakıf başkanlığı yapmıştır.

Standard Oil Company, Inc. veya sadece Standard Oil, önce ABD içinde, sonra ABD dışında petrol rafinerileri açan, aynı zamanda bu petrolleri taşıyan ve pazarlayan ABD merkezli bir şirket. 1870'te John D. Rockefeller'ın girişimciliği ve finansör Henry Flagler'in maddî yardımlarıyla Ohio'da kuruldu. Zamanla dönemin dünyasının en büyük petrol şirketi olma konumuna gelmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Saudi Aramco</span> Suudi Arabistan petrol ve doğal gaz şirketi

Saudi Aramco veya resmi adıyla Saudi Arabian Oil Company, Suudi Arabistan'nın ulusal petrol ve doğalgaz şirketidir. Şirket ilk olarak Kral Abdülaziz İbn-i el-Suud ve ABD Başkanı Franklin Roosevelt tarafından ortak olarak kuruldu. Saudi Aramco'nun değeri 2.42 trilyon ile 10 trilyon dolar arasında olduğu tahmin edilmekte olup bu rakamlar ile Apple'ı da geride bırakarak dünyanın en değerli şirketi olmuştur. Şirketin merkezi Zahran'da yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">EMI</span>

EMI Grup, Britanyalı müzik yapım ve yayın şirketidir.

<span class="mw-page-title-main">Otomotiv endüstrisi</span> Motorlu araçları tasarlayan, geliştiren, üreten ve pazarlayan iş sektörüdür

Otomotiv endüstrisi, terim anlamı olarak, motorlu taşıtları tasarlayan, geliştiren, üreten ve pazarlayan iş sektörüdür. 2007 yılı itibarıyla, tüm dünyada 73 milyondan fazla motorlu araç üretildi. Otomotiv sanayii, tüm sanayileşmiş ülkelerde ekonominin lokomotifi olarak kabul edilmektedir. Sektörün ekonomideki sürükleyici-lokomotif etkisinin nedeni, diğer sanayi dalları ve ekonominin diğer sektörleri ile olan çok yakın ilişkisidir. Otomotiv sanayii demir-çelik, petro-kimya, lastik gibi temel sanayi dallarında başlıca alıcı ve bu sektörlerdeki teknolojik gelişmenin de sürükleyicisidir. Turizm, altyapı ve inşaat ile ulaştırma ve tarım sektörlerinin gerek duyduğu her çeşit motorlu araçlar sektör ürünleri ile sağlanmaktadır. Bu sektördeki değişimler, ekonominin tümünü yakından etkilemektedir. Otomotiv sektörü Motorlu Taşıt Aracı üreten bir sanayidir. Dünyada toplam motorlu taşıt seri üretiminin yaklaşık %70'ini otomobil üretimi oluşturmaktadır. Türkiye'de de bu oran geçerlidir. Otomobil üretimi, diğer motorlu taşıtlara göre çok daha yüksek adetlerde yapılır. Bu suretle otomobil üretimi, güçlü bir yan sanayiini oluşturarak diğer taşıtların üretimine de destek olur. Bu nedenle otomobil üretimi, otomotiv sanayiinin temelidir..

EA Digital Illusions CE AB , İsveç merkezli 1992 yılında kurulmuş bir video oyunu geliştiricisidir. 2006 yılı itibarıyla tamamen Electronic Arts mülkiyetindedir. En çok Battlefield video oyunu serisi, Mirror's Edge ve Star Wars: Battlefront ile tanınır. Şirket, alt kuruluşu olan Frostbite Labs aracılığıyla Frostbite oyun motorunu da geliştirmekte.

<span class="mw-page-title-main">Deepwater Horizon petrol sızıntısı</span>

Deepwater Horizon petrol sızıntısı, 20 Nisan 2010 tarihinde Meksika Körfezi'nde bulunan ve BP tarafından işletilen Macondo Sahası'nda gerçekleşmiş bir endüstriyel felakettir. Deepwater Horizon felaketinin tarihteki en büyük petrol sızıntısı olarak değerlendirilmesinin yanı sıra, daha önce gerçekleşmiş en büyük petrol sızıntısı olan Ixtoc I petrol sızıntısından hacimsel olarak yüzde 8 ila 31 oranında daha büyük olduğu tahmin edilmektedir. ABD federal hükûmeti, sızan petrolün toplam miktarının 4.9 milyon varil olduğunu tahmin etmektedir. Akışı kontrol altına almak için gerçekleştirilen birkaç başarısız girişimin sonrasında 19 Eylül 2010'da kuyunun mühürlendiği ilan edildi. 2012 yılının başlarında hazırlanan raporlarda kuyu sahasının petrol sızdırmaya devam ettiği belirlenmiştir. The Deepwater Horizon petrol sızıntısı, Amerikan tarihindeki en büyük çevre felaketlerinden biri olarak kabul edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Irak ve Şam İslam Devleti'nin petrol üretimi ve kaçakçılığı</span>

Irak ve Şam İslam Devleti'nin petrol üretimi ve kaçakçılığı, Irak ve Şam İslam Devleti'nin (IŞİD) Suriye ve Irak'ta yer alan petrol rafinelerinde petrol üretmesi ve bunları dış ülkelere satmasıdır. Petrol üretimi ve kaçakçılığı, IŞİD'in en büyük gelir kaynakları arasında gösterilir. Bu ürün bazı kaynaklarda "kara bayrağı besleyen kara altın" olarak da adlandırılmıştır. IŞİD kontrolü altındaki sahalardan elde edilen petrol, çoğunlukla kendi bölgeleri içerisinde dağıtılmakta, ancak pazar fiyatlarının altından çevre devletlere de kaçırılmaktadır. Ham petrolden üretilen petrol ve mazot gibi ürünler IŞİD kontrolü altındaki bölgelerin ekonomisinin temel taşı niteliğindedir. Mazot da birçok elektrik jeneratörünün güç kaynağı durumundadır.

<span class="mw-page-title-main">Petrol endüstrisi</span>

Petrol endüstrisi, petrol sanayi veya petrol ve doğal gaz endüstrisi, küresel olarak petrol ve petrol ürünlerinin aranması, çıkarılması, rafine edilmesi, taşınması ve pazarlanması süreçlerini kapsayan terimdir. Sektörün en büyük hacme sahip ürünleri arasında mazot ve benzin bulunmaktadır. Petrol ayrıca ilaçlar, solventler, gübre, pestisit ve plastik gibi birçok kimyasal ürün içinde ham madde niteliği taşımaktadır. Petrol endüstrisi upstream, midstream ve downstream şeklinde üç ana bileşene ayrılmaktadır. Midstream yani orta kısım işlemler genellikle downstream kategorisine dahil edilmektedir.

Midstream, petrol ve doğal gaz endüstrisinin upstream ve downstream şeklinde bölünmüş üç bileşeninden birisidir. Midstream sektörü, petrol endüstrisinde depolama, taşıma ve ham ya da rafine edilmiş petrol ile petrol ürünlerinin toptan pazarlanması bölümleri ile ilgilenir.

Texaco, Inc., Chevron Corporation'ın, Amerikalı petrol ürünleri yan kuruluşudur. Şirketin ana ürünü "Techronlu Texaco" yakıtıdır ve satışların temelini oluşturur. Şirket aynı zamanda Havoline motor yağı markasının da sahibidir. Texaco, 2001 yılında Chevron ile birleşene kadar bağımsız bir şirketti ve rafinaj faaliyetlerini tek başına yönetiyordu. Birleşme sürecinde istasyonlarının çoğu Shell Oil Company'ye devredildi. Firma, Beaumont, Teksas'da, Joseph S. Cullinan, Thomas J. Donoghue, Walter Benona Sharp ve Arnold Schlaet tarafından; Spindletop petrolünün keşfinin ardından 1902 yılında Teksas Oil Company, adıyla kuruldu.

<span class="mw-page-title-main">Equinor</span>

Equinor ASA merkezi Stavanger'de bulunan Norveçli devlet kontrolünde çok uluslu enerji şirketi. Temel olarak bir petrol şirketidir. 36 ülkede faaliyet gösteren şirketin yenilenebilir enerji yatırımları da vardır. Forbes dergisinin gelirlere göre sırlamasında (2013) eski Statiol adıyla Equinor petrol ve doğal gaz endüstrisinde on birinci, endüstriden bağımsız genel sıralamada yirmi altıncı şirket olmuştur. Şirketin yaklaşık 20.200 çalışanı vardır.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan'da petrol endüstrisi</span>

Azerbaycan'daki petrol endüstrisi yaklaşık 873.260 varil (138.837 m3) günlük petrol ve 2013 itibarıyla yılda 29 milyar metreküp gaz üretmektedir. Azerbaycan, petrol endüstrisinin doğum yerlerinden biridir. Tarihi petrol servetiyle bağlantılıdır. Dünyadaki en önemli petrol ve gaz üreticisi olmaya adaydır.

<span class="mw-page-title-main">Bergius süreci</span>

Bergius süreci, yüksek uçuculuğa sahip bitümlü kömürün yüksek sıcaklık ve basınçta hidrojenasyonu ile sentetik yakıt olarak kullanılmak üzere sıvı hidrokarbon üretim yöntemidir. İlk olarak 1913'te Friedrich Bergius tarafından geliştirildi. 1931'de Bergius, yüksek basınçlı kimyayı geliştirdiği için Nobel Kimya Ödülü'ne layık görüldü.