İçeriğe atla

Hereke, Körfez

Hereke, Kocaeli ili Körfez ilçesine bağlı bir semttir. Doğusunda Şirinyalı, batısında Tavşancıl kuzeyinde Gebze güneyinde İzmit körfezi yer alır.

Tarihçe

Hereke'de 7. yüzyılda Hereke Kalesi inşa edilmiştir.[1]

1898 yılında dönemin Almanya İmparatoru olan Kaiser II. Wilhelm’in Osmanlı İmparatorluğu'nu ziyaret etmesi dolayısıyla Kaiser II. Wilhelm Köşkü burada yaptırılmıştır.[2]

1948’de referandumla belediye olan Hereke'nin belediyesi, 29 Mart 2009 Yerel Seçimleri ile beraber kapatılmıştır.[3]

Ulaşım

D-100 karayolu ve TEM otoyolu üzerinden İstanbul'a 65 km., İzmit'e 27 km. uzaklıktadır. Haydarpaşa - Ankara demiryolu üzerinde bulunan Hereke'den Adapazarı ve Gebze arasında [4] düzenli tren seferleri yapılmaktadır. Yine Hereke ile körfezin karşı kıyısındaki Karamürsel arasında düzenli vapur seferleri yapılmaktadır.[5] Gebze'ye düzenli olarak belediye otobüsleri çalışmaktadır. İzmit'e ise halk otobüsleri hizmet vermektedir.

Coğrafya

Ortalama yüksekliği 200 metreyi geçmeyen Kocaeli platosunu oluşturan tepeler İzmit'ten, yarımadanın batısına doğru uzanır. Bu tepeler batıya doğru gidildikçe, İzmit'ten hemen sonra körfezin kuzey kıyısından uzaklaşır ve geniş bir kıyı düzlüğü oluşur. Bu düzlük, Derince, Yarımca, Kalburcu, Tütünçiftlik gibi tarım için uygun sayılabilen yerleşmelerin oluşmasını ve gelişmesini etkilemiştir. Ama Hereke'de ise tepeler birden kıyıya yaklaşır. Burada ancak derelerin dar çevreleri ve denize yakın deltaları yerleşime elverişlidir. Kıyıdan iç kısımlara doğru hemen yükselen tepeler daha kuzeyde yavaş yavaş alçalır. Hereke'nin iklimi hem Akdeniz hem de Karadeniz özellikleri taşır. Güney yamaçlarında Akdeniz ikliminin etkileri görülür. Ama yazlar çok sıcak ve kurak değildir. Kışında kuzeye kapalı olduğu için çevresine göre daha yumuşaktır.

Görüldüğü gibi Hereke, dağlarla denizin sıkıştırdığı ve yerleşmeye hiç de elverişli olmayan, çok dar bir alan üzerinde, Türk dokuma sanayiinin ilgi çekici görevlerinden birisini yüklenmeye hazırlanmaktadır.

Bölgede bulunan Nuh Çimento Fabrikası, Hereke'nin coğrafyasına zarar verdiği gerekçesiyle yerel kamuoyunun bir kısmı tarafından eleştirilmektedir.[6] Havanın ve suyun kirletilmesi[7], Hereke'nin tepe alanlarındaki toprak ve yeşil alanların çorak hale getirilmesi[8], kömür ve çimento tozlarının yayılması[9], kamyon ve vinç sesleri kaynaklı gürültü kirliliği ile yük gemilerinden kaynaklanan görüntü kirliliği[10] gibi çevreyi etkileyen konular, yerel ve ulusal basında dönem dönem haberlere konu olmaktadır.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Körfez'in 1400 yıllık kalesi: Hereke... Turizme kazandırılıyor". Hürriyet gazetesi. Hürriyet.com.tr. 17 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2021. 
  2. ^ "II. Wilhelm'in Osmanlı İmparatorluğunu Ziyareti Ve Mihmandarı Mehmed Şakir Paşa'nın Günlüğü (1898)". Türkiyat Mecmuası. Cilt 24. 2014. 8 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mayıs 2023. 
  3. ^ "Belediyesi kapatılan Herekeliler tepkili". Hürriyet. 14 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2024. 
  4. ^ "Milli elektrikli tren Kocaeli seferine başladı!". Kocaeli Koz. 14 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2024. 
  5. ^ "Hereke-Karamürsel vapur seferleri yeniden başladı". 7Deniz. 14 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2024. 
  6. ^ "Ver hibeyi, al imarı: 180 dönümlük alan Nuh Çimento'ya peşkeş çekildi". Sendika.Org. 10 Eylül 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Eylül 2024. 
  7. ^ "Nuh Çimento işte böyle kirletiyor". Ses Kocaeli. 2 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Eylül 2024. 
  8. ^ "Dağı resmen yuttu". Ses Kocaeli. 26 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Eylül 2024. 
  9. ^ "Hereke'de Nuh Çimento'ya liman kıyağı". Sol. 
  10. ^ "Hereke çimentoya kurban mı ediliyor?". Evrensel. 27 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Eylül 2024. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kocaeli</span> Türkiyenin Marmara Bölgesinde yer alan il

Kocaeli, Türkiye'nin bir ili ve en kalabalık onuncu şehridir. Şehir, ülkenin en önemli sanayi ve ticaret kentlerinden biridir. Kocaeli; SEGE-2011 sıralamasına göre İstanbul, Ankara, İzmir ve Bursa'dan sonra en gelişmiş şehirdir. 2023 sonu itibarıyla 2.102.907 kişilik nüfusa sahiptir. Nüfus bakımından İstanbul ve Bursa'dan sonra Marmara Bölgesi'nin üçüncü büyük ilidir. Adını 1320 yılında İzmit yöresini fetheden Akça Koca'dan almaktadır. İstanbul, Bursa, Sakarya, Yalova illeriyle komşudur.

<span class="mw-page-title-main">Marmara Denizi</span> Karadeniz ve Ege Denizi arasındaki iç deniz

Marmara Denizi ya da Klasik Antik Çağ'ında Propontis, Karadeniz'i, Ege Denizi ve Akdeniz'e bağlayan bir iç denizdir. Karadeniz'e İstanbul Boğazı, Ege Denizi'ne Çanakkale Boğazı ile bağlanır. Türkiye'nin Asya ve Avrupa kısımlarını da birbirinden ayırır. Marmara Adasında bol miktarda mermer bulunması yüzünden adaya ve denize, Yunanca mermer anlamına gelen "Marmaros" denmiştir. Denizin bir diğer eski adı da '"Propontis"'tir. Türkiye'nin en büyük şehirlerinden İstanbul ve Kocaeli bu denizin kıyısında, diğer bir büyük şehri Bursa ise hızla deniz kıyısına doğru genişlemektedir.

<span class="mw-page-title-main">İzmit</span> Kocaelinin bir ilçesi

İzmit, Türkiye'nin Kocaeli ilinde bulunan bir ilçedir. İzmit Körfezi'nin doğu kıyısında, Marmara Bölgesi'nin Çatalca-Kocaeli bölümünde yer almaktadır. 22.03.2008 tarih ve 5747 Sayılı Kanuna göre tüzel kişilikleri kaldırılan Kuruçeşme, Bekirpaşa, Alikahya ve Akmeşe ilk kademe belediyelerinin Saraybahçe İlk Kademe Belediyesine katılması ve bu belediyenin adının İzmit olarak değiştirilmesiyle kurulup Kocaeli Büyükşehir Belediyesi'nin idaresi altına alınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kocaeli Üniversitesi</span> Kocaelide kurulu devlet üniversitesi

Kocaeli Üniversitesi (KOÜ) Kocaeli, Türkiye'de yer alan 1976 yılında "Kocaeli Devlet Mühendislik ve Mimarlık Akademisi" adı altında Elektrik, Makine, Temel Bilimler Fakülteleri ve Yabancı Diller Enstitüsü ile kurulmuş bir devlet üniversitesidir. 2547 sayılı yasanın yürürlüğe girmesiyle Akademiler kapatılarak üniversitelere bağlanmıştır. Bu kapsamda Kocaeli DMMA, 20 Temmuz 1982 yılında Kocaeli Mühendislik Fakültesi adı altında Yıldız Teknik Üniversitesine bağlanmış ve 3 Temmuz 1992 tarih ve 3837 sayılı kanun ile de "Kocaeli Üniversitesi" adını almıştır. Kocaeli Üniversitesi adıyla eğitim-öğretim hayatına ise 6 fakülte, 1 meslek yüksekokulu, 3 enstitü ile başlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Karamürsel</span> Kocaelinin ilçesi

Karamürsel, Kocaeli ilinin bir ilçesidir. Kocaeli körfezinin güneyinde, Gölcük ile Yalova arasında yer alır. Sahili, balık lokantaları, meyve bahçeleri ve zeytinciliğiyle bilinir. Karamürsel'e ait olan ve başka bir benzeri olmayan Karamürsel sepeti mevcuttur. Karamursel sepetinin diğer sepetlerden farkı sapı olmamasıdır. Ancak onun yandan geçirilmiş ipi vardır ve bele bağlanır. Ayrıca küçük görünür ama çok şey alır. O yüzden Karamürsel sepeti "Ufacık tefecik gördün de Karamürsel sepetimi sandın" ifadesiyle çok kullanılan bir nama sahiptir. Ayrıca Karamürsel'e özgü bir yemeği de simit dolmasıdır. Yıllardır 4 Temmuz Karamürsel'in Kurtuluşunun yıldönümünde her sene yapılan şenlikleriyle bilinir. Ayrıca Karamürsel'de Osmanlı Dönemi kurulan kumaş fabrikasına ait bir baca bulunur. Bu tarihi baca günümüze dek yıkılmadan kalabilmiştir. Bu kumaş fabrikasının kurucularının daha sonra kurdukları Yeni Karamürsel Mağazaları adını buradan almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Körfez, Kocaeli</span> Kocaelinin ilçesi

Körfez ya da eski adıyla Yarımca Kocaeli'nin bir ilçesidir. Bu ilçe batıda Gebze ve Dilovası, kuzeyde Şile ve doğuda Derince ilçeleriyle çevrilidir. TÜPRAŞ, PETKİM, İGSAŞ gibi büyük sanayi kuruluşları bu ilçede bulunmaktadır. İlçede eskiden içme suyu ihtiyacının karşılandığı bir gölet bulunmaktadır. Gölet, 1951'den 1989 yılına kadar ilçeye su vermiştir. Günümüzde ise hizmet dışıdır. İlçenin merkezi olan kasabanın eski adı Yarımca olup, 26 Eylül 1934 tarihine kadar Gebze'ye bağlı bir köydü. Bu tarihte İzmit merkez ilçesine bağlanan Yarımca, 3 Mayıs 1964'te belde olmuştur. 1987'de Çerkeşli köyü hariç Gebze'nin Hereke bucağı, merkez ilçenin batısındaki bazı köylerin ve Gebze'nin Mollafenari bucağına bağlı Duraklı ve Hatipler köyünün katılımıyla ilçe olmuştur. İlçe bugünkü sınırlarına 1989'da Duraklı ve Hatipler köyünün Gebze'nin Mollafenari bucağına dönüşüyle ulaşmıştır. Bu sınırlar içerisinde ilçe merkezi, Hereke Bucağı, Kirazlıyalı Beldesi ve toplam 16 ayrı köy yer almaktaydı. 2009 yılında Hereke ile Kirazlıyalı'nın belediyelerinin kapatılması ve 2012 yılından itibaren Büyükşehir Yasası uygulamasıyla köylerin mahalleye dönüşmesi sonucu, ilçenin mahalleleri son şeklini almıştır.

<span class="mw-page-title-main">İzmit Körfezi</span> Marmara Denizinin doğu kıyısında bulunan bir bölge

İzmit Körfezi, Marmara Bölgesi'nde Marmara denizi'nin doğu ucunda yer alan körfez. Kuzeyinde, batıdan doğuya doğru; Pendik, Tuzla, Darıca, Gebze, Dilovası, Hereke, Körfez, Derince ve İzmit ile çevrilidir. Güneyi ise Başiskele, Gölcük, Karamürsel ve Yalova'ya kadar uzanır.

<span class="mw-page-title-main">Karayakuplu, Körfez</span> Körfez, Kocaeli, Türkiyede mahalle

Karayakuplu, Kocaeli ilinin Körfez ilçesine bağlı bir mahalledir.

<span class="mw-page-title-main">Sevindikli, Körfez</span> Körfez, Kocaeli, Türkiyede mahalle

Sevindikli, Kocaeli ilinin Körfez ilçesine bağlı bir mahalledir.

Üsküdar vapuru faciası ya da Körfez Faciası, 1 Mart 1958 tarihinde Türkiye Denizcilik İşletmeleri'nin Üsküdar adlı şehir hatları vapurunun İzmit Körfezi'nde çıkan fırtına nedeniyle alabora olduktan sonra battığı faciadır. Faciada resmî rakamlara göre 392 kişinin yaşamını yitirdi. Üsküdar vapuru faciâsı, Türkiye Cumhuriyeti tarihinde bugüne kadar meydana gelen en ölümlü sivil deniz kazası oldu.

<span class="mw-page-title-main">Dilovası</span> Kocaelinin ilçesi

Dilovası, Kocaeli'nin bir ilçesi. 2008 yılında çıkan kararla Gebze'den ayrılıp ilçe olmuştur. Kocaeli Yarımadası'nın güney kıyı şeridinde yaklaşık 2000 hektarlık bir alan üzerinde kurulmuştur. İlçe olması ile beraber kaymakamlık belediye binası bünyesinde kurulmuş ve Dilovası'nın ilk kaymakamı Hasan Göç olmuştur. 2009 yerel seçimleri sonucunda Dilovası Belediye başkanı Cemil Yaman olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">İZDENİZ</span>

İZDENİZ, 18 Kasım 1992 tarihinde İzmir merkezli kurulmuş ve denizyolu ulaşımı alanında faaliyet gösteren bir şirkettir. İzmir Büyükşehir Belediyesi'ne bağlı olan şirket, 8 Mart 2000 tarihinden beri İzmir Körfezi'ndeki denizyolu ulaşımından sorumludur. Bünyesinde barındırdığı 16 Yolcu Gemisi, 5 Arabalı Vapur, 1 Yüzer Tesis ve 12 iskele ile İzmir körfezinde hizmet veren şirket, 2022 yılında başlattığı İzmir Limanı çıkışlı İzmir – Midilli seferlerini de düzenlemektedir.

Kirazlıyalı, Kocaeli ilinin Körfez ilçesine bağlı bir semttir. Doğusunda Yarımca, batısında Hereke yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">D 130</span> Yalova-Kocaeli il sınırı ile İzmit arasında devlet yolu

D.130, Devlet Yolu, Yalova-Kocaeli İl Sınırı ile İzmit arasında tek bölümlük, 40 km yoldur.

<span class="mw-page-title-main">Kocaeli Büyükşehir Belediyesi</span> Kocaelideki belediye işlerinden sorumlu kamu kurumu

Kocaeli Büyükşehir Belediyesi veya kısaca KBB, Kocaeli il sınırlarının belediye işlerini yürüten devlet kuruluşudur. Mevcut Belediye Başkanı Tahir Büyükakın'dır.

Hereke Tren İstasyonu, Kocaeli'nin Körfez ilçesinde bulunan bir tren istasyonudur. İstasyon, Hacı Akif Mahallesi Hereke semtinde yer almakta olup, Adapazarı - Gebze Bölgesel Trenleri'ne hizmet vermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Agah Ateş, Körfez</span> Körfez, Kocaeli, Türkiyede mahalle

Agah Ateş, Kocaeli ilinin Körfez ilçesine bağlı bir mahalledir.

<span class="mw-page-title-main">Kaiser II. Wilhelm Köşkü</span> Kocaelinin Körfez ilçesinde bulunan köşk

Kaiser II. Wilhelm Köşkü (Çivisiz Köşk olarak da bilinir), Kocaeli'nin Körfez ilçesinde bulunan ve 1898 yılında dönemin Almanya İmparatoru olan Kaiser II. Wilhelm’in Osmanlı İmparatorluğu'nu ziyaret etmesi dolayısıyla yaptırılan bir köşktür.

<span class="mw-page-title-main">Hereke Kalesi</span>

Hereke Kalesi, Kocaeli'nin Körfez ilçesinde bulunan, 640'lı yıllarda Roma İmparatorluğu döneminde yapıldığı tahmin edilen bir kaledir.

<span class="mw-page-title-main">Kocaeli'de 1977 Türkiye yerel seçimleri</span>

11 Aralık 1977 Yerel Seçimleri'nde İzmit Belediyesi ile 4 ilçenin ve 12 beldenin belediye başkanı seçilmiştir.