İçeriğe atla

Henry Campbell-Bannerman

Henry Campbell-Bannerman
Birleşik Krallık Başbakanı
Görev süresi
5 Aralık 1905 - 3 Nisan 1908
Hükümdar VII. Edward
Yerine geldiğiArthur Balfour
Yerine gelenH. H. Asquith
Kişisel bilgiler
Doğum 7 Eylül 1836
Glasgow, Birleşik Krallık
Ölüm 22 Nisan 1908 (71 yaşında)
Downing Sokağı 10 Numara, Londra, Birleşik Krallık
Partisi Liberal
İmzası

Henry Campbell-Bannerman asıl adı Henry Campbell (7 Eylül 1836 - 22 Nisan 1908), 5 Aralık 1905'ten 3 Nisan 1908'e değin görev yapmış İngiliz başbakanı. Saygınlığıyla Liberal Parti'de birliği sağlamanın yanı sıra, son derece güçlü bir kabine oluşturmuştur. Transvaal'e (1906]) ve Oranj Irmağı Kolonisi'ne (1907) özerklik verilmesine önayak olarak, Güney Afrika Savaşı'nda (1899-1902) yenilgiye uğrayan Boerlerin imparatorluğuna bağlı kalmalarını sağlamıştır.[1]

Avam Kamarası'na 1868'de girdi.Savaş Bakanlığı mali işler sekreteri (1871-1874, 1880-1882), Deniz Kuvvetleri Bakanlığı parlamento ve mali işler sekreteri ve bakanlık sözcüsü (1882-1884), İrlanda bakanı (1884-1885) ve savaş işlerinden sorumlu devlet bakanı (1886, 1882-1895) olarak görev yaptı. Görev dönemi boyunca orduda reform yapılmasını engelleyen Cambridge 2. dükünü (Kraliçe Victoria'nın kuzeni) 39 yıldan beri yürüttüğü silahlı kuvvetler başkomutanlığından çekilmeye ikna ettiği için, sir unvanıyla ödüllendirildi. Bu sırada pek az Liberalin hazır bulunduğu bir Avam Kamarası oturumunda Campbell-Bannerman'ın maaşında indirim yapılması için Muhafazakârların verdiği önergenin oylanarak kabul edilmesi, Rosebery hükûmetinin istifasına yol açtı.

6 Şubat 1899'da kendi içinde bölünmüş olan Liberal Parti'nin Avam Kamarası önderliğine seçilen Campbell-Bannerman, Güney Afrika Savaşı sırasında önce savaşa karşı olan Boer yanlıları ile emperyalistler arasında bir orta yol izlemeye çalıştı. 14 Haziran 1901'de tutumunu değiştirip hükûmeti Güney Afrika'da insanlık dışı yöntemler kullanmakla suçlaması, parti içindeki bölünmeyi daha da keskinleştirdi. Bununla birlikte emperyalist kanadın partiden ayrılma tehdidini boşa çıkardı ve ertesi yıl savaşın sona ermesinden de yararlanarak parti içi gerilimi azalttı. Bu arada İrlanda Yönetsel Özerklik Yasası konusundaki görüş ayrılıklarını da aşamalı çözüm yaklaşımıyla gidermeyi başardı.[2]

1905 sonlarında Muhafazakâr başbakan Arthur James Balfour'un istifası üzerine, Campbell-Bannerman yakın bir dostluk kurduğu Kral VII. Edward'ın önerisini kabul ederek bu görevi üstlendi. Kurduğu kabinede sonradan her ikisi de başbakanlık yapan, emperyalist kanada bağlı Herbert Henry Asquith ile Boer yanlısı David Lloyd George'un yanı sıra İngiltere tarihinin ilk işçi bakanı John Elliot Burns de yer alıyordu. Liberal Parti Ocak 1906]'da yapılan genel seçimlerde Avam Kamarası'ında ezici çoğunluk sağladıysa da, Campbell-Bannerman'ın yürürlüğe koymak istediği yasaların çoğu Lordlar Kamarası'na takıldı.Bununla birlikte işçi sendikalarına grev yapma konusunda küçümsenmeyecek özgürlükler getiren 1906 İş Uyuşmazlıkları Yasası'nı Lordlar Kamarası'ndan geçirmeyi başardı. Lordlar Kamarası'nın denetimine bağlı olmayan imtiyaz belgesi aracılığıyla Transvaal ve Oranj Irmağı Kolonisi'ne özerklik verilmesini sağladı.[3]

1907'de sağlık durumunun bozulması üzerine, ölümünden 17 gün önce istifa ederek başbakanlığı Asquith'e bıraktı. Campbell-Bannerman'ın yaşamı konusunda temel başvuru kaynağı sayılan ve John Wilson'ın yazdığı CB: A Life of Sir Henry Campbell-Bannerman (1973) dışında, J.A.Spenden'ın yazdığı The Life of the Right Hon.Sir Henry Campbell-Bannerman, G. C. B. (1923) adlı kitapları vardır.[4][5]

Kaynakça

  1. ^ "History of Sir Henry Campbell-Bannerman - GOV.UK". www.gov.uk. 5 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  2. ^ "BBC - History - Herbert Henry (HH) Asquith". www.bbc.co.uk. 11 Ağustos 2003 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  3. ^ "Remembering Glasgow's only prime minister, and the last to die in No10". The National. 5 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  4. ^ "Bannerman, Sir Henry Campbell- (1836–1908), prime minister". Oxford Dictionary of National Biography. 
  5. ^ "Hunton". HOUSE AND HERITAGE. 7 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
Siyasi görevi
Önce gelen:
Arthur Balfour
Birleşik Krallık Başbakanı
1905–1908
Sonra gelen:
Herbert Henry Asquith
Parti siyasi görevi
Önce gelen:
William Vernon Harcourt
Liberal Parti Lideri
1899–1908
Sonra gelen:
Herbert Henry Asquith


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Winston Churchill</span> Birleşik Krallık başbakanı (1940–45; 1951–55)

Sir Winston Leonard Spencer Churchill, 1940-1945 ve 1951-1955 dönemi Birleşik Krallık Başbakanı. II. Dünya Savaşı sırasında Birleşik Krallık'ın başında bulunmuştur. Savaşın ardından 5 Mart 1946'da ABD'nin Missouri eyaletinin Fulton kentindeki Westminster Kolejinde verdiği söylevle "Demir Perde" teriminin benimsenmesini sağlamış ve Soğuk Savaş'ın habercisi olarak tanımlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">David Lloyd George</span> Britanyalı devlet adamı. Britanya tarihinde seçilmiş olan ilk soylu olmayan başbakan.

David Lloyd George, Britanyalı siyasetçi, 1916-1922 arasında başbakan. David ön adı, Lloyd George soyadıdır. 1945'te ölümünden kısa bir süre önce Dwyfor Kontu payesi verildi.

<span class="mw-page-title-main">Herbert Henry Asquith</span> Birleşik Krallık Başbakanı (1908-1916)

Herbert Henry Asquith, 1908-1916 arasında başbakanlık yapmış liberal devlet adamı. I. Dünya Savaşı'nın ilk iki yılında ülkeyi yönetmiş ve Lordlar Kamarası'nın yetkilerini kısıtlayan Parlamento Yasası'nın (1911) kabul edilmesini sağlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">II. Boer Savaşı</span>

II. Boer Savaşı, Boer Savaşı, Güney Afrika Savaşı, İngiliz-Boer Savaşı olarak da bilinir. Britanya İmparatorluğu ile Transvaal Cumhuriyeti ve Özgür Orange Devleti adlı iki Boer (Afrikaner) cumhuriyeti arasındaki savaş.

<span class="mw-page-title-main">Güney Afrika Birliği</span> Birlik

Güney Afrika Birliği, Afrika kıtasının güneyinde Britanya İmparatorluğu'na bağlı sömürge bölgeleri olan Cape Kolonisi, Natal Kolonisi, Transvaal Kolonisi ve Oranj Nehri Kolonisi bölgelerinin birleştirilmesi ile meydana gelen ve varlığını 1910–1961 yılları arasında sürdüren ülke. Ülke 1961 yılında ardılı olan ve günümüzde de varlığını sürdüren Güney Afrika Cumhuriyeti'nin kurulması ile varlığını sonlandırmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Paul Kruger</span>

Stephanus Johannes Paulus Kruger, daha çok Paul Kruger adıyla bilinen ve Boerlerin Oom Paul adını verdikleri Güney Afrika Cumhuriyeti (Transvaal) devlet başkanı.

<span class="mw-page-title-main">Transvaal (il)</span>

26°12′13″G 28°2′43″D

<span class="mw-page-title-main">Ed Miliband</span> İngiliz siyasetçi (d. 1969)

Edward Miliband bir Birleşik Krallık politikacısıdır. 2005'ten itibaren Avam Kamarası'nda "Doncaster North" seçim bölgesinden milletvekilliği yapmaktadır. 2007-2010 döneminde Birleşik Krallık Başbakanı olan Gordon Brown'ın hükûmetinde bakanlık yapmıştır. 25 Eylül 2010'da İşçi Partisi Başkanı seçilmiştir ve Avam Kamarası'nda ana muhalefet partisi lideri olarak görev yapmıştır. 2015 Birleşik Krallık genel seçimlerinde partisinin aldığı kötü sonuçların ardından parti başkanlığı görevinden ayrılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Oranj Nehri Kolonisi</span> 1902 - 1910 arasında Afrikanın güneyinde var olmuş Büyük Britanya sömürgesi

Oranj Nehri Kolonisi, Afrika kıtasının güneyinde 1902 ile 1910 yılları arasında Büyük Britanya idaresinde kurulan sömürge bölgesi.

<span class="mw-page-title-main">Robert Jenkinson</span>

Robert Jenkinson, İngiliz devlet adamı. 1801-04 yıllarında dışişleri bakanı, 1804-06, 1807-09 yıllarında İçişleri bakanı ve 1809-12 yıllarında savaş ve koloniler sekreterliği, son olarak 1812 yılından 1827 yılına kadar Birleşik Krallık başbakanlığı yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Sömürge imparatorluğu</span> sömege imparatorlukları 15. yüzyıl itibariyle başka devletlerin kaynaklarını alan imparatorluklardır

Sömürge imparatorluğu, ya emperyal merkeze bitişik ya da denizaşırı ülkelerde bulunan, belirli bir devletin nüfusu tarafından yerleşmiş olan ve o devlet tarafından yönetilen bölgelerden oluşan bir kolektiftir . Erken modern Avrupa güçlerinin genişlemesinden önce, diğer imparatorluklar İberya'daki Romalılar veya şu anda Güney Çin'deki Çinliler gibi toprakları fethedip sömürgeleştirdiler. Modern sömürge imparatorlukları ilk olarak 15. yüzyılda o zamanlar en gelişmiş Avrupa denizcilik güçleri Portekiz ve İspanya arasında bir keşif yarışıyla ortaya çıktı. Bu dağınık deniz imparatorluklarının ve onu izleyenlerin arkasındaki ilk dürtü, Avrupa Rönesansından çıkan yeni fikirler ve kapitalizm tarafından yönlendirilen ticaretti. 1479, 1493 ve 1494'te dünyayı aralarında bölmek için anlaşmalar da yapıldı. Avrupa emperyalizmi, 14. yüzyılda hızla yükselen ve İspanyol ve Portekiz'i zorlayan Avrupa Hristiyanları ve Osmanlı Müslümanları arasındaki rekabetten doğdu. Hindistan'a ve daha az ölçüde Çin'e yeni ticaret yolları aramaya başladı.

<span class="mw-page-title-main">Edward Philip Solomon</span>

Sir Edward Phillip Solomon, Transvaal Kolonisi ve Güney Afrika Birliği'nin başarılı bir avukatı ve politikacısıydı.

<span class="mw-page-title-main">Uitlander</span>

Uitlander, Afrikaans dilinde “yabancı” (outlander) anlamında gelen, 1886’da altının keşfinin ardından bağımsız Transvaal Cumhuriyeti’nde Witwatersrand Gold Rush sırasında yabancı göçmen işçilere verilen isimdir. Bu gruba bağımsız Boer Cumhuriyetlerinin verdiği kısıtlı haklar, İkinci Boer Savaşı’nın başlama sebeplerinden birisiydi.

<span class="mw-page-title-main">Üçüncü Churchill Hükûmeti</span> Birleşik Krallık hükûmeti

Winston Churchill, 1951 genel seçimlerinden sonra Birleşik Krallık'ta Üçüncü Churchill Hükûmetini kurdu,. Kral George VI tarafından yeniden Birleşik Krallık Başbakanı olarak atandı ve 1952'de Kraliçe II. Elizabeth'in tahta çıkışına ve taç giyme törenine tanık oldu.

<span class="mw-page-title-main">Churchill Savaş Hükûmeti</span> Birleşik Krallık hükûmeti

Churchill savaş Hükûmeti, 10 Mayıs 1940'tan 23 Mayıs 1945'e kadar İkinci Dünya Savaşı'nın çoğunda Birleşik Krallık'ın koalisyon hükûmetiydi. Neville Chamberlain'in istifasının ardından Kral VI. George tarafından Başbakan olarak atanan Winston Churchill tarafından yönetildi.

<span class="mw-page-title-main">Üçüncü Thatcher Hükûmeti</span> Birleşik Krallık hükûmeti

Margaret Thatcher, 4 Mayıs 1979'dan 28 Kasım 1990'a kadar Birleşik Krallık başbakanıydı ve bu süre zarfında muhafazakâr çoğunluk hükûmetine liderlik etti. Başbakanlığı sırasında Thatcher, özelleştirme ve girişimciliğin teşviki yoluyla İngiliz ekonomisini liberalleştirmeye başladı.

<span class="mw-page-title-main">Attlee Hükûmeti</span>

Clement Attlee, Kral VI. George tarafından Temmuz 1945'te Birleşik Krallık'ta Attlee Hükûmetini kurmak üzere görevlendirildi. Birleşik Krallık Başbakanı olarak Winston Churchill'in yerini aldı. İşçi Partisi, 1945 genel seçimlerinde ezici bir zafer kazandı ve refah devletinin kurulması ve bazı endüstrilerin kamulaştırılması da dahil olmak bazı politikaları yürürlüğe koymaya devam etti. Hükûmetin başlıca icraatları, savaş sonrası kemer sıkma önlemleri, Malaya'daki bağımsızlık yanlısı ve komünist hareketlerin şiddetli bir şekilde engellenmesi, Hindistan'a bağımsızlık verilmesi, Sovyet Komünizmine karşı Soğuk Savaş'a katılım ve aynı zamanda ülkenin Ulusal Sağlık Servisi'nin kurulmasıdır. Attlee, 1950 genel seçimlerinde İlk Attlee Hükûmetini oluşturan az farkla çoğunluk kazandı. Bu seçimden sadece yirmi ay sonra, Attlee daha büyük bir çoğunluk elde etmek amacıyla 25 Ekim 1951 için yeni bir seçim çağrısında bulundu, ancak seçimde Muhafazakar Parti tarafından yenildi.

<span class="mw-page-title-main">Muhafazakar hükûmet (1957–1964)</span> Vikimedya liste maddesi

1957'de başlayan ve 1964'te sona eren Birleşik Krallık'ın Muhafazakar iktidarı üç hükûmetten oluşuyordu: Birinci Macmillan hükûmeti, İkinci Macmillan hükûmeti ve Douglas-Home hükûmetleri Sırasıyla Kraliçe II. Elizabeth tarafından görevlendirilen Harold Macmillan ve Sir Alec Douglas-Home tarafından yönetiliyordu.

<span class="mw-page-title-main">Heath Hükûmeti</span>

Muhafazakar Parti'den Edward Heath, Heath Hükûmetini kurdu ve 18 Haziran genel seçimlerinin ardından 19 Haziran 1970'de Kraliçe II. Elizabeth tarafından Birleşik Krallık Başbakanı olarak görevlendirildi.

<span class="mw-page-title-main">Liberal Parti (Birleşik Krallık)</span> Britanyalı siyasi parti (1859-1988)

Liberal Parti Liberal Parti, 19. ve 20. yüzyılın başlarında Muhafazakar Parti ile birlikte Birleşik Krallık'taki iki büyük siyasi partiden biriydi. 1850'lerde Whigler, serbest ticareti destekleyen Peelciler ve reformist Radikallerin bir ittifakı olarak başlayarak, 19. yüzyılın sonunda William Ewart Gladstone yönetiminde dört hükûmet kurmuştu. İrlanda Ana Kuralı konusunda bölünmüş olmasına rağmen, parti 1905'te hükûmete döndü ve 1906 genel seçimlerinde ezici bir zafer kazandı.