İçeriğe atla

Henry Taube

Henry Taube
Doğum30 Kasım 1915(1915-11-30)
Neudorf, Saskatchewan, Kanada
Ölüm16 Kasım 2005 (89 yaşında)
Palo Alto, Kaliforniya
MilliyetKanada-ABD
EğitimSaskatchewan Üniversitesi
Kaliforniya Üniversitesi, Berkeley
ÖdüllerWillard Gibbs Madalyası (1971)
Nobel Kimya Ödülü (1983),
Priestley Medal (1985)
Kariyeri
Çalıştığı kurumlarCornell Üniversitesi
Chicago Üniversitesi
Stanford Üniversitesi

Henry Taube, FRSC (Kanada Royal Society üyesi) (d. 30 Kasım 1915 - ö. 16 Kasım 2005) Kanada asıllı Amerikalı kimyager. 1983 yılında, "özellikle metal komplekslerindeki, elektron transfer reaksiyonlarının mekanizmaları üzerine çalışmaları için" Nobel Kimya Ödülü'nü kazanmıştır.

Taube, Neudorf, Saskatchewan'de doğdu ve liseyi Regina, Saskatchewan'daki Luther College okulunda okudu. Saskatchewan Üniversitesi'nde 1935'te lisans eğitimini, 1937'de masterını tamamladı. 1940 yılında Kaliforniya Üniversitesi, Berkeley'den doktorasını aldı. 1942'de ABD vatandaşı oldu. 1961-1986 yıllarında Cornell Üniversitesi, Chicago Üniversitesi ve Stanford Üniversitesi'nde kimya profesörü olarak çalıştı. Taube ayrıca ABD Enerji Departmanı (U.S. Department of Energy) Los Alamos Ulusal Laboratuvarı'nda danışmanlık yaptı.

Nobel ödüllü çalışmaları, redoks olarak bilinen, bazı moleküllerin bir başka molekülden elektron almaları sırasındaki reaksiyonlar üzerine yoğunlaşmaktadı. Redoks birleşik kelime olup "redüksiyon" ve "oksidasyon" kelimelerinin birleşmesiyle oluşmaktadır.

16 Kasım 2005 tarihinde, 89 yaşındayken, Palo Alto, Kaliforniya'daki evinde öldü.

Taube'nin oğullarından biri olan Karl Taube, Maya uygarlığı araştırmacısı olup Kaliforniya Üniversitesi, Riverside'da antropoloji profesörüdür ve Kolomb öncesi Mezoamerika kültürü üzerine çalışmalarıyla bilinmektedir.

Yayınları

Dış bağlantılar

Kaynakça

  • New York Times obituary
  • P. C. Ford, E. I. Solomon, Angewandte Chemie International Edition, 2006, 45, 692-693. DOI: 10.1002/anie.200504564
  • C. Creutz, P. C. Ford, T. J. Meyer "Henry Taube: Inorganic Chemist Extraordinaire" Inorganic Chemistry, 2006, volume 45, pp 7059 – 7068. DOI: 10.1021/ic060669s
  • Schwartz, M. "Henry Taube, recipient of Nobel Prize in chemistry, dead at 89" 26 Nisan 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Stanford News Service, (Kasım 17, 2005).

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kaliforniya Üniversitesi (Berkeley)</span> Amerikada yer alan bir araştırma üniversitesi

Kaliforniya Üniversitesi, Berkeley, Amerika Birleşik Devletleri'nin Kaliforniya eyaletinde yer alan bir araştırma üniversitesidir. Pek çok uluslararası listeye göre dünyanın en iyi üniversitelerinden biridir. 14 kolej ve okulu 350'den fazla eğitim programı sunmakta ve 31 binden fazla lisans ve 12 binden fazla yüksek lisans öğrencisine hizmet etmektedir. İçerisinde Berkeley gibi pek çok kurumu da barındıran University of California System'ın bir parçası ve ilk kampüsüdür.

<span class="mw-page-title-main">Manhattan Projesi</span> ilk atom bombasının üretilmesini içeren bir araştırma ve geliştirme projesi

Manhattan Projesi, II. Dünya Savaşı sırasında ilk nükleer silahların üretimini gerçekleştirmek için yürütülmüş bir araştırma ve geliştirme projesiydi. Proje, Amerika Birleşik Devletleri başta olmak üzere Birleşik Krallık ve Kanada ile iş birliği içinde gerçekleştirildi. 1942'den 1946'ya kadar ABD Ordusu Mühendisler Birliği'nden Tümgeneral Leslie Groves'un projenin yöneticiliğini yaptı. Nükleer fizikçi Robert Oppenheimer da bombaları tasarlayan Los Alamos Laboratuvarı'nın yöneticisiydi. Projenin ismi, ilk karargah Manhattan'da olduğu için Manhattan Bölgesi olarak belirlendi; bu ad yavaş yavaş projenin resmi kod adı olan "Development of Substitute Materials"ın yerini aldı. Proje daha sonra İngilizlerin nükleer silah geliştirme projesi olan Tube Alloys'u da bünyesine kattı ve programı Office of Scientific Research and Development'den devraldı. Manhattan Projesi, en yoğun döneminde yaklaşık 130.000 kişiye istihdam sağladı ve yaklaşık 2 milyar ABD dolarına mal oldu. Bunun yüzde 80'inden fazlası fisil malzemeyi üreten tesisleri inşa etmek ve işletmek içindi. Araştırmalar ve bombanın üretimi, Amerika Birleşik Devletleri, Birleşik Krallık ve Kanada'daki otuzdan fazla tesiste gerçekleştirildi.

<span class="mw-page-title-main">Lawrence Klein</span> Amerikalı ekonomist (1920 – 2013)

Lawrence Robert Klein, Amerikalı iktisatçı ve ekonometricidir. Klein ABD Nebraska eyaletinde Omaha şehrinde doğmuştur. 1980'de Nobel Ekonomi Ödülünü kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Thomas A. Steitz</span> Amerikalı biyokimyager (1940 – 2018)

Thomas Arthur Steitz, Amerikalı biyokimyacı ve moleküler biyofizikçi.

<span class="mw-page-title-main">Frank Wilczek</span> Amerikalı fizikçi

Frank Anthony Wilczek Nobel Fizik ödülü sahibi Amerikalı kuramsal fizikçidir. Hâlen Massachusetts Teknoloji Enstitüsü (MIT) Herman Feshbach fizik profesörüdür.

<span class="mw-page-title-main">David Lee (fizikçi)</span> Amerikalı fizikçi

David Lee Morris "helyum-3 süperakışkanlık buluşları için" Robert C. Richardson ve Douglas Osheroff ile Fizik 1996 Nobel Ödülü'nü kazanan Amerikalı fizikçi.

<span class="mw-page-title-main">Jerome Friedman</span> Amerikalı fizikçi

Jerome Isaac Friedman 28 Mart 1930 Chicago doğumlu Amerikan fizikçidir. Massachusetts Institute of Technology (MIT), fizik fakultesi ve enstitüsünde profesörlük yapmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Henry Kendall (fizikçi)</span>

Henry Way Kendall, derin inelastik saçılma ilgili öncü niteliğindeki araştırmaları için "Jerome Isaac Friedman ve Richard E. Taylor ile birlikte 1990 yılında Nobel Fizik Ödülü'nü kazanan Amerikalı parçacık fizikçisi.

<span class="mw-page-title-main">Robert Laughlin</span> Amerikalı fizikçi

Betts Robert Laughlin, Amerikalı fizikçi ve akademisyendir. Columbia Üniversitesi ve Princeton Üniversitesi'nden Daniel Tsui ve Horst Störmer ile birlikte, "kesirli yük taşıyan uyarılmalar içeren yeni bir kuantum akışkanı biçiminin keşfinden dolayı" 1998 Nobel Fizik Ödülü'nü kazandı.

<span class="mw-page-title-main">Douglas Osheroff</span> Amerikalı fizikçi

Douglas D. Osheroff "Helium-3 süperakışkanlık buluşları için" Robert C. Richardson ve David Morries Lee ile Fizik 1996 Nobel Ödülü'nü kazanan Amerikalı fizikçi.

<span class="mw-page-title-main">Norman Ramsey</span> Amerikalı fizikçi (1915 – 2011)

Norman Foster Ramsey, Jr, Amerikalı fizikçi. 1947 yılından beri Harvard Üniversitesi'nde fizik profesörlüğü görevini yürütmektedir. Ramsey, aynı zamanda NATO ve ABD Atom Enerjisi Komisyonu gibi devlet ve uluslararası kuruluşlar ile çeşitli görevlerde bulunmuştur. Kendisinin atom saatleri yapımında önemli çalışmaları vardır. 1989 Nobel Ödülü'ne layık görüldü. Ödülü Hans G. Dehmelt ve Wolfgang Paul ile paylaşmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Dan Şehtman</span>

Dan Shechtman 24 Ocak 1941 Tel Aviv'de doğmuştur. İsrail Teknoloji Enstitüsü - Technion'da Malzeme Bilimi Philip Tobias profesörüdür ve Iowa State Üniversitesi Malzeme Bilimi Profesörüdür. 8 Nisan 1982 tarihinde, Washington DC Ulusal Teknoloji Enstitüsü'nde tatilde iken, Shechtman quasiperiodik kristalleri keşfetti. quasikristallerin keşfi için 2011'de Kimya Nobel ödülü verildi. Shechtman 4. Kimya Nobel'ini alan bir İsrail'lidir.

<span class="mw-page-title-main">George Olah</span> Macar kimyager (1927 – 2017)

George Andrew Olah, Macar-Amerikalı kimyager. Olah'a 1994 yılında Nobel Kimya ödülü verildi. Ayrıca ona Priestley Madalyası verilmiştir. En yüksek onur Amerikan Kimya Derneği tarafından verilmiştir.

<i>Nuclear Energy</i> Chicago Üniversitesi yerleşkesindeki Dünyanın ilk nükleer reaktörü Chicago Pile-1ın yer aldığı tesiste bulunan bronz heykel

Nuclear Energy, Henry Moore tarafından yapılmış olup Chicago Üniversitesi kampüsünde, dünyanın ilk nükleer reaktörü Chicago Pile-1'ın yer aldığı tesiste bulunan bronz heykeldir. Heykel Ellis Avenue'de Max Palevsky West yurdu ile Regenstein Library'nin arasında yer alır. Tesis, Cook County, Illinois, ABD'deki Chicago Hyde Park toplum alanında bulunmaktadır. Konum, Manhattan Projesi ekibinin kendini idame ettiren, kontrollü ilk nükleer reaksiyonu planladığı Stagg Field'in eski tribünlerinin altındaki yeri anıtlaştırmıştır.

SLAC Ulusal Hızlandırıcı Laboratuvarı, Amerika Birleşik Devletleri Enerji Bakanlığı başkanlığında, Stanford Üniversitesi'ne bağlı Bilim Enerji Ofis Departmanı tarafından işletilen ulusal laboratuvardır. Laboratuvarda 3,2 km uzunluğunda dünyanın en uzun doğrusal parçacık hızlandırıcısı bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Venkatraman Ramakrishnan</span>

Venkatraman "Venki" Ramakrishnan Hindistan doğumlu ABD ve Birleşik Krallık vatandaşı yapısal biyolog. 2009 yılında "ribozomun yapısı ve fonksiyonu" konulu çalışmalarıyla Thomas A. Steitz ve Ada E. Yonath ile birlikte Nobel Kimya Ödülü'nü kazandı. Ramakrishnan halihazırda MRC'in Moleküler biyoloji laboratuvarında Cambridge, İngiltere'de çalışmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Enerji Bakanlığı</span>

Amerika Birleşik Devletleri Enerji Bakanlığı, ABD federal hükûmetinin nükleer enerji ve nükleer enerjinin güvenli kullanımı konularında politikalarını yürüten kurumudur.

Melvin Schwartz, Amerikalı fizikçi. 1988 yılında arkadaşları Leon Max Lederman ve Jack Steinberger ile birlikte nötrinolar üzerine yaptıkları çalışmalar ile Nobel Fizik Ödülü'ne layık görüldü.

<span class="mw-page-title-main">Charles Townes</span> Amerikalı fizikçi (1915 – 2015)

Charles Hard Townes, Amerikan Nobel Ödüllü fizikçi ve eğitimci. Townes en çok maserler üzerindeki teori ve uygulama çalışmaları ile bilinir. Maserlerin ana patentini alan Townes ayrıca maser ve lazer araçları ile bağlantılı kuantum elektroniği üzerinde de çalışmıştır. Bu çalışmaları nedeniyle 1964 yılında Nikolay Basov ve Aleksandr Prohorov ile birlikte Nobel Fizik Ödülü'nü kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Hanford Sahası</span>

Hanford Sahası, Amerika Birleşik Devletleri'nin Washington eyaletindeki Columbia Nehri üzerinde federal hükûmeti tarafından işletilen, çoğunlukla hizmet dışı bir nükleer üretim kompleksidir. 1943'te, Washington'da Hanford'ta Manhattan Projesi'nin bir parçası olarak kurulan saha, dünyanın ilk tam ölçekli plütonyum üretim reaktörü olan B Reaktörü'ne ev sahipliği yapıyordu. Tesiste üretilen plütonyum Trinity bölgesinde test edilen ilk nükleer bomba ve Nagasaki'ye atılan Fat Man'de kullanıldı.