İçeriğe atla

Henri Prost

Henri Prost
Henri Prost'a ait bir görsel
Genel bilgiler
Doğum adıHenri Prost
Doğum1874
Paris, Fransa
Ölüm16 Temmuz 1959 (85 yaşında)
UyrukFransız

Henri Prost (d. 25 Şubat 1874 - ö. 16 Temmuz 1959), Bir Fransız mimar ve şehir plancısıydı. Özellikle Fas'ta ve Türkiye'de Kazablanka, Fes, Marakeş, Meknes, Rabat ve İstanbul için ulaşım altyapısı ve binalar, plazalar, meydanlar, gezi yerleri, parklar ile yollar içeren bir dizi kapsamlı şehir planı hazırladığı çalışmalarıyla dikkat çekmiştir. Mustafa Kemal Atatürk'ün özel davetiyle Türkiye'ye gelip ve 1935 ile 1951 yılları arasında İstanbul'un nazım planını hazırlayan ve İstanbul'un modern bir mimari ve şehir planına kavuşmasını sağlayan ünlü Fransız mimardır.

Roma'da Villa Médicis'te, Tony Garnier, Jaussely et Hebrard ile birlikte kent yenilemesi üzerine düşünceler geliştirmiştir. 1909 yılında Anvers şehrinin Şehir Planı Yarışması'nda 1.lik ödülü kazandı. Ayasofya'nın restorasyonu için yaptığı planlar, 1912'de Fransa'da (Salon des Artistes) madalya kazandı. 1928 yılında Raymond Poincaré tarafından Paris Bölgesinin çevre düzenlemesi, ulaşım planlama, organizasyon ve peyzaj projelerinin hazırlamasıyla görevlendirildi.

İstanbul'un yeniden gelişimi

Prost, 1924'ten itibaren Türkiye hükûmetine düzensiz bir şekilde danışmanlık yapıyordu. 15 Mayıs 1936'da İstanbul'a gelen Prost, 27 Aralık 1950'de kontratına son verilinceye dek kentte görev yaptı. Vali-Belediye Başkanı Muhittin Üstündağ, Lütfi Kırdar ve Fahrettin Kerim Gökay ile çalıştı. Şehrin Planlama Ofisinin başına geçti ve mimari geleceğinin ana planını yazdı. Modernizasyon ve koruma özünde yatıyordu.[1] Prost, daha sonra 1947'de yaklaşımını şu sözlerle açıkladı:

İstanbul'un modernizasyonu, en hassas nitelikteki bir cerrahi operasyonla karşılaştırılabilir. Bu, bakir bir topraklarda Yeni bir Şehir yaratmakla ilgili değil, tam bir toplumsal değişim sürecinde bir Antik Başkent'i, zenginliğin mekanizmasının ve muhtemelen yeniden dağıtımının varoluş koşullarını dönüştürebileceği bir geleceğe yönlendirmekle ilgili. Bu şehir inanılmaz bir aktivite ile yaşıyor. Ticari ve endüstriyel gelişmeye zarar vermeden, yeni yerleşimlerin inşasını durdurmadan dolaşımın ana eksenlerini gerçekleştirmek ciddi bir ekonomik ve sosyal zorunluluktur; ancak görkemli yapıların hakim olduğu eşsiz manzarayı korumak, birincisi kadar buyurucu bir zorunluluktur.[1]

İstanbul'un yeniden inşasında anıtların korunması; mevcut yolların topoğrafyaya uygun olarak genişletilmesi; hijyensiz, eski bina ve güneşsiz, havasız mahallelerin bakımı ve parklarla (espaces libres) geliştirilmesi, güzelleştirilmesi; kent sakinleri için ekonomik ve hijyenik amaçlar doğrultusunda işlevsel bölgelerin (endüstri, kamu alanları, konut, ulaşım) belirlenmesi; ve İstanbul'un kentsel özelliklerinin koruması temelinde kapsamlı planlar hazırlayıp uygulanmasını sağlamıştır. Atatürk, savunmasının ardından İstanbul Ulu Camii olarak hizmet veren Ayasofya'nın müzeye dönüştürülmesini onayladı. Ancak sonra Prost'un ana planının şehrin tarihi yapısına ağır bir müdahaleci yük bindirdiği ortaya çıktı. 1948'de, daha önce Atatürk'e bir mektup yazan, tarihi tozunu bile bozmadan şehri korumasını tavsiye eden Le Corbusier tarafından eleştirildi.[1] Prost'un bugün tartışmalı kabul edilen kararları arasında tarihi Taksim Kışlası'nın yıkılması da gösterilebilir.[2]

Kaynakça

  1. ^ a b c Bilsel, F. Cânâ. Shaping a Modern City out of an Ancient Capital: Henri Prost's plan for the historical peninsula of Istanbul. (n.a.) Ankara, Turkey: Middle East Technical University, Department of Architecture. PDF 23 Haziran 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  2. ^ Yildirim, Birge. Transformation of public squares of Istanbul between 1938-1949. Istambul: Istanbul Technical University, Faculty of Architecture. The 15th International Planning History Society (IPHS), 15–18 July 2012. PDF 24 Eylül 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Mimarlık</span> bir ürünün hem planlaması, hem tasarımı ve hem de yapım süreci

Mimarlık veya mimari, binaları ve diğer fiziki yapıları tasarlama ve kurma sanatı ve bilimidir. İnsanların yaşamasını kolaylaştırmak ve barınma, dinlenme, çalışma, eğlenme gibi eylemlerini sürdürebilmelerini sağlamak üzere gerekli mekânları, işlevsel gereksinmeleri ekonomik ve teknik olanaklarla bağdaştırarak estetik yaratıcılıkla inşa etme sanatı; başka bir tanımlamayla, yapıları ve fiziksel çevreyi uygun ölçülerde tasarlama ve inşa etme sanat ve bilimidir. İnsan yaşamak için yurtlanmak ve doğa şartlarından korunmak için bir mekan ihtiyacı duyar ve bu mekanı kendine özgü kültürel, fonksiyonel, teknik ve farklı zevklerde inşa eder.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul Modern</span> modern sanat galerisi

İstanbul Modern Sanat Müzesi veya kısaca İstanbul Modern, İstanbul'un Karaköy semtinde 2004 yılında kurulmuş modern sanat müzesi.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'de mimarlık</span> Türkiyenin mimari geçmişine genel bir bakış

Türkiye'de mimarlık, Türk mimarisi veya Cumhuriyet Dönemi Türk Mimarisi 1923'te kurulan Türkiye Cumhuriyeti devletinin toprakları üzerinde süregelen mimarlık sürecini inceler. Türkiye’deki mimarlık uygulamaları belli dönemlerde yaygın olan mimari akımlardan, cumhuriyet tarihi boyunca yaşanan belli sorunlardan ve çelişkilerden etkilenerek veya onlara tepki olarak oluşmuştur. Bu çelişkilerden başta geleni özellikle cumhuriyetin ilk dönemlerinde gündeme gelen Doğu-Batı ikilemidir. Buna ek olarak ulusal-evrensel, geleneksel-modern veya dindarlık-laiklik gibi ikilemler ve farklı siyasi görüşler de mimarlık uygulamalarının seyrini etkilemiştir. Bu dönemlerin birbirinden kesin olarak ayrılması pek mümkün değildir. Bazı akımlar diğerleri ile iç içe belirli bir zaman dilimine kadar varlığını sürdümüşler; bir dönemin veya ekolün temsilcisi olarak nitelendirilen bazı Türk mimarlar, kariyerlerinin ileriki dönemlerinde daha farklı stillerde de eserler tasarlamışlardır.

<span class="mw-page-title-main">Hilton Istanbul Bosphorus</span> İstanbulda bulunan otel

Hilton Istanbul Bosphorus, Harbiye, Şişli, Cumhuriyet Caddesinde yer alan, Türkiye’nin ve İstanbul’un ilk 5 yıldızlı otelidir. İstanbul Hilton olarak açılan otel, 1955’ten beri Hilton zincirin bir parçasıdır. Yapımına 20 Ekim 1952 yılında başlanmış ve 21 Nisan 1955 tarihinde tamamlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Vitruvius</span>

Marcus Vitruvius Pollio, Romalı yazar, mimar ve mühendis

<span class="mw-page-title-main">Le Corbusier</span> İsviçre asıllı Fransız mimar, tasarımcı, şehirci ve yazar (1887-1965)

Le Corbusier olarak tanınan Charles-Edouard Jeanneret İsviçre asıllı Fransız mimar. Modernizm'e ve Uluslararası Uslüp'e yaptığı katkılar ile tanındı. Kariyeri uzun yıllar sürdü ve Avrupa'da, Hindistan'da ve Rusya'ya başlıca olmak üzere oldukça mühim binalar inşa etti. Aynı zamanda; şehir plancısı, ressam, heykeltıraş, yazar ve modern mobilya tasarımcısıydı.

<span class="mw-page-title-main">Kazablanka</span> Fasın en büyük şehri

Kazablanka, Fas'ın batısında, Atlas Okyanusu kıyısında yer alan liman kenti. Aynı zamanda Fas'ın en büyük şehridir. Nüfusu 3.800.000'dir. (2006)

<span class="mw-page-title-main">Beyazıt Meydanı</span> Istanbul, Fatihte meydan

Beyazıt Meydanı, İstanbul’da tarihî yarımadada merkezî bir konuma sahip meydandır. Konumu Bizans döneminde şehrin en önemli meydanlarından olan Theodosius Forumu’yla büyük ölçüde örtüşmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı mimarisi</span> Osmanlı mimarisine genel bakış

Osmanlı mimarisi, Osmanlı İmparatorluğu'nun beylik olarak kurulup, imparatorluk olarak yayıldığı ve hüküm sürdüğü dönemlerde inşa ettiği veya fikir öncülüğü yaptığı mimari üslupları ve eserleri kapsar. Osmanlı mimarisi kendinden önce gelen Erken dönem Anadolu Türk mimarisi, Selçuklu mimarisi, Bizans mimarisi, İran mimarisi ve Memlük mimarisi'nden etkilenmiştir. Osmanlı mimarisinin, Akdeniz ile Ortadoğu mimari geleneklerinin sentezi olduğunu düşünen mimarlık eleştirmenleri de vardır. Her ne kadar farklı dönemlerdeki ihtiyaca ve teknolojiye göre farklı yapı türleri inşa edildiyse de, genelde Osmanlı'nın hakim olduğu bölgelerde camiler ve çevresinde yapıların inşa edilmesi sıklıkla rastlanan bir olguydu. Camiler, çevrelerine yapılan sosyal yapılarla birlikte bir külliye teşkil ediyorlardı.

<span class="mw-page-title-main">Mimarlık tarihi</span>

Mimarlık tarihi farklı uygarlıklar, ülkeler ve zamanlardaki mimarlık tarihininin gelişimini inceler.

<span class="mw-page-title-main">Bizans mimarisi</span> Doğu Roma mimarisine genel bakış

Bizans mimarisi, Bizans İmparatorluğu mimarisidir. İmparatorluk, Büyük Konstantin, Roma İmparatorluğu başkentini Roma'dan Byzantion'uma doğuya taşıdığı 330 yılından sonraki Roma İmparatorluğu'nun sanatsal ve kültürel varlığını adresler. Byzantion, "Yeni Roma", sonradan Konstantinopolis ismini almıştır, bugün İstanbul olarak adlandırılmaktadır. İmparatorluk, bir Milenyumdan fazla yaşamış, Avrupa'da Orta Çağ ve Rönesans mimarlığını etkin şekilde etkilemiş, 1453 yılında İstanbul'un fethinden sonra Osmanlı mimarisini etkilemiştir.

1923 yılında kurulan Türkiye Cumhuriyeti'nin yeni bir devlet olması ve kendini mümkün mertebe Osmanlı İmparatorluğu'nu temsil eden kavramlardan uzak tutması mimariye de yansıdı. Aynı bağlamda iç politik nedenlerden dolayı Osmanlı döneminde çalışmış kadrolardan da uzak durulması tercih edilmeye başlanmıştı. Bu sebeple 1920'li yıllar ile 1940'lı yıllar arasındaki süreçte kalifiye yerli mimar eksikliğini telafi etmek için ve yeni gelecek idari kadroları eğitmek için ağırlıklı olarak başkent Ankara'nın mimarisinde Avrupa kökenli mimarlar tercih edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Hermann Jansen</span>

Hermann Jansen, Alman mimar ve şehir plancısıdır.

Jansen Planı; 1928 - 1932 yılları arasında Alman mimar Hermann Jansen tarafından Ankara için hazırlanmış olan bir nazım planıdır. Yeni kurulan devletin her alanda diğer illere de örnek olacak modern model kenti olması hedeflenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Peyzaj mimarlığı</span>

Peyzaj mimarlığı, doğal ve kültürel kaynakları ve fiziksel çevreyi insan yararı, mutluluğu, güvenliği, sağlığı ve konforu için estetik ve bilimsel ilkeler çerçevesinde ele alan, mekan ve yaşam ortamı oluşturan, biyoçeşitliliği destekleyen arazi planlaması, tasarımı, yönetimi, korunması, onarılması ve denetlenmesi konularını kapsayan eğitim, araştırmalar yapan ve ülkesel, bölgesel, kentsel ve kırsal ölçekte fiziksel planlar içerisinde yer alarak kültürel ve doğal değerlerin korunması ve sürdürülebilirlik adına ekolojik öncelikli projeler üretilmesini sağlayan bir planlama ve tasarım dalıdır.

Terasevler Sitesi ya da Ankara Terasevler Merih Karaaslan’ın Nuran Karaaslan ve Murşit Günday ile birlikte tasarladığı, Ankara’da ve Atatürk Orman Çiftliği'ne çok yakın mesafede yer alan bir apartmanlar grubudur. 1990 yılında Ulusal Mimarlık Ödülleri’nden Proje Dalı Başarı Ödülü'ne layık görülmesi ve farklı mimari yaklaşımları ile Türkiye mimarlık tarihinde önemli bir yere sahiptir.

Ersen Gürsel, Türk mimar.

Aron Angel, Türk mimar ve şehir plancısı.

Zeynep Çelik, Türkiye doğumlu mimar, mimarlık tarihçisi ve kuramcısı, akademisyendir. Çalışmaları özellikle 19.ve 20. yüzyıl kent tarihi, sömürgecilik, oryantalizm, modernite konularına yoğunlaşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Adambek Kapanov</span>

Kapanov Adambek Kadyrbekovich, Kazak mimardır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.