İçeriğe atla

Henan

Hunan ile karıştırılmamalıdır.
Henan Eyaleti
Çince :河南省
Hénán Shěng
Kısaltmalar: 豫  (pinyin: Yù)
Henan bu haritada renklendirilmiştir.
Adın kökeni河 hé - "(Sarı) Irmak"
南 nán - güney
"Sarı Irmak'ın güneyi"
İdari birim türüEyalet
BaşkentiZhengzhou
En büyük şehriNanyang
ÇKP Komitesi SekreteriXie Fuzhan
ValiChen Run'er
Yüzölçümü167.000 km² (17.)
Nüfusu (2020)
 - Nüfus yoğunluğu 		99.365.519[1] (3.)
560 kişi/km² (7.)
GSYİH (2016)
 - kişi başına 		CNY 4,01 trilyon (5.)
CNY 42.363 (21.)
İGE (2014) 0,727 (yüksek) (22.)
Başlıca etnik gruplarHan - %98,8
Hui - %1
İl düzeyi17
İlçe düzeyi159
Belde düzeyi† 2455
ISO 3166-2CN-41
Resmî websitesi
http://www.henan.gov.cn (Çince)

Henan (Çince: 河南; pinyin: Hénán), Çin'in Orta Çin bölgesinin doğusunda bulunan bir eyalet.

Henan'in tek karakterlik kısaltılması "豫" (yù). Bu, Henan'in bazı bölgelerini içeren Han Hanedanı eyaleti (zhou) olan Yuzhou'dan alınır. "Hé" (河) ile "nán" (南) karakterlerinden oluşan eyalet ismi "ırmağın güneyi" anlamına gelir ve bu Sarı Irmak'ın konumu ile ilgilidir, ancak eyaletin dörtte biri Sarı Irmak'ın kuzeyinde bulunur.

Henan'de tarihi olarak çeşitli Çin imparatorluklarının başkentleri olarak işlev göstermiş Luoyang ve Kaifeng kentleri bulunmaktadır. Henan'ın 94,02 milyon kişilik nüfusu var ve 2010'daki nüfus sayımına kadar Çin'in en yüksek nüfusuna sahip eyalet idi, ancak günümüzde Guangdong ile Şantung eyaletlerinden sonra üçüncü sırada yer almaktadır.

İdari yapılanma

Henan Eyaleti İdari Bölümler
Bölüm kodu[2]İsim Çince
Pinyin		Alan
(km2) 		Nüfus
(2020 Nüfus
Sayımı)[1]		Merkez İlçe düzeyi bölümler[3]
Semtlerİlçe düzeyi şehirlerİlçeler
410000Henan Eyaleti 河南省
Hénán Shěng		165.663,6599.365.519Zhengzhou Şehri542182
— İl düzeyi şehirler —
410100Zhengzhou Şehri 郑州市
Zhèngzhōu Shì		7.567,1812.600.574Zhongyuan Semti651
410200Kaifeng Şehri开封市
Kāifēng Shì		6.240,224.824.016Gulou Semti54
410300Luoyang Şehri洛阳市
Luòyáng Shì		15.235,857.056.699Luolong Semti77
410400Pingdingshan Şehri平顶山市
Píngdǐngshān Shì		7.910,124.987.137Xinhua Semti424
410500Anyang Şehri安阳市
Ānyáng Shì		7.351,545.477.614Beiguan Semti414
410600Hebi Şehri鹤壁市
Hèbì Shì		2.140,431.565.973Qibin Semti32
410700Xinxiang Şehri新乡市
Xīnxiāng Shì		8.290,896.251.929Weibin Semti435
410800Jiaozuo Şehri焦作市
Jiāozuò Shì		3.972,583.521.078Jiefang Semti424
410900Puyang Şehri濮阳市
Púyáng Shì		4.271,163.772.088Hualong Semti15
411000Xuchang Şehri许昌市
Xǔchāng Shì		4.978,834.379.998Weidu Semti222
411100Luohe Şehri漯河市
Luòhé Shì		2.692,412.367.490Yancheng Semti32
411200Sanmenxia Şehri三门峡市
Sānménxiá Shì		9.935,742.034.872Hubin Semti222
411300Nanyang Şehri南阳市
Nányáng Shì		26.511,489.713.112Wolong Semti2110
411400Shangqiu Şehri商丘市
Shāngqiū Shì		10.703,557.816.831Suiyang Semti216
411500Xinyang Şehri信阳市
Xìnyáng Shì		18.915,616.234.401Pingqiao Semti28
411600Zhoukou Şehri周口市
Zhōukǒu Shì		11.961,049.026.015Chuanhui Semti217
411700Zhumadian Şehri驻马店市
Zhùmǎdiàn Shì		15.086,287.008.427Yicheng Semti19
— Doğrudan eyalet tarafından yönetilen ilçe düzeyi bölümler —
419001Jiyuan Şehri济源市
Jǐyuán Shì		1.898,71727.265Qinyuan Bucağı1

Nüfus

2020 yılı Çin Ulusal Nüfus Sayımı'na göre Henan Eyaleti'nin toplam nüfusu 99.365.519.[1]

Etnik yapı

Henan Eyaleti sınırları içerisinde nüfusları 10 bin'i aşan etnik gruplar şunlardır:

Henan'deki başlıca etnik gruplar
(2010 Nüfus Sayımı)[4]
Etnik grupNüfus
Han92.908.354
Hui957.964
Moğol63.473
Mançu55.493

Diller

Henanlıların çoğu Beifanghua'nın farklı lehçelerini konuşurlar. Bu lehçeler dilbilimciler tarafından "Zhongyuan Guanhua [en]" kategorisinin farklı değişkeleri olarak sınıflandırılır. Buna istisna olarak, Henan'in kuzeybatı köşesinde Beifanghua değil, Çin dillerinin ayrı bir dalını teşkil eden Jin Çincesinin farklı lehçeleri konuşulur.

Ayrıca bakınız

Wikimedia Commons'ta Henan ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.

Kaynakça

  1. ^ a b c "河南省第七次全国人口普查公报（第二号）". 河南省统计局. 24 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  2. ^ "中华人民共和国县以上行政区划代码". 中华人民共和国民政部. 2 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2020. 
  3. ^ 中华人民共和国民政部 (Ağustos 2014). 《中国民政统计年鉴2014》. 中国统计出版社. ISBN 978-7-5037-7130-9. 
  4. ^ 国务院人口普查办公室、国家统计局人口和就业统计司 (Devlet Konseyi Sayım Dairesi, Ulusal İstatistik Bürosu Nüfus ve İstihdam İstatistikleri Dairesi) ((Ed.)). "1-6 各地区分性别、民族的人口" [1-6 Cinsiyet ve etnik kökene göre nüfus]. 中国2010年人口普查资料 (Çin'in 2010 Nüfus Sayımı Verileri) (Çince). 中国统计出版社 (Çin İstatistik Yayımevi). 16 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2018. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Zhejiang</span>

Zhejiang ya da Türkçesiyle Cıciang veya Cıcianğ, Çin'in doğusunda endüstrisi önemli olan bir eyalet.

<span class="mw-page-title-main">Şantung</span> Çin eyaleti

Şantung veya

<span class="mw-page-title-main">İç Moğolistan</span> Çinin kuzeydoğusunda özerk bölge

İç Moğolistan ya da resmî adıyla İç Moğolistan Özerk Bölgesi, Çin Halk Cumhuriyeti'ne bağlı bir özerk bölge. Ülkenin kuzey ve kuzeydoğusunda bulunur. Kuzeyde Moğolistan, doğuda Heilongjiang, Jilin ve Liaoning, güneyde Hebei, Şansi ve Şensi yönetim bölgeleri ile Ningxia özerk bölgesi, batıda da Gansu yönetim bölgesi ile çevrilidir. Yüzölçümü 1.183.000 km², yönetim merkezi Huhhot'tur. Nüfus; 24.049.155 (2020).

<span class="mw-page-title-main">Çinghay</span>

Çinghay, Çin'in kuzeybatısında bir eyalettir. Tibet Platosu'nda yer alır. Kuzeybatıda Kansu, güneydoğuda Siçuan eyaletleri, kuzeybatıda Sincan Uygur Özerk Bölgesi ve güneybatıda da Tibet Özerk Bölgesi'yle çevrilidir.

<span class="mw-page-title-main">Kansu</span>

Kansu (Çince : 甘肃; Çince : 甘肅; pinyin: Gānsù

<span class="mw-page-title-main">Hubei</span>

Hubei (

<span class="mw-page-title-main">Ningşia Huy Özerk Bölgesi</span>

Ningksia Huy Özerk Bölgesi, Çin'de bulunan bir özerk bölgedir. Ülkenin kuzeyinde bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Hunan</span>

Hunan (Çince: 湖南; pinyin: Húnán,

<span class="mw-page-title-main">Fujian</span>

Fujian'in büyük bir kısmı Çin Halk Cumhuriyeti tarafından idare edilmektedir. Ancak Kinmen ve Matsu olmak üzere iki takım ada Çin Cumhuriyeti'nin (Tayvan) idaresi altındadır. Bu nedenle Çin Cumhuriyeti idari bölümlenmesinde de bir Fujian eyaleti bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Tientsin</span>

Tianjin, Türkçe kaynaklarda Tientsin veya Tiençin olarak da geçer, Çin Halk Cumhuriyeti'ne bağlı dört doğrudan yönetilen şehirden biridir. Çin'in Ulusal Merkezi Şehirleri'nden biri olmanın yanı sıra Kuzey Çin'deki en büyük "Açık Kıyı Şehir"dir. Tientsin, Kuzey Çin Ovası'nda, Hai Nehri ırmaklarının kesiştiği noktada bulunur. Doğusundan Bohai Denizi, kuzeyinden ise Yan Dağları tarafından çevrelenir. Hai Nehri'nin şehrin içinden akması, şehir çapında köprü dolu manzaraların ortaya çıkmasına yol vermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Hainan</span>

Hainan Çin'in en küçük eyaletidir. Eyalet takımadalar halinde 200'den fazla ada içerir. Alanı 33.920 km²'dir. Başkenti ve en büyük şehri Haikou'dur. Nüfusu 8.180.000 'dir.

<span class="mw-page-title-main">Şanşi</span>

Şanşi, Çin'in kuzeyinde bulunan bir yönetim bölgesidir. Doğuda Hebei, güneyde ve güneydoğuda Henan, batıda Şensi yönetim bölgeleri, kuzeyde ise İç Moğolistan Özerk Bölgesi ile çevrilidir.

<span class="mw-page-title-main">Şensi</span>

Şensi ya da Shaanxi, Çin'de bir yönetim bölgesi. Wei Nehri ile verimli Loess Platosu'nu içeren bölge, İç Moğolistan'ın güneyinde yer alır. Yönetim merkezi Xi'an'dır.

<span class="mw-page-title-main">Hebei</span>

Hebei (Çince: 河北; pinyin: Héběi, Çin'in Kuzey Çin bölgesinde bulunan bir eyalet. Eyalet isminin "jì" şeklinde kısaltılması, eski Han Hanedanı'na ait Ji Eyaleti 'nden alınır. Ji Eyaleti, günümüz güney Hebei'in üstünde bulunurdu. "Hebei" isminin tam anlamı "ırmağın kuzeyi". Bu, eyaletin Sarı Irmak 'ın kuzeyinde yer almasından dolayıdır.

<span class="mw-page-title-main">Heilongjiang</span>

Heilongjiang, Çin'in kuzeydoğusunda bulunan bir eyalet. "Heilongjiang"'ın asıl anlamı 'Kara Ejderha Nehri'; bu, Amur Nehri'nin Çince ismidir. Heilongjiang'ın tek karakterli kısaltılması 黑 (Hēi)'dir. Bölgenin Mançuca ismi, "Sahalin" isminin türettiği Sahaliyan ula 'dır; aynı anlamı taşıyan Moğolca ismi ise Qaramörin.

<span class="mw-page-title-main">Liaoning</span>

Liaoning, Çin'in kuzeydoğusunda bulunan bir eyalettir. Eyalet, günümüzdeki haliyle 1907 yılında Fengtian ismiyle kuruldu, ancak isim 1929'da "Liaoning" olarak değiştirildi. Eyalet başkenti ayrıca o dönemde Shenyang'ın eski ismi olan Shengjing'in Mançuca telaffuzu olan Mukden olarak bilinirdi. Japon Mançukuo kukla rejimi altında eyaletin ismi 1907'deki ismine dönüştürüldü, fakat Liaoning ismi 1945'te yine geri getirildi.

<span class="mw-page-title-main">Jilin</span>

Jilin, Çin'in kuzeydoğusunda bulunan bir eyalet. Doğuda Kuzey Kore ve Rusya, kuzeyde Heilongjiang eyaleti, güneyde Liaoning eyaleti ve batıda İç Moğolistan ile sınır paylaşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Yünnan</span>

Yünnan, Çin'in güneybatısında bulunan bir eyalet. Yüzölçümü yaklaşık 394.000 km2, 2010 itibarıyla yaklaşık 46 milyon kişilik nüfusa sahip. Eyaletin başkenti, kendisi de eskiden "Yünnan" olarak bilinen Kunming şehri. Yünnan eyaleti kuzeyde Siçuan eyaleti, kuzeydoğuda Guizhou eyaleti, doğuda Guangksi Zhuang Özerk Bölgesi, güneydoğuda Vietnam, güneyde Laos, batıda Birmanya ve kuzeybatıda Tibet Özerk Bölgesi ile sınır paylaşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Jiangxi</span>

Jiangxi, Çin'in doğusunda bulunan bir eyalet. Kuzeyde Anhui, kuzeydoğuda Zhejiang, doğuda Fujian, güneyde Guangdong, batıda Hunan ve kuzeybatıda Hubei eyaletleri ile sınır paylaşmaktadır. Başkenti Nanchang. Ji'an, Ganzhou, Pingxiang ve Jiujiang, eyalette bulunan diğer önemli şehirlerdir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.